II AKa 140/23 - uzasadnienie Sąd Apelacyjny w Warszawie z 2024-09-30

0.1Sygn. akt II AKa 140/23

0.2

3WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

4Dnia 5 grudnia 2023 r.

6Sąd Apelacyjny w Warszawie II Wydział Karny w składzie:

6.0.0.1Przewodniczący: SSA – Dorota Tyrała (spr.)

6.0.0.2 Sędziowie: SA – Anna Zdziarska

6.0.0.3 SA – Ewa Leszczyńska – Furtak

6.0.0.4Protokolant: Wiktoria Siporska

przy udziale Prokuratora Stanisława Wieśniakowskiego

oraz oskarżycielki posiłkowej E. G.

po rozpoznaniu w dniu 22 listopada 2023 r.

sprawy:

A. M. (1)

syna A. i M. z d. (...)

urodz. (...) w W.

oskarżonego z art. 148§1 k.k.

na skutek apelacji wniesionych przez obrońcę oskarżonego i prokuratora

od wyroku Sądu Okręgowego Warszawa – Praga w Warszawie

z dnia 21 grudnia 2022 r., sygn. akt V K 250/20

I.  utrzymuje w mocy zaskarżony wyrok;

II.  zwalnia oskarżonego A. M. (1) w całości od zapłaty na rzecz Skarbu Państwa kosztów postępowania odwoławczego, wydatkami obciążając Skarb Państwa.

UZASADNIENIE

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II AKa 140/23

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

II

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

0.11.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

wyrok Sądu Okręgowego Warszawa – Praga w Warszawie

z dnia 21 grudnia 2022 r., sygn. akt V K 250/20

0.11.2. Podmiot wnoszący apelację

oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

0.11.3. Granice zaskarżenia

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

na korzyść

- obrońca oskarżonego

na niekorzyść

- prokurator

w całości – obrońca oskarżonego

w części

- prokurator

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

uchylenie

Zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

0.1 Sąd Apelacyjny nie przeprowadzał postępowania dowodowego

0.12.1. Ustalenie faktów

0.12.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

0.12.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

0.12.2. Ocena dowodów

0.12.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

0.12.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

1 apelacja Obrońcy oskarżonego

Lp.

Zarzut

I.

mająca wpływ na treść wyroku obraza przepisów postępowania, a mianowicie art. 7 k.p.k. w zw. z art. 4 k.p.k. w zw. z art. 410 k.p.k. polegająca na dowolnej ocenie wyjaśnień oskarżonego złożonych w toku postępowania przygotowawczego i jurysdykcyjnego, sprzeczna z zasadami logiki, wiedzy i doświadczenia życiowego, opartej na selektywnej ocenie dowodów, w szczególności:

a)  zeznań świadka K. P. (1),

b)  opinii z zakresu badań biologicznych,

c)  opinii z zakresu medycyny sądowej,

d)  opinii toksykologicznej

e)  opinii z zakresu śladów krwawych

f)  pominięciem części istotnych dowodów korzystnych dla oskarżonego w postaci zeznań świadków T. W., M. R., A. M. (2), E. G. w zakresie dotyczącym negatywnych cech osobowościowych i nagannego trybu życia pokrzywdzonego oraz jego agresywnego zachowania na miejscu zdarzenia względem oskarżonego,

skutkującą nieuzasadnionym ustaleniem, wobec braku dowodów, że oskarżony zaatakował oskarżonego i działając z zamiarem bezpośrednim pozbawienia go życia ugodził go nożem w brzuch powodując obrażenia będące przyczyna jego zgonu, a przy tym, że nie działał w ramach obrony koniecznej,

w następstwie czego powstał

błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, który miał wpływ na jego treść, skutkujący uznaniem przez Sąd, iż oskarżony dopuścił się zarzucanego mu przestępstwa z art. 148§1 k.k. i w konsekwencji skazaniem ww. za ten czyn.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zdaniem Sądu Apelacyjnego całkowicie chybionymi są zarzuty naruszenia przepisów postępowania w postaci art. 4 k.p.k., art. 410 k.p.k. i art. 7 k.p.k.

Po pierwsze w wadliwy formalnie sposób został zredagowany zarzut określony w petitum apelacji, w ramach którego skarżący zarzuca " obrazę przepisów prawa karnego procesowego, mogącą mieć wpływ na treść orzeczenia, tj. art. 4 k.p.k.

Gwoli przypomnienia wskazać należy, że art. 4 k.p.k. nakładając obowiązek rozważenia wszystkich okoliczności przemawiających zarówno na korzyść, jak i na niekorzyść oskarżonego stanowi wyraz jednej z generalnych zasad rządzących procesem karnym, tj. zasadzie obiektywizmu, zwanej też zasadą bezstronności. Zasada ta stanowi rozwinięcie normy zawartej w art. 45 Konstytucji RP, gwarantującej prawo m.in. do rozpoznania sprawy przez bezstronny sąd oraz zobowiązania przyjętego przez Polskę w art. 6 Europejskiej Konwencji Praw Człowieka. Ową bezstronność należy postrzegać jako stan, w którym sędzia w trakcie toczącej się przed sądem sprawy traktuje wszystkich uczestników postępowania równorzędnie (bezstronność subiektywna) oraz jako niezależność sędziego polegająca na tym, że – jak stanowi art. 178 ust. 1 i 3 Konstytucji RP – działa on wyłącznie na podstawie prawa, zgodnie ze swoim sumieniem i wewnętrznym przekonaniem (bezstronność obiektywna). Powyższa zasada ogólna zakazuje także kierunkowego nastawienia do sprawy (por. wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 27stycznia 1999 r., K 1/98, por. wyrok SN z 28.03.2007 r., IV KK 23/07, LEX nr 262707).

Jak wynika z utrwalonego orzecznictwa przepis art. 4 k.p.k. nie może stanowić samodzielnej podstawy zarówno zarzutu apelacyjnego, jak też kasacyjnego. Brak precyzyjnego odwołania się do sytuacji procesowej, w której doszło do przekroczenia przepisów art. 4 k.p.k., czyni zarzut oparty na tym przepisie bezzasadnym. Dokonywanie ustaleń faktycznych z wykorzystywaniem przewidzianych prawem instrumentów procesowych, a następnie ocena materiału dowodowego z daniem wiary jednym z dowodów, nie stanowi naruszenia wskazanej dyrektywy (postanowienie SN z 9.08.2017 r., II KK 206/17, LEX nr 2347774). Fakt, iż dokonana przez sąd ocena dowodów jest sprzeczna z subiektywną oceną dokonaną przez strony nie może być wyznacznikiem naruszenia przez ten sąd zasady obiektywizmu. O naruszeniu tej zasady może być mowa jedynie w przypadku dokonania oceny materiału dowodowego w sposób stronniczy, tendencyjny, biorący pod uwagę okoliczności przemawiające tylko lub w znacznej mierze na korzyść lub niekorzyść oskarżonego przy jednoczesnym niedostrzeżeniu i pominięciu okoliczności przeciwnych (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 4 listopada 2021 r. II AKa 191/21, wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 26 kwietnia 2021 r., II AKa 203/20).

Z kolei obraza art. 7 k.p.k. ma miejsce wówczas, gdy Sąd w sposób dowolny dokonał oceny materiału dowodowego – tj. wówczas gdy przy ocenie tej naruszył zasady logiki, wiedzy i doświadczenia życiowego. Przy czynieniu tego rodzaju zarzutu skarżący nie może ograniczyć się do przedstawienia własnej interpretacji zdarzenia, ale w sposób precyzyjny wykazać w którym momencie i z jakim skutkiem na treść końcowej oceny norma art. 7 k.p.k. została naruszona.

Obraza art. 410 k.p.k. zachodzi natomiast wówczas, gdy Sąd oparł swoje rozstrzygnięcie na dowodach, które nie zostały ujawnione w toku procesu, bądź takich które w sposób prawidłowy zostały wprowadzone w poczet materiału dowodowego, ale zostały przez Sąd ten pominięte. Jeżeli, zdaniem skarżącego ocena ta jest niewłaściwa, gdyż nie uwzględnia zasad prawidłowego rozumowania lub wskazań wiedzy czy doświadczenia życiowego, to należy zarzucić obrazę art. 7 k.p.k.

Zdaniem Sądu Apelacyjnego, Sąd Okręgowy temu zadaniu w pełni sprostał.

Wbrew zarzutom podniesionym we wniesionej przez obrońcę oskarżonego apelacji stwierdzić należy, że Sąd meriti dokonał wszechstronnej analizy zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, która znalazła odzwierciedlenie w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku. Sąd okręgowy w pisemnych motywach zapadłego rozstrzygnięcia przedstawił swój tok rozumowania, który w sposób przekonujący oraz zgodny z zasadami logiki, wiedzy i doświadczenia życiowego uzasadnił, co zdaniem sądu apelacyjnego pozostaje pod pełną ochroną statuowanej w art. 7 k.p.k. zasady swobodnej oceny dowodów. I tak:

1)  Sąd okręgowy poddał wnikliwej ocenie treść wyjaśnień oskarżonego złożonych w toku postępowania przygotowawczego i jurysdykcyjnego i słusznie uznał, że nie są one w znaczącej części wiarygodne. Obrońca oskarżonego kładąc szczególny nacisk na wewnętrzną spójność i zgodność oraz racjonalność wyjaśnień oskarżonego – pomija, że w znaczącej części wyjaśnienia niniejsze są sprzeczne z pozostałymi dowodami zgromadzonymi w sprawie. W szczególności wbrew twierdzeniom oskarżonego zajście miało dwa etapy:

a.  pierwszy: podczas którego doszło do bójki R. G. z A. M. (1) w okolicach wejścia do mieszkania zajmowanego przez oskarżonego i K. P. (1), która w trakcie tego etapu zajścia próbowała rozdzielić bijących się mężczyzn, a następnie wprowadziła oskarżonego do mieszkania;

b.  drugi: kiedy to oskarżony zabierając z domu nóż zaatakował oczekującego na windę pokrzywdzonego od tyłu i zadał mu cios nożem w brzuch

Powyższe ustalenia znajdują oparcie przede wszystkim w zeznaniach świadków O. B., K. P. (2) oraz częściowo w zeznaniach K. P. (3), które to dowody zostały uznanie przez Sąd I instancji za wiarygodne, a prawidłowości tejże oceny apelujący nie podważył skutecznie. Autor apelacji ewidentnie domagał się wyboru wersji przebiegu zdarzenia wynikającej z wyjaśnień oskarżonego, wedle której zdarzenie miało jedną fazę – wedle tej wersji inicjatorem całego zajścia i jednocześnie napastnikiem był pokrzywdzony, który próbując wejść do mieszkania zajmowanego przez A. M. (1) i jego dziewczynę K. P. (1) w celu spożycia alkoholu, wobec stanowczej odmowy oskarżonego zaczął go znieważać, a następnie używać wobec niego przemocy; po tym jak został uderzony przez R. G. głową w nos oraz pięścią w policzek A. M. (1) zaczął się bronić, doszło do szarpaniny, podczas której został dźgnięty nożem w rękę przez pokrzywdzonego, zaś następnie, jak oskarżony próbował obezwładnić wymienionego zauważył, że ten ma rozcięty brzuch; A. M. (1) nie miał zamiaru zabić pokrzywdzonego, to był wypadek, nóż znalazł się w jego rękach przypadkowo, bo gdy zadzwonił do drzwi mieszkania pokrzywdzony to w tym czasie A. M. (1) właśnie w kuchni kroił pieczywo i wyszedł otworzyć drzwi z nożem w ręku.

Tymczasem wybór wersji, która niewątpliwie jest korzystniejsza dla oskarżonego, przy braku wykazania obrazy art. 7 k.p.k. co do przeprowadzonej w sprawie oceny dowodów stanowiących podstawę ustaleń Sądu naruszałoby ustrojową prerogatywę sądów do możliwości ustalania w granicach swobody ocen prawdy materialnej będącej pierwszorzędnym celem procesu karnego (art. 2 § 2 k.p.k.).

2)  Nie można podzielić zarzutu selektywnej oceny zeznań świadka K. P. (1). Obrońca oskarżonego przytaczając w apelacji streszczenie kolejnych zeznań świadka – w swoim wywodzie eksponuje okoliczność, że K. P. (1) w toku przesłuchania sądowego nie potwierdziła tego, że po bójce oskarżonego z R. G. wprowadziła A. M. (1) z powrotem do mieszkania; oświadczyła, że sama wróciła do mieszkania, a potem dopiero wrócił oskarżony, który poinformował ją o konieczności wezwania pogotowia. Na tej podstawie skarżący wywodzi, że powyższa zmiana zeznań powoduje, iż nie ma jakichkolwiek podstaw do kwestionowania prawdziwości zmienionych zeznań tego świadka, bowiem wytłumaczyła zmianę faktem znajdowania się pod wpływem alkoholu podczas składania wcześniejszych zeznań i powyższa zmiana jest spójna z relacją oskarżonego. Tymczasem jeśli świadek zeznaje odmiennie i wycofuje się z określonych stwierdzeń – nie można ograniczać jego wypowiedzi tylko do stwierdzenia, które akcentuje obrońca. Powinnością sądu w takiej sytuacji jest poddanie całości zeznań świadka krytycznej analizie i wyprowadzenie ocen co do jego wiarygodności.

Sąd Okręgowy temu zadaniu sprostał. W toku postępowania sądowego dostrzegając odmienności w zeznaniach świadka K. P. (1) składanych na rozprawie sądowej z tymi, które zostały złożone w toku postępowania przygotowawczego Sąd ten ujawnił, zgodnie z art. 391§1 k.p.k., wcześniejsze zeznania – i trafnie uznał, że wiarygodne są tylko te (złożone zarówno w postępowaniu przygotowawczym, jak i przed sądem), które znajdują potwierdzenie w zgromadzonym materiale dowodowym, tj. z zakresie tego, że:

- pokrzywdzony R. G. był znajomym oskarżonego i K. P. (1),

- pomiędzy R. G. a A. M. (1) doszło do kłótni i bójki, w trakcie której pomiędzy mężczyznami stała K. P. (1) i próbowała ich rozdzielić,

- K. P. (1) wprowadziła oskarżonego po bójce na korytarzu do mieszkania, który następnie z niego wyszedł trzymając w ręku nóż,

- świadek wyszła za oskarżonym drugi raz z mieszkania i zobaczyła rannego R. G. i stojącego obok niego oskarżonego,

- K. P. (1) udzieliła pomocy R. G., zaś oskarżony wrócił do domu odłożyć nóż,

- oskarżony ścierał krople krwi na klatce schodowej mopem.

Kontrola odwoławcza dokonana w sprawie przez Sąd Apelacyjny potwierdziła trafność oceny, że w tym zakresie zeznania świadka K. P. (1) korelują z innym przeprowadzonymi w sprawie dowodami wskazanymi przez Sąd okręgowy. Argumenty skarżącego obrońcy zawarte w skardze odwoławczej przedstawione na poparcie lansowanej tezy o dowolnej ocenie zeznań świadka K. P. (1) nie były powiązane z negowaniem dokonanej przez Sąd meriti oceny zeznań świadków K. P. (2) czy O. B., a wszak wymienieni świadkowie również zeznali o dwóch fazach zajścia i ich zeznania zostały uznane za wiarygodne. Podkreślenia zatem wymaga, że wniesiona w sprawie apelacja nie formułuje odnośnie dwóch ostatnich świadków zarzutu dowolnej oceny tych zeznań przez Sąd Okręgowy, zaś w motywacyjnej części apelacji skarżący stwierdza jedynie, że wymienieni świadkowie widzieli jedynie fragmenty wydarzenia. Zarzucając Sądowi „selektywną” ocenę materiału dowodowego apelujący sam ją stosuje i pomija, że świadek K. P. (2) zeznał w toku postępowania przygotowawczego, że po pierwszej fazie szarpania się mężczyzn na korytarzu, podczas której obecna była kobieta próbująca rozdzielić mężczyzn – widział, że „panowie przestali się szarpać, pan spod nr 26 wszedł do mieszkania, a drugi mężczyzna stał przy windzie i czekał, aż winda przyjedzie.” Następnie zaś gdy był już w swojej części korytarza usłyszał, że oskarżony wraca na klatkę schodową w kierunku pokrzywdzonego. Powyższe zeznanie świadek kategorycznie potwierdził (por. k. 26-27, k.261-263, k. 625-627). Podobnie w tej kwestii zeznała świadek O. B.. Tym samym o ile świadkowie wymienieni istotnie zeznali, że nie widzieli całego zdarzenia – w tym ani noża, ani momentu ugodzenia nożem – to zbieżne i stanowcze ich zeznania słusznie doprowadziły do oceny, że w zakresie istotnym dla rozstrzygnięcia mogą stanowić podstawę do czynienia ustaleń faktycznych. Podobnie „selektywne” jest przytoczenie przez skarżącego w apelacji zeznań świadka K. P. (1). Analizując treść depozycji świadka K. P. (1) Sąd Apelacyjny dostrzega, że w istocie każda z kolejnych relacji jest diametralnie różna (por. k. 11-12, k. 48- 50, k. 609) – przy czym wersja, w której świadek podała szczegóły wskazujące na dwie fazy zdarzenia została złożona jako druga, przed prokuratorem, wówczas też świadek tłumacząc wcześniejsze odmienne zeznania wskazała, że „wczoraj byłam pod wpływem alkoholu (dwa piwa)” (k. 48-50). Tym samym akcentowane obecnie przez skarżącego obrońcę przyczyny zmiany zeznań przez świadka – nie mogą odnieść spodziewanego skutku w postaci przyznania waloru wiarygodności zeznaniom składanym na etapie postępowania sądowego. Była to jedynie nieskuteczna próba z wycofania się z zeznań obciążających oskarżonego. W efekcie Sąd I instancji miał określone podstawy dowodowe – w tym przede wszystkim jednoznacznie sprzeczne własne wypowiedzi świadka K. P. (1) – by odrzucić te, które nie znajdują potwierdzenia w pozostałym materiale dowodowym, jako nieprawdziwe.

3)  Bezspornie w chwili, gdy nóż ugodził w ciało pokrzywdzonego tylko A. M. (1) i R. G. byli obecni i świadomi w miejscu gdzie nastąpiło to zdarzenie. Nie można natomiast podzielić stanowiska apelującego obrońcy, by Sąd Okręgowy ustalił dowolnie, że A. M. (1) po powrocie na klatkę schodową zaatakował stojącego do niego plecami R. G.. Bezspornym jest także, że z zeznań świadka K. P. (2) wynika, iż wchodząc do mieszkania z O. B. słyszał słowa „co atakujesz mnie od tyłu”. I choć pierwotnie na rozprawie sądowej kategorycznie świadek ten stwierdził, że „słowa te wypowiedział pan stojący przy windzie” (pokrzywdzony), a następnie ze stwierdzenia „kategorycznie” wycofał się po pytaniach obrońcy tłumacząc, że „zakłada to na logikę, że słowa te mógł wypowiedzieć pokrzywdzony, który stał przodem do windy” (por. k.625-627) – niemniej nie można tracić z pola widzenia, że w tej kwestii zeznała również świadek O. B., która konsekwentnie wskazała, że cytowane powyżej słowa wypowiedział pokrzywdzony do oskarżonego (por. k. 265-266 oraz k. 622). W tym stanie rzeczy za trafne uznano oceny Sądu Okręgowego, że zeznania złożone przez świadka K. P. (2) są jasne, logiczne i konsekwentne oraz znajdują potwierdzenie w zgromadzonym materiale dowodowym, a przez to zasługują na wiarę.

4)  Wbrew twierdzeniom skarżącego obrońcy ocena wydanych w sprawie opinii z zakresu badań genetycznych, z zakresu badań biologicznych, z zakresu śladów krwawych, z zakresu medycyny sądowej oraz opinii toksykologicznej nie prowadzi do odmiennych wniosków niż te, które wyciągnął Sąd Okręgowy.

5)  Z treści uzasadnienia skarżonego wyroku wynika, iż Sąd I instancji nie przeczy faktowi zranienia oskarżonego podczas zdarzenia – stąd zbędne jest dowodzenie przez apelującego, że taki fakt miał miejsce.

6)  Z faktu, iż na zabezpieczonym w sprawie materiale dowodowym zabezpieczono ślady biologiczne zawierające materiał genetyczny tak oskarżonego A. M. (1), jak i R. G. – nie można wyciągać tak dalece idących wniosków, jak czyni to obrońca oskarżonego. Z wykonanej opinii genetycznej dotyczącej badania m.in. noża zabezpieczonego w sprawie, którym był ugodzony pokrzywdzony (por. k. 427-441) wynika, że badaniom poddano trzy próbki – pobrane z ostrza noża (oznaczona jako 6,1) oraz z rękojeści (oznaczone jako 6,2 oraz 6,3). Materiał genetyczny pobrany z tych próbek istotnie pochodzi od oskarżonego A. M. (1) (próbka 6,3 i 6,2) oraz R. G. (6,1 i 6,2). Wbrew jednak twierdzeniom obrońcy oskarżonego nie można na tej podstawie zasadnie twierdzić, że „nóż był nie tylko w rękach oskarżonego, ale i pokrzywdzonego” i powyższe jest potwierdzeniem wersji prezentowanej przez oskarżonego. W tym zakresie dość wskazać na dynamiczny charakter szarpaniny pomiędzy oskarżonym i pokrzywdzonym oraz charakter doznanych obrażeń zarówno jednego, jak i drugiego mężczyzny. Jest w tej sytuacji oczywistym, że to wynaczyniona krew w trakcie zdarzenia, opisana w wykonanej opinii genetycznej jako zabezpieczona „substancja koloru czerwono – brunatnego”, stanowiła pobrany do badań materiał genetyczny, a miejsce jej naniesienia dotyczyło zarówno ostrza noża, jak i jego rękojeści.

7)  Z kolei wywody apelującego związane z treścią wydanych w sprawie opinii z zakresu śladów krwawych (por. k.1345-141, k. 1377-1378, k. 1415, 1442-1510, k.1577-1587, k. 1606) – w istocie pomijają kwestię zasadniczą. Bezspornie po zdarzeniu oskarżony, z całkowicie niezrozumiałych w sprawie względów, sprzątał klatkę schodową „zmywając większość krwi” (a logicznym i racjonalnym wyjaśnieniem tego zachowania z pewnością nie może być obawa przed pretensjami sąsiadów). Ta okoliczność przy części argumentacji celowo pomijana przez apelującego, w części zaś wykorzystywana dla wykazania konieczności zachowania ostrożności przy opieraniu ustaleń na wnioskach z tejże opinii – świadczy o instrumentalnym i wyrywkowym traktowaniu tego dowodu, co służyć ma ponownie temu, aby przeforsować tezę o wiarygodności wyjaśnień oskarżonego A. M. (1). Tymczasem biegły stanowczo m.in. stwierdził, że nie ujawniono śladów rozprysku uderzeniowego, więc nie można ustalić gdzie nastąpiło uderzenie; nie ujawniono śladów zrzutów, czy i gdzie były robione zamachy narzędziem; możliwe jest, że źródło substancji brunatno – czerwonej znajdowało się przy windzie, również po obu stronach drzwi szklanych. W efekcie nie jest możliwa pełna konfrontacja wersji przebiegu zdarzenia podawanej przez oskarżonego i stwierdzenie w oparciu o szczątkowe ślady pozostałe na miejscu zdarzenia czy istotnie miało ono przebieg taki jak podaje oskarżony. I chociaż z wniosków biegłego wynika, że żadnej wersji rysującej się na podstawie relacji oskarżonego i świadków nie można wykluczyć – niemniej biegły stwierdził także, że fragment jednych z wyjaśnień oskarżonego dotyczący przeniesienia bójki do parteru i bójce na podłodze nie pokrywa się ze śladami, bowiem nie ujawniono śladów mogących powstać w tego typu zdarzeniu (k. 1579). Wyjaśnił także z jakich przyczyn za mało prawdopodobną uznał wersję, według której pokrzywdzony mógł odsłonić zakrwawiony brzuch i pokazywać ranę. Z tych też względów zastrzeżenia obrońcy oskarżonego co do tego dowodu nie zasługują na uwzględnienie. Nie można – tak jak chciałby obrońca – ocenić tego dowodu w oderwaniu od innych, bo ocena każdego dowodu zgodnie z normą art. 410 k.p.k. jest wynikiem analizy całokształtu ujawnionych okoliczności. Wnioski wynikające z przeprowadzonych w sprawie badań i opinii zostały poddane prawidłowej ocenie Sądu Okręgowego, zaś argumenty podniesione przez skarżącego nie podważyły trafności dokonanych przez ten Sąd ocen.

8)  Również kwestionowanie przez apelującego opinii biegłego z zakresu medycyny sądowej nie jest skuteczne. Podnoszona okoliczność, że biegły z medycyny sądowej nie odniósł się w opinii sądowo – lekarskiej z oględzin i sekcji zwłok pokrzywdzonego czy sposób powstania obrażeń ciała mógł powstać w okolicznościach opisanych przez oskarżonego – nie oznacza, że biegły nie wykluczył sytuacji wbicia sobie w brzuch noża przez pokrzywdzonego podczas szarpaniny z oskarżonym. Biegły opiniował wówczas na inne okoliczności. Obrońca oskarżonego intencjonalnie pomija, że w sprawie nie była wydawana przez biegłą wyłącznie opinia z oględzin i sekcji zwłok – ale biegła opiniowała w sprawie ustnie na rozprawie oraz wydała pisemną opinię uzupełniającą (por. k. 167 i nast., k. 917-918, k. 952-966, k.1074). Biegła A. K. popierając opinię pisemną jednoznacznie określiła, że rana pokrzywdzonego była głęboka, więc była to rana kłuta, zaś w wyniku szarpaniny mogłoby co najwyżej dojść do powstania powierzchownej rany ciętej. Rana musiałaby być raną samobójczą, gdyby pokrzywdzony sam trzymał nóż w swojej ręce, z uwagi na to, że rana byłą głęboka. Nie bardzo można samemu tak nadziać się na nóż, o ile nie chodzi o samobójstwo (k. 917). Wbrew twierdzeniom skarżącego biegła stwierdziła również, że „z uwagi na fakt, iż oskarżony podaje, że nie pamięta jak doszło do powstania rany u pokrzywdzonego nie jest możliwe zajęcia kategorycznego stanowiska co do ewentualnej możliwości powstania rany kłutej u pokrzywdzonego R. G. na skutek nadziania się. Przekroczeniem kompetencji biegłej z zakresu medycyny sądowej jest tworzenie wersji zdarzeń (…) Z uwagi na fakt, że oskarżony wyjaśnia, że nie wie jak doszło do powstania rany u pokrzywdzonego, a pokrzywdzony nie żyje (…) biegła nie jest w stanie wypowiedzieć się odnośnie tego czy mogło dojść do nadziania się pokrzywdzonego na nóż, czy też nie” (k. 966). Tym samym wyłącznie w tym zakresie należy skorygować ustalenie Sądu I instancji odnośnie „kategorycznego wykluczenia” przez biegłą, aby rana stwierdzona u pokrzywdzonego mogła powstać w wyniku przypadkowego nadziania (vide k. 15 uzasadnienia), co oznacza wyłącznie brak podstaw do przyjęcia takiej wersji z uwagi na uwarunkowania wynikające z treści wyjaśnień samego oskarżonego. Powyższe jednak nie ma wpływu na prawidłowość ustaleń Sądu, bowiem z przyczyn wskazanych przez biegłą byłaby to wyłącznie hipoteza, a nie ustalenie znajdujące oparcie w zgromadzonym materiale dowodowym.

9)  Eksponowane w apelacji obrońcy jako dowody korzystne dla oskarżonego w postaci zeznań świadków T. W., M. R., A. M. (2), E. G. w zakresie dotyczącym negatywnych cech osobowościowych i nagannego trybu życia pokrzywdzonego – wbrew twierdzeniom skarżącego zostały ocenione przez Sąd I instancji jako wiarygodne. Sąd ten wszak stwierdził, że wyłania się z nich obraz pokrzywdzonego jako osoby mającej tendencje do stosowania przemocy, a nadto szkodliwie używającej alkoholu i narkotyków. Równocześnie na podstawie okoliczności podawanych przez wymienionych świadków nakreślony został obraz co do trybu życia oskarżonego – osoby agresywnej i nadużywającej alkoholu. Na tej podstawie nie można zatem skutecznie budować teorii o wyłącznie agresywnym zachowaniu R. G. na miejscu zdarzenia względem oskarżonego, czy też „sprowokowaniu oskarżonego swoim agresywnym zachowaniem do podjęcia obrony” skoro świadkowie wskazani przez obrońcę nie byli obecni na miejscu zdarzenia.

Reasumując stwierdzić należy, że apelacja obrońcy w przedmiotowej sprawie zarzucająca obrazę przepisów postępowania ze sfery gromadzenia i oceny dowodów w istocie sprowadza się do analizy pojedynczych zdań, wybiórczego traktowania materiału dowodowego, z celowym pomijaniem i bagatelizowaniem okoliczności świadczących ewidentnie o winie oskarżonego. Nie może odnieść więc spodziewanego skutku, bowiem nie wykazała cech dowolności w ocenie zgromadzonego materiału dowodowego. Jest wprost przeciwnie. Oceny Sądu okręgowego wynikają z określonych, prawidłowo przeprowadzonych - przy aktywnym zaangażowaniu stron postępowania - i ocenionych dowodów poddanych przy tym prawidłowej analizie w motywacyjnej części rozstrzygnięcia.

W tym stanie rzeczy postawiony w apelacji zarzut błędu w ustaleniach faktycznych jest chybiony i bezpodstawny.

Brak przyznania się do popełnienia zarzuconej zbrodni przez oskarżonego nie może oznaczać, że należy go od stawianego zarzutu uniewinnić. To, że oskarżony twierdzi, po zdarzeniu, że nie miał zamiaru zabójstwa R. G. to za mało, aby takie ustalenie poczynił Sąd orzekający. Tenże Sąd poddał bardzo wnikliwej analizie okoliczności powstania zamiaru po stronie oskarżonego i nie doszukano się błędu w tych wywodach.

Ustalone działanie oskarżonego polegające na powrocie do mieszkania po nóż, a następnie zaatakowanie oczekującego na windę pokrzywdzonego od tyłu i zadanie mu ciosu – wyklucza przyjęcie kontratypu obrony koniecznej, o której mowa w art. 25§1 k.k., co prawidłowo wykazał Sąd Okręgowy i stanowisko powyższe znajduje pełną akceptację Sądu Apelacyjnego. W efekcie powtarzanie argumentacji za Sądem meriti jest zbędne.

Wniosek

o zmianę zaskarżonego wyroku, orzeczenie odmiennie co do istoty sprawy i uniewinnienie A. M. (1) od zarzucanego mu czynu z art. 148§1 k.k.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Brak podstaw do uwzględnienia wniosku o zamianę wyroku - z przyczyn omówionych przy odniesieniu się do sformułowanych zarzutów

1 apelacja prokuratora

Lp.

Zarzut

I.

Rażąca niewspółmierność kary wymierzonej oskarżonemu w wymiarze 15 lat pozbawienia wolności, podczas gdy ustalony przez Sąd brak okoliczności łagodzących, błaha motywacja oskarżonego, stopień społecznej szkodliwości czynu prowadzą do wniosku, że wymierzona kara jest rażąco łagodna i przy uwzględnieniu ustalonych okoliczności podmiotowych i przedmiotowych nie osiągnie celów przewidzianych w ustawie w stosunku do oskarżonego, a także w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarzut prokuratora nie zasługuje na uwzględnienie.

Sąd okręgowy oceniając zgromadzony w sprawie materiał dowodowy prawidłowo dostrzegł okoliczności mające wpływ na wymiar kary orzeczonej wobec oskarżonego A. M. (1) – w tym zakresie dość odesłać do tej części uzasadnienia, w której Sąd Apelacyjny odniósł się do argumentacji skarżącego obrońcy oskarżonego przedstawionej w związku z zarzutami tejże apelacji.

Z uwagi na fakt, że nie został wniesiony wniosek o sporządzenie uzasadnienia przez skarżącego prokuratora – zbędne jest szczegółowe odnoszenie się do zarzutu zgłoszonego przez tego skarżącego i całości argumentacji przytoczonej na jego poparcie.

Wniosek

o zmianę zaskarżonego wyroku w pkt 1 poprzez wymierzenie oskarżonemu A. M. (1) kary 25 lat pozbawienia wolności.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Brak podstaw do uwzględnienia wniosku o zamianę wyroku – w kierunku postulowanym przez prokuratora – bowiem wyrok jest prawidłowy.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

.

Brak okoliczności podlegających uwzględnieniu z urzędu.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

0.15.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

0.11.

Przedmiot utrzymania w mocy

0.1utrzymano w mocy zaskarżony wyrok

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Żaden z postawionych w apelacjach obrońcy oskarżonego oraz prokuratora zarzutów nie zyskał aprobaty Sądu odwoławczego, a równocześnie Sąd Apelacyjny uznał, że wobec braku uchybień podlegających uwzględnieniu z urzędu, należało zaskarżony wyrok utrzymać w mocy.

0.15.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

0.0.11.

Przedmiot i zakres zmiany

0.0.1 Nie dotyczy

Zwięźle o powodach zmiany

0.15.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

0.1 Nie dotyczy

0.15.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

4.1.

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

0.15.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

Nie dotyczy

0.15.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

Brak innych rozstrzygnięć

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

II.

zwolniono oskarżonego A. M. (1) w całości od zapłaty na rzecz Skarbu Państwa kosztów postępowania odwoławczego, wydatkami obciążając Skarb Państwa – na podstawie art. 624§1 k.p.k.

7.  PODPIS

Anna Zdziarska Dorota Tyrała Ewa Leszczyńska – Furtak

0.11.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

I

Podmiot wnoszący apelację

Obrońca oskarżonego

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

wyrok Sądu Okręgowego Warszawa – Praga w Warszawie

z dnia 21 grudnia 2022 r., sygn. V K 250/20

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

na korzyść

na niekorzyść

w całości

w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

0.11.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

II

Podmiot wnoszący apelację

Prokurator

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

wyrok Sądu Okręgowego Warszawa – Praga w Warszawie

z dnia 21 grudnia 2022 r., sygn. V K 250/20

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

na korzyść

na niekorzyść

w całości

w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Piotr Grodecki
Podmiot udostępniający informację: Sąd Apelacyjny w Warszawie
Data wytworzenia informacji: