VIII AKa 30/24 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Apelacyjny w Warszawie z 2024-05-24

Sygn. akt VIII AKa 30/24

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 24 maja 2024 roku

Sąd Apelacyjny w Warszawie VIII Wydział Karny w składzie:

Przewodniczący: Sędzia SA Agnieszka Bygidyr-Dorosz

Sędziowie: SA Anna Nowakowska

SA Izabela Szumniak

Protokolant: st. sekr. sąd. Karolina Pawłowska

przy udziale prokuratora Justyny Tupaczewskiej

po rozpoznaniu na rozprawie 24 maja 2024 r.

sprawy W. W. (1) primo voto S., urodzonego (...) w P., syna E. i Z. z domu G.

oskarżonego z art. 18§3 k.k. w zw. z art. 286§1 k.k. w zw. z art. 294§1 k.k. w zb. z art. 297§1 k.k. w zw. z art.11§2 k.k. w zw. z art. 64§1 k.k.

na skutek apelacji wniesionej przez obrońcę oskarżonego

od wyroku Sądu Okręgowego Warszawa-Praga w Warszawie

z dnia 25 października 2023 r. sygn. akt V K 289/20

I.  zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że:

- za podstawę wymiaru kary pozbawienia wolności i grzywny w punkcie I wyroku na podstawie art.4§1 k.k. przyjmuje przepisy w brzmieniu obowiązującym przed dniem 01 lipca 2015 r.;

- uchyla nałożony na oskarżonego W. W. (1) w pkt II wyroku obowiązek częściowego naprawienia szkody poprzez zapłatę kwoty 10.000 (dziesięć tysięcy) złotych na rzecz Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo-Kredytowej w W. w (...);

- zasądzoną w pkt IV wyroku na rzecz obrońcy z urzędu adw. P. F. kwotę wynagrodzenia podwyższa do kwoty 1 920,00 ( jeden tysiąc dziewięćset dwadzieścia) złotych, w tym należny podatek VAT;

II. w pozostałym zakresie zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy;

III. zwalnia oskarżonego z obowiązku uiszczenia kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze, poniesionymi wydatkami obciążając Skarb Państwa.

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

VIII AKa 30/24

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Okręgowego Warszawa-Praga w Warszawie z dnia 25 października 2023 roku, sygn. akt V K 289/20

1.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3. Granice zaskarżenia

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

2.1. Ustalenie faktów

2.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

Nie dotyczy – Sąd II instancji nie przeprowadzał postępowania dowodowego

2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.2. Ocena dowodów

2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

1. 

Apelacja obrońcy oskarżonego W. W. (1)– zarzuty:

1)  błąd w ustalaniach faktycznych polegający na:

a)  zaniechaniu ustalenia, że pokrzywdzony nie zawarłby umowy, gdyby wiedział o okolicznościach, które były przedmiotem wprowadzenia go w błąd przez sprawcę, w sytuacji, w której pokrzywdzony podmiot sam zaangażowany był w wielopłaszczyznową i skomplikowaną akcję przestępczą m.in. wyrażającą się w nierzetelnym weryfikowaniu przez pracowników i organy składanych dokumentów; przy czym błąd ten spowodował przyjęcie kwalifikacji prawnej z art.286 k.k. i uznanie, że doszło do wypełnienia znamion tego przestępstwa;

b)  zaniechanie ustalania na czym polegało niekorzystne rozporządzenie mieniem w sytuacji, w której kredyt udzielony oskarżonemu z dnia 4 sierpnia 2014 r, zabezpieczony był hipoteką na zabudowanej nieruchomości o wartości określonej na dwa miliony dwieście siedemdziesiąt osiem tysięcy złotych;

2.rażącą niewspółmierność kary w postaci wymierzenia oskarżonemu kary dwóch lat pozbawienia wolności w sytuacji, w której oskarżony wyraził żal co do popełnionego czynu, a do samego czynu doszło niemal 10 lat temu- na przestrzeni których oskarżony zmienił się jako osoba, w tym chciałby się ustatkować i mieć możliwość wychowywania kolejnego dziecka, które jest jeszcze nienarodzone;

3. w zakresie kosztów- naruszenie przepisu §11 ust. 2 pkt 5 Rozporządzenia MS z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie poprzez jego niezastosowanie stosownie do wyroku ( oraz jego wykładni) Trybunału Konstytucyjnego z dnia 20 grudnia 2022 r., sygn. akt SK 78/21.

☐ zasadny

☐częściowo zasadny

☒ niezasadny

☐ zasadny

☐częściowo zasadny

☒ niezasadny

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Apelacja wniesiona przez obrońcę W. W. (1) w zakresie podniesionych w pkt 1 i 2 zarzutów okazała się niezasadna.

Odnosząc się do pierwszego zarzutu, tj. błędu w ustalaniach faktycznych przypomnieć należy, że błąd w ustaleniach faktycznych ( error facti) przyjętych za podstawę orzeczenia to błąd, który wynika bądź to z niepełności postępowania dowodowego (tzw. błąd „braku”), bądź też z przekroczenia granic swobodnej oceny dowodów ( błąd „dowolności”). Może on więc być wynikiem nieznajomości określonych dowodów lub nieprzestrzegania dyrektyw obowiązujących przy ocenie dowodów (art.7 k.p.k.), np. błąd logiczny w rozumowaniu, zlekceważenie niektórych dowodów, danie wiary dowodom nieprzekonującym, bezpodstawne pominięcie określonych twierdzeń dowodowych, oparcie się na faktach w istocie nieudowodnionych itd. (T. Grzegorczyk – Kodeks postępowania karnego. Komentarz, wyd. III, Zakamycze 2003,– s. 1133-1134). Wielokrotnie podkreślano w orzecznictwie, że zarzut błędu w ustalaniach faktycznych nie może ograniczać się wyłącznie do polemiki z ocenami dokonanymi przez Sąd I instancji, bez wskazania jakich konkretnie uchybień w zakresie zasad logicznego rozumowania dopuścił się sąd w ocenie zebranego materiału dowodowego. Możliwość przeciwstawienia ustaleniom sądu orzekającego odmiennego poglądu, nie może prowadzić do wniosku o dokonaniu przez sąd błędu w ustaleniach faktycznych. Słusznie bowiem stwierdził Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 10 maja 2005r. sygn. WA – 10/05, że „ Zarzut błędu w ustaleniach faktycznych nie może sprowadzać się do samej polemiki z ustaleniami sądu a quo wyrażonym w uzasadnieniu zaskarżonego rozstrzygnięcia, lecz musi zmierzać do wykazania jakich konkretnie uchybień zakresie logicznego rozumowania i doświadczenia życiowego dopuścił się sąd w ocenie zebranego w sprawie materiału dowodowego. Jak już to wielokrotnie wskazano w orzecznictwie Sadu Najwyższego, istota zarzutu błędu w ustaleniach faktycznych nie może opierać się na odmiennej ocenie materiału dowodowego, czyli na forsowaniu własnego poglądu strony na tę kwestię”.

Przed oceną zasadności pierwszego z podniesionych zarzutów odnieść również należy się do definicji pomocnictwa. Nie można bowiem zapominać, że oskarżony W. W. (2) został oskarżony o popełnienie czynu z art.18§3 k.k. w zw. z art.286§1 k.k. w zw. z art.294§1 k.k. w zb. z art. 297§1 k.k. w zw. z art.11§2 k.k. Przepis art.18§3 k.k. stanowi, że „odpowiada za pomocnictwo ten, kto w zamiarze, aby inna osoba dokonała czynu zabronionego, swoim zachowaniem ułatwia jego popełnienie...”. przy czym pojęcie „zamiar” - użyte w art.18§1 k.k. - interpretować należy zgodnie ze znaczeniem nadanym mu w art.9k.k. a więc jako zamiar bezpośredni lub zamiar ewentualny. Pomocnictwo jako forma niesprawcza, uzupełnia katalog zjawiskowych form popełnienia przestępstwa zdefiniowanych w art.18§1 k.k. (sprawstwo pojedyncze, współsprawstwo, sprawstwo kierownicze i polecające). Przy pomocnictwie wchodzą w grę obie postacie umyślności („kto w zamiarze, aby inna osoba dokonała czynu zabronionego”), a więc tak zamiar bezpośredni, jak i ewentualny. Ustawodawca nie uczynił przy tym żadnych zastrzeżeń co do charakteru przestępstwa głównego, do popełnienia którego udzielana jest pomoc, nie wyłączył więc tym samym możliwości popełnienia w tej formie zjawiskowej, i to z zamiarem ewentualnym, również przestępstw charakteryzowanych jako celowościowa odmiana przestępstw kierunkowych. Stanowi to konsekwencję obowiązującej w polskim porządku prawnym zasady niezależności kwalifikacji prawnej oraz indywidualizacji odpowiedzialności karnej współdziałających w popełnieniu czynu zabronionego (art. 20 k.k.). Zgodnie z określoną w tym ostatnim przepisie regułą każdy ze współdziałających w popełnieniu czynu zabronionego odpowiada w granicach swojej umyślności lub nieumyślności niezależnie od odpowiedzialności pozostałych współdziałających. Odpowiedzialność ustalana jest więc odrębnie w stosunku do każdego ze współdziałających, zaś brak możliwości pociągnięcia do odpowiedzialności jednego ze współdziałających nie wyklucza możliwości pociągnięcia do odpowiedzialności karnej pozostałych. Ponadto w odniesieniu do każdego ze współdziałających odpowiedzialność ta wyznaczana jest odrębnie w odniesieniu do okoliczności decydujących o stronie podmiotowej, co przesądza, że przypisane poszczególnym współdziałającym czyny zabronione mogą różnić się stroną podmiotową. Zatem nawet w wypadku wyłączenia odpowiedzialności karnej sprawcy głównego, pomocnik - z uwagi na nieakcesoryjny charakter swojej odpowiedzialności - w granicach swojego zamiaru może odpowiadać karnie. Oczywiście zamiar odnosić należy do wszystkich znamion strony przedmiotowej pomocnictwa. Udzielający pomocy sprawca musi obejmować świadomością to, że podejmując określone czynności lub nie wykonując ciążącego na nim obowiązku niedopuszczenia do popełnienia czynu zabronionego, ułatwia w ten sposób innej osobie popełnienie czynu zabronionego oraz to, że czyni to w odniesieniu do konkretnego, scharakteryzowanego w odpowiednim przepisie części szczególnej lub przepisie pozakodeksowym czynu zabronionego, a także w odniesieniu do indywidualnie oznaczonej osoby bezpośredniego wykonawcy. W konsekwencji musi on obejmować świadomością zarówno prawną charakterystykę czynu zabronionego, którego popełnienie ma zamiar ułatwić, oraz mieć świadomość znaczenia swojego zachowania (działania lub zaniechania), w tym w szczególności tego, że stanowi ono ułatwienie popełnienia czynu zabronionego przez inną osobę. Nie oznacza to jednak, że musi chcieć popełnienia takiego czynu, bowiem wystarczający jest w takiej sytuacji, z uwagi na treść art.18§3 k.k. w powiązaniu z art.20 k.k., element godzenia się, kodeks zaś - zauważono to już wyżej - nie zawiera normy, która nakazywałaby w sposób wyjątkowy i na odmiennych zasadach traktować pomocnictwo przestępstw kierunkowych. Tym samym zamiar ewentualny jest wystarczający dla wykazania pomocnictwa, a wynika to z tego, że pomocnik może nie być w pełni poinformowany o zamiarze sprawcy i jedynie może przewidywać możliwość popełnienia przez niego przestępstwa, na co się godzi, skoro udziela pomocy.

Wbrew zarzutom obrońcy Sąd I instancji, po przeprowadzeniu kompletnego postępowania dowodowego, wszechstronnie przeanalizował materiał dowodowy w zakresie dotyczącym oskarżonego W. W. (1) i ujawnione w tej mierze dowody ocenił zgodnie z zasadami oceny swobodnej, wyrażonymi w art. 7 k.p.k. Sąd I instancji poczynił prawidłowe ustalenia faktyczne wskazujące jednoznacznie na winę oskarżonego w zakresie przypisanego mu czynu. Trafnie przyjął Sąd I instancji oskarżony W. W. (2) na prośbę osoby podającej się za R. L. zawarł w dniu 30 lipca 2014 r. ze (...) w W. umowę kredytu na kwotę 990.000 zł, a zabezpieczeniem tego kredytu miała być hipoteka ustanowiona na nieruchomości rolnej niezabudowanej stanowiącej działkę w miejscowości P.. Przy zawieraniu tej umowy oskarżony przedstawił nierzetelne i nie odzwierciedlające rzeczywistego stanu rzeczy dokumenty w postaci zaświadczenia o zarobkach i umowy o pracę na czas nieokreślony, w rzeczywistości bowiem nigdy nie był zatrudniony w firmie (...) i nie osiągał z tego tytułu średniego miesięcznego wynagrodzenia w kwocie 35894,77 zł. Oskarżony podpisał następnie umowę kredytu, wprowadzając w błąd (...) w W. nie tylko co do okoliczności związanych z jego zatrudnieniem, osiąganych dochodów, ale także co do możliwości i zamiaru jej spłaty zgodnie z warunkami umowy, jak też jego przeznaczenia. Tym samym W. W. (2) ułatwił sprawcom dokonanie czynu zabronionego określonego w art. 286§1 k.k. polegającego na doprowadzeniu pokrzywdzonego do niekorzystnego rozporządzenia mieniem. O tym, że oskarżony działał w tym zakresie z zamiarem, co najmniej ewentualnym, aby inni sprawcy popełnili przestępstwo oszustwa, świadczą wprost zarówno jego wyjaśnienia złożone w postępowaniu przygotowawczym i potwierdzone na rozprawie (k.349, 457, 659-660), jak i analiza sposobu działania oskarżonego, zaprezentowanego w toku popełniania przypisanego mu czynu. W ocenie Sądu Apelacyjnego jest zatem rzeczą oczywistą, że oskarżony w pełni obejmował swoją świadomością to, iż ułatwia innym osobom popełnienie powyższego przestępstwa i godził się na taką ewentualność. Zupełnie nie zasługuje na akceptację argumentacja skarżącego, iż błędem było przyjęcie przez Sad I instancji kwalifikacji prawnej czynu z art.286§1 k.k. i uznanie, że doszło do wypełniania znamion tego przestępstwa. W ocenie Sądu twierdzenia te są wynikiem pominięcia okoliczności, że przypisany oskarżonemu czyn został popełniony w formie pomocnictwa, a pokrzywdzonym jest (...) w W., nie zaś jego pracownicy zajmujący się obsługą oskarżonego w procesie udzielania mu kredytu. Pokrzywdzonym w sprawie nie są także członkowie zarządu/ pokrzywdzonym jest jednostka organizacyjna, jaką jest (...) w W., której podstawą prawną funkcjonowania jest ustawa z dnia 5.11.2009 r. o spółdzielczych kasach oszczędnościowo-kredytowych. Wskazać w tym miejscu należy, że celem kas jest gromadzenie środków pieniężnych wyłącznie swoich członków, udzielanie im pożyczek i kredytów. W przypadku mienia osoby prawnej, gdzie szereg osób bierze udział w czynnościach, których skutkiem było rozporządzenie mieniem, nie zawsze występuje tożsamość osoby wprowadzonej w błąd i rozporządzającej mieniem. Często też, w przypadku przestępczego współdziałania uczestniczą sprawcy tkwiący w strukturach pokrzywdzonej osoby prawnej (intraneus). Dodać należy, że dla przypisania sprawcy odpowiedzialności karnej z art.286§1 k.k., nie jest niezbędnym warunkiem ustalenie tożsamości podmiotowej osoby wprowadzonej w błąd i rozporządzającej mieniem osoby prawnej. Nie jest to bowiem warunkiem wypełnienia znamion przedmiotowych, gdyż taki wymóg nie wynika z treści art.286 k.k., lecz to, że rozporządzenie mieniem musi być rezultatem wprowadzenia w błąd, tj. musi z tym wprowadzeniem w błąd pozostawać w więzi przyczynowej (vide: postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 6 maja 2014 r., IV KK 12/14 OSNKW 2014,nr 11 poz. 84). Nie ulega wątpliwości, iż działania sprawców i oskarżonego udzielającego im pomocy, miały właśnie na celu wprowadzenie w błąd co do tożsamości osób biorących kredyt i zdolności kredytowej, bo taki był wymóg wypłaty kredytu. Także wbrew twierdzeniom skarżącego Sąd I instancji w sposób prawidłowy ustalił na czym polegało niekorzystne rozporządzenie mieniem, czemu dał wyraz w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku. Z akt sprawy wynika, że Prokuratura wykonuje czynności w zakresie ustalenia ewentualnej odpowiedzialności karnej rzeczoznawców sporządzających operaty szacunkowe co do nieruchomości stanowiących hipoteczne zabezpieczenie udzielanych przez (...) w W. kredytów i pożyczek. Ponadto jak wynika z pisma znajdującego się na k. 641 z nieruchomości stanowiącej hipoteczne zabezpieczenie kredytu udzielonego oskarżonemu pokrzywdzony uzyskał jedynie kwotę 50 142,45 zł, a faktycznie udzielono mu kredytu w kwocie 990.000 zł. Tym samy w opozycji zatem do treści apelacji obrońcy oskarżonego wskazać należy, iż przedstawiona przez Sąd Okręgowy ocena stanu dowodowego sprawy jest w pełni prawidłowa, nie razi dowolnością i w sposób jasny wskazuje na czym opierał się ten Sąd wydając zaskarżone orzeczenie.

Na akceptację zasługuje również wymiar orzeczonej wobec oskarżonego kary pozbawienia wolności oraz argumentacja tego rozstrzygnięcia przedstawiona na stronach 14-15 uzasadnienia zaskarżonego orzeczenia, która wskazuje, że Sąd ten we właściwym zakresie rozważył zarówno okoliczności obciążające, jak i łagodzące. Orzeczona kary pozbawienia wolności prawidłowo odzwierciedla, zgodnie z treścią art. 53 k.k. zarówno okoliczności czynu, jak i warunki osobiste oskarżonego. Sąd orzekający prawidłowo uwzględnił społeczną szkodliwość czynów, odwołując się do wartości mienia, która granicę decydującą o kwalifikacji z art. 294§1 k.k., słusznie uznając za istotną okoliczność obciążającą. Podkreślić należy też, że oskarżony działał w warunkach art.64§1 k.k. Ponadto dokonując oceny trafności wyrażonego zarzutu rażącej niewspółmierności wymierzonej oskarżonemu kary pozbawienia wolności należy stwierdzić, że przy uwzględnieniu faktu, iż apeluje w tym zakresie tylko obrońca oskarżonego ta niewspółmierność musiałaby oznaczać rażącą surowość. Jak to powszechnie przyjmuje się w orzecznictwie sądów, nie każda różnica w ocenie wymiaru kary może uzasadniać zarzut rażącej niewspółmierności kary w rozumieniu art. 438 pkt 4 k.p.k. , ale tylko taka, która jest natury zasadniczej, to znaczy jest niewspółmierna w stopniu nie dającym się zaakceptować. Zmiana kary w instancji odwoławczej nie może następować w każdym wypadku, w którym jest możliwa (…), lecz wtedy tylko, gdy kara orzeczona nie daje się akceptować z powodu różnicy pomiędzy nią a karą sprawiedliwą, różnicy o randze zasadniczej, rażącej, wręcz „bijącej w oczy” (wyrok SN z dnia 2 lutego 1995 roku - KZS 4/96 poz. 42), a więc nie w razie różnicy niewielkiej, nieznaczącej. Okoliczności szczególne, które mogłyby hipotetycznie przemawiać za zmianą wysokości kary, to zasadniczo okoliczności łagodzące: zwykłe bądź nietypowe, nadzwyczajne, rzadko spotykane i ich łączna ocena ( vide J. Lachowski , Objaśnienia do art. 69 Kodeksu karnego [w:] M. Królikowski [red.], R. Zawłocki [red.], Kodeks karny. Część ogólna. Tom II. Komentarz do art. 32- 116, Warszawa 2011, Legalis). Skarżący podniósł, że oskarżony wyraził żal, chce się ustatkować, ale w ocenie Sądu odwoławczego nie stanowi to podstawy do obniżenia wymiaru orzeczonej wobec oskarżonego kary. Z tych powodów zaskarżony wyrok w części dotyczącej wymiaru kary Sądu Okręgowego należało utrzymać w mocy.

Sąd zmienił jednak zaskarżony wyrok w ten sposób, że za podstawę wymiaru kary pozbawienia wolności i grzywny w punkcie I wyroku na podstawie art.4§1 k.k. przyjął przepisy w brzmieniu obowiązującym przed dniem 01 lipca 2015 r. Sąd I instancji omyłkowo zapewne nie przywołał bowiem art.4§1 k.k. do wymiaru kary.

Ponadto Sąd po przeprowadzeniu kontroli odwoławczej uchylił nałożony na oskarżonego W. W. (1) w pkt II wyroku obowiązek częściowego naprawienia szkody poprzez zapłatę kwoty 10.000 (dziesięć tysięcy) złotych na rzecz Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo-Kredytowej w W. w (...). Zwrócić bowiem należy uwagę, że Sąd I instancji zapewne nie dostrzegł, iż na karcie 643 znajduje się nakaz zapłaty wydany przez Sąd Okręgowy w Ostrołęce z dnia 08 lutego 2022 r., sygn. akt I Nc 128/21. Orzeczeniem tym oskarżony zobowiązany został do zapłaty na rzecz pokrzywdzonego kwoty 1 454 350,10 zł. W tej zaś sytuacji orzeczenie w trybie, o którym mowa w art.46 k.k. , było niedopuszczalne z uwagi na obowiązywanie tzw. klauzuli antykumulacyjnej (art.415 k.p.k.).

Ponadto Sąd Apelacyjny zasądzoną w pkt IV wyroku na rzecz obrońcy z urzędu adw. P. F. kwotę wynagrodzenia podwyższył do kwoty 1 920,00 złotych, w tym należny podatek VAT. Sąd dokonując zamiany w zakresie zasądzonego na rzecz obrońcy wynagrodzenia za pomoc prawną świadczoną przed Sądem I instancji miał na uwadze wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 20 grudnia 2021 r. sygn. akt SK 78/21 i oparł orzeczenie w tym zakresie o treść rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie. Sąd nie znalazł jednak podstaw do podniesienia powyższego wynagrodzenia o podatek VAT albowiem stanowiłoby to nieuprawnione faworyzowanie obrońców z urzędu. Sąd odwoławczy nie znalazł także podstaw do podniesienia zasądzonej na rzecz obrońcy kwoty z tytułu koniecznych i uzasadnionych wydatków poniesionych przy wykonywaniu funkcji obrońcy. Sąd podzielił stanowisko Sądu I instancji, iż brak jest podstaw dodatkowego zasądzenia na rzecz obrońcy kwoty 14,80 zł tytułem zwrotu wydatków poniesionych w związku z wydrukiem 8 kart z akt sprawy oraz przesłaniem listu informującego o ustanowieniu obrońcy z urzędu. Słusznie Sąd I instancji powołał się na treść postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 09.07.2014 r. w sprawie II KK 175/14, że koszty uzyskania kserokopii z akt sprawy obciążają obrońcę. Podkreślić należy, że oskarżony nie miał utrudnionego dostępu do akt sprawy albowiem mógł złożyć wniosek o ich udostępnienie przez Sąd w warunkach izolacji i wówczas akt niewątpliwie zostałyby mu przesłane, aby mógł się z nimi zapoznać. Dysponował wystarczającym czasem na dokonanie tej czynności, skoro akt oskarżenia wraz z aktami sprawy wpłynął do Sądu Okręgowego Warszawa-Praga w warszawie w dniu 23 grudnia 2020 r. ( o przesłaniu sprawy oskarżony został zawiadomiony), a zarządzenie o wyznaczeniu rozprawy zostało wydane dopiero w dniu 14.12.2022 r. Ponadto w ocenie Sądu nie było zasadnym przesyłanie przez obrońcę do oskarżonego listu o wyznaczaniu jego osoby obrońcą, bowiem stosowne zawiadomienie w tym zakresie zostało przesłane do oskarżonego przez Sąd ( k. 565).

Reasumując stwierdzić należy, iż wywiedziona w przedmiotowej sprawie apelacja z przyczyn wskazanych powyżej okazała się częściowo zasadna.

Wnioski

Obrońca oskarżonego W. W. (1) wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku w pkt I-III i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sadowi Okręgowemu Warszawa-P. w W. oraz zmianę pkt IV wyroku i orzeczenie na rzecz obrońcy adw. P. F. kwoty 1920 zł+23% VAT z tytułu wynagrodzenia należnego ww. z tytułu pomocy prawnej udzielonej oskarżonemu przed sądem pierwszej instancji oraz kwoty 309,20 zł z tytułu koniecznych i uzasadnionych wydatków poniesionych przy wykonywaniu funkcji obrońcy.

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wobec częściowej zasadności podniesionych zarzutów apelacyjnych dokonano zmiany zaskarżonego wyroku w sposób wskazany jak powyżej.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

Z urzędu dokonano uchylenia rozstrzygnięcia z pkt II zaskarżonego wyroku.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

Z przyczyn wskazanych w pkt 3 uzasadnienia, tj. naruszenia art.415§ k.p.k.

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot i zakres zmiany

Zmieniono wyrok Sądu Okręgowego Warszawa-Praga w Warszawie z dnia 23 października 2023 r. w sprawie o sygn. V k 289/20w ten sposób, że:

- za podstawę wymiaru kary pozbawienia wolności i grzywny w punkcie I wyroku na podstawie art.4§1 k.k. przyjęto przepisy w brzmieniu obowiązującym przed dniem 01 lipca 2015 r.;

- uchylono nałożony na oskarżonego W. W. (1) w pkt II wyroku obowiązek częściowego naprawienia szkody poprzez zapłatę kwoty 10.000 (dziesięć tysięcy) złotych na rzecz Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo-Kredytowej w W. w (...);

- zasądzono w pkt IV wyroku na rzecz obrońcy z urzędu adw. P. F. kwotę wynagrodzenia podwyższa do kwoty 1 920,00 ( jeden tysiąc dziewięćset dwadzieścia) złotych, w tym należny podatek VAT.

Zwięźle o powodach zmiany

Powody zmiany zaskarżonego wyroku szczegółowo wskazano w pkt 3 uzasadnienia.

5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

Nie dotyczy

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

Nie dotyczy

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

Nie dotyczy

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

Nie dotyczy

4.1.

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

Nie dotyczy

5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

Nie dotyczy

5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

2.  2.

Kosztami za postępowanie odwoławcze obciążono Skarb Państwa, zwalniając oskarżonego od ich ponoszenia z uwagi na aktualną sytuację majątkową i zarobkową oskarżonej. Uiszczenie tej należności byłoby dla oskarżonego zbyt uciążliwe, o ile nie nieprawdopodobne.

7.  PODPIS

A. D.

I. S. A. N.

1.3 Granice zaskarżenia

Wpisać kolejny numer załącznika 1

Podmiot wnoszący apelację

Obrońca oskarżonego W. W. (1)

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Orzeczenie Sądu Okręgowego Warszawa-Praga w Warszawie z dnia 23.10.2023r. sygn. akt V K 289/20

1.3.1 Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒w całości

☐w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2 Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji.

art. 438 pkt 1 k.p.k. - obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. - obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. - obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. - błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. - rażąca niewspółmierności kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana w zakresie dot. rozstrzygnięcia o kosztach

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Renata Sieradzan
Podmiot udostępniający informację: Sąd Apelacyjny w Warszawie
Osoba, która wytworzyła informację:  Agnieszka Bygidyr-Dorosz,  Anna Nowakowska ,  Izabela Szumniak
Data wytworzenia informacji: