Portal Orzeczeń Sądu Apelacyjnego w Warszawie

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II AKa 55/22

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

0.11.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 19 listopada 2021r.,

sygn. akt XVIII K 79/21

0.11.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

0.11.3. Granice zaskarżenia

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

☐

co do winy

☒

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☐

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

0.12.1. Ustalenie faktów

0.12.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

0.12.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

0.12.2. Ocena dowodów

0.12.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

0.12.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

Rażąca surowość orzeczonej wobec oskarżonej E. K. kary pozbawienia wolności poprzez wymierzenie jej kary 1 roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności za czyn prywatnoskargowy objęty oskarżeniem przez Prokuratora polegający na spowodowaniu obrażeń u swojego męża W. K., skutkujących rozstrojem zdrowia poniżej 7 dni, nie uznając, że okres tymczasowego aresztowania zaliczony na poczet kary jest wystarczającym dla realizacji celów kary w sytuacji, gdy zdarzenie będące przedmiotem rozpoznawania przez Sąd dotyczyło stosunków rodzinnych małżeństwa żyjącego według przyjętych przez oboje innych norm kulturowych w tym poprzez środowiskowe podejście zarówno pokrzywdzonego, oskarżonej jak i wszystkich świadków będących mieszkańcami budynku przy ul. (...), do sposobu załatwiania spraw konfliktowych w rodzinie i potrzeby kontaktu z organami ścigania jak i z sądem co wyraźnie widać w trakcie prowadzonych przesłuchań przez co wymierzona jest rażąco surowa kara (kara – przyp. własny).

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarzut apelacji obrońcy oskarżonej bezprzedmiotowy wobec stwierdzenia przez Sąd Odwoławczy bezwzględnej przesłanki odwoławczej z art. 439 § 1 pkt 2 k.p.k., obligującej do uchylenia zaskarżonego wyroku z urzędu, niezależnie od granic zaskarżenia i podniesionego zarzutu.

Wniosek

Wymierzenie oskarżonej kary pozbawienia wolności w wymiarze nie przekraczającym okresu tymczasowego aresztowania.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wobec konieczności uchylenia wyroku z przyczyn wskazanych w art. 439 § 1 pkt 2 k.p.k. wniosek powiązany bezpośrednio z zarzutami apelacji – na obecnym etapie bezprzedmiotowy.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

Stwierdzenie bezwzględnej przesłanki odwoławczej z art. 439 § 1 pkt 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

Sąd Apelacyjny dokonując kontroli instancyjnej wyroku ma obowiązek rozpoznać zarzuty podniesione w środku odwoławczym, ale w pierwszej kolejności zbadać, czy zaskarżony wyrok nie jest dotknięty wadą w postaci bezwzględnej przesłanki odwoławczej z art. 439 § 1 k.p.k. Co więcej, z uwagi na treść art. 436 k.p.k. stwierdzenie powyższego uchybienia jako wystarczające do wydania orzeczenia, czyni przedwczesnym rozpoznawanie zarzutów podniesionych w apelacji, bowiem konsekwencją wyroku kasatoryjnego musi być ponowienie postępowania przed Sądem I instancji w całości.

Bezspornym jest, że w składzie Sądu I instancji, który wydał wyrok z dnia 19 listopada 2021 r., w sprawie sygn. XVIII K 79/21 brał udział Pan sędzia Piotr Maksymowicz, który w dacie wydawania tego wyroku był sędzią sądu rejonowego delegowanym do orzekania w sądzie okręgowym.

Każdy obywatel ma prawo do sprawiedliwego rozpatrzenia sprawy przez niezawisły i bezstronny sąd ustanowiony zgodnie z ustawą, a standard tej niezawisłości i bezstronności sądu, jako element prawa do sądu ustanowionego ustawą, wyrażonego w art. 45 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, art. 6 ust. 1 Europejskiej Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności oraz art. 47 Karty Praw Podstawowych Unii Europejskiej, musi być rozumiany jako niezawisłość i bezstronność członków składu orzekającego (por. np. P. Grzegorczyk, K. Weitz (w:) M. Safjan, L. Bosek (red.) Konstytucja RP. Komentarz. Tom I, Warszawa 2016, s. 1125 oraz postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 27 lutego 2023 r., II KB 10/22).

Zasada państwa prawnego wyrażona w art. 2 Traktatu o Unii Europejskiej (dalej: TUE), skonkretyzowana w art. 19 ust. 1 akapit drugi TUE, nakłada obowiązek zapewnienia przez wszystkie państwa członkowskie pełnego stosowania prawa Unii, jak również ochrony sądowej praw, jakie jednostki wywodzą z tego prawa (por. wyrok TSUE z dnia 2 marca 2021 r., C-824/18, EU:C:2021:153).

Dla zagwarantowania, by sądy mogły zapewniać skuteczną ochronę prawną wymaganą na podstawie art. 19 ust. 1 akapit drugi TUE, kluczowe jest zachowanie ich niezależności, co potwierdza art. 47 akapit drugi karty praw podstawowych, w którym wśród wymogów związanych z prawem podstawowym do skutecznego środka prawnego wymieniono dostęp do „niezawisłego” sądu. (por. wyrok TSUE z dnia 6 października 2021 r., C-487/19, EU:C:2021:798, pkt 107)

Zgodność obsadzenia składów orzekających w sprawach karnych przy realizacji tego obowiązku jest kwestią zasadniczą, bowiem wówczas jest realizowana zasada skutecznej ochrony sądowej praw, jakie jednostki wywodzą z prawa Unii.

Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem niezbędne na podstawie prawa Unii gwarancje niezawisłości i bezstronności wymagają istnienia zasad, w szczególności co do składu organu, powoływania jego członków, okresu trwania ich kadencji oraz powodów ich wyłączania lub odwołania, pozwalających wykluczyć, w przekonaniu jednostek, wszelką uzasadnioną wątpliwość co do niepodatności tego organu na czynniki zewnętrzne oraz jego neutralności względem ścierających się przed nim interesów (por. wyrok z dnia 6 października 2021 r., C-487/19, EU:C:2021:798, pkt 109).

W szczególności zgodnie z zasadą podziału władz charakteryzującą funkcjonowanie państwa prawnego konieczne jest zagwarantowanie niezależności sądów względem władzy ustawodawczej i wykonawczej (wyrok z dnia 6 października 2021 r., C-487/19, EU:C:2021:798, pkt 127).

Kierując się tymi wartościami Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (dalej: TSUE) w wyroku z 16 listopada 2021 r. w sprawie C-748/19 do C-754/19, stwierdził, że art. 19 ust. 1 akapit 2 TUE odczytany w świetle art. 2 i 6 ust. 1 i 2 dyrektywy 2016/343 należy interpretować w ten sposób, że ,, stoją one na przeszkodzie przepisom krajowym, zgodnie z którymi minister sprawiedliwości może, na podstawie kryteriów, które nie zostały podane do publicznej wiadomości, z jednej strony delegować sędziego do sądu karnego wyższej instancji na czas nieokreślony, zaś z drugiej strony w każdym czasie na podstawie decyzji, która nie zawiera uzasadnienia, odwołać sędziego z tego delegowania…”

Tym samym w sprawie niniejszej aktualizuje się potrzeba zbadania czy w świetle prawa do rzetelnego procesu w rozumieniu art. 6 ust. 1 Europejskiej Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności, art. 47 ust. 2 Karty Praw Podstawowych (w świetle którego każdy ma prawo do rozstrzygania jego sprawy przez niezawisły i bezstronny sąd ustanowiony na mocy ustawy), art. 19 ust. 1 Traktatu o Unii Europejskiej oraz art. 45 ust. 1 Konstytucji RP został spełniony standard zapewniający prawo do sądu niezawisłego, bezstronnego i ustanowionego ustawą, skoro jego obsadę stanowi sędzia delegowany przez Ministra Sprawiedliwości.

Sąd Apelacyjny w niniejszym składzie w pełni podziela ugruntowany pogląd wyrażany wielokrotnie w orzeczeniach Sądu Najwyższego, w których zagadnienie delegacji się pojawiało, że o ile delegacje były dokonywane przez Ministra Sprawiedliwości przed datą interpretacji przepisów traktatowych przez TSUE (tj. w wyroku z 16 listopada 2021 r. w sprawie C-748/19 do C-754/19) i orzeczenia zapadłe z udziałem sędziów posiadających status sędziego delegowanego wydane zostały przed wskazaną wyżej datą – brak jest podstaw do wzruszenia poddawanych kontroli przedmiotowych orzeczeń. Inaczej natomiast należy ocenić sytuację, gdy w trakcie tej delegacji po wydaniu przez TSUE powołanego wyżej wyroku zapadło orzeczenie z udziałem tak delegowanej osoby, a tego rodzaju sytuacja ma miejsce w odniesieniu do sędziego Piotra Maksymowicza.

W tym aspekcie w kontekście tzw. „testu bezstronności”, mającego na celu ustalenie, czy sędzia ten w czasie orzekania w sądzie wyższego rzędu, tj. Sądzie Okręgowym w Warszawie, będąc nominalnie sędzią Sądu Rejonowego, posiadał w ramach udzielonego mu przez Ministra Sprawiedliwości delegacji atrybut niezawisłości i bezstronności niebagatelnego znaczenia nabierają niewątpliwie następujące okoliczności odnoszące się do osoby Pana Sędziego Piotra Maksymowicza:

1)  Pan sędzia Piotr Maksymowicz z dniem 23 października 2007 r. został mianowany asesorem sądowym w Sądzie Rejonowym dla Warszawy – Śródmieścia w Warszawie; z dniem 9 maja 2009r. został powołany do pełnienia urzędu na stanowisku sędziego Sądu Rejonowego dla Warszawy – Śródmieścia w Warszawie; od dnia 12 października 2010 r. do 29 lutego 2012 r. pełnił funkcję Zastępcy Przewodniczącego V Wydziału Karnego w tym Sądzie, a następnie od 1 marca 2012 r. do 25 listopada 2015 r. – funkcję Przewodniczącego X Wydziału Karnego Sądu Rejonowego dla Warszawy – Śródmieścia w Warszawie; w latach 2012 do 2015 r. był delegowany do orzekania na pojedynczych sesjach w Sądzie Okręgowym w Warszawie, w którym pełnił obowiązki orzecznicze w X Wydziale Karnym; od dnia 26 listopada 2014 r. do dnia 25 listopada 2015 r. został delegowany przez Ministra Sprawiedliwości do pełnienia czynności sędziego w Sądzie Okręgowym w Warszawie w wymiarze 10 sesji w miesiącu (decyzja nr DSO-IV-1302-1371/14), następnie od dnia 26 maja 2015 r. do dnia 25 listopada 2015 r. w wymiarze dziesięciu sesji w miesiącu (decyzja nr DSO-IV-1302-513/15). Zauważenia wymaga, że od 26 listopada 2015 r. Pan Sędzia Piotr Maksymowicz został delegowany przez Ministra Sprawiedliwości do Sądu Okręgowego w Warszawie – tym razem na czas określony do dnia 25 maja 2016 r. (decyzja nr DSO-IV-1303-1410/15 wydana z upoważnienia Ministra Sprawiedliwości przez Podsekretarza Stanu Łukasza Piebiaka), następnie zaś kolejną decyzją Ministra Sprawiedliwości z dnia 10 listopada 2016 r. (nr DSO-IV. (...)-786/16 wydaną z upoważnienia Ministra Sprawiedliwości przez Podsekretarza Stanu Łukasza Piebiaka) został delegowany do pełnienia obowiązków sędziego w Sądzie Okręgowym w Warszawie – tym razem od dnia 26 listopada 2016 r. na czas nieokreślony (vide k. 644-645, k. 648, k.660-661).

2)  Pan sędzia Piotr Maksymowicz starania o awans w procesie nominacyjnym rozpoczął zgłoszeniem się na jedno spośród dwóch stanowisk sędziego sądu okręgowego w Sądzie Okręgowym w Warszawie, ogłoszonych w Monitorze Polskim z dnia 30 października 2015r. – niemniej uchwałą nr 401/2016 r. nie uzyskał rekomendacji KRS do przedstawienia jego kandydatury Prezydentowi RP. Z uzasadnienia tej uchwały wynika, że choć praca i kwalifikacje zawodowe zostały ocenione przez opiniującego sędziego wizytatora ds. karnych Sądu Okręgowego w Warszawie jako wyróżniające – to Pan sędzia legitymuje się krótszym doświadczeniem orzeczniczym niż rekomendowane przez KRS kontrkandydatki, jak również ma krótsze doświadczenie w orzekaniu w ramach delegacji w Sądzie Okręgowym w Warszawie. Z przedmiotowej uchwały wynika również, że przy podejmowaniu decyzji Krajowa Rada Sądownictwa zadeklarowała, iż uwzględniła wyniki głosowania Kolegium Sądu Apelacyjnego w Warszawie oraz Zgromadzenia Przedstawicieli Sędziów Apelacji Warszawskiej. Odnotować zatem należy, że Kolegium Sądu Apelacyjnego w Warszawie jednogłośnie 6 głosami „za” na ocenę wyróżniającą m.in. zaopiniowało 3 kandydatów, w tym m.in. kandydaturę Pana sędziego Piotra Maksymowicza. Z kolei w głosowaniu Zgromadzenia Przedstawicieli Sędziów Apelacji Warszawskiej Pan sędzia Piotr Maksymowicz uzyskał 56 głosów „za”, oraz 8 głosów „przeciw”, przy 16 głosach „wstrzymujących się” – co stanowiło najwyższy wynik spośród kandydatów uczestniczących w tym konkursie. Podczas głosowania w KRS w dniu 31 maja 2016 r. za kandydaturą Pana sędziego Piotra Maksymowicza nie oddano głosów „za” oraz „przeciw”, przy 14 głosach „wstrzymujących się”, w rezultacie kandydat nie uzyskał wymaganej bezwzględnej większości głosów. Nadmienić w tym miejscu godzi się również, że w konkursie tym startowało 13 kandydatów (por. Uchwała Nr 401/2016 KRS z dnia 31 maja 2016 r. publikowana na stronach internetowych Krajowej Rady Sądownictwa).

3)  Pan sędzia Piotr Maksymowicz następnie zgłosił się do kolejnego konkursu na jedno spośród 67 stanowisk sędziego sądu okręgowego w Sądzie Okręgowym w Warszawie, ogłoszonych w Monitorze Polskim z dnia 16 marca 2018 r., poz. 291 – niemniej uchwałą nr 870/2019 z dnia 1 października 2019 r. nie uzyskał rekomendacji KRS do przedstawienia jego kandydatury Prezydentowi RP. Z uzasadnienia tej uchwały wynika, że choć kandydat pełni obowiązki orzecznicze od 2007 r. to jednak całościowa ocena jego dotychczasowej drogi zawodowej nie przemawia, zdaniem Rady, za wystąpieniem z wnioskiem o powołanie kandydata do pełnienia urzędu na stanowisku sędziego sądu okręgowego (por. Uchwała Nr 630/2021 KRS z dnia 8 czerwca 2021 r. oraz Uchwała Nr 870/2019 KRS z dnia 1 października 2019 r. publikowana na stronach internetowych Krajowej Rady Sądownictwa);

4)  W wyniku odwołania się od tej uchwały m.in. przez sędziego Piotra Maksymowicza wyrokiem Sądu Najwyższego z dnia 6 września 2019 r., I NO 131/19 uchwała w omawianej części została uchylona i zgłoszenie Pana sędziego podlegało ponownemu rozpoznaniu. Uchwałą Nr 630/2021 z dnia 8 czerwca 2021 r. Krajowa Rada Sądownictwa w oparciu o wcześniej złożone dokumenty, w tym wydane opinie o kandydatach, uzupełnione jedynie o uaktualnione dane statystyczne tym razem udzieliła rekomendacji kandydatowi i wniosek Pana Piotra Maksymowicza o powołanie do pełnienia urzędu na stanowisku sędziego sądu okręgowego przedstawiła Prezydentowi RP;

5)  Z uzasadnienia obu uchwał Krajowej Rady Sądownictwa opisanych w pkt 3 i 4 wynika ponadto, że kandydatura Pana sędziego Piotra Maksymowicza została zaopiniowana przez opiniującego sędziego pozytywną oceną kwalifikacyjną z najwyższą notą tj. „wyróżniającą”. Taką też ocenę w ponownym postępowaniu konkursowym zwieńczonym Uchwałą Nr 630/2021 KRS z dnia 8 czerwca 2021 r. uzyskał Pan Sędzia Piotr Maksymowicz. W głosowaniu KRS nad kandydaturą Pan Sędzia uzyskał 18 głosów „za”, bez głosów „przeciw” i „wstrzymujących się”;

6)  W dniu 27 czerwca 2022 r. Prezydent RP wręczył Pani sędziemu Piotrowi Maksymowiczowi nominację na stanowisko sędziego sądu okręgowego w Sądzie Okręgowym w Warszawie na wniosek Krajowej Rady Sądownictwa ukształtowanej ustawą z 8 grudnia 2017r. o zmianie ustawy o KRS i niektórych innych ustaw (uchwała KRS nr 630/2021 z 8 czerwca 2021r, postanowienie Prezydenta RP z dnia 8 czerwca 2022 r.);

7)  Pan sędzia Piotr Maksymowicz zaledwie kilka tygodni później zgłosił się na delegację do Sądu Apelacyjnego w Warszawie, odpowiadając na ofertę ówczesnych nowych prezesów tego sądu (od lipca 2022 r.) Piotra Schaba i Przemysława Radzika, będących równocześnie specjalnymi Rzecznikami Dyscyplinarnymi Sędziów Sądów Powszechnych, powołanymi przez Ministra Sprawiedliwości Zbigniewa Ziobrę, znanymi ze wszczynania licznych postępowań dyscyplinarnych wobec niezależnych sędziów orzekających zgodnie z Konstytucją RP, uchwałami i orzeczeniami SN i trybunałów europejskich; decyzją Ministra Sprawiedliwości został delegowany do pełnienia obowiązków sędziego w Sądzie Apelacyjnym w Warszawie od dnia 1 października 2023 r. do dnia 30 września 2024 r.;

8)  W dniu 1 września 2022r. sędzia Piotr Maksymowicz został powołany przez ówczesnego Ministra Sprawiedliwości do pełnienia funkcji Wiceprezesa Sądu Rejonowego dla Warszawy-Śródmieścia w Warszawie na czteroletnią kadencję;

9)  W dniu 28 marca 2024 r. Minister Sprawiedliwości odwołał z delegacji do Sądu Apelacyjnego w Warszawie m.in. Pana Sędziego Piotra Maksymowicza z uwagi na brak odpowiedniego stażu i doświadczenia orzeczniczego pozwalającego na orzekanie w sądzie apelacyjnym.

W ocenie Sądu Apelacyjnego, przy uwzględnieniu wskazań zawartych w wyroku TSUE z dnia 16 listopada 2021 r. oraz zgodnych z tymże wyrokiem ugruntowanych już zapatrywań Sądu Najwyższego, sędziowie delegowani nie są w okresie delegowania objęci gwarancjami niezawisłości i bezstronności, jakim „zwykle powinni podlegać wszyscy sędziowie w państwie prawnym”, przez co w konsekwencji zagrożone może być również domniemanie niewinności oskarżonego. W praktyce bowiem sędziowie są przez cały czas trwania delegowania istotnie uzależnieni od naczelnego organu prokuratury, jakim jest Prokurator Generalny.” (por. wyrok Sądu Najwyższego w sprawie II KK 469/22). Tym samym obalona została funkcjonująca dotąd in gremio i a priori zasada domniemania braku bezstronności i niezawisłości sądu, w składzie którego zasiadał sędzia sądu powszechnego, który został delegowany do sądu wyższej instancji przez Ministra Sprawiedliwości (Prokuratora Generalnego).

Równocześnie jednak w dotychczasowym orzecznictwie Sąd Najwyższy wielokrotnie stwierdzał, że sam fakt, iż w składzie orzekającym zasiada sędzia sądu powszechnego delegowany do sądu wyższego rzędu nie powoduje jeszcze kwalifikowanej wady prawnej wydanego przez ten sąd orzeczenia w rozumieniu art. 439§1 pkt 2 k.p.k.. Brak bezstronności i niezawisłości sądu, w składzie którego zasiadał sędzia sądu powszechnego, który uzyskał został delegowany do sądu wyższej instancji, należy ustalić „ in concreto”.

Przenosząc powyższe na grunt sprawy niniejszej zauważenia wymaga, że do wyraźnego przyspieszenia ścieżki zawodowej i uruchomienia drogi awansowej Pana sędziego Piotra Maksymowicza doszło po wyborach parlamentarnych w 2015 r. oraz rozpoczęciu reform wymiaru sprawiedliwości tzw. „dobrej zmiany” po objęciu funkcji Ministra Sprawiedliwości w dniu 16 listopada 2015 r. przez Zbigniewa Ziobrę.

O ile bowiem do dnia 25 listopada 2015 r. Pan sędzia Piotr Maksymowicz bywał delegowany do sądu wyższej instancji w latach 2012 -2015 jedynie w ramach jednodniowych delegacji w trybie art. 77§9 u.s.p., udzielanych przez Prezesa Sądu, a następnie został delegowany przez Ministra Sprawiedliwości do Sądu Okręgowego w Warszawie od dnia 26 listopada 2014 r. do 25 listopada 2015 r. do orzekania w wymiarze 10 sesji w miesiącu – to kolejne decyzje wydane z upoważnienia Ministra Sprawiedliwości przez Podsekretarza Stanu Łukasza Piebiaka skutkowały delegowaniem SSR Piotra Maksymowicza do Sądu Okręgowego w Warszawie począwszy od 26 listopada 2015 r. nie tylko na czas nieokreślony i bez ograniczenia wymiaru orzekania, ale także wiązały się z intensywnymi staraniami tego Sędziego o awans do sądu wyższej instancji.

I o ile starania o awans w procedurze nominacyjnej zapoczątkowanej ogłoszeniem wolnych stanowisk sędziowskich w Monitorze Polskim z dnia 30 października 2015 r. oraz w Monitorze Polskim z dnia 16 marca 2018 r. początkowo zakończyły się fiaskiem – to ponowny konkurs, na skutek odwołania się przez Pana Sędziego, zaowocował awansem w związku z uchwałą KRS Nr 630/2021 z dnia 8 czerwca 2021r.

Odnotować w tym miejscu należy, że Pan Sędzia miał pełną świadomość udziału w wadliwej procedurze awansowej przeprowadzonej przez niekonstytucyjnie powołaną Krajową Radę Sądownictwa, ukształtowaną przepisami ustawy z dnia 8 grudnia 2017 r. o zmianie ustawy o Krajowej Radzie Sądownictwa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2018 r. poz. 3). Procedura nominacyjna rozpoczęta ogłoszeniem wolnych stanowisk sędziowskich w Sądzie Okręgowym w Warszawie w Monitorze Polskim z dnia 1 marca 2018 r. zakończyła się podjęciem uchwały KRS Nr 870/2019 z dnia 1 października 2019 r.

W tym czasie powszechna w środowisku sędziowskim była wiedza, że Uchwałą Nr 1 Zgromadzenia Przedstawicieli Sędziów Apelacji Warszawskiej z 12 grudnia 2018 r. w sprawie odroczenia opiniowania kandydatów do pełnienia urzędu na stanowiskach sędziów Sądu Apelacyjnego i Sądu Okręgowego Warszawa-Praga w Warszawie, Uchwałą Nr 1 Zgromadzenia Przedstawicieli Sędziów Apelacji Warszawskiej z dnia 14 maja 2019 r., Uchwałą Nr 1 Zgromadzenia Przedstawicieli Sędziów Apelacji Warszawskiej z dnia 26 czerwca 2019 r. i Uchwałą Nr 1 Zgromadzenia Przedstawicieli Sędziów Apelacji Warszawskiej z dnia 29 sierpnia 2019 r. samorząd sędziowski odroczył opiniowanie kandydatów do czasu rozstrzygnięcia pytań prejudycjalnych w sprawach C-585/18, C-624/18 i C 625/18, które w świetle opinii Rzecznika TSUE oraz wyroku NSA z 28 czerwca 2019 r., I OSK 4282/18, zapowiadały uznanie wadliwości takiej procedury, jako sprzecznej z prawem Unii Europejskiej oraz z Konstytucją RP, która wprost nadaje priorytet prawu wspólnotowemu (uchwały publikowane). W uchwale Nr 1 Zgromadzenia Przedstawicieli Sędziów Okręgu Sądu Okręgowego w Warszawie z 20 września 2018 r. podnoszono natomiast, że ważność uchwał podejmowanych przez KRS w znowelizowanym kształcie może zostać w przyszłości zakwestionowana, a powołania na stanowiska sędziowskie z udziałem tego organu mogą zostać poddane weryfikacji i zwrócono się do członków KRS, aby w imię ochrony interesów obywateli co najmniej wstrzymała się od podejmowania uchwał do czasu wydania orzeczenia przez Trybunał Sprawiedliwości w Luksemburgu.

Wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, który zapadł w dniu 19 listopada 2019 r. w sprawach połączonych C-585/18, C-624/18 i C-625/18 potwierdził wątpliwości podnoszone przez samorządy sędziowskie, stwierdzając, że model ukształtowania i sposób działania Krajowej Rady Sądownictwa ukształtowanej ustawą o KRS z 8 grudnia 2017 r., nie daje gwarancji niezależności od władzy wykonawczej i ustawodawczej i nie realizuje celu stania na straży niezależności sądownictwa. Kolejne zapadające w tym przedmiocie orzeczenia (zarówno wydawane przez trybunały międzynarodowe, jak i Sąd Najwyższy oraz Naczelny Sąd Administracyjny) konsekwentnie potwierdzały taki stan rzeczy.

Należy przy tym przypomnieć, że KRS już w dniu 17 września 2018 r. została zawieszona w członkostwie w Europejskiej Sieci Rad Sądownictwa (jej wykluczenie nastąpiło 28 października 2021 r.), a w uchwale Zgromadzenia Przedstawicieli Sędziów Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 18 grudnia 2018 r. podkreślano, że nawet udział samorządu sędziowskiego w procedurze opiniowania kandydatów stanowiłby legitymizowanie czynności szkodzących wymiarowi sprawiedliwości i wskazano, że KRS w kształcie po nowelizacji, wbrew art. 186 Konstytucji RP, nie stoi na straży niezależności sądów i niezawisłości sędziów. Niekonstytucyjny sposób wyłonienia Rady oraz jej działalność, wprost godząca w powyższe wartości, jak i fakt ukrywania list poparcia kandydatów do Rady, były też powszechnie znane i budziły sprzeciw środowiska sędziowskiego zarówno w Polsce, jak i w krajach UE, a także obywateli.

Mimo to, Pan sędzia Piotr Maksymowicz nie zaprzestał starań o awans, które uwieńczyła nominacja na urząd sędziego Sądu Okręgowego w Warszawie, odebrana od Prezydenta RP w dniu 27 czerwca 2022 r. Startując do konkursu przed organem wadliwie ukształtowanym, którego członkowie objęli funkcje w wyniku przerwania kadencji członków Krajowej Rady Sądownictwa w kształcie przed nowelizacją, zostali wybrani głosami polityków rządzącej partii, przy sprzeciwie środowiska sędziowskiego, w oparciu o listy poparcia, które nie tylko początkowo były utajnione, ale też za żądanie ujawnienia których sędziowie byli ścigani dyscyplinarnie – wziął de facto dwukrotnie udział w konkursie legalizując ten organ, wbrew orzecznictwu Trybunałów Europejskich i uchwałom Sądu Najwyższego, a także wbrew uchwałom zgromadzeń sędziowskich apelacji warszawskiej i okręgu warszawskiego z 2018 i 2019 r., wzywającym sędziów do nieuczestniczenia w wadliwej procedurze nominacyjnej przed takim organem.

Nie można również nie dostrzec, że w trakcie uruchomienia drogi awansowej Pan Sędzia Piotr Maksymowicz objął w dniu 1 września 2022r. stanowisko Wiceprezesa Sądu Rejonowego dla Warszawy-Śródmieścia w Warszawie w drodze arbitralnej decyzji ówczesnego Ministra Sprawiedliwości, będąc delegowanym do czynności orzeczniczych do Sądu Okręgowego w Warszawie.

W procesie delegowania Pana sędziego Piotr Maksymowicza do sądu wyższej instancji trudno również nie zauważyć udziału byłego Ministra Sprawiedliwości Łukasza Piebiaka, podejrzewanego o udział w tzw. aferze hejterskiej i aktywnie zaangażowanego w procesy tworzenia wadliwie powołanej Krajowej Rady Sądownictwa, po zmianach z 8 grudnia 2017 r.

Bezsporny jest również związek wyżej wymienionego z sędziami Piotrem Schabem, Przemysławem Radzikiem oraz Michałem Lasotą, którzy od dnia 4 czerwca 2018 r. powołani zostali przez ówczesnego Ministra Sprawiedliwości Zbigniewa Ziobrę na nowoutworzoną funkcję Rzecznika Dyscyplinarnego Sędziów Sądów Powszechnych oraz jego Zastępców. Zauważenia wymaga, że w czasie orzekania na delegacji SSR Piotra Maksymowicza w Sądzie Okręgowym w Warszawie, we wrześniu 2017 r., ówczesny Minister Sprawiedliwości Zbigniew Ziobro odwołał w trakcie trwającej kadencji wiceprezesów Sądu Okręgowego w Warszawie i m.in. powołał na funkcję wiceprezesa do spraw karnych Dariusza Drajewicza. Od listopada 2020 r. prezesem tego sądu był sędzia Piotr Schab, a wiceprezesem był jego zastępca dyscyplinarny SSR Przemysław Radzik, natomiast drugi zastępca rzecznika Michał Lasota otrzymał delegację do SO w Warszawie z Sądu Rejonowego w Nowym Mieście Lubaskim. Wszyscy trzej awansowali następnie do Sądu Apelacyjnego w Warszawie. W lipcu 2022 r. – sędzia Piotr Schab objął funkcję Prezesa Sądu Apelacyjnego w Warszawie, zaś Przemysław Radzik funkcję wiceprezesa tego Sądu. Tymczasem Pan sędzia zaledwie kilka tygodni po odebraniu w dniu 27 czerwca 2022 r. nominacji na stanowisko sędziego Sądu Okręgowego w Warszawie zgłosił się na delegację do Sądu Apelacyjnego w Warszawie, odpowiadając na ich ofertę dającą wstęp do kolejnego awansu, tym razem do Sądu Apelacyjnego w Warszawie. Wyrażając zgodę na delegację do Sądu Apelacyjnego w Warszawie Pan sędzia miał pełną świadomość, iż oferta ta jest bezpośrednio powiązana z decyzjami ówczesnego kierownictwa Sądu Apelacyjnego w Warszawie o karnym przeniesieniu 3 sędziów z II Wydziału Karnego do pionu pracy i ubezpieczeń społecznych.

Podkreślić także należy, że szybka ścieżka awansowa, również pominięciem kolejnych szczebli w karierze sędziowskiej, osób powiązanych z ówczesnym kierownictwem Sądu Apelacyjnego w Warszawie – w odbiorze zewnętrznym uprawnionym czynią wniosek, że przy awansach tych kluczowe znaczenie miały nie kompetencje orzecznicze, znajdujące jednoznaczne potwierdzenie w osiąganych wynikach, ale wzajemna przychylność i zaufanie, powiązane również z kierownictwem Ministerstwa Sprawiedliwości. Pan sędzia Piotr Maksymowicz nie tylko przy wsparciu Prezesów Sądu Apelacyjnego w Warszawie został delegowany do orzekania w tym Sądzie, ale także po utworzeniu Zarządzeniem Ministra Sprawiedliwości z dnia 7 września 2023 roku VIII Wydziału Karnego został skierowany do orzekania w tym wydziale, razem z innymi sędziami powołanymi w wadliwej procedurze oraz sędziami delegowanymi decyzjami Ministra Sprawiedliwości wydanymi w oparciu o art. 77§1 u.s.p. do Sądu Apelacyjnego w Warszawie (tj. delegowanymi SSO Anną Grodzicką (SO w Lublinie), SSO Anną Gąsior – Majchrowską (SO w Piotrkowie Trybunalskim) oraz SSO Piotrem Bojarczukiem (SO w Warszawie).

W tej sytuacji oprócz ustalonego bezspornie faktu, iż w dacie, w której zapadł wyrok Sądu Okręgowego w Warszawie, w sprawie sygn. akt XVIII K 79/21, tj. w dniu 19 listopada 2021r., zatem w okresie, gdy Pan sędzia Piotr Maksymowicz był delegowany na podstawie decyzji podjętej przez Ministra Sprawiedliwości, który podobnie jak sędzia, powinien mieć w polu widzenia wyrok TSUE z dnia 16 listopada 2021r. – zachodzą także inne okoliczności, po części zaistniałe już po dacie wyrokowania w sprawie sygn. akt XVIII K 79/21, które przywołane przez Sąd Apelacyjny i ocenione powyżej prowadzą do końcowej oceny, że Pan Sędzia Piotr Maksymowicz wyrażając zgodę na delegację do Sądu Okręgowego, a następnie starając się o awans do Sądu Okręgowego w wadliwej procedurze i czyniąc postępy w karierze zawodowej (nominacja na stanowisko Sędziego Sądu Okręgowego w Warszawie), przyjmując kolejne delegacje (tym razem do Sądu Apelacyjnego) oraz funkcję Wiceprezesa Sądu Rejonowego dla Warszawy – Śródmieścia w Warszawie finalnie uczestniczył w realizacji wspólnych destrukcyjnych celów w tzw. reformach wymiaru sprawiedliwości po 2015 r.

Zatem uprawniony jest wniosek, że skład Sądu Okręgowego w Warszawie z udziałem delegowanego wówczas na czas nieokreślony sędziego Piotra Maksymowicza w odbiorze zewnętrznym nie dawał gwarancji sądu niezależnego i bezstronnego, a więc realizującego standard określony w Konstytucji, jak i Karcie praw podstawowych czy Europejskiej Konwencji Praw Człowieka i podstawowych Wolności, prowadząc do ziszczenia się bezwzględnej przyczyny odwoławczej, o której mowa w art. 439§1 pkt 2 k.p.k.

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

0.15.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

0.11.

Przedmiot utrzymania w mocy

0.1 Nie dotyczy

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

0.15.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

0.0.11.

Przedmiot i zakres zmiany

0.0.1 Nie dotyczy

Zwięźle o powodach zmiany

0.15.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

0.15.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

Wydane orzeczenie zapadło w nienależytym składzie w rozumieniu art. 439 § 1 pkt 2 k.p.k.

☒ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

Omówione w punkcie 4. Uzasadnienia.

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

Nie dotyczy

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

Nie dotyczy

4.1.

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

Nie dotyczy

0.15.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

Wobec zaistnienia w postępowaniu przed Sądem I instancji bezwzględnej podstawy odwoławczej z art. 439 § 1 pkt 2 k.p.k., konieczne stało się uchylenie zaskarżonego wyroku Sądu I instancji i przekazanie sprawy Sądowi Okręgowemu w Warszawie do ponownego rozpoznania. Procedując powtórnie Sąd ten rozpozna sprawę w składzie nie rodzącym wątpliwości co do jego niezależności, niezawisłości i bezstronności, a więc w składzie spełniającym wymóg "sądu ustanowionego ustawą".

0.15.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

II.

Zasądzono od Skarbu Państwa na rzecz adw. E. O. kwotę 1440 zł podwyższoną o 23 % VAT za pomoc prawną udzieloną oskarżonej z urzędu w postępowaniu odwoławczym, przyjmując za podstawę rozstrzygnięcia art. 616 k.p.k., art. 618 § 1 pkt 11 k.p.k. w zw. z § 17 ust. 2 pkt. 5 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 14 maja 2024r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa albo jednostki samorządu terytorialnego kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu (Dz. U. 2024 poz. 763)

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

W związku z faktem, że wydany w niniejszej sprawie wyrok Sądu Apelacyjnego nie ma charakteru orzeczenia kończącego postępowanie w sprawie, nie zamieszczono w nim rozstrzygnięcia w przedmiocie kosztów procesu (zob. art. 626 § 1 k.p.k.).

7.  PODPIS

Ewa Leszczyńska -Furtak Dorota Tyrała Ewa Gregajtys

0.11.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

I

Podmiot wnoszący apelację

Obrońca oskarżonej

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Wyrok Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 19 listopada 2021r.,

sygn. akt XVIII K 79/21

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

☐

co do winy

☒

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☐

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

☐

Uchylenie

☒

zmiana