Portal Orzeczeń Sądu Apelacyjnego w Warszawie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 12 grudnia 2014 r.

Sąd Apelacyjny w Warszawie I Wydział Cywilny w składzie:

Przewodniczący – Sędzia SA Robert Obrębski (spr.)

Sędzia SA Katarzyna Polańska-Farion

Sędzia SO (del.) Marta Szerel

Protokolant: st. sekr. sąd. Aneta Walkowska

po rozpoznaniu w dniu 12 grudnia 2014 r. w Warszawie

na rozprawie

sprawy z powództwa A. S. (1) i M. S.

przeciwko Bankowi (...) spółce akcyjnej z siedzibą w W.

o zapłatę

na skutek apelacji powodów

od wyroku Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 26 czerwca 2013 r.

sygn. akt XXIV C 380/11

1.  oddala apelację;

2.  zasądza od A. S. (1) i M. S. na rzecz Banku (...) spółki akcyjnej z siedzibą w W. kwoty po 1350 (jeden tysiąc trzysta pięćdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjnym.

Sygn. akt IA Ca 911/14

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 19 kwietnia 2011 r. A. i M. S. wnieśli o zasądzenie od Banku (...) spółki akcyjnej z siedzibą w W. kwoty 179512,88 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia wniesienia pozwu do daty zaspokojenie tytułem naprawienia szkody wywołanej niemożnością uzyskania przez powodów kredytu hipotecznego w (...) Bank (...) na zakup nieruchomości stanowiącej własność D. i A. S. (2), w wykonaniu umowy przedwstępnej jej nabycia przez powodów z dnia 15 października 2010 r. za cenę w kwocie 420000 zł, ze względu na nieodpowiadające rzeczywistości umieszczenie przez pozwaną w zasobach Biura (...) danych o pobraniu przez powoda kredytu w Banku (...), jak również z powodu opóźnionego usunięcia danych, zamieszczenie których doprowadziło do utraty przez powodów zadatku przewidzianego powołaną umową przedwstępną w kwocie 65000 zł oraz dodatkowego zadatku w wysokości 20000 zł i umownych odszkodowań, wypłata których, w łącznej kwocie 35000 zł, została uzgodniona ze sprzedawcami, jak również wydatkowania przez powodów kwoty 9950 zł na spłatę kredytu, który obciążał zbywców w czasie korzystania przez powodów z nieruchomości stanowiącej przedmiot umowy przedwstępnej, kwoty 15000 zł za bezumownego zamieszkiwanie przez powodów na nieruchomości, nakładów na jej przystosowanie do własnych potrzeb oraz kosztów notarialnych w łącznej kwocie 2767,80 zł.

Pozwana wnosiła o oddalenie powództwa. Nie zaprzeczając okoliczności pomyłkowego wpisania powoda do zasobów Biura (...) jako kredytobiorcy hipotecznego, pozwana wskazywała na niezwłoczne podjęcie działań zmierzających do usunięcia tych danych i brak związku przyczynowego pomiędzy własnym uchybieniem a szkodą powodów, twierdziła bowiem, że nieuzyskanie kredytu w planowanym terminie było wynikiem niekorzystnej dla powodów oceny ich zdolności kredytowej, ostatecznie była ona poddawana analizie po wyjaśnieniu powstałego nieporozumienia, wskazywała ponadto, że przed wypowiedzeniem umowy przedwstępnej przez sprzedawców, powodowie uzyskali kredyt, którego nie przeznaczali na jej wykonanie, lecz na inne cele, w tym zapłatę wydatków podanych w uzasadnieniu pozwu, których wystąpienie nie było związane z wnioskiem powodów o udzielenie kredytu, złożonym bez uprzedniego sprawdzenia zdolności kredytowej powodów, nie było tym bardziej wywołane pomyłką ze strony pozwanej.

Wyrokiem z dnia 26 czerwca 2013 r. Sąd Okręgowy oddalił powództwo, nakazał pobrać od powodów solidarnie na rzecz Skarbu Państwa kwotę 640 zł tytułem kosztów sądowych i zasądził od powodów na rzecz pozwanej kwotę 4737,26 zł tytułem zwrotu kosztów procesu. Na podstawie dowodów zebranych w tej sprawie, Sąd Okręgowy ustalił, że powodowie nie nabyli nieruchomości zabudowanej jednorodzinnymi budynkiem o powierzchni 4900 m ², położonej w miejscowości G., mimo zawarcia z jej właścicielami umowy przedwstępnej z dnia 5 maja 2010 r. oraz sprzedania, w dniu 17 maja 2010 r. za cenę wynoszącą (...), mieszkania położonego we W. i stanowiącego majątek odrębny powódki, za zgodą A. i D. S. w dniu 2 lipca 2010 r. zamieszkali jednak na tej nieruchomości, przejęli na siebie kredyt, który obciążał właścicieli, ponosili ponadto koszty opłat za gaz i energię elektryczną, rozpoczęli też prace mające na celu jej przystosowanie do własnych potrzeb, w zakres których wchodziła także wymiana wyposażenia, w dniu 15 października 2010 r. przed notariuszem podpisali ponadto z właścicielami drugą umowę przedwstępną dotyczącą nabycia wskazanej nieruchomości za cenę wynoszącą 420000 zł, przy jej podpisaniu zapłacili sprzedawcom zadatek w kwocie 65000 zł i zobowiązali się do zapłacenia pozostałej części ceny w terminie 7 dni od daty zawarcia umowy przyrzeczonej, termin podpisania której został określony na 8 listopada 2010 r. Dodatkowy zadatek w kwocie 20000 zł, jak ustalił Sąd Okręgowy, powodowie zapłacili sprzedawcom w dniu 19 października 2010 r., trzy dni później wystąpili do (...) Banku (...) z wnioskiem o udzielenie kredytu hipotecznego w wysokości 335000 zł, w ten bowiem sposób zamierzali pozyskać środki potrzebne na zapłacenie pozostałej części ceny właścicielom, przy jego rozpoznawaniu ujawniona została okoliczność pomyłkowego wpisania powoda do zasobów Biura (...) jako osoby, która skorzystała z kredytu udzielonego przez Bank (...), mimo wyjaśnienia tej pomyłki pismem pozwanej z dnia 4 listopada 2010 r. i złożenia wniosku o jej usunięcie, wniosek powodów o udzielenie kredytu w (...) Banku (...) nie został jednak uwzględniony z powodu niekorzystnej oceny zdolności kredytowej powodów. Sąd Okręgowy ustalił, że wniosek pozwanej o usuniecie pomyłkowej informacji o powodzie z Biura (...) podlegał rozpoznaniu zgodnie z kolejnością wpływu, z tej przyczyny pomyłkowe dane nie mogły być usunięte, mimo reklamacji ze strony powoda, do 24 listopada 2010 r., wskazał ponadto, że w wykonaniu ugody z 8 listopada 2010 r., powodowie zapłacili właścicielom nieruchomości 20000 zł odszkodowania za opóźnienie, 10000 zł tytułem dalszej zaliczki i 15000 zł za bezumowne korzystnie z nieruchomości przed zawarciem umowy przyrzeczonej, termin podpisania której został także przesunięty na 19 listopada 2010 r., następnie zaś został ustalony na dzień 23 listopada 2010 r., uwzględniając bowiem porady pracowników (...) Banku (...), jak ustalił Sąd Okręgowy, powodowie ponownie wystąpili o kredyt hipoteczny na ten sam cel w kwocie 300000 zł, który został uwzględniony, powodowie zadeklarowali bowiem wyższy wkład własny. Według ustaleń Sądu Okręgowego, w innym banku powód otrzymał ponadto dodatkowy kredyt w kwocie 15000 zł, umowa przyrzeczona nie została jednak zawarta, pismem z dnia 17 stycznia 2010 r. właściciele nieruchomości odstąpili bowiem od umowy przedwstępnej i zawarli z powodami ugodę, na podstawie której zatrzymali zadatek w łącznej kwocie 85000 zł i dodatkowe odszkodowanie w kwocie 10000 zł, powodowie zrzekli się ponadto roszczeń dotyczących zwrotu wartości nakładów poczynionych na przystosowanie nieruchomości do swoich potrzeb i z tytułu kredytu spłacanego za właścicieli w okresie korzystania z nieruchomości, którą zamierzali nabyć, ponieśli także koszty notarialne w kwocie 2767,80 zł. W dniu 10 kwietnia 2011 r. wyprowadzili się z nieruchomości w G., zaś pismem z 21 marca 2011 r., jak ustalił Sąd Okręgowy, wzywali pozwaną do zapłaty kwoty 179562,88 zł tytułem odszkodowania za szkodę, źródła której upatrywali w pomyłkowym umieszczeniu nieprawdziwych danych o kredycie powoda w Biurze (...).

Oceniając znaczenie tych okoliczności, Sąd Okręgowy nie dopatrzył się podstaw do uwzględnienia powództwa, uznał bowiem, że pomiędzy działaniem pozwanej, związanym z pomyłkowym zamieszczeniem wskazanej informacji o powodzie, a szkodą podniesioną w pozwie nie wystąpił adekwatny związek przyczynowy, wskazał ponadto, że znaczna część wydatków objętych pozwem była wywołana działaniami powodów, nie miała natomiast związku z pomyłką ze strony pracowników pozwanej. Omawiając przesłanki odpowiedzialności z art. 415 k.c., Sąd Okręgowy wskazał na obciążający powodów ciężar wykazania szkody i związku przyczynowego z bezprawnym niewątpliwie podaniem przez pozwaną nieprawdziwych danych o powodzie do Biura (...). Analizując natomiast kolejność zdarzeń, nie dopatrzył się tego związku i uznał, że tylko utrata zadatku i wydatki na koszty notariusza mogłyby zostać znane za szkodę odciążającą pozwaną, gdyby zachodził adekwatny związek w podanym zakresie. Według Sądu Okręgowego, decydując się na sfinansowanie zakupu działki w G., powodowie nie zadbali o uprzednie zbadanie swojej zdolności kredytowej, nie znali nawet terminu, w którym mogliby taki kredyt uzyskać i zamieszkali na wskazanej nieruchomości, pomimo wygaśnięcia pierwszej umowy przedwstępnej oraz przed podpisaniem drugiej, w której został określony bardzo krótki termin na uzyskanie kredytu, liczony od planowanego podpisania umowy przyrzeczonej, zebrany zaś materiał dowodowy nie pozwalał na uznanie, według Sądu Okręgowego, że pomyłkowa informacja o powodzie w Biurze (...) miała wpływ na nieuzyskanie przez powodów kredytu w (...) Banku (...) na kwotę 335000 zł, zwłaszcza że już pismem z 4 listopada 2010 r., powstała pomyłka została wyjaśniona przez pozwaną, bank, w którym powodowie ubiegali się o kredyt, dysponował więc wiedzą o pomyłce pozwanej, z zeznań świadków M. K. i M. W. nie wynikało natomiast, aby pomyłkowa informacja miała istotny wpływ na ocenę wniosku powodów, nieuwzględnienie którego było wynikiem negatywnej oceny tzw. scoringu kredytowego powodów, przy określeniu którego pomyłka strony pozwanej została uwzględniona. Przyczyny nieuzyskania przez powodów kwoty 335000 zł kredytu hipotecznego w (...) Banku (...) leżała, w przekonaniu Sądu Okręgowego, po stronie powodów, nie została natomiast wywołana przez pozwaną, zwłaszcza że w dniu 19 listopada 2010 r. powodowie uzyskali w tym samym banku kredyt na kwotę 300000 zł, w innym banku powodowi został ponadto udzielony dodatkowy kredyt na 15000 zł, mimo usunięcia błędnej informacji, powodowie nie mogli zaś uzyskać większego kredytu, właściciele nieruchomości, na której powodowie zamieszkiwali od lipca 2010 r., złożyli natomiast oświadczenie o wypowiedzeniu umowy przedwstępnej dopiero w dniu 17 stycznia 2011 r. Zamiast więc godzić się na utratę zadatku, na zapłatę dodatkowych odszkodowań i rezygnację z wartości poczynionych zakładów i spłaconych za właścicieli należności kredytowych, uzyskane kredyty należało przeznaczyć, według Sądu Okręgowego, na nabycie zajmowanej nieruchomości, dołożenia wymagała niewielka kwota, poza zadatkiem i kosztami notarialnymi, pozostałe wydatki powodów nie były bowiem związane z pomyłką pozwanej, nie stanowiły więc szkody wywołanej jej działaniem, roszczenie o zasądzenie należności objętej pozwem nie zasługiwało tym samym na uwzględnienie także z podanego powodu. Sąd Okręgowy nie znalazł więc podstaw do uwzględniania powództwa nawet we wskazanym zakresie, o kosztach procesu orzekł natomiast na podstawie art. 98 k.p.c. i rozporządzeniem Ministra Sprawiedliwości z 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych i ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu.

Apelację od wyroku Sądu Okręgowego wnieśli powodowie. Zaskarżając ten wyrok w całości, zarzucili Sądowi Okręgowemu naruszenie art. 233 k.p.c. przez wadliwą ocenę dowodów zebranych w sprawie i nieuzasadnione uznanie, że: pomyłka pozwanej nie miała wpływu na termin i wysokość kredytu, który został udzielony powodom przez (...) Bank (...); już w dniu 4 listopada 2010 r. powód dysponował zaświadczeniem potwierdzającym pomyłkę pozwanej; dane ujawnione pomyłkowo przez pozwaną w Biurze (...) wpływały na większą zdolność kredytową powoda; usunięcie tej informacji nie miało żadnego znaczenia dla oceny zdolności kredytowej powodów i wysokość kredytu udzielonego przez (...) Bank (...) w dniu 19 listopada 2010 r., który nie był wystarczający do zapłacenia ceny ustalonej w umowie przedwstępnej, zwłaszcza że powodów obciążały świadczenia na rzecz sprzedawców związane ze spóźnieniem wywołanym przez pozwaną; niezależnie od pomyłki pozwanej, posiadana zdolność kredytowa nie pozwalała powodom na uzyskanie kredytu hipotecznego w kwocie 335000 zł; wysokość kredytu uzyskanego 19 listopada 2010 r. pozwalała powodom na nabycie zajmowanej nieruchomości; powodowie byli w stanie pozyskać brakującą kwotę na zakup nieruchomości, dysponowali bowiem własnymi środkami ze sprzedania przez powódkę, za cenę wynoszącą 315000 zł, mieszkania we W. stanowiącego majątek odrębny powódki; z własnej woli powodowie wypłacili właścicielom uzgodnione odszkodowanie i wynagrodzenie za bezumowne korzystanie z nieruchomości. Na podstawie tych zarzutów powodowie wnosili o zmianę zaskarżonego wyroku przez zasądzenie od pozwanej solidarnie na swoją rzecz kwoty 179512,88 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty oraz obciążenie pozwanej całością kosztów procesu za obie instancje, ewentualnie o jego uchylenie oraz przekazanie sprawy Sądowi Okręgowemu do ponownego jej rozpoznania.

W odpowiedzi na apelację pozwana wnosiła o jej oddalenie w całości oraz obciążenie powodów poniesionymi kosztami postępowania apelacyjnego.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja nie zasługiwała na uwzględnienie. Ustalenia Sądu Okręgowego były prawidłowe, zostały oparte na dowodach, przy ocenie których art. 233 § 1 k.p.c. nie został naruszony, zostały ponadto poddane trafnej ocenie prawnej, w ramach której zasadnie Sąd Okręgowy nie dopatrzył się udowodnienia przez powodów podstaw deliktowej odpowiedzialności pozwanej z art. 415 k.c., ani też związku przyczynowego pomiędzy niewątpliwą pomyłką pozwanego banku a doznaniem przez powodów szkody opisanej w pozwie, prawidłowo ponadto uznał, że z wyjątkiem zadatku i kosztów notarialnych, pozostałe pozycje, które składały się na uszczerbek majątkowy powodów, nie zostały wywołany przez bezprawne działanie pozwanej, lecz przez decyzje i działania skarżących, strona pozwana nie miała bowiem wpływu na większość wydatków powodów. Stan faktyczny ustalony przez Sąd Okręgowy został więc w całości uznany za własny przez Sąd Apelacyjny, zarzuty apelacji powodów stanowiły natomiast polemikę z prawidłowym stanowiskiem Sądu Okręgowego, który nie naruszył art. 361 § 1 k.c., oddalając powództwo w całości, zebrany w tej sprawie materiał dowodowy nie pozwalał bowiem na jego uwzględnienie, nawet w zakresie obejmującym zadatek i koszty notarialne . Zaniechanie podniesienia w apelacji zarzutów co do naruszenia przez Sąd Okręgowy powołanych przepisów prawa materialnego nie zwalniało Sądu Apelacyjnego z obowiązku skontrolowania prawidłowości ich zastosowania przez sąd pierwszej instancji, naruszenie prawa materialnego z urzędu jest bowiem brane pod uwagę przy rozpoznawaniu apelacji ograniczonej do zarzutów naruszenia prawa procesowego, jak zasadnie uznał Sąd Najwyższy w szczególności w uchwale składu 7 sędziów z dnia 31 stycznia 2008 r., III CZP 49/07 r. W rozpoznawanej sprawie powołane przepisy prawa materialnego nie zostały jednak naruszone przez Sąd Okręgowy.

Poza wykazaniem zawinionego działania lub zaniechania, opisanego w pozwie jako istotny element podstawy faktycznej żądania opartego na art. 415 k.c., jak trafnie wskazał Sąd Okręgowy, strona dochodząca roszczenia opartego na tym przepisie obciążona jest obowiązkiem wykazania szkody oraz istnienia związku przyczynowego nie tylko pomiędzy bezprawnym działaniem pozwanej a doznaniem szkody, ale również pomiędzy poszczególnymi jej elementami, prawna doniosłość adekwatności wpisanej w normę art. 361 §1 k.c. odnosi się bowiem do poszczególnych wydatków lub utraconych korzyści, które muszą pozostawać normalnym następstwem bezprawnego działania albo zaniechania po stronie sprawcy deliktu. Ocena związku przyczynowego pomiędzy zmianą w stanie majątku poszkodowanego a zdarzeniami podanymi jako przyczyna jego zmniejszenia lub niepowiększenia, polega na poszukiwaniu tego ogniwa, które miało dominujące i sprawcze znaczenie dla wystąpienia takiego skutku (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 8 grudnia 2005 r., III CK 298/05), jak również na eliminacji wskazanej adekwatności wśród tych wszystkich elementów stanu faktycznego sprawy, w tym działań osoby poszkodowanej, które nie miały tak sprawczego charakteru, aby mogły zostać uznane za przyczynę wystąpienia szkody. Na tle okoliczności rozpoznawanej sprawy nie może ulegać wątpliwości bezprawność działania pozwanej, polegająca na bezpodstawnym zgłoszeniu do Biura (...) danych o udzieleniu powodowi kredytu, zebrane w tej sprawie dowody i poczynione na ich podstawie ustaleń przez Sąd Okręgowy nie dają jednak żadnej podstawy do uznania, że wydatki, na poczynienie których powodowie powoływali się w pozwie i apelacji, zostały wywołane bezprawnym działaniem strony pozwanej. Przeciwko wystąpieniu związku przyczynowego w podanym zakresie przemawiają liczne argumenty. Poza sporem pozostaje, że przed złożeniem wniosku w (...) Banku (...) o udzielenie kredytu w kwocie 3350000 zł, powodowie nie podejmowali żadnych czynności mających na celu sprawdzenie aktualnej zdolności kredytowej skarżących, przewidziany zaś w umowie przedwstępnej termin na zapłacenie sprzedającym pozostałej części ceny w podanej wysokości wynosił tylko tydzień, był więc stosunkowo krótki na uzyskanie kredytu przez powodów. Podstawowe dla sprawy znaczenie ma ponadto ocena relacji przyczynowej na tle okoliczności związanych z pomyłką pozwanej i usuwaniem z Biura (...) nieprawdziwych danych o kredycie udzielonym powodowi a nieuwzględnieniem przez (...) Bank (...) pierwszego wniosku powodów o udzielenie kredytu hipotecznego w podanej wysokość. Należało zwłaszcza uwzględnić wiarygodne zeznania pracowników tego banku, czyli osób, w odniesieniu do których nie występowały jakiekolwiek okoliczności mogące podważać wiarygodność zeznań tych świadków, wynikały z nich natomiast argumenty silnie podważające istnienie adekwatnego związku przyczynowego w podanym zakresie, na który powoływali się skarżący. Z zeznań świadka M. K. wynikało w szczególności, że ujawnienie pomyłki pozwanej przedłużyło wprawdzie czynności związane z wnioskiem powodów, z drugiej strony zeznania wskazanego świadka wykazały, że przy podejmowaniu decyzji w ,,centrali ^,, (...) Banku (...) uwzględniona została pomyłka ze strony pozwanego banku, a mimo to ocena zdolności kredytowej powodów na kwotę objętą ich wnioskiem była negatywna. Wskazany świadek zaznała, że przy przekazaniu wniosku powodów do decyzji osobiście opisywała powstałą w tym zakresie sytuację oraz że nie miała ona wpływu na zasadność wniosku. Nie można było więc podzielić zarzutu, jakoby informacja zawarta w piśmie pozwanej w dnia 4 listopada 2010 r., w której została podana przyczyna błędu ze strony pozwanej i ujawniona została okoliczność skierowania wniosku do Biura (...) o usunięcie pomyłkowego wpisania powoda jako kredytobiorcy, nie została uwzględniona przy rozpatrywaniu wniosku powodów o udzielenie kredytu w kwocie 335000 zł. Przeciwne stanowisko skarżących nie zostało potwierdzone w żadnym dokumencie, było natomiast sprzeczne z treścią zeznań powołanego świadka, jak również z podobnymi zeznaniami świadka M. W., wiarygodność którego również nie została podważona przez skarżących. Zasadnie więc Sąd Okręgowy przyjął, że wyłączną przyczyną nieuwzględnienia wniosku powodów o udzielenie kredytu w podanej wysokości była negatywna ocena zdolności kredytowej powodów, zwłaszcza że nie była ona wcześniej weryfikowana, w istotnym dla sprawy okresie skarżącym nie udało się natomiast pozyskać kredytu w innym banku niż (...) Bank (...) ponad 15000 zł, w takiej bowiem wysokości powód otrzymał kredyt jeszcze w listopadzie 2010 r.

Przeciwko zasadności apelacji powodów przemawia także i samodzielnie ocena dalszych zdarzeń, związanych z uzyskaniem przez skarżących, w dniu 19 listopada 2010 r., kredytu w (...) Banku (...) na kwotę 300000 zł, do takiej bowiem wysokości zostały ocenione zdolności kredytowe powodów po tym, jak wyjaśniona została pomyłka ze strony pozwanego banku. Zasadnie przyjął Sąd Okręgowy, że dysponując łącznie kwotą 315000 zł, zamiast godzić się na dalsze świadczenia odszkodowawcze w stosunku do sprzedawców, którzy przystali na przedłużenie terminu zawarcia umowy przyrzeczonej do 23 listopada 2010 r., jak również na uiszczenie wynagrodzenia za korzystanie z nieruchomości, które nie mogło zostać zresztą uznane za bezumowne, z nieruchomości w G. powodowie korzystali bowiem za wiedzą i przyzwoleniem ze strony jej właścicieli, ponosili ponadto koszty kredytu obciążającego A. i D. S., należało dołożyć brakującą część nieuiszczonej ceny oraz przystąpić do umowy przyrzeczonej nawet przed upływem wskazanego terminu, zebrane w tej sprawie dowody oraz ustalenia poczynione przez Sąd Okręgowy nie pozwalały bowiem na przyjęcie, że powodowie nie mogli podjąć tych działań, niezależnie od trudności w uzyskaniu kolejnych kredytów. Nie można było w szczególności pominąć znaczenia okoliczności uzyskania przez powódkę kwoty 315000 zł ze sprzedaży własnego mieszkania położonego we W. na podstawie aktu notarialnego z 17 maja 2010 r., który nie był kwestionowany, powodowie nie podnosili też żadnych faktów związanych z potrzebą przeznaczenia wskazanej kwoty na inne cele, ograniczyli natomiast swoje stanowisko, także w apelacji, do stwierdzenia, że uzyskane w ten sposób środki stanowiły majątek odrębny powódki, która nie zamierzała ich przeznaczać na częściowe pokrycie ceny za nabycie nieruchomości, która miała być przedmiotem umowy przyrzeczonej, powodowie zdecydowali się bowiem na sfinansowanie planowanego zakupu z kredytu. Argumentacja taka nie mogła zyskać aprobaty Sądu Apelacyjnego i jednoznacznie podważała związek przyczynowy pomiędzy nieuzyskaniem przez powodów kredytu w kwocie 335000 zł a niepodpisaniem umowy przyrzeczonej, a tym bardziej pomiędzy bezprawnym działaniem pozwanej a doznaniem przez powodów szkody podanej jako podstawa żądania skierowanego przeciwko pozwanej na podstawie art. 415 k.c., nie może bowiem ulegać wątpliwości, że zakres obowiązków ciążących na małżonkach, zgodnie z art. 23 kro, związanych z zaspokajaniem zasadnych potrzeb rodziny, w szczególności mieszkaniowych, obejmuje też właściwe wykorzystanie składników majątku odrębnego każdego z nich, zwłaszcza jeżeli w ten sposób możliwie jest uchronienie małżonków przed doznaniem znacznej szkody, jak zasadnie wskazywał Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 8 czerwca 1977 r., IV PRN 277/77, z którym zostało przesądzone, że także mieszkanie stanowiące majątek odrębny jednego z małżonków powinno zostać wykorzystane do zaspokojenia uzasadnionych potrzeb rodziny. Tym bardziej należało więc uznać, na tle okoliczności rozpoznawanej sprawy, że dziesiątą zaledwie części ceny uzyskanej przez powódkę ze sprzedaży swojego mieszkania, należało wykorzystać na uzupełnienie środków potrzebnych na nabycie nieruchomości przeznaczonej na zaspokojenie uzasadnionych potrzeb rodziny, zwłaszcza że powodowie korzystali z nieruchomości, którą zamierzali nabyć w wykonaniu umowy przedwstępnej, poczynili znaczne nakłady, także z tytułu przejęcie części kredytu obciążającego sprzedających, na rzecz których uiszczony też został zadatek w kwocie 85000 zł. Groźba utraty zaangażowanych środków i prawa do nabycia zajmowanej nieruchomości powinna dla powódki stanowić nadto wystarczający powód do przeznaczenia części zasobów, którymi powódka dysponowała w podanym okresie, zdumiewać więc może powołanie się przez powodów na ich przynależności do majątku odrębnego powódki na potrzeby wykazania zasadności roszczenia w sytuacji, gdy nawet z twierdzeń skarżących nie wynika, aby dziesiąta ich część nie mogła zostać przeznaczona na cel związany ze zaspokojeniem potrzeb rodziny. Przyczyną utraty przez powodów zadatku, jak też bezproduktywnego poniesienia kosztów notarialnych, nie było więc pomyłkowe wpisanie do zasobów Biura (...) danych o kredycie powoda, który nie został zaciągnięty w Banku (...), lecz nieuzasadnione zaniechanie użycia przez powódkę własnych środków, czyli niedokonanie nakładu na majątek wspólny z własnego majątku powódki, który mógłby zostać rozliczony w późniejszym okresie, a przede wszystkim bez tak negatywnych następstw dla powodów. Podjęcie przez powódkę błędnej decyzji w tym zakresie, jak również jej aprobowanie ze strony powoda, nie może jednak obciążać pozwanego banku, zwłaszcza że w pozostałym zakresie, niezależnie od podniesionego argumentu, nie można było dopatrzeć się adekwatnego związku pomiędzy bezprawnym działaniem pozwanej a poczynieniem przez powodów innych wydatków, w szczególności wypłaceniem właścicielom odszkodowania za rzekomo bezumowne korzystanie z nieruchomości, która miała być nabyta przez powodów, poczynienie nakładów na jej przystosowanie do własnych potrzeb, w tym nabycie nowego wyposażenia, zrzeczenie się roszczeń z tego tytułu oraz spłacenie części kredytu obciążającego właścicieli, takie świadczenie mogło bowiem zostać uznane za szczególny sposób zapłaty czynszu. Podjęcie tych decyzji finansowych przez powodów w żaden sposób nie było związane z pomyłką ze strony pozwanej, poczynienie tych wydatków przez powodów nie mogło więc uzasadniać powództwa i apelacji, ustawowy zakres przyczynowości z art. 361 §1 k.c. uniemożliwiał bowiem jej dostrzeżenie w podanym zakresie. Powództwo zostało więc zasadnie oddalone przez Sąd Okręgowy, bezzasadna apelacja powodów nie zasługiwała natomiast na uwzględnienie.

Oddalenie apelacji uzasadniało natomiast wniosek pozwanej o obciążenie powodów kosztami postępowania apelacyjnego. Na podstawie art. 98 § 1 i 2 w zw. z art. 108 § 1 i art. 105 k.p.c. oraz w zw. z § 12 ust. 1 pkt 2 w zw. z § 6 pkt 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu, w drugim punkcie wydanego wyroku Sąd Apelacyjny zasądził od powodów kwoty po 1350 zł z tytułu zwrotu kosztów udziału po stronie pozwanej zawodowego pełnomocnika w postępowaniu odwoławczym według stawki minimalnej przewidziana dla spraw o zapłatę i podanej w apelacji wartość przedmiotu zaskarżenia.

Mając powyższe na uwadze, na podstawie powołanych przepisów i art. 385 k.p.c., Sąd Apelacyjny orzekł jak w sentencji.