II AKa 133/20 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Apelacyjny w Warszawie z 2021-02-25
Sygn. akt II AKa 133/20
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 25 lutego 2021 roku
Sąd Apelacyjny w Warszawie w II Wydziale Karnym w składzie:
Przewodniczący: Sędzia SA Ewa Leszczyńska - Furtak
Sędziowie: SA Ewa Gregajtys
SA Anna Kalbarczyk (spr.)
Protokolant: Tomasz Bilewski
przy udziale prokuratora Anny Adamiak
po rozpoznaniu w dniu 11 lutego 2021 roku
sprawy:
1. M. Z. (1) z d. B., urodz. (...) w P., córki A. i E. z d. K.,
2. T. Z. urodz. (...) w L., syna M. i K. z d. D.
oskarżonych o czyn z art. 148 § 1 k.k.
na skutek apelacji wniesionych przez obrońców
od wyroku Sądu Okręgowego w Warszawie
z dnia 23 stycznia 2020 roku, sygn. akt XVIII K 179/19
1. utrzymuje w mocy zaskarżony wyrok;
2. na podstawie art. 63 § 1 k.k. na poczet orzeczonej kary pozbawienia wolności zalicza oskarżonemu T. Z. dalszy okres rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie od dnia 23 stycznia 2020 r. do dnia 25 lutego 2021 roku;
3. zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. G. C. (1) kwotę 738 zł tytułem nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu w postępowaniu odwoławczym, w tym podatek VAT;
4. zwalnia oskarżonych M. Z. (2) i T. Z. od ponoszenia kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze, przejmując wydatki na rachunek Skarbu Państwa.
UZASADNIENIE
UZASADNIENIE |
|||
Formularz UK 2 |
Sygnatura akt |
II AKa 133/20 |
|
Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników: |
3 |
||
1. CZĘŚĆ WSTĘPNA |
1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji |
Wyrok Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 23 stycznia 2020 roku, sygn. akt XVIII K 179/19 w sprawie M. Z. (2) i T. Z.. |
1.2. Podmiot wnoszący apelację |
☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego |
☐ oskarżyciel posiłkowy |
☐ oskarżyciel prywatny |
☒ obrońca |
☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego |
☐ inny |
1.3. Granice zaskarżenia |
1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia |
||||
☒ na korzyść ☐ na niekorzyść |
☒ w całości |
|||
☐ w części |
☐ |
co do winy |
||
☐ |
co do kary |
|||
☐ |
co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia |
|||
1.3.2. Podniesione zarzuty |
||||
Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji |
||||
☒ |
art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu |
|||
☐ |
art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany |
|||
☒ |
art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia |
|||
☒ |
art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, |
|||
☒ |
art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka |
|||
☐ |
||||
☐ |
brak zarzutów |
1.4. Wnioski |
☒ |
uchylenie |
☒ |
zmiana |
2. Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy |
Sąd odwoławczy nie przeprowadzał postępowania dowodowego |
3. STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków |
||
Lp. |
Zarzut |
|
I. |
punkt II a, b, c, d – obraza prawa materialnego – art. 18 § 2 k.k. w zw. z art. 156 § 3 k.k. poprzez bezpodstawne zastosowanie |
☐ zasadny ☐ częściowo zasadny ☒ niezasadny |
Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny |
||
1. Sąd pierwszej instancji prawidłowo, zgodnie z treścią dowodów osobowych, ustalił słowa, jakie padały z ust oskarżonej, wyrażenia wulgarne, krótkie i wskazujące wprost, jakie działania ma podjąć jej mąż – „dop…ol mu”, „lej, chu…, on udaje”. 2. Nie sposób zgodzić się ze stanowiskiem obrońcy, że oskarżona używała ogólnych, nieskonkretyzowanych pojęć, nie można z jej zachowania i wypowiadanych słów wywieść, by jej celem było nakłonienie do ciężkiego uszczerbku na zdrowiu pokrzywdzonego, a dopuszczała jedynie naruszenie nietykalności cielesnej. 3. Wbrew twierdzeniom obrońcy, słowa jakie padały z ust oskarżonej wieczorem 14 października 2018 roku, są proste do odkodowania, a ich znaczenie i wydźwięk wskazuje wprost na zamiar, jaki miała oskarżona i nie był to zamiar naruszenia nietykalności cielesnej pokrzywdzonego P. M. (1). 4. Oskarżona podżegała do popełnienia czynu zabronionego w sposób zrozumiały dla swojego męża T. Z., słowami, które on zrozumiał. Ich treść i sytuacja, w jakiej je wypowiadała wprost świadczą, że zamiarem swoim obejmowała popełnienie czynu z art. 156 § 1 k.k. Stwierdzenia, jakie podaje obrońca w apelacji „spraw, aby nie mógł chodzić i widzieć”, „połam go” również podżegają do popełnienia czynu z art. 156 § 1 k.k., aczkolwiek w sposób zrozumiały dla osób o innej kulturze osobistej. Oskarżona wybrała natomiast przekaz bardziej prosty, jasny i dosadny. 5. Nieuzasadnione jest stanowisko obrońcy oskarżonej, że T. Z. dopuścił się ekscesu w postaci ciężkiego uszczerbku na zdrowiu P. M. (1), skutkującego zgonem. Nie sposób bowiem nie zauważyć, że w trakcie gdy M. Z. (2) wykrzykiwała podżegające wulgaryzmy, T. Z. uderzał wielokrotnie P. M. (1) pięścią w twarz. Jej mąż uderzał wówczas w ważny dla życia ludzkiego organ, jakim jest głowa, ze znaczną siłą ciosu (pokrzywdzony spadł z krzesła), wielokrotnie, doprowadzając do masywnych uszkodzeń tej części ciała. Przyjęcie, że oskarżona podżegała do naruszenia nietykalności cielesnej jest sprzeczne nie tylko z zasadami doświadczenia życiowego, ale przede wszystkim z logiką. 6. Czyn z art. 156 § 1 k.k. można popełnić jedynie umyślnie. Materiał dowodowy wskazuje bezwątpliwie, że oskarżona M. Z. (2) i jej mąż T. Z. obejmowali swą świadomością spowodowanie ciężkiego uszczerbku na zdrowiu P. M. (1). Świadczy o tym siła ciosów, dotkliwość obrażeń i ich umiejscowienie. Natomiast doprowadzenie do śmierci jest skutkiem nieobjętym zamiarem oskarżonych, na który się nie godzili, jest natomiast następstwem czynu umyślnego. Gdyby bowiem mieli zamiar doprowadzenia do śmierci, bądź się na niego godzili, odpowiadaliby z art. 148 k.k. Różnica pomiędzy zabójstwem a ciężkim uszkodzeniem ciała skutkującym śmiercią leży bowiem w stronie podmiotowej. Czyn przypisany oskarżonym różnił się z czynem im zarzucanym, właśnie z powodu prawidłowego ustalenia, że oskarżeni nie mieli zamiaru dokonania zabójstwa, ani nie godzili się na skutek w postaci śmierci. Wskazują na to podnoszone przez obrońcę okoliczności to jest odejście z miejsca zdarzenia, gdy pokrzywdzony jeszcze żył, następnie telefon wykonany rankiem następnego dnia do ówczesnej konkubiny P. M. (1) informujący o dotkliwym pobiciu „Twój M. taki dostał wpie…ol, że aż się zeszczał” (zeznania K. M. (1) k. 844). 7. Przestępstwo jakiego dopuścił się oskarżony, do którego podżegała oskarżona jest przestępstwem umyślnym kwalifikowanym nieumyślnym skutkiem w postaci śmierci. W sytuacji, gdyby oskarżona godziła się na skutek następczy w postaci spowodowania śmierci odpowiadałaby z art. 148 k.k., gdyż tym samym działałaby w zamiarze ewentualnym. 8. Wszystkie teoretyczne rozważania obrońcy, w tym zacytowane piśmiennictwo odnośnie podżegania do przestępstwa nieumyślnego, nie mają zastosowania w tej sprawie. |
||
Lp. |
Zarzut |
|
II. |
punkt III – obraza art. 5 § 2 k.p.k. (na podstawie art. 438 pkt 2 i 3 k.p.k.)
punkt 1. d, e, pkt 2 a, b – obraza art. 7 k.p.k., błąd w ustaleniach faktycznych, obraza art. 193 k.p.k., punkt 3 – obraza art. 5 § 2 k.p.k.
pkt II e, f |
☐ zasadny ☐ częściowo zasadny ☒ niezasadny |
Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny |
||
1. Na wstępie zaznaczyć należy, że ocenie sądu podlega cały materiał dowodowy, nie jego poszczególne fragmenty. Ustalając stan faktyczny, tym samym odtwarzając przebieg zdarzenia, jakie miało miejsce w nocy z 14 października na 15 października 2018 roku, należało wziąć pod uwagę dowody dokumentarne: protokoły oględzin miejsca i osoby w miejscu ich ujawnienia, sekcję zwłok, a następnie powiązać je z dowodami ze źródeł osobowych: zeznaniami świadka K. B., J. K., P. M. (2), a także wyjaśnieniami oskarżonych T. i M. Z. (2). Dopiero wzajemne powiązanie wszystkich dowodów pozwala na ustalenie prawdy materialnej. Żaden z nich oceniany odrębnie, tym samym wybiórczo w aspekcie wszystkich dowodów, nie może doprowadzić do prawidłowych ustaleń, które w takim przypadku byłyby dowolne. 2. Obrońcy oskarżonych skupiając się na poszczególnych dowodach, częściowo wskazując ich zawartość w sposób sprzeczny z ich treścią, starają się podważyć dokonaną przez sąd ocenę materiału dowodowego. Takie wybiórcze potraktowanie dowodów nie może odnieść oczekiwanego rezultatu. 3. Przy zarzutach opartych na obrazie art. 7 k.p.k. sprowadzających się do dokonania oceny wiarygodności materiału dowodowego w oparciu o wszechstronną, zgodną z zasadami logicznego rozumowania, wskazaniami wiedzy i doświadczenia życiowego analizę, obrońca nie może ograniczać się jedynie do prostego jej zanegowania. Obowiązkiem skarżącego jest przedstawienie, jakich konkretnych uchybień dopuścił się sąd pierwszej instancji. Konieczne jest wykazanie przez skarżącego, że te dowody, ocenione swobodnie, nie jednostronnie, czy też dowolnie, w świetle zasad logiki i doświadczenia życiowego wskazują na inny przebieg zdarzenia. 4. Zarzucanie naruszenia art. 5 § 2 k.p.k. w korelacji z dalszymi zarzutami obrazy art. 7 k.p.k. wzajemnie się wyklucza. Określane w art. 5 § 2 k.p.k. nie dające się usunąć wątpliwości mogą bowiem powstać dopiero w następstwie prawidłowo dokonanej oceny dowodów. Po tej ocenie można stwierdzić, czy wątpliwości występują, czy są istotne, czy mają znaczenie dla rozstrzygnięcia kwestii odpowiedzialności prawnej oskarżonych. W sytuacji, gdy dokonanie określonych ustaleń faktycznych zależne jest od uznania wiarygodności poszczególnych dowodów, nie można mówić o naruszeniu zasady in dubio pro reo. Zastrzeżenia powinny być w takiej sytuacji podnoszone i rozstrzygane na płaszczyźnie przekroczenia granic swobodnej oceny dowodów. 5. Wbrew twierdzeniu obrońcy oskarżonej M. Z. (2) (adw. B. T.) i obrońcy oskarżonego T. Z. biegła M. B. nie wskazała, że obrażenia skutkujące zgonem zostały doznane o godzinie 22:30. Nie wynika to z jej opinii, ani ustnej, ani pisemnej. Obrońca oskarżonej powołując się na k. 1293 akt sprawy nie dostrzega, że jest to część uzasadnienia zawierająca rozważania, co do okoliczności, które sąd uznał za nieudowodnione – rubryka 2.2 dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów, dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów. Analiza tej części rozważań nie wskazuje w żaden sposób, by sąd ustalał, że do powstania obrażeń doszło około godz. 22:30 „W tym kontekście wskazać też należy, że przy przyjęciu, iż około godziny 7.30. pokrzywdzony żył, ustalić należałoby zgodnie z ustną opinią biegłej M. B., że obrażenia, jakich doznał pokrzywdzony musiałyby zostać spowodowane najdalej 10 godzin wcześniej, a więc nie wcześniej niż o godzinie 22.30. 14.10.2018 r. Oznaczałoby to jednocześnie, że obrażeń tych nie mógł zadać T. Z., a inna osoba, ponieważ w tym czasie oskarżony przebywał w miejscu swojego zamieszkania z M. Z. (2) przy ul. (...) w W.. Z dokonanych przez sąd ustaleń wynikało nadto, że P. M. (1) został pobity przez T. Z. około godziny 19.00. Przyjęcie jednak, że do zadania obrażeń, które w następstwie doprowadziły do śmierci pokrzywdzonego doszło około godziny 22.30. 14.10.2018 r. sprzeczne jest ze zgromadzonymi w sprawie dowodami i wskazaniami doświadczenia życiowego.” (k. 1293, podkreślenia własne) 6. Sąd pierwszej instancji, w oparciu o analizę opinii obu biegłych z zakresu medycyny sądowej, prawidłowo oszacował czas zgonu pokrzywdzonego P. M. (1). Obie lekarki przeprowadzały czynności w innym czasie – biegła A. D. dokonywała oględzin zwłok w miejscu ich ujawnienia, biegła M. B. przeprowadzała sekcję zwłok. Pierwsza biegła oszacowała czas, jaki mógł upłynąć od zgonu do momentu przeprowadzania oględzin, a druga biegła czas jaki mógł upłynąć od momentu doznania obrażeń do momentu zgonu. Są to dwa różne przedziały czasowe w następującej kolejności: doznanie obrażeń – I – zgon – II – oględziny ciała w miejscu ich ujawnienia. Biegła B. opiniowała w zakresie pierwszego przedziału (I), biegła D. w zakresie przedziału drugiego (II). 7. Wzajemne powiązanie opinii pozwala na oszacowanie momentu zgonu i momentu doznania obrażeń skutkujących śmiercią, gdyż obie opinie korelują ze sobą. Ich analiza wskazuje, że pokrzywdzony doznał obrażeń pomiędzy godziną 18:25 a 0:25, a do zgonu P. M. (1) doszło pomiędzy godziną 0:25 a 6:25. 8. Odnosząc się do zarzutów dotyczących opinii biegłych wskazać należy, że biegłe M. B. i A. D., oprócz sporządzenia opinii i oględzin były słuchane w toku postępowania sądowego dwukrotnie, w tym raz w ramach konfrontacji. Zarówno, gdy były słuchane osobno, jak i razem tożsamo podawały wnioski wynikające z przeprowadzonych oględzin ciała w miejscu znalezienia, jak i sekcji zwłok. Różnice w ich opiniach są pozorne, a wynikają z faktu, że każda biegła dokonywała czynności w innym miejscu i czasie. Obie opinie natomiast się uzupełniają i pozwalają na odtworzenie zdarzeń krytycznego wieczoru i nocy. W zakresie szacowania czasu zgonu opinie są zbieżne, co wynika nie tylko z ich treści, ale także tożsamego opiniowania w czasie konfrontacji. Natomiast wnioski wysuwane w apelacjach w tym zakresie odbiegają od treści obu opinii. 9. Biegła M. B. w dniu 5 grudnia 2019 roku zaopiniowała: „Zgon mógł nastąpić 6–8 godzin przed przeprowadzeniem sekcji zwłok rozpoczynającej się o godzinie 11:50. Przy czym stwierdzenie to powinno być zweryfikowane przez osobę dokonującą oględzin zwłok w miejscu ich znalezienia celem stwierdzenia, czy jest możliwe bardziej precyzyjne określenie tego przedziału czasowego.” (k. 1125). „Mając na uwadze wyniki sekcji zwłok, w tym stwierdzone u P. M. (1) obrażenia, w tym głowy i szyi, prowadzące do zgonu, należy wyjaśnić, iż w przypadku takich obrażeń do zgonu nie dochodzi natychmiast po ich doznaniu, a mogą skutkować zgonem po upływie jakiegoś czasu. (…) Zważywszy, iż treść (krew-przyp. SA) wypełniała jelito cienkie na całej długości, należy wnioskować, że od momentu doznania obrażeń skutkujących krwawieniem i połykaniem krwi do zgonu upłynął odstęp czasowy rzędu godzin.” (k. 1125). „Jak to podniosłam dziś zawartość (krwista) w świetle jelita cienkiego wskazuje na dłuższe rzędu – godzin przeżycie P. M. (1) po doznaniu obrażeń twarzy skutkujących krwawieniem. Bardziej precyzyjnie nie można określić przedziału czasowego, jaki upłynął od momentu doznania przez P. M. (1) obrażeń, do momentu jego zgonu.” (k. 1126) „Gdy mówiłam o wypełnieniu się jelita cienkiego treścią i używałam stwierdzenia „kilku godzin” to miałam na myśli to, co powiedziałam wcześniej, że to 6-8 godzin, nie wcześniej niż 10.” (k. 1128) „Mówiąc o tych 6-8 godzinach, jeżeli chodzi o odkładanie się treści w jelicie, to miałam na uwadze jako początek doznanie tych krwawych obrażeń.” (k. 1129). „(…) omawiane były dwa porównywalne przedziały czasowe. Jeden dotyczący czasu, który upłynął od momentu doznania przez pokrzywdzonego obrażeń do zgonu i drugi, dotyczący ewentualnego określenia czasu zgonu w oparciu o przeprowadzone oględziny zwłok w miejscu ich ujawnienia. Są to dwa różne przedziały czasów, bowiem jeden dotyczy przeżycia po doznanych obrażeniach, a drugi czasu jaki upłynął od momentu śmierci do momentu dokonywania oględzin zwłok w miejscu ich ujawnienia.” (k. 1131). 10. Biegła A. D. zaopiniowała „określenie czasu zgonu w warunkach, w jakich zostały ujawnione zwłoki pana M. jest obarczone błędem z uwagi na zmienne warunki atmosferyczne i w praktyce sprowadza się do szacowania przedziału czasowego, wynikającego ze stopnia zmian pośmiertnych i innych cech zwłok. W opiniowanym przypadku dane z protokołu oględzin zwłok na miejscu ich ujawnienia wskazują, że do zgonu pana P. M. (1) mogło dojść w przedziale czasowym ok. 6 do 12 godzin od momentu oceny znamion śmierci. W przypadku opiniowanym była to godzina 12:25.” (k. 1166). 11. Żadna z opinii nie wskazuje, by do doznania obrażeń skutkujących zgonem doszło nie wcześniej niż o godzinie 22:30 (str. 2 apelacji obrońcy oskarżonej M. Z. (2)). Do tychże obrażeń mogło dojść w okresie pomiędzy 18:25–0:25, jak wynika z opinii biegłej M. B.. Zostało również to wykluczone przez sąd pierwszej instancji (str. 11 uzasadnienia). 12. Również nie jest zasadny zarzut braku opinii co do pozycji siedzącej pokrzywdzonego, co zarzuca obrońca oskarżonej M. Z. (2), adw. P. G.. Na tę okoliczność wypowiedziała się bowiem biegła A. D., która zresztą opiniowała, w tej części, odpowiadając na pytanie obrońcy „Jeżeli taka osoba utrzyma taką pozycję siedzącą i w tej pozycji nastąpi stężenie pośmiertne, to w tej pozycji jakiś czas będzie, ale warunkiem jest, by ta pozycja została zachowana w czasie narastania stężenia pośmiertnego. Nie wiem, czy były tu spełnione takie warunki, jednak chciałabym zaznaczyć, że ten przedział czasowy należy traktować, jako przedział 6–12 godzin, bo ciągle podkreślam, że jest to szacowanie przedziału czasowego, a nie określenie dokładne. A zatem biorąc pod uwagę, nie mogę wykluczyć, że w 5 godzinie i 25 minucie przed oceną znamion śmierci jeszcze mogła siedzieć, natomiast wydaje mi się to mało prawdopodobne. (…) Jeżeli to krzesło uniemożliwia przewrócenie się zwłok do pozycji leżącej to nie mogę wykluczyć, że ta osoba już nie żyła.” (k. 1168). Sąd pierwszej instancji nie uznał dowolnie, że do zgonu pokrzywdzonego doszło w pozycji siedzącej. Biegła takiej możliwości nie wykluczyła, a dowodem świadczącym o tym są zeznania świadka J. K.. Zasięgnięcie kolejnej opinii, kolejnej biegłej, czy biegłego, w sytuacji niewykazania przez skarżącego podstaw z art. 201 k.p.k., czyli niepełności, niejasności, czy też sprzeczności w samej opinii lub między różnymi opiniami w tej samej sprawie, jest bezzasadne. 13. Odnośnie możliwości przemieszczenia się P. M. (1) biegłe w trakcie konfrontacji zaopiniowały – A. D. „Oględziny zwłok nie wykazały takich obrażeń, które kategorycznie, obiektywnie wykluczałyby możliwość takiego przemieszczenia się, jak podano. Nie widzę sprzeczności z wypowiedzią doktor (...), która określiła że przy takich obrażeniach wydaje się nieprawdopodobne, aby u schyłku życia osoba z takimi obrażeniami mogła przyjmować dowolną pozycję. Według mnie jest to określenie prawdopodobieństwa takiej czynności. (…) Biorąc pod uwagę obraz sekcyjny to jest cechy krwawienia do światła przewodu pokarmowego oraz następstwa rany kłutej szyi, zgadzam się z dr B., że pokrzywdzony u schyłku życia był w ciężkim stanie, na pewno o obniżonej wydolności także ruchowej, co obniżało prawdopodobieństwo takiej czynności ruchowej, aczkolwiek z medycznego punktu widzenia w dalszym ciągu nie mogę tego wykluczyć biorąc pod uwagę tylko medyczne dowody, czyli charakter obrażeń. ” (k. 1237). 14. Biegła M. B. – „Ja również nie widzę sprzeczności w naszych opiniach, bowiem doktor D. powiedziała, iż pokrzywdzony mógł poruszać się dopóki nie nastąpi utrata przytomności, a czynności przez dr D. dokonywane na miejscu zdarzenia miały m.in. na celu określenie szacowanego czasu zgonu. W oparciu o oględziny zwłok w miejscu ich ujawnienia nie można natomiast ocenić czasu wystąpienia utraty przytomności.” (k. 1237). Wcześniej natomiast biegła zaopiniowała, że „Mając na uwadze przytoczone zeznania świadka z których wynika, że około pół godziny przed ujawnieniem zwłok P. M. (1) mężczyzna (według relacji świadka najprawdopodobniej P. M. (1)) znajdował się w pozycji siedzącej, w pewnej odległości od miejsca, w którym ujawniono leżące na wznak zwłoki P. M. (1) wydaje się nieprawdopodobne, by u schyłku życia P. M. (1) był zdolny do samodzielnego przemieszczania się, ponieważ skutki obrażeń nie są podobne do włączenia światła, narastają w czasie. Trudno żeby u schyłku życia osoba z takimi obrażeniami mogła przyjmować dowolną pozycję i samodzielnie przemieszczać się.” (k. 1126–1127). 15. Biorąc pod uwagę opinię biegłej A. D. („ do zgonu pana P. M. (1) mogło dojść w przedziale czasowym ok. 6 do 12 godzin od momentu oceny znamion śmierci. W przypadku opiniowanym była to godzina 12:25.” k. 1166), ale także korelującą z nią opinią biegłej M. B. ( „Zgon mógł nastąpić 6-8 godzin przed przeprowadzeniem oględzin zwłok, rozpoczynających się o godzinie 11:50. Przy czym stwierdzenie to powinno być zweryfikowane przez osobę dokonującą oględzin miejsca zwłok w miejscu ich ujawnienia celem stwierdzenia, czy jest możliwe bardziej precyzyjne określenie tego przedziału czasowego.” k. 1125) uznać należy, że w czasie, gdy świadek J. K. widział pokrzywdzonego P. M. (1), ten nie żył. Świadek K. widział opartego o krzesło mężczyznę około godziny 7:30, gdy wyszedł z psem na spacer. Zatem samodzielne przemieszczenie się pokrzywdzonego należy wykluczyć. Natomiast ewentualne przemieszczenie ciała pokrzywdzonego przez inną/inne osobę/y po jego śmierci może być spowodowane wieloma okolicznościami, przy czym w każdym przypadku pozostaje bez wpływu na czyn przypisany oskarżonym. Wszelkie dywagacje czynione przez obrońców na ten temat pozostają bez znaczenia dla rozstrzygnięcia. 16. Obrońca oskarżonego T. Z. – apelacja punkt II e i f – zarzucając błąd w ustaleniach faktycznych i naruszenie art. 5 § 2 k.p.k. – podaje „wątpliwości” w zakresie opinii biegłych w powiązaniu z zeznaniami świadka J. K. i W., „świeżości” krwi na ubraniu pokrzywdzonego, „świeżości” obrażeń w okolicach oczu, szybkości krzepnięcia krwi i czasu od momentu opuszczenia miejsca przez oskarżonych a ujawnieniem zwłok. „Wątpliwości” te nie wynikają z materiału dowodowego, są dywagacjami skarżącego, który nie analizuje dowodów jako całości, co więcej podaje okoliczności niemające pokrycia w materiale dowodowym. W zakresie krzepnięcia krwi biegła B. podała „to, że krew nasiąkająca odzież jest mokra, świadczy o tym, że plamy krwawe jeszcze nie wyschły. (…) Po masywnym krwawieniu odzież jest mokra od krwi i wyschnięcie tych zabrudzeń może trwać równie długo, bowiem nie jest to kwestia krzepnięcia, a wysychania, to dwa różne pojęcia. (…) Krew nasiąkając tkaninę nie krzepnie a wysycha.” (k. 1129). Odnośnie słabo widocznych plam opadowych biegła A. D. zaopiniowała „Jeżeli chodzi o opis plam opadowych z protokołu oględzin, to wynika z niego, że zajmowały nie tylko początkowe okolice powstawania plam opadowych jak okolica karkowa, tylko tylną powierzchnię ciała na większych obszarach jak rozumiem, stąd moim zdaniem nie jest to początek powstawania plam opadowych. (…) Ewentualna utrata krwi zmarłego nie miałaby wpływu na stężenie pośmiertne, jednak na nasycenie plam opadowych tak. Z protokołu oględzin wynika, że bardzo zabrudzona, nasiąknięta krwią była odzież zmarłego oraz podczas zapoznawania się z protokołem wynika, że podczas sekcji zwłok w jelicie cienkim u zmarłego była obecna znaczna ilość krwi, więc biorąc to wszystko pod uwagę uważam, że utrata krwi miała wpływ na wysycenie plam opadowych. Gdyby nie ta utrata krwi to plamy opadowe nie były by miernie obfite, a bardziej.” (k. 1167–1168). Nie sposób odnieść się do określenia podawanego przez obrońcę o świeżości obrażeń, czy też krwi na ubraniu pokrzywdzonego, gdyż pojęcie świeżości jest bardzo nieprecyzyjne, a obrońca w żaden sposób go nie rozwija. Domyślać się można, że chodzi o świeżość w aspekcie ich doznania tuż przed ujawnieniem zwłok. Na temat zarówno obrażeń, opiniowały biegłe M. K. i A. D., wykluczając ich powstanie w czasie zbliżonym do ujawnienia zwłok. Natomiast twierdzenia obrońcy oskarżonego T. Z., że świadek K. widział pokrzywdzonego żywego ok. godz. 7:30 nie są poparte żadnym dowodem. J. K. zeznał, że widział mężczyznę siedzącego na trawniku i podpartego o krzesło. Z jego zeznań nie wynika, że mężczyzna ten wówczas żył, gdyż do niego nie podchodził. To, że ciało P. M. (1) zostało odnalezione dopiero około godziny 8 rano nie oznacza, że oskarżeni nie mogli dopuścić się dokonania przypisanego im czynu. 17. Sąd pierwszej instancji prawidłowo ustalił, że pokrzywdzony P. M. (1) zmarł w wyniku doznanych obrażeń zadanych przez T. Z.. Ustalenie to ma odzwierciedlenie w materiale dowodowym, wynika z wzajemnego powiązania dowodów częściowo z wyjaśnień samych oskarżonych, z zeznań P. M. (2), częściowo E. B., K. M. (1), opinii biegłej M. B., A. D., protokołu oględzin zwłok w miejscu ich ujawnienia, protokołu sądowo lekarskich oględzin zwłok. 18. Jak wynika z protokołu oględzin i sekcji zwłok pokrzywdzony miał następujące obrażenia: okularowe zasinienie obu oczodołów, ranę tłuczoną powieki górnej oka lewego, zasinienia i otarcia naskórka na twarzy, zasinienie obu warg, wylewy krwawe w śluzówce warg, zasinienie lewej małżowiny usznej, wylewy krwawe w tkance podskórnej i powierzchniowe w mięśniach twarzy, podbiegnięcia krwawe w tkance podskórnej głowy, wylew krwawy w lewym mięśniu skroniowym, obecność krwi pod oponą twardą, wylewy krwawe pod oponami miękkimi na bocznych powierzchniach półkul mózgu, złamanie kości nosowych, złamanie trzonu żuchwy w części pośrodkowej i okolicy lewego kąta żuchwy oraz złamanie wyrostka stawowego prawego żuchwy u jego podstawy, wybroczyny krwawe w spojówkach lewego oka. Poza tym ranę kłutą przedniej powierzchni szyi o kanale przebiegającym na długości około 2 cm, odmę podskórną w obrębie powłok twarzy, oraz przedniej powierzchni klatki piersiowej, odmę podskórną i śródmięśniową w obrębie szyi, odmę w śluzówce gardzieli, odmę śródpiersia, odmę opłucnową lewostronną, wylewy krwawe w przedniej ścianie worka osierdziowego, złamanie rogu większego lewego kości gnykowej, złamanie rogu dolnej chrząstki tarczowatej krtani, wylewy krwawe w śluzówce wzdłuż obu brzegów języka. Nadto złamanie trzech żeber po lewej stronie klatki piersiowej, zasinienia na tułowiu, pasmo wylewów krwawych mięśnia grzbietu wzdłuż odcinka lędźwiowego kręgosłupa, powierzchowną ranę ciętą tuż poniżej nadgarstka, uszkodzenia naskórka na dłoniowej powierzchni ręki prawej oraz lewej stopy oraz pojedyncze na ramieniu lewym, zasinienia i ubytki naskórka na przedniej powierzchni podudzia prawego. 19. Przyczyną śmierci P. M. (1) były obrażenia głowy i szyi w postaci zasinień na twarzy ze złamaniem kości nosa i wieloodłamowym złamaniem żuchwy oraz krwawieniem śródczaszkowym, rany kłutej przedniej powierzchni szyli o kanale drżącym do światła dróg oddechowych z odmą podskórną powłok twarzy oraz przedniej powierzchni klatki piersiowej, odmą podskórną i śródmięśniową w obrębie szyi i odmą śródpiersia oraz odmą w śluzówce gardzieli doprowadzające do ostro narastającej niewydolności krążeniowo-oddechowej. Obrażenia głowy były skutkiem tępych urazów mechanicznych godzących w twarz i w głowę ze zróżnicowaną siłą do znacznej, o czym świadczą złamania kości twarzoczaszki. Nie wykluczono, że część urazów nakładała się na siebie za czym przemawiało odwarstwienie tkanek miękkich od przedniej powierzchni szczęki w obrębie rozerwania śluzówki stropu przedsionka jamy ustnej po stronie prawej. Rana kłuta szyi powstała pod działaniem ostrego narzędzia kończystego, jak np. nóż, odłamek szkła, do złamania żeber po lewej stronie klatki piersiowej doszło na skutek tępego urazu mechanicznego wchodzącego w okolicy lewego łuku żebrowego. Lokalizacja ran w obrębie rąk wskazywała na ich obronny charakter, jako obrażeń na skutek zasłaniania się przed lub chwytania za godzące ostre narzędzie. 20. Oględziny ciała w miejscu ich ujawnienia, jak i sekcja zwłok wykazały, że obrażenia jakich doznał P. M. (1) zlokalizowane były przede wszystkim w obrębie głowy i szyi. I te właśnie obrażenia były przyczyną jego śmierci. Bezwątpliwie, w oparciu o materiał dowodowy ustalono, że wieczorem, gdy wszyscy spożywali alkohol pomiędzy T. Z. a P. M. (1) doszło do kłótni. Jej powodem były pretensje obecnego męża M. Z. (2) o znęcanie się pokrzywdzonego nad nią, gdy przed laty byli w związku. Po obelgach skierowanych do P. M. (1) oskarżony T. Z. wstał i kilkukrotnie uderzył go pięścią w twarz, na skutek czego pokrzywdzonego spadł z krzesła na ziemię. Gdy P. M. (1) leżał na ziemi oskarżony T. Z. nadal uderzał go pięścią w twarz. 21. Doświadczenie życiowe to wiedza empiryczna zdobyta w wyniku obserwacji świata, zachodzących w nim procesów, w tym zachowań ludzkich, różnego rodzaju wydarzeń. Wiedza oparta na obserwacji pewnych prawidłowości w funkcjonowaniu jednostek, społeczeństwa, konsekwencji podejmowanych działań jest ważkim determinantem przy ustalaniu wiarygodności bądź niewiarygodności poszczególnych dowodów, ale także ich wzajemnych powiązań. Doświadczenie życiowe sądu opiera się nie tylko na obserwacji procesów zachodzących w życiu codziennym, ale także obserwacji poczynionych w wyniku rozpoznania setek spraw. Nie bez powodu doświadczenie życiowe, nie tylko logika jest jedną z zasad oceny dowodów wyszczególnionych w art. 7 k.p.k. 22. Ocena poszczególnych dowodów a także ustalenie osoby odpowiedzialnej za nieumyślny skutek w postaci śmierci pokrzywdzonego P. M. (1) wskazuje niezbicie, że to T. Z. spowodował obrażenia ciała skutkujące zgonem pokrzywdzonego. Oskarżony, podżegany przez swoją żonę dotkliwie bił pokrzywdzonego w te części ciała, których obrażenia stały się następnie przyczyną jego śmierci. O sile jego działań i dotkliwości obrażeń świadczą nie tylko zeznania E. B. opisujące uderzenia i brak obrony ze strony pokrzywdzonego. Wynikają one także z relacji oskarżonej M. Z. (2) przekazanej następnego dnia K. M. (2), która zadzwoniła do niej i powiedziała, że „Twój M. dostał taki wp…dol, aż się zeszczał.” (k. 844). 23. Ustalenie, że przygodna osoba widząca pokrzywdzonego P. M. (1) z dotkliwymi obrażeniami głowy, poobijanego i zakrwawionego, zadaje mu dodatkowe obrażenia, z nie wiadomo jakiego powodu, i to te obrażenia doprowadzają do jego zgonu jest nieprawdopodobne. Podkreślić należy, że bez wątpienia udowodniono, że oskarżony T. Z. podżegany przez swoją żonę M. Z. (2) dotkliwie bił pokrzywdzonego. P. M. (1) został odnaleziony martwy w miejscu, w którym został pobity przez T. Z.. Przyjęcie, że po odejściu oskarżonych nieustalona osoba również pobiła, już pobitego pokrzywdzonego jest sprzeczne nie tylko z zasadami doświadczenia życiowego, ale także logiki. 24. Tym samym nie sposób przyjąć argumentacji obrońcy, że „nieustalenie potencjalnego innego sprawcy nie należało potraktować jako sprawstwo oskarżonych”. |
||
Lp. |
Zarzut |
|
II. |
pkt 1. a, b, c – art. 438 pkt 2 i 3 k.p.k. – obraza art. 7 k.p.k. w zakresie zeznań świadka M. W., M. C. (1), E. B. skutkująca błędem w ustaleniach faktycznych;
pkt II b, c, d. |
☐ zasadny ☐ częściowo zasadny ☒ niezasadny |
Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny |
||
1. Zupełnie niezrozumiałe są zarzuty obrońców odnoszące się do zeznań świadka M. W. i jego rzekomej „kluczowości” w sprawie. Po pierwsze zeznania tego świadka zostały zawnioskowane przez prokuratora, w akcie oskarżenia, do odczytania w trybie art. 333 § 2 k.p.k. Na rozprawie w dniu 19 grudnia 2019 roku, wszystkie strony postępowania, w tym obecni na rozprawie obrońcy obojga oskarżonych, nie sprzeciwiły się odczytaniu (k. 1170). W związku z powyższym sąd uznał za ujawnione zeznania świadka, uznając że jego przesłuchanie nie jest niezbędne. 2. O ile sąd w uzasadnieniu uznał, że zeznania tego świadka, jak i zeznania pozostałych odczytanych świadków M. S. i J. B. jako nie mające znaczenia dla sprawy, o tyle zeznania świadka M. W. zauważył i powiązał z innym dowodem z zeznań M. C. (1). 3. M. W. został zatrzymany w dniu 15 października 2018 roku przez policjantów dokonujących początkowych czynności po ujawnieniu zwłok, na działce należącej do M. C. (1). Od policjantów dowiedział się, że właściciel działki został przewieziony na komendę i że chodzi o zabójstwo. Nie był przesłuchany tego samego dnia, gdyż znajdował się pod wpływem alkoholu. W dniu 16 października 2018 roku zeznał, że „Nie znam P. M. (1) ani jego córki P.. Nigdy ich nie widziałem na oczy. Nigdy nie widziałem go na oczy.” (k. 127v). Zeznał, że przyszedł rano do M. C. (1) na działkę i ten wspomniał mu, że pił w nocy z jakimś P., „wspominał tylko ogólnie, że w nocy pił wódkę z jakimś P.. Nie mówił gdzie tylko ogólnie że pił. Wspomniał, że ten P. był u niego tej nocy na działce, ale zaraz gdzieś poszedł i już nie wrócił. (…) Ja jak rozmawiałem z tym właścicielem działki tu na Komendzie, jak go wypuszczono, to on mi powiedział, że nie żyje ten P., z którym on pił w nocy wódkę. Ja wiem, że ten P. nazywa się M. i ja go znałem z naszego podwórka. On przebywał vis a vis mojego podwórka przy W., na podwórku przy D., ale kojarzę go tylko z widzenia, z dzieciństwa.” (k. 127v). Już sama treść zeznań, w których świadek sam sobie zaprzecza „Nigdy nie widziałem go na oczy” a potem „ten P. nazywa się M. i ja go znałem z naszego podwórka (…) kojarzę go tylko z widzenia” determinuje daleko idącą ostrożność w ocenie zeznań tego świadka. 4. Co ważne w dniu 15 października 2018 roku przesłuchany został również M. C. (1), o którym zeznawał M. W.. M. C. (1) zeznał, że zna P. M. (1) od około 20 lat, udostępnił mu altanę na działce, gdzie pokrzywdzony spał. Widywał pokrzywdzonego co dwa dni, gdy przychodził do siebie na działkę, pili razem alkohol. Ostatni raz widział P. M. (1) w sobotę 13 października 2018 roku w godzinach między 9:00–10:00, wówczas spożywali razem alkohol. (k. 104v). Żaden wiarygodny dowód nie wskazuje, by M. C. (1) miał jakikolwiek związek ze śmiercią pokrzywdzonego, bądź faktycznie przebywał z nim krytycznej nocy. Nie ma dowodu, by miał powód spowodowania u pokrzywdzonego obrażeń ciała mogących doprowadzić do jego śmierci. Jego zeznania prawidłowo zostały ocenione jako wiarygodne, a apelacja w tym zakresie jest polemiczna i oparta na spostrzeżeniach własnych obrońcy. 5. Dodatkowo jak wynika z protokołu oględzin działki z altaną na terenie ogródków działkowych pomiędzy ulicami (...), należącej do M. C. (1), w miejscu gdzie pomieszkiwał P. M. (1), nie ujawniono tam żadnych śladów pobicia pokrzywdzonego (k. 17 i nast.). Tym samym zeznania M. W. nie mają znaczenia w sprawie, tym bardziej nie są dla sprawy kluczowe. Dokonywanie konfrontacji pomiędzy tymi świadkami byłoby zatem bezcelowe. Obrońcy oskarżonego nie wnioskowali o przeprowadzanie czynności przesłuchania w sposób bezpośredni, co dodatkowo świadczy o ich ocenie zeznań tego świadka. 6. Poza powyższym w postępowaniu sądowym ocenie podlegają zeznania przesłuchanych osób, po pouczeniu ich o odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych zeznań. Nie jest natomiast przedmiotem postępowania dociekanie co, kto i komu powiedział w sytuacjach prywatnych, w tym przypadku w czasie wspólnego spożywania alkoholu. Tym samym rzekoma relacja M. C. (1) przedstawiona M. W., ale także jego osobista interpretacja wypowiadanych treści przez M. C. nie może konkurować z zeznaniami składanymi pod rygorem odpowiedzialności karnej. 7. Konstruowanie zarzutów opartych na braku czynności podjętych przez sąd z urzędu, w sytuacji, gdy nie ma żadnych przeszkód do ich zawnioskowania przez obrońcę w postępowaniu przed sądem pierwszej instancji nie może być skuteczne. Jeżeli faktycznie obrońca uznawał, że przeprowadzenie dowodu z bezpośrednich zeznań świadka M. W. jest w jakimkolwiek stopniu ważkie, nic nie stało na przeszkodzie by taki dowód zawnioskować, tym bardziej zająć stanowisko negatywne co do odczytania zeznań. Obrońca winien wszakże działać w interesie oskarżonego zawsze, nie tylko konstruując zarzuty odwoławcze. Brak takich działań świadczy o działaniu pod tzw. zarzuty odwoławcze, nie może być akceptowane przez sądy odwoławcze. 8. Sąd pierwszej instancji prawidłowo ocenił zeznania świadka E. B.. Faktem jest, że świadek w dniu 15 października 2018 roku nie zeznała o faktycznym przebiegu zdarzeń z wieczora poprzedniego dnia. Niemniej jednak świadek, następnego dnia, w dniu 16 października 2018 roku podała powody złożenia zeznań treści nieodpowiadającej prawdzie. Sąd meriti prawidłowo ocenił, że wiarygodnym powodem takiego zachowania był strach przed T. Z., powodowany tym, że świadek dowiedziała się, że kilka miesięcy przed zdarzeniem opuścił on zakład karny. Strach i lęk przed oskarżonym spowodował złożenie zeznań nie tyle co niewiarygodnych w całości, co wskazujących na niewiedzę o biciu pokrzywdzonego. Świadek B. już w dniu 15 października 2018 roku sygnalizowała zdenerwowanie, tym co się wydarzyło. Obrońca stawiając tezę, że nielogiczne jest stwierdzenie, że strach świadka mógł ustąpić jednego dnia, nie podaje z czego owa nielogiczność, wedle niego, wynika. Rację ma sąd pierwszej instancji, że z uwagi na brutalność działania oskarżonego świadek mogła się obawiać odwetu ze strony T. Z. zarówno w stosunku do niej, jak i członków rodziny. 9. Obrońca oskarżonego T. Z. prawidłowo wskazał na opinię psychologa i dokumentację lekarską z których wynika, że u świadka stwierdzono obniżony nastrój, niepokój i labilność emocjonalną, deficyty koncentracji i zaburzenia snu. Jest to jednak wycinek tej opinii, który nie może być jedynym kryterium (...). 10. Z wniosków opinii wynika, że świadek E. B. nie ujawniała ostrych objawów chorób psychicznych, nawiązywała i podtrzymywała rzeczowy kontakt słowno–logiczny, jej wypowiedzi obszerne nie nosiły cech zakłóceń osi semantycznej i syntaktycznej. Świadek nie ujawniała objawów zaburzeń procesów poznawczych. Nie stwierdzono, by postrzeganie świadka było zaburzone. Wszystkie stresory wpływały na stan świadka motywowany strachem, reakcją lokalnego środowiska, poczuciem winy za brak działań ratujących pokrzywdzonemu życie. Tym samym wskazywane przez obrońcę wyrwane z kontekstu fragmenty opinii nie świadczą, by E. B. zeznawała, począwszy od 16 października 2018 roku, nieprawdę. 11. Oderwane od zeznań świadka E. B. jest stwierdzanie obrońcy oskarżonego T. Z. o problemach ze wzrokiem świadka, mających wpływ na spostrzeżenia tego wieczora. Świadek faktycznie zeznała na pytania tego obrońcy „Teraz mi się pogorszył wzrok” (rozprawa 28 października 2018 roku, k. 1011). Niemniej jednak dodała również „ja mam tak, że jak podpisuję listę do pracy, to nawet jak jestem bliżej, to mi się rozmazuje. Nie byłam u okulisty. Nie używam okularów, czasami w pracy. Czytam czasem, ale jest mi po prostu ciężko czytać, przy świetle jeszcze coś przeczytam” (k. 1011–1012). Zeznania świadka w żaden sposób nie wskazują, by miała ona jakiekolwiek problemy ze wzrokiem związane z patrzeniem w dal. |
Lp. |
Zarzut |
|
I. |
adw. G. C. (1) – punkt II a – naruszenie art. 41 § 1 k.p.k. w zw. z art. 42 § 1 k.p.k. |
☐ zasadny ☐ częściowo zasadny ☒ niezasadny |
Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny |
||
1. Ugruntowane wieloletnie orzecznictwo wskazuje, że wydanie przez sędziego decyzji o tymczasowym aresztowaniu w postępowaniu przygotowawczym na mocy uprawnień przewidzianych dla sądu, zgodnie z treścią art. 250 § 2 k.p.k., a następnie orzekanie w postępowaniu pierwszoinstancyjnym w tej sprawie, samo w sobie, nie przesądza o wyłączeniu tegoż sędziego z mocy prawa od orzekania. W żadnym bowiem wypadku, jak określa to art. 40 § 1 pkt 5 k.p.k., sędzia ten nie brał udziału w sprawie jako prokurator, obrońca, pełnomocnik, czy też przedstawiciel ustawowy strony. Nie można mu też przypisać przymiotu prowadzącego postępowanie, gdyż nie jest prowadzeniem postępowania wykonywanie przez sędziego czynności w postępowaniu przygotowawczym, jaką jest incydentalna czynność stosowania tymczasowego aresztowania. Byłoby to możliwe jedynie w sytuacjach wyjątkowych, przykładowo wówczas, gdyby sędzia w postanowieniu o tymczasowym aresztowaniu wypowiadał się w sposób kategoryczny w kwestii winy podejrzanego. (tak m. in. postanowienie SN z dnia 9 stycznia 2019 r., IV KK 723/18, wyrok SN z dnia 17 lutego 2016 r., WA 16/15). 2. Bezstronność sędziego przy rozpoznawaniu sprawy jest dorozumiana i jej obalenie wymaga dowodu strony kwestionującej tej przymiot członka składu orzekającego. Obrońca oskarżonego nie złożył wniosku o wyłączenie sędziego w trakcie postępowania, ani nie wskazał jakiegokolwiek dowodu mającego wskazywać na zaistnienie tej okoliczności. Co więcej zarzuca, że obowiązkiem sędziego było złożenie oświadczenia opartego na treści art. 41 § 1 k.p.k. w sytuacji orzekania w przedmiocie tymczasowego aresztowania, a bierność strony w tym zakresie nie może sanować bezstronności sędziego. 3. Obrońca nie zauważa, że jeżeli sędzia w swoim wewnętrznym przekonaniu jest obiektywny, oświadczenia takiego składać nie musi. Natomiast jeżeli strona takie zastrzeżenia posiada powinna zasygnalizować swoje wątpliwości w tym zakresie poprzez złożenie wniosku o wyłączenie. Tak się natomiast nie stało, zatem zastrzeżeń takich nie stwierdzono. Podnoszenie takich wątpliwości w zarzutach apelacyjnych jest działaniem nieskutecznym, a zarzut obrońcy jest bezzasadny w stopniu oczywistym. |
Lp. |
Zarzut |
||
II. |
punkt IV – art. 438 pkt 3 i 4 k.p.k. – rażącą surowość kary
– punkt 4 – rażąca niewspółmierność kary |
☐ zasadny ☐ częściowo zasadny ☒ niezasadny |
|
Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny |
|||
1. Sąd pierwszej instancji ustalił, że pokrzywdzony P. M. (1) znęcał się nad M. Z. (2) fizycznie i psychicznie. Jak wynika z wyjaśnień oskarżonej „Z P. M. (1) poznałam się ok. 10 lat temu na ul. (...). Zaczęliśmy być razem prawie 4 lata ale się rozstaliśmy ponieważ byłam przez niego notorycznie katowana. Ja się z nim rozstałam, uciekłam od niego przy pomocy mojego ojca. Przejeżdżając spotykałam P. na ulicy jak przejeżdżałam odbierać pocztę. Nie utrzymywałam z nim bliższych kontaktów, nie kolegowałam się z nim. (…) Z obecnym mężem poznałam się w szpitalu psychiatrycznym jak jeździłam odwiedzać P. M. (1). (…) Poznaliśmy się z T. w 2010 roku, potem nie mieliśmy kontaktu i spotkaliśmy się w 2015 r u znajomych i zaczął u mnie mieszkać, ale potem poszedł siedzieć. Rok później wzięliśmy ślub w Areszcie Śledczym W. B.” (k. 179). Tym samym uznać należy, znęcanie to miało miejsce, gdy byli w konkubinacie, a więc kilka lat przed 2018 rokiem.. 2. Obrońca starając się wywieść, że oskarżona działała w stanie afektu, nie wskazuje na żadną inną okoliczność, jak znęcanie się pokrzywdzonego przed kilkoma latami. 3. Nie każde wzburzenie sprawcy, które doprowadziło do zbrodni można uznać za afekt. Jak wynika z opinii sądowo psychiatrycznej u M. Z. (2) nie ujawniono choroby psychicznej, ani upośledzenia umysłowego, a jej stan psychiczny nie znosił, ani nie ograniczał w stopniu znacznym zdolności do pokierowania swoim postępowaniem w czasie czynu i rozpoznania jego znaczenia. Biegli nie stwierdzili również działania w afekcie. Oskarżona jeżeli działałby w afekcie nie potrafiłaby kontrolować swojego zachowania, co nie wynika z materiału dowodowego. Wręcz przeciwnie w trakcie spotkania spożywała alkohol, rozmawiała, nie zachowywała w sposób niekontrolowany. 4. Faktem jest, że oskarżona była ofiarą przemocy ze strony pokrzywdzonego, niemniej jednak potrafiła zakończyć związek, w dniu zdarzenia przebywała w towarzystwie swojego męża, pokrzywdzony nie stanowił dla niej zagrożenia. Atak oskarżonej nie stanowił uzasadnionej reakcji na niewłaściwe zachowanie byłego konkubenta sprzed lat, był natomiast aktem zemsty. 5. Obrońcy oskarżonej M. Z. (2) adw. P. G. nie uzasadnił zarzutu rażącej niewspółmierności kary, nie sposób zatem odnieść się do enigmatycznego sformułowania, w jaki sposób sąd niewystarczająco uwzględnił dyrektywy wymiaru kary określone w art. 53 k.k. |
|||
Wniosek |
|||
o zmianę wyroku i uniewinnienie oskarżonej, ewentualnie zastosowanie art. 60 k.k.
zmianę kwalifikacji prawnej czynu oskarżonej na art. 18 § 2 k.k. w zw. z art. 217 § 2 k.k. i odstąpienie o wymierzenie kary; uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania |
☐ zasadny ☐ częściowo zasadny ☒ niezasadny |
||
Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny. |
|||
Niezasadność zarzutów apelacyjnych obrońców. |
|||
Wniosek |
|||
Adw. G. C. (1) – uchylenie wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania |
☐ zasadny ☐ częściowo zasadny ☒ niezasadny |
||
Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny. |
|||
Niezasadność zarzutów apelacyjnych. |
|||
4. OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU |
|||
Nie dotyczy |
|||
5. ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO |
|||
5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji |
Przedmiot utrzymania w mocy |
|
W całości. |
|
Zwięźle o powodach utrzymania w mocy. |
|
Wyrok sądu pierwszej instancji w zakresie ustalenia winy oskarżonej M. Z. (2) i oskarżonego T. Z., jak i wymierzonej kary jest prawidłowy. |
5.4. Inne rozstrzygnięcia z wyroku |
Wskazać punkt rozstrzygnięcia z wyroku. |
Przytoczyć okoliczności. |
3. |
Zasądzono od Skarbu Państwa na rzecz adw. G. C. (1), kwotę 738 zł tytułem nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu w postępowaniu odwoławczym, w tym podatek VAT tytułem kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata, albowiem koszty takie ponosi Skarb Państwa. |
Punkt rozstrzygnięcia z wyroku |
Przytoczyć okoliczności |
4. |
Zwolniono oskarżonych M. Z. (2) i T. Z. od ponoszenia kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze, przejmując wydatki na rachunek Skarbu Państwa – art. 624 k.p.k. |
6. PODPIS |
Ewa Leszczyńska–Furtak Ewa Gregajtys Anna Kalbarczyk |
1.3. Granice zaskarżenia |
||||||
Kolejny numer załącznika |
1 |
|||||
Podmiot wnoszący apelację |
Obrońca oskarżonej M. Z. (2) adw. B. T. |
|||||
Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja |
rozstrzygnięcie dotyczące winy |
|||||
1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia |
||||||
☒ na korzyść ☐ na niekorzyść |
☒ w całości |
|||||
☐ w części |
☐ |
co do winy – punkt 5 |
||||
☐ |
co do kary – punkt I |
|||||
☐ |
co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia |
|||||
1.3.2. Podniesione zarzuty |
||||||
Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji |
||||||
☒ |
art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu |
|||||
☐ |
art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany |
|||||
☒ |
art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia |
|||||
☒ |
art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, |
|||||
☐ |
art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka |
|||||
☐ |
||||||
☐ |
brak zarzutów |
|||||
1.4. Wnioski |
||||||
☐ |
uchylenie |
☒ |
zmiana |
1.3. Granice zaskarżenia |
||||||
Kolejny numer załącznika |
2 |
|||||
Podmiot wnoszący apelację |
Obrońca oskarżonej M. Z. (2) adw. P. G. |
|||||
Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja |
rozstrzygnięcie dotyczące winy |
|||||
1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia |
||||||
☒ na korzyść ☐ na niekorzyść |
☒ w całości |
|||||
☐ w części |
☐ |
co do winy – punkt 5 |
||||
☐ |
co do kary – punkt I |
|||||
☐ |
co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia |
|||||
1.3.2. Podniesione zarzuty |
||||||
Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji |
||||||
☐ |
art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu |
|||||
☐ |
art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany |
|||||
☒ |
art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia |
|||||
☒ |
art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, |
|||||
☒ |
art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka |
|||||
☐ |
||||||
☐ |
brak zarzutów |
|||||
1.4. Wnioski |
||||||
☐ |
uchylenie |
☒ |
zmiana |
1.3. Granice zaskarżenia |
||||||
Kolejny numer załącznika |
3 |
|||||
Podmiot wnoszący apelację |
Obrońca oskarżonego T. Z. adw. G. C. (2) |
|||||
Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja |
rozstrzygnięcie dotyczące winy |
|||||
1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia |
||||||
☒ na korzyść ☐ na niekorzyść |
☒ w całości |
|||||
☐ w części |
☐ |
co do winy |
||||
☐ |
co do kary |
|||||
☒ |
co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia |
|||||
1.3.2. Podniesione zarzuty |
||||||
Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji |
||||||
☐ |
art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu |
|||||
☐ |
art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany |
|||||
☒ |
art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia |
|||||
☒ |
art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, |
|||||
☒ |
art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka |
|||||
☐ |
||||||
☐ |
brak zarzutów |
|||||
1.4. Wnioski |
||||||
☐ |
uchylenie |
☒ |
zmiana |
Podmiot udostępniający informację: Sąd Apelacyjny w Warszawie
Osoba, która wytworzyła informację: Ewa Leszczyńska-Furtak, Ewa Gregajtys
Data wytworzenia informacji: