II AKa 101/23 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Apelacyjny w Warszawie z 2024-04-25

Sygn. akt II AKa 101/23

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 25 kwietnia 2024r.

Sąd Apelacyjny w Warszawie II Wydział Karny w składzie:

Przewodniczący: SSA – Rafał Kaniok (spr.)

Sędziowie: SA – Małgorzata Janicz

SA – Marzanna A. Piekarska-Drążek

Protokolant: – Tomasz Wilk

przy udziale Prokuratora Krzysztofa Kalinowskiego

po rozpoznaniu w dniu25 kwietnia 2024r.

sprawy F. K., s. J. i M., ur. (...) w W.

oskarżonego z art. 62 ust. 3 w zw. z 62 ust. 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005r. o przeciwdziałaniu narkomanii, art. 59 ust. 2 w zw. z art. 59 ust. 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005r. o przeciwdziałaniu narkomanii w zw. z art. 12 kk

na skutek apelacji, wniesio nej przez obrońcę oskarżonego

od wyroku Sądu Okręgowego w Warszawie

z dnia 19 grudnia 2022 r. sygn. akt VIII K 229/20

1)  utrzymuje w mocy zaskarżony wyrok;

2)  zwalnia oskarżonego F. K. od ponoszenia kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze, obciążając wydatkami Skarb Państwa.

UZASADNIENIE

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II AKa 101/23

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Okręgowego w Warszawie z 19 grudnia 2022 roku,

sygn. VIII K 229/20

1.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca oskarżonego F. K.

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3. Granice zaskarżenia

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

2.1. Ustalenie faktów

2.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.2. Ocena dowodów

2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

1)

I.  W odniesieniu do pkt 2 wyroku:

1)  Obraza przepisów postępowania mająca wpływ na treść orzeczenie, tj:

a)  art. 7 k.p.k., poprzez dokonanie dowolnej, a nie swobodnej oceny dowodów polegającej na rażąco wybiórczej, bezkrytycznej i powierzchownej analizie materiału dowodowego, poczynionej w oderwaniu od zasad logiki i doświadczenia życiowego, a tym w szczególności:

- zeznań świadka K. Z. (1) w zakresie, w jakim Sąd meriti uznał je za wiarygodne, podczas gdy świadek ten, przesłuchiwany w niniejszym postępowaniu pięciokrotnie, za każdym razem składał odmienne, wewnętrznie sprzeczne depozycje co do istotnych okoliczności niniejszej sprawy, w tym w szczególności w odniesieniu do ilości zażywanych przez niego narkotyków, stopnia znajomości z oskarżonym, realiów wskazania przez niego F. K. jako osoby, od której nabywał narkotyki,

- zeznań świadków J. Z. (1), K. Z. (2) oraz M. W. (1) w zakresie, w jakim Sąd meriti uznał je za niemające znaczenia dla rozstrzygnięcia w niniejszej sprawie, podczas gdy świadkowie Ci w sposób wzajemnie korespondujący ze sobą, rzetelny i logiczny deponują o okolicznościach mających kluczowe znaczenie w niniejszej sprawie;

- aktu notarialnego Rep. A nr (...) wraz z załącznikami oraz aktu notarialnego Rep. A nr (...), poprzez uznanie ich za niemających znaczenia dla rozstrzygnięcia w sprawie, podczas gdy treść zapisu konwersacji pomiędzy F. K. a K. Z. (1) oraz fotografie z platformy I. pozostają w korelacji z pozostałym materiałem dowodowym,

b)  art. 192 § 2 k.p.k., poprzez zaniechanie przesłuchania K. Z. (1) z udziałem biegłego psychologa, podczas gdy w niniejszej sprawie, z uwagi na znaczne luki w pamięci, pomimo młodego wieku świadka, a także deklarowane zażywanie narkotyków przez świadka w przeszłości, ujawniły się poważne wątpliwości co do stanu psychicznego świadka oraz zdolności postrzegania i odtwarzanie przez niego postrzeżeń

Przy czym wszystko to doprowadziło

do błędnego uznania oskarżonego, za

winnego zarzucanego mu w puncie 2

aktu oskarżenia czynu zabronionego .

c)  na mocy art. 427 § 1 i § 2 k.p.k. w zw. z art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych, przyjętych za podstawę orzeczenia, polegający na przyjęciu, że F. K., w czasie objętym zarzutem, miał wiedzę, że K. Z. (1) jest małoletni, podczas gdy okoliczności sprawy, a przede wszystkim znikomy stopień znajomości pomiędzy świadkiem a oskarżonym ni pozwalają na przyjęcie, że F. K. mógł posiadać jakąkolwiek bliższą wiedzę o świadku K. Z. (1), w szczególności o tym ile ma lat.

II.  W odniesieniu do punktu 1 sentencji orzeczenia błąd w ustaleniach faktycznych, przyjętych za podstawę orzeczenia, polegający na przyjęciu, że posiadanie 0,54 grama marihuany stanowi penalizowane posiadanie środków odurzających, wbrew przepisom Ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii, podczas gdy ilość tych środków była nieznaczna, przeznaczona na własny użytek mojego Mocodawcy, a orzeczenie wobec niego kary jest niecelowe ze względu na okoliczności popełnienia czynu, a także stopień jego społecznej szkodliwości, a w konsekwencji postępowanie winno podlegać umorzeniu na zasadzie art. 69a Ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii.

☐ zasadny

☐częściowo zasadny

☒ niezasadny

☐ zasadny

☐częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

1)  Apelacja obrońcy oskarżonego jest bezzasadna w stopniu oczywistym. Bezpodstawne są wszelkie zarzuty i wnioski apelacyjne.

2)  Za chybiony uznać należy kluczowy dla kształtu rozstrzygnięcia sprawy zarzut błędu w ustaleniach faktycznych dotyczących wiedzy oskarżonego co do wieku pokrzywdzonego K. Z.. W sprawie niniejszej nie budzi bowiem żadnych wątpliwości, że zaistniała obiektywna przesłanka opisana w art. 10 KC tj. fakt iż pokrzywdzony (w okresie czynu) nie ukończył osiemnastu lat, jak też fakt, iż przesłanka powyższa objęta była zamiarem sprawy, co przesądza o zakwalifikowaniu czynu przypisanego oskarżonemu jako zbrodni określonej w art. 59 art. 2 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii. Nie ma racji apelujący wskazując, iż po stronie sprawcy winna istnieć świadomości co do w/w okoliczności tj. posiadanie wiedzy o tym, że pokrzywdzony nie ukończył 18 lat.

Znamię małoletności nie musi być bowiem objęte w tym przypadku zamiarem bezpośrednim, wystarczy tutaj zamiar ewentualny. Nie potrzebna jest zatem jednoznaczna wiedza co do wieku osoby pokrzywdzonej. Wystarczy jeżeli sprawca, na podstawie okoliczności zdarzenia będzie godził się na taką ewentualność, iż osoba której udziela środka odurzającego, może być małoletnia. W realiach przedmiotowej sprawy jest oczywistym iż oskarżony, co najmniej przewidywał, że pokrzywdzony nie ukończył 18 lat i godził się na to. Z materiału dowodowego wynika bowiem, iż obaj uczęszczali do tego samego gimnazjum, jednakże ich znajomość nie miała wówczas bliższego charakteru (chodzili do różnych klas gimnazjalnych). Oskarżony (urodzony (...)) jest osobą przeszło 1 rok starszą od pokrzywdzonego (urodzonego (...)). Jednak w okresie popełnienia przedmiotowego przestępstwa (listopada-grudzień 2019 r.), oskarżony nie miał żadnych podstaw do uznania, iż jego młodszy kolega w niedługim czasie po ukończeniu w/w gimnazjum, po upływie kilku-kilkunastu miesięcy, przekroczy wiek 18 lat. Koncepcja obrońcy, iż oskarżony nie przewidywał ani też tym bardziej nie godził się na to, że sprzedając marihuanę pokrzywdzonemu, udzielił jej osobie małoletniej jest sprzeczna zarówno z zeznaniami świadków jak i z realiami funkcjonowania tego rodzaju społeczności młodzieżowych w których obaj się obracali.

3)  Chybiony jest też kolejny zarzut dotyczący błędu w ustaleniach faktycznych, co do czynu z pkt 1 wyroku. Przesłanką umorzenia postępowania na podstawie art. 62a ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii jest bowiem nie tylko fakt posiadania nieznacznej ilości narkotyków na własny użytek, ale też niecelowość orzekania kary w okolicznościach czynu. Jest oczywistym, że chodzi tu o zapobieganie pochopnemu ściganiu i piętnowaniu (zwłaszcza w fazie postępowania wstępnego), drobnych konsumentów narkotyków, nie zaś o bezzasadne premiowanie osób które, (niezależnie od nielegalnego posiadania), zajmują się również, tak jak oskarżony, odpłatnym udzielaniem narkotyków osobom małoletnim (vide pkt 2 wyroku).

4)  Nie przekonuje zarzut z pkt I a) apelacji dotyczący obrazy art. 7 k.p.k. Co prawda analiza materiału dowodowego przedstawiona w ramach uzasadnienia wyroku miała wyjątkowo zwięzły charakter, jednak ocenę przeprowadzony dowodów oraz wnioski wyprowadzone na jej podstawie przez Sąd I instancji uznać należy za trafne i nienaruszające w jakimkolwiek stopniu rygorów określonych w art. 7 k.p.k. Ocena powyższa nie została wzruszona w żadnym zakresie przez zarzuty i polemiczne argumenty przytoczone w ramach apelacji.

5)  Nie przekonuje zwłaszcza argument, iż świadek Z. jest niewiarygodny z uwagi na składanie w toku procesu sprzecznych wewnętrznie zeznań. Przeciwnie, wbrew twierdzeniom skarżącego, zeznania tego świadka są, co do zasady wyjątkowo spójne, w szczególności odnośnie kwestii tożsamości oskarżonego, jego roli w działaniach związanych z nabywaniem narkotyków przez pokrzywdzonego a także ilości, rodzaju i ceny dostarczającego środka odurzającego oraz okresu jego działalności.

6)  Rzekome sprzeczności w treści zeznań pokrzywdzonego sprowadzają się w istocie jedynie do drobnych rozbieżności, związanych z upływem czasu od relacjonowanych wydarzeń np. co co do rodzaju środków komunikacji stosowanych w kontaktach z oskarżonym. Inne sprzeczności mają wyłącznie pozorny charakter. Dotyczy to choćby cen uiszczonych za nabywany środek odurzający. Jest bowiem oczywistym iż ceny te mogły ulegać wahaniom w zależności od aktualnej sytuacji rynkowej w tym zakresie, jak też mogłyby być niższe w przypadku nabywania większych partii narkotyków, a wyższe przy nabyciu ilości mniejszych np. takich jakie stanowią przedmiot niniejszego postępowania.

7)  Wbrew oczekiwaniom skarżącego, wiarygodności zeznań pokrzywdzonego K. Z. w zakresie dotyczącym przedmiotowego przestępstwa nie podważają zeznania matki pokrzywdzonego J. Z., jego ówczesnej dziewczyny M. W. i funkcjonariusza policji K. Z. ani też treści konwersacji internetowej na komunikatorze S.. Dowody te słusznie zostały uznane przesz Sąd meriti za materiał nieprzydatny dla ustalenia faktów.

8)  Co do matki pokrzywdzonego, jest oczywistym iż rodzice nie przekazują małoletnim środków pieniężnych z przeznaczeniem na zakup narkotyków, co nie oznacza jednak, że osoby te nie są zdolne do pozyskiwania w/w środków z innych źródeł finansowania, pozostających poza kontrolą rodzicielską- chociażby zapożyczając się lub wprowadzając część nabytego towaru do dalszego obrotu. Na możliwość zaistnienia tego rodzaju okoliczności w odniesieniu do pokrzywdzonego wskazują np. zeznania jego byłej dziewczyny M. W.. W żadnym stopniu nie wpływa to jednak na trafność sądowej oceny wiarygodności relacji pokrzywdzonego złożonych w niniejszym postępowaniu dotyczącym transakcji nabycia 5 g marihuany od oskarżonego na przełomie listopada/grudnia 2019 roku. Podobnie okoliczności, iż M. W. nie znała oskarżonego , nie oznacza, iż zeznania pokrzywdzonego są niewiarygodne, tym bardziej że przedmiotowe zdarzenie sprowadzało się jedynie do kilkukrotnych, krótkotrwałych kontaktów pokrzywdzonego z oskarżonym. W żadnym też wypadku wiarygodność zeznań pokrzywdzonego nie została wzruszona przez zeznania świadka Z., zaś wypowiedzi tego świadka co do możliwości nieformalnego sprawdzenia zawartości telefonu małoletniego uznać należy za co najmniej wymijającą.

9)  Za trafną uznać należy sądową ocenę zapisów na komunikatorze internetowym. Wbrew zarzutom skarżącego przebieg zarejestrowanej tam konwersacji w jakimkolwiek zakresie nie wskazuje na możliwość fałszywego pomówienia oskarżonego przez pokrzywdzonego, zaś niejasne wypowiedzi pokrzywdzonego odnoszą się do kwestii pochodzenia narkotyków ujawnionych w jego mieszkaniu w 2020 roku i nie dotyczą sprawstwa oskarżonego w zakresie przedmiotowego czynu popełnionego w 2019 roku.

10)  Co do obrazy art. 192 § 2 k.k. (pkt 1 b) apelacji) podnieść należy, że obrońca oskarżonego nie złożył formalnego wniosku o przesłuchanie pokrzywdzonego w tym trybie, poddając jedynie taką możliwość pod uwagę Sądu. Sąd meriti nie dostrzegł jednak potrzeby przesłuchania pokrzywdzonego z udziałem biegłego psychologa, dając temu wyraz poprzez nie podjęcie decyzji w tym przedmiocie. Powyższe stanowisko zasługuje na akceptację. Również bowiem Sąd odwoławczy nie stwierdził, by w sprawie zaistniały jakiekolwiek okoliczności, które mogłyby podawać w wątpliwość stan psychiczny pokrzywdzonego i jego rozwój umysłowy, oraz jego zdolność do postrzegania i odtwarzania. Wbrew sugestiom skarżącego w toku postępowania sądowego nie ujawniły się tego rodzaju wątpliwości o których mowa w art. 192 § 2 k.p.k., zwłaszcza wobec faktu, iż pokrzywdzony w tym czasie miał zmienić tryb życia, zrywając z zażywaniem środków psychoaktywnych. Z kolei ewentualne problemy z postrzeganiem rzeczywistości przez pokrzywdzonego, w związku z nadużywaniem w/w środków w okresie popełnienia przedmiotowego przestępstwa, nie mają jakiegokolwiek odniesienia do realiów niniejszej sprawy. Pokrzywdzony przesłuchiwany wielokrotnie konsekwentnie wskazywał na tego samego sprawcę, ten sam czas jego działania oraz identyczną ilość i cenę nabywanych środków. W związku z tym nie sposób przyjąć, iż w tym czasie pokrzywdzony miał na tyle zakłóconą zdolność percepcji, by odtwarzając w czasie przesłuchań swoje spostrzeżenia mógł pomylił np. osobę sprawcy lub też rodzaj nabywanego od niego środka odurzającego.

Wniosek

- w odniesieniu do pkt 2 sentencji wyroku – o zmianę orzeczenia, poprzez uniewinnienie oskarżonego, zaś w odniesieniu do punktu 1 wyroku , o uchylenie i umorzenie postępowania w tym zakresie na zasadzie art. 62a ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Powody omówiono w pkt 3 Lp. 2

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Wyrok w całości

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Powody omówiono w pkt 3 Lp. 2

5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany

5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

4.1.

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

P unkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

2)

Zwolnienie od kosztów za postępowanie odwoławcze – art. 624 § 1 k.k. z powodów jak w punkcie 7 uzasadnienia zaskarżonego wyroku

7.  PODPIS

Małgorzata Janicz Rafał Kaniok Marzanna A. Piekarska-Drążek

1.3 Granice zaskarżenia

Wpisać kolejny numer załącznika 1

Podmiot wnoszący apelację

Obrońca

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Wyrok w całości

1.3.1 Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2 Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji.

art. 438 pkt 1 k.p.k. - obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. - obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. - obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. - błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. - rażąca niewspółmierności kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Piotr Grodecki
Podmiot udostępniający informację: Sąd Apelacyjny w Warszawie
Osoba, która wytworzyła informację:  Rafał Kaniok,  Małgorzata Janicz ,  Marzanna A. Piekarska-Drążek
Data wytworzenia informacji: