Portal Orzeczeń Sądu Apelacyjnego w Warszawie

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II AKa 139/22

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

2

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Okręgowego w warszawie z dnia 25 października 2021r., w sprawie XII K 71/17.

1.2. Podmiot wnoszący apelację

☒ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☒ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☐ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3. Granice zaskarżenia

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☒

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☒

uchylenie

☐

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

2.1. Ustalenie faktów

2.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.2. Ocena dowodów

2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

Zarzut obrazy przepisów postępowania i błędnych ustaleń faktycznych – niezasadny.

Zarzut obrazy prawa materialnego – art. 284 § 1 lub 2 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k. – niezasadny.

Zarzut obrazy art. 296 § 2 względnie art. 296 § 4 k.k. – niezasadny.

Zarzut obrazy art. 46 § 1 k.k. – niezasadny.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Na wstępie stwierdzić należy, że choć apelacja oskarżyciela subsydiarnego jest bardzo rozbudowana, natomiast apelacja prokuratora jest syntetyczna - to zawierają tożsame w treści zarzuty.

Obaj skarżący uważają, że umowa z dnia 1 marca 2014r. zawarta pomiędzy (...) M. Z. (1) z siedzibą w S., a (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. i reprezentowaną przez W. R. (1) – prezesa zarządu i J. K. – wiceprezesa zarządu o współpracy w zakresie obsługi ubezpieczeń komunikacyjnych pojazdów mechanicznych oraz naczep, będących przedmiotem sprzedaży przez podmioty grupy (...) oraz (...) P. była fikcyjna, bowiem oskarżona nie wykonywała żadnych czynności.

Na poparcie tej kwestii postawiono zarzuty:

1.  Tajność zawarcia umowy.

Tezę tę zdaniem skarżących potwierdzają zeznania świadków H. R. i F. N..

Świadek H. R. w spontanicznej części zeznań podał, że jako współwłaściciel G. nie miał kontaktu z M. Z. (1), a zatwierdzanie transakcji jest ściśle sformalizowane. Firma posiada formularz w (...), który można wydrukować. Taki formularz winien zostać wypełniony przez zarząd spółki mieszczącej się w Polsce i przesłany do G. I. (...) do zatwierdzenia, do zarządu spółki. Zgodę dla W. R. (1) winien wyrazić F. N.. Zgodnie z ich regulaminem transakcja była zakazana pomiędzy osobami spokrewnionymi.

Po okazaniu regulaminu zarządu (...), ważnego od 2013r. stwierdził jednak, że regulamin nie dookreśla dokładnie sposobu i formy uzyskania zgody. Nie potrafił powiedzieć w którym miejscu regulamin określa formę uzyskania zgody (chodziło o (...)). Odwołał się do przyjętej praktyki.

W ocenie Sądu odwoławczego, pomimo iż świadek nie znał okoliczności zawarcia umowy z M. Z. (1), to nie można wyprowadzić z nich wniosku w zakresie tego, iż była ona pozorna, bowiem nie znał on też okoliczności zawarcia umowy ze spółką (...) i nie wiedział czy była wyrażona zgoda na zawarcie umowy z (...). Nic nie wiedział na temat zawarcia umowy z M. S. (1). Przyznał jednocześnie, że door – opener to osoba, która przynosi podpis klienta, ale dostaje wsparcie fachowców, ponieważ nie byłby w stanie pracować sam.

F. N. co prawda istotnie zaprzeczył temu by był informowany o zamiarze zawarcia umowy z M. Z. (1), to jednak w ocenie wiarygodności zeznań tego świadka skarżący pomijają fakt, że negatywne nastawienie do W. R. (1) i brak zaufania pojawił się po tym kiedy odchodząc chciał przenieść do konkurencji grupę (...).

Bezspornym natomiast faktem jest, że nie było pisemnych zgód akcjonariuszy na zawarcie umowy przez G. z (...) i co do tej kwestii zagraniczni udziałowcy nie mieli zastrzeżeń. Jednocześnie świadczy to o dość swobodnym podchodzeniu do konieczności pozyskiwania zgód, a nie jako warunku koniecznego do zawarcia umowy.

Zauważyć zresztą należy, że pełnomocnik oskarżyciela posiłkowego kwestię zgody uznał za drugorzędną. Jednak na poparcie braku zgody przytoczył zeznania świadków z rozprawy, w oderwaniu od całokształtu materiału dowodowego. Przykładowo pominął zeznania A. J. (1) z postępowania przygotowawczego, w których wskazał, że to on jako udziałowiec mniejszościowy wyraził zgodę na zawarcie umowy z grupą (...). Podał, iż wielokrotnie rozmawiał na ten temat z panem N. i ustnie wyrażał on zgodę na podpisanie umowy z tym podmiotem. W tego typu sytuacjach później oczekiwano na pisemne potwierdzenie, ale zgody ustne były traktowane jako wiążące. Na temat przeważających przypadków uzyskiwania zgód ustnych zeznał również na rozprawie.

Zeznania świadka J. nie podważają zatem wiarygodności wyjaśnień W. R. (1), zaś pozyskanie zgody w sposób niesformalizowany nie czyni umowy zawartą dla pozoru, a działania oskarżonych za przestępstwo.

Umowa była jawna – została podpisana przez J. K. i realizowana przez dział księgowości przez okres 20 miesięcy. Były sporządzane coroczne budżety, comiesięczne raporty finansowe i roczne, zatwierdzane przez holding, właściciele mieli wiedzę o wydatkach (zeznania A. J. (1), F. N.). Nic nie stało na przeszkodzie by partnerzy zagraniczni wiedzę tę pogłębiali nie mając pewności co do struktury wydatków, co też czynili, chociażby przez przeprowadzony w 2014r. audyt.

Nie jest też tak jak podnosi w apelacji pełnomocnik oskarżyciela posiłkowego, że zeznania P. K., N. S. jednoznacznie wskazują na to, że oskarżony wywierał presję na szybszą realizację płatności na rzecz M. Z. (1). Zdania w tym względzie są podzielone, bowiem K. K. podczas rozprawy zeznała, że umowa była dostępna, tak jak inne umowy, zaś oskarżony R. nie wydawał polecenia o zachowaniu jej w tajemnicy, czy odmiennym traktowaniu. Konieczną przy tym w tym miejscu staje się uwaga, że stosunek świadków do umowy ulegał z czasem zmianie, w zależności jakie funkcje i w którym momencie zaczęli pełnić w spółce (...) – np. A. A..

Konkluzja z powyższych faktów jest taka, że choć zawarcie umowy z M. Z. (1) nie było wiedzą powszechną, to nie było też wiedzą skrycie ukrywaną.

2.  Pozyskanie kontrahentów w postaci (...) i (...) przez A. K. (1), a nie przez oskarżoną.

Powyższą kwestię Sąd odwoławczy rozpoznał w kontekście zarzutu obrazy art. 7 k.p.k. poprzez bezzasadne obdarzenie walorem wiarygodności wyjaśnień oskarżonych (apelacja oskarżyciela posiłkowego). Doszedł jednak do przekonania, że przytoczona przez skarżącego oskarżyciela posiłkowego argumentacja także i w tym zakresie nie wyklucza spójnej wersji oskarżonych.

Choć brak jest podstaw do kwestionowania wiarygodności A. K. (1), to nie można tez pominąć zeznań A. J. (1), który pomimo, iż łączyły go nie tylko kontakty zawodowe, ale i towarzyskie z W. R. (1), to obiektywnie przyznał, iż relacje uległy zmianie kiedy okazało się, że zamierza on prowadzić działalność konkurencyjną. Świadek ten mianowicie zeznał, że do zawarcia kontraktu z grupą (...) doprowadziła firma z grupy A. K. (1). Dalej podał: odpowiadając na pytanie o firmę (...) „mogła być i ta firma i jakieś inne”(k. 926). W toku rozprawy podtrzymał, że udziału firmy (...) nie można wykluczyć.

A. K. (1) z kolei składając zeznania twierdził, że W. R. skontaktował wyłącznie z I. P. Grupy (...), nie wspomniał natomiast o kontakcie z J. S. z firmy (...) – dostawcą samochodów (...). Świadek I. S. (1) podał, że inicjatywa kontraktu wyszła ze strony G., nie interesował się natomiast tym kto był pośrednikiem.

J. S. dodatkowo podał, że w 2013r. nawiązał z nim kontakt W. R. (1) i zaproponował sprzedaż polis ubezpieczeniowych dla klientów zakupujących samochody (...). Według świadka oskarżony był bardzo dobrze przygotowany do rozmowy, przedstawił informacje o rynku sprzedaży samochodów ciężarowych i pakietów ubezpieczeniowych.

Powyższa relacja wpisuje się w wyjaśnienia oskarżonych, że to M. Z. (1) przeprowadziła badania rynku, skalkulowała stawki ubezpieczeniowe na samochody ciężarowe, opracowała oferty, przygotowała W. R. do rozmów z przedstawicielami (...) i (...), sama już w rozmowach nie uczestniczyła. Do tego momentu spółki (...) obsługiwały głównie firmy leasingowe.

Nie można ustalić jaki procentowo był wkład M. Z. (1), a jaki A. K. (1), lecz w kontekście podniesionych powyżej okoliczności, traci na znaczeniu podkreślany w apelacjach fakt, że oskarżona nie była znana T. R., I. S., zaś J. S. dowiedział się o jej istnieniu ze znacznym opóźnieniem, z przekazu G. R..

3.  Brak dostępu do systemu (...), nie wykonywanie umowy przez M. Z. (1).

W uzasadnieniu apelacji pełnomocnik oskarżyciela wskazał na opinię biegłego i zeznania świadków takich jak P. K., P. P., czy G. B., które poddają w wątpliwość celowość zawarcia umowy.

Odnosząc się do opinii biegłego (...) zauważyć krytycznie należy, że po wydaniu opinii, kilkakrotnie ją uzupełniał. Trudno sobie wyobrazić bowiem pełną opinię, jeśli weźmie się pod uwagę fakt, iż biegły formułując wnioski nie zapoznał się z całym materiałem dowodowym. Pomimo tego odnotować wypada, iż opiniując w dniu 10 września 2021r. podał, że M. Z. (1) nie mając dostępu i nie korzystając z systemu (...) mogła wyliczyć składkę ubezpieczeniową OC i AC, ponieważ broszura (...) była bardzo czytelna i szczegółowa. Nie było żadnego stopnia trudności, wymagających szczególnych kwalifikacji. W ocenie biegłego M. Z. (1) nie wykonywała obowiązków wynikających z umowy zawartej z (...) sp. z o.o. tak jak czyniły to (...) sp. z o.o. , czy (...). Nie wykluczył jednak, że mogła kierować pojedynczych klientów do (...) w celu zawarcia umów ubezpieczenia.

Podsumowując zgromadzony materiał dowodowy można by istotnie zastanawiać się nad uzasadnieniem ekonomicznym zawarcia umowy z M. Z. (1), która pobierała 3 % wynagrodzenia od wypracowanych przez (...) i E. T. prowizji od zawartych polis ubezpieczeniowych, czyli od obrotu prowizyjnego całej spółki (...), bez względu na to w jakim stopniu przyczyniła się do zawarcia umowy, a w jakim G.. Z całą jednak pewnością samo sformułowanie umowy w taki sposób nie stanowi dowodu na popełnienie zarzuconego oskarżonym czynu polegającego na przywłaszczeniu pieniędzy, szczególnie że jak wskazano wcześniej nie można wykluczyć, że M. Z. (1) miała wpływ na pozyskanie grupy (...) i (...), umowa zaś stanowiła podstawę następczą do wypłaty za jej działanie wynagrodzenia. Zwrócić należy uwagę na to, że umowa zawarta z firmą (...), później B. nie było umową z door openerem, tylko była umową z ubezpieczycielem. Nikt zresztą do pewnego czasu umowy tej nie kwestionował, choć zysk z jej zawarcia nie był materialnie wymierny. Uwzględnić również trzeba zeznania G. B. – bezpośredniego następcy W. R. (1), który zeznał, iż były też duże płatności ze strony G. na rzecz podmiotów, które nie uczestniczyły w procesie zawierania umów ubezpieczenia, ale udostępniły bazę swoich klientów. Relacja tego świadka wskazuje na to, że G. płaciło za różnego rodzaju współpracę.

M. Z. (1) prowadziła zarejestrowaną działalność ubezpieczeniową i miała wieloletnie doświadczenie w tym zakresie. Brak jest przy tym kontr - dowodów na to, że nie informowała klientów podmiotów Grupy (...) oraz (...) P. o możliwości zawarcia ubezpieczeń komunikacyjnych za pośrednictwem G. oraz Agencji, nie nawiązywała bezpośredniego kontaktu z potencjalnymi klientami, nie przedstawiała ofert i inne obowiązki zawarte w umowie.

Wbrew twierdzeniu pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego, radca prawny M. S. (2) nie sprawdzał umów tylko pod względem formalnym. Sprawdzał je także pod kątem zabezpieczenia interesu spółki (...).

Z przywołanych w apelacji zeznań świadków wynika, że oskarżona nie była osobą im znaną (zeznania I. S. (1), J. S., D. W.). Stwierdzenie to nie stoi w opozycji z wyjaśnieniami W. R. (1) i M. Z. (1). Oskarżona przedstawiła projekt, była jego pomysłodawczynią. Wykonawstwem i realizacją zajął się natomiast W. R. (1), który uczestniczył w spotkaniach z przedstawicielami Grupy (...) i (...). W związku z powyższym kontakt oskarżonej z przedstawicielami tych podmiotów nie był niezbędny.

Pełnomocnik oskarżyciela posiłkowego wiele miejsca poświęcił opinii biegłego, który zwracał uwagę na to, iż prowizje wypłacane są za skutek, a nie możliwości. Z tego powodu w jego przeświadczeniu, oskarżona pobierała nienależne jej wynagrodzenie, skoro nie wykonywała umowy.

Zdaniem Sądu II instancji, z faktu sformułowania korzystnej dla M. Z. (1) umowy nie wynika wniosek, że jej zamiarem było dokonanie przestępstwa przywłaszczenia. Biegły wyraził swoje własne przekonanie, że nie było podstaw do wypłacania prowizji, skoro pozostawała ona bez związku z tym, czy oskarżona się przyczyniła do wypracowania zysku. W odniesieniu do tej kwestii nie można pominąć okoliczności, że M. J. nie znał pojęcia door openera i właściwie materiał dowodowy nie daje podstaw do sformułowania jednoznacznej definicji, mającej na celu ustalenie jakie dokładnie czynności ma on wykonać w procesie pozyskiwania klienta. Opinia biegłego nie może mieć decydującego znaczenia dla oceny zakresu wykonywanych zadań przez oskarżoną w ramach umowy, skoro skoncentrował się wyłącznie na zapisach umowy, a nie realiach sprawy.

Przybliżając uwarunkowania rynkowe, nie znane bliżej biegłemu, skoro posiłkował się konsultacjami, warto przytoczyć zeznania I. S. (3). Podał on mianowicie, że w niczyim interesie nie było, żeby informować kto doprowadził do zawarcia umowy, żeby mieli świadomość istnienia pośrednika. Odpowiadając na pytania sądu podał, że płacą ludziom, którzy przynoszą kontakt i sprzedają (kontaktowi) ciężarówkę. Nawet oficjalnie informują szeroko pojęty rynek, że jeżeli ktoś pomoże znaleźć klienta to się z nim podzielą. Może być to kwota nawet 10 tyś. euro od jednej sprzedanej ciężarówki. Zwyczajowo prowizja wynosi 1 % od wartości sprzedaży.

Biegły oceniając umowę oceniał ją tak jak została ona nazwana. Nie wziął pod uwagę wyjaśnień W. R., że miała ona na celu wynagrodzenie współoskarżonej „za sukces”, a także w perspektywie dalszą współpracę.

Oświadczenie woli należy tak tłumaczyć, jak tego wymagają ze względu na okoliczności, w których złożone zostało, zasady współżycia społecznego oraz ustalone zwyczaje. W umowach należy badać jaki był zgodny zamiar stron i cel umowy, aniżeli opierać się na dosłownym brzmieniu.

Obaj skarżący próbując uzasadnić popełnienie przestępstwa przez oskarżonych wskazywali na to, że: W. R. (1) nie powiadomił (...), że M. Z. (1) jest jego kuzynką, że umowa o współpracy w zakresie obsługi ubezpieczeń komunikacyjnych dotyczyła pojazdów mechanicznych i naczep będących przedmiotem sprzedaży przez podmioty z Grupy (...). Nie uzyskano pisemnej zgody F. N. na zawarcie umowy z dnia1 marca 2014r. M. Z. (1) wystawiała faktury na podstawie co miesięcznych zestawień z naliczeniem prowizji przesyłanych mailowo przez N. S. na podstawie ustnych poleceń W. R. (1).

Dopiero w dniu 9 kwietnia 2014r. utworzono na nazwisko M. Z. (1) rachunek na który wpływały wyłącznie środki z (...). W oddziale banku w P. wypłacono jedynie 40 tyś. złotych z łącznej kwoty 813.851,31 złotych. Pozostałych wypłat dokonano przy pomocą kart na terenie W. i M.. Po dokonanym audycie i powiadomieniu oskarżonej o podejrzeniu zawarcia umowy dla pozoru – ta wypowiedziała ją, co zdaniem skarżących potwierdza tylko tezę o zawarciu umowy pozornej. Nadto w umowie nie zawarto żadnych instrumentów kontrolnych.

W przekonaniu sądu odwoławczego w apelacjach przedstawiono dowody o charakterze poszlakowym, które nie tworzą zamkniętego łańcucha, pozwalającego na ustalenie jednej wersji zdarzenia. Prawdopodobną, lecz nie pewną, a nawet nie graniczącą z pewnością wersją jest forsowana przez skarżących, że W. R. (1) nawiązał kontakty z grupą (...) i (...), wykorzystując kontakty świadka A. K. (1), a następnie przy pomocy M. Z. (1) czerpał korzyści finansowe. Mogło tak być, ale nie musiało, bowiem brak jest kategorycznych dowodów podważających wersję oskarżonych, a nawet w zakresie tego, iż niektórych wypłat w okolicy miejsca pracy i zamieszkania kuzyna dokonała osobiście M. Z.. Nikt nie jest zobowiązany do wypłacania pieniędzy z własnego konta w najbliższej placówce bankowej. Pełnomocnik oskarżyciela posiłkowego nadużywa przy tym stwierdzenia o charakterze kategorycznym, że to W. R. (1) w ramach podziału korzyści pochodzących z przestępstwa dokonywał wypłat z bankomatów, a następnie wpłacał te kwoty na swoje konto. Nie zachował się żaden monitoring, który mógłby to potwierdzić, zaś wpłaty na konto W. R. nie zawsze pokrywają się z datami wypłat z bankomatów i sumami.

Jednym z bardziej istotnych dowodów winy oskarżonych dla pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego i prokuratora jest nie udzielenie odpowiedzi przez M. Z. (1) czym się zajmowała. Istotnie wyjaśnienia oskarżonej nie odnoszą się do przyczyn wypowiedzenia przez nią umowy, do czego jako oskarżona w ramach swych uprawnień procesowych nie była zobowiązana. Ponadto najwyraźniej (...) nie było początkowo przekonane co do konieczności i słuszności zerwania z nią umowy, skoro zabezpieczono środki związane z odprawą.

W tej sytuacji Sąd odwoławczy nie podziela poglądu skarżącego, że wypowiedzenie umowy przez oskarżoną stanowi dowód na zbieżność czasową z momentem ujawnienia przestępstwa.

Nie można też pominąć zeznań J. K., tylko dlatego, iż w pewnym momencie miał status podejrzanego. Wskazał on na narastający konflikt pomiędzy Prezesem Zarządu a spółką (...), którego próbowano zwolnić dyscyplinarnie. Konflikt się pogłębił, gdy do konkurencji Przeniosła się Grupa (...) i (...), po zwolnieniu dyscyplinarnym W. R.. Zasady współpracy z M. Z. (1) nie odbiegały od zasad współpracy z innymi podmiotami. Na podobnej zasadzie została podpisana umowa z firmą (...).

R. Z. (1) przyznał, że jego podejrzenie wzbudziła umowa z M. Z. (1) tylko dlatego, ze została zawarta bez zgody zagranicznych udziałowców. Nie koncentrował się na tym czy była ona wykonywana, gdyż jego zdaniem była niepotrzebna, bowiem zawarto ją po upływie 8 miesięcy po wdrożeniu umowy z (...). Przyznał, że audyt był celowany w tę jedną umowę, jak też potwierdził, że w tamtym czasie praktykowano współpracę z door – openerami.

W tym miejscu uwagę należy zwrócić na zeznania A. K. (1), który podał że w jego przypadku W. R. i A. J. „prowizję za otwarcie drzwi do (...) obiecywali dopiero po podpisaniu umowy z (...).

To co wydało się podejrzane R. Z. w przypadku M. Z. (1) stanowiło normalną praktykę, która nie zostałaby zakwestionowana w stosunku do umowy z A. K..

Strony tak ułożyły warunki współpracy, że zawarły umowę z dnia 1 marca 2014r. o świadczenie usług, które dotyczyły udziału M. Z. (1) w pozyskaniu przez (...) spółki (...), a następnie świadczenie na rzecz (...) usług polegających na informowaniu klientów o możliwości zawarcia ubezpieczeń za pośrednictwem (...), nawiązywania kontaktu z potencjalnymi klientami, informowaniu o możliwości zawarcia ubezpieczeń komunikacyjnych, poszukiwania klientów. Świadczenia tego rodzaju usług na podstawie dostępnych ulotek i informacji ubezpieczeniowych (...), kalkulacji składek nie wykluczył nawet biegły M. J..

Sąd II instancji w pełni podziela zapatrywania Sądu I instancji w zakresie konieczności uniewinnienia oskarżonych od popełnienia zarzuconych im czynów.

M. Z. (1) otrzymywała wynagrodzenie z tytułu zawartej z nią umowy o współpracy w zakresie obsługi ubezpieczeń komunikacyjnych pojazdów mechanicznych oraz naczep w ramach programu dealerskiego (...) oraz (...). Nie mogła zatem przywłaszczyć własnych pieniędzy, nawet gdyby pracodawca wykazał, że nienależycie wywiązywała się z umowy. Tym bardziej powierzonych pieniędzy nie mógł przywłaszczyć W. R. (1), jako części wynagrodzenia M. Z. (1), (...) spółka (...) mu takich nie powierzała, a i brak jest dowodów by popełnił przestępstwo na szkodę współoskarżonej.

Przytoczone przez pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego w apelacji przykłady wyroków skazujących nie mają zastosowania w przedmiotowej sprawie, ponieważ dotyczą innych stanów faktycznych, zaś sąd karny jest zobowiązany do dokonania własnych ustaleń faktycznych.

Na uwzględnienie nie zasługiwał zarzut pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego – obrazy art. 284 § 1 i 2 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k. Zarzut obrazy prawa materialnego jest zasadny wówczas, gdy skarżący nie kwestionuje ustaleń faktycznych, a w tym przypadku skarżący zarzuca dowolną ocenę materiału dowodowego.

Asumpt do postawienia takiego zarzutu dało skarżącemu ustalenie Sądu I instancji, że M. Z. (1) mogła swoimi pieniędzmi, otrzymanymi z wykonania umowy zawartej z (...) dowolnie rozporządzać. Jednocześnie Sąd nie stwierdził, że mogła dysponować uprzednio przywłaszczonymi pieniędzmi, a zatem pochodzącymi z przestępstwa. Z tego powodu zarzut dotyczący błędnej wykładni przepisów uznać należy za chybiony.

Z kolei wypełnienie znamion przestępstwa przez W. R. (1) skarżący uzasadnił okolicznościami nieudowodnionymi, tylko własnymi domniemaniami wskazanymi jako pewnik (przynajmniej co do części okoliczności), a mianowicie iż oskarżony wiedział, że umowa jest fikcyjna, a M. Z. (1) nie doprowadziła do pozyskania (...), ani (...), nie podejmowała kontaktów z klientami, udostępniła kartę bankomatową.

Również zarzut obrazy art. 296 § 2 względnie art. 296 § 4 k.k. uznano za niezasadny.

Uzasadnienie tego zarzutu, odnoszącego się wyłącznie do W. R. (1) opiera się, podobnie jak poprzednie zarzuty na nieudowodnionym założeniu, że M. Z. (1) w ramach zawartej umowy nie spełniała na rzecz oskarżyciela posiłkowego jakiegokolwiek świadczenia przedstawiającego wartość rynkową. Z tej przyczyny nie było powodu, by Sąd Okręgowy uprzedzał strony o możliwej zmianie kwalifikacji. Nie doszło zatem do obrazy art. 399 k.p.k.

Nie mogło też dojść do obrazy art. 46 § 1 k.k. w sytuacji, gdy nie doszło do skazania oskarżonych za popełnienie przestępstwa przywłaszczenia i w ogóle jakiegokolwiek przestępstwa przeciwko mieniu.

Wniosek

Wnioski o uchylenie zaskarżonego wyroku nie były zasadne.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Nie zachodziła konieczność przeprowadzenia przewodu sądowego w całości. Materiał dowodowy okazał się wystarczający do wydania rozstrzygnięcia, a zatem nie było powodu do uchylenia zaskarżonego wyroku i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Wyrokiem z dnia 14 marca 2024r. o sygn. akt II AKa 139/22 Sąd Apelacyjny utrzymał w mocy wyrok Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 25 października 2021r., sygn. akt XII K 71/17.

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Bezzasadne było przyznanie racji skarżącym, bowiem nie wykazali, że Sąd Okręgowy dokonał oceny materiału dowodowego w sposób niezgodny z zasadami prawidłowego rozumowania oraz wskazaniami wiedzy i doświadczenia życiowego. Sąd I instancji oparł ustalenia na całokształcie okoliczności ujawnionych w toku rozprawy głównej, nie naruszając art. 410 k.p.k.. Ponadto dokonana ocena dowodów jest swobodna, zgodna z treścią art. 7 k.p.k., a tym samym wolna od błędu w ustaleniach faktycznych. Nie doszło także do obrazy prawa materialnego, wskazanej w apelacji pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego.

5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany

5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

4.1.

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

2

Zwolniono oskarżyciela posiłkowego od kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze, zaś kosztami procesu w części dotyczącej apelacji prokuratora obciążono Skarb Państwa na podst. art. 633 k.p.k. oraz mając na względzie aktualną sytuację ekonomiczną oskarżyciela posiłkowego.

7.  PODPIS

Ewa Jethon Anna Zdziarska Małgorzata Janicz

1.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

Pełnomocnik oskarżyciela posiłkowego

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Wyrok Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 25 października 2021r., w sprawie XII K 71/17

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☒

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☒

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☒

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☒

uchylenie

☐

zmiana

1.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

2

Podmiot wnoszący apelację

Prokurator

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Wyrok Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 25 października 2021r., w sprawie XII K 71/17

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☒

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☐

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☒

uchylenie

☐

zmiana