Serwis Internetowy Portal Orzeczeń używa plików cookies. Jeżeli nie wyrażają Państwo zgody, by pliki cookies były zapisywane na dysku należy zmienić ustawienia przeglądarki internetowej. Korzystając dalej z serwisu wyrażają Państwo zgodę na używanie cookies , zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki.

II AKa 222/21 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Apelacyjny w Warszawie z 2021-11-09

Sygn. akt II AKa 222/21

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 09 listopada 2021r.

Sąd Apelacyjny w Warszawie - II Wydział Karny w składzie:

Przewodniczący: SSA - Piotr Schab

Sędziowie: SA - Przemysław W. Radzik

SO (del.) – Sławomir Machnio (spr.)

protokolant: starszy sekretarz sądowy – Marta Kamińska

przy udziale Prokuratora – Szymona Liszewskiego

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 09 listopada 2021 roku

sprawy:

1.  M. B. (1) syna K. i T. z domu W., urodzonego (...) we W..

2.  D. B. (1) syna M. i E. z domu K., urodzonego (...) we W.

oskarżonych o czyny z art. 286 § 1 k.k. w zb. z art. 294 § 1 k.k. w zb. z art. 270 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. w zw. z art. 12 § 1 k.k.

na skutek apelacji wniesionej przez prokuratora od wyroku Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 29 marca 2021 roku sygn. akt XVIII K 206/20

orzeka

uchyla zaskarżony wyrok w całości i sprawę przekazuje Sądowi Okręgowemu w Warszawie do ponownego rozpoznania;

UZASADNIENIE

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II AKa 222/21

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Okręgowego w Warszawie wydany w dniu 29 marca 2021 roku w sprawie sygn. akt XVIII K 206/20

Podmiot wnoszący apelację

☒ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☐ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3. Granice zaskarżenia

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji.

art. 438 pkt 1 k.p.k. - obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. - obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. - obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. - błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. - rażąca niewspółmierności kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

2.1. Ustalenie faktów

2.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Wskazać oskarżonego.

Wskazać fakt.

Dowód ze wskazaniem numeru karty, na której znajduje się dowód.

2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Wskazać oskarżonego.

Wskazać fakt.

Dowód ze wskazaniem numeru karty, na której znajduje się dowód.

2.2. Ocena dowodów

2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Wskazać fakt

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu.

2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Wskazać fakt

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu.

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

Obraza przepisów prawa materialnego, która miała wpływ na treść orzeczenia, w postaci art. 69 § 1 k.k. poprzez jego zastosowanie i zawieszenie orzeczonej wobec M. B. (1) kary pozbawienia wolności w wymiarze 1 roku i 6 miesięcy, podczas gdy warunkowo zawiesić można jedynie wykonanie kary w wymiarze do 1 roku, a także w postaci art. 72 § 1 k.k. poprzez jego niezastosowanie i nie orzeczenia żadnego z obowiązków wskazanych w tym przepisie, w przypadku gdy Sąd był do tego zobligowany

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny lub niezasadny.

Uzasadniając ten zarzut, apelująca wskazała na przepis art. 69 § 1 k.k. zgodnie z którym, sąd może warunkowo zawiesić wykonanie kary pozbawienia wolności orzeczonej w wymiarze nieprzekraczającym roku oraz na przepis art. 72 § 1 k.k., obligujący w takim wypadku do orzeczenia jednego, ze wskazanych w nim obowiązków.

Niewątpliwie, w przedmiotowej sprawie doszło do oczywistej obrazy obu tych przepisów i zapadłe w sprawie orzeczenie nie odpowiadało prawu.

Sąd I instancji wymierzył M.B. karę surowszą, bo 1 roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności i dokonał jej warunkowego zawieszenia na okres próby 3 lata. Jednocześnie, nie orzekł wobec tej osoby jakiegokolwiek z obowiązków wskazanych w przepisie art. 72 § 1 k.k.

Należy dodać, że sąd I instancji w uzasadnieniu wyroku odniósł się do obrazy przepisu art. 69 § 1 k.k. stwierdzając, że wynikała ona z omyłki, która z uwagi na zastosowanie przepisu art. 100 § 1 a k.p.k., nie została zauważona. Intencją sądu było wymierzenie M.B. kary 1 roku pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres próby lat 3, co wynikało i z poczynionych w tym zakresie ustaleń w uzasadnieniu wyroku i z wysokości wymierzonej oskarżonemu opłaty w kwocie 180 zł, która odpowiadała temu wymiarowi kary.

Błąd ten uzasadniałby zmianę zaskarżonego wyroku o ile, jak w niniejszym wypadku, nie zaistniałyby okoliczności uzasadniające jego uchylenie i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania.

Zwrócenia uwagi wymaga fakt, że apelująca, jakkolwiek nie uczyniła tej okoliczności przedmiotem zarzutu, uważała wymierzoną M.B. karę pozbawienia wolności za zbyt łagodną. To błędne rozstrzygnięcie, miało wynikać z tego, że sąd I instancji bez żadnych podstaw dał wiarę oskarżonemu co do jego skruchy i czynnego żalu oraz powodu, dla którego popełnił przestępstwo, to jest złej sytuacji finansowej jego firmy (...) sp. z o.o. Tymczasem, jak zauważyła autorka apelacji:

a) nie był znany przedmiot zajęcia komornika (znajdujące się w uzasadnieniu wyroku zdanie omawiające tę okoliczność rzeczywiście, jak zauważone to zostało w apelacji, urywa się- przyp. sądu),

b) nie było wiadomo, dlaczego nie doszło do spłaty I. M. oraz

c) nie było wiadomo, czy rzeczywiście nie zdążono ze złożeniem sprzeciwu od nakazu zapłaty, jaki został wydany przez sąd przeciwko ww. spółce.

Wszystkie te okoliczności, łącznie ze złą sytuacją finansową ww. spółki, nie zostały, zdaniem apelującej, w najmniejszym stopniu uprawdopodobnione a z postanowienia o umorzeniu postępowania egzekucyjnego nie wynikało, by komornik sądowy wyegzekwował jakiekolwiek kwoty od oskarżonych i (...) sp. z o.o. Tymczasem, jak słusznie, na dowód pełnej świadomości tej osoby co do podejmowanych działań, skonkludowała autorka apelacji: „M. B. (1) (…) uzyskał korzyść w wysokości ponad 500.000 zł od (...) S.A., wiedząc, że jednocześnie otrzymuje należność od zlecających prace T. i (...). Pomijając fakt, że w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku sąd I instancji odniósł swoje ustalenie o „nienajlepszej kondycji finansowej spółki” do historii operacji na rachunku bankowym, a więc okoliczność ta w jakiejś mierze została uprawdopodobniona, należy dodać, że z ustaleń tego sądu nie wynikało, w jaki sposób zostały rozdysponowane pieniądze przekazane przez pokrzywdzony podmiot, co obrazowałoby rzeczywisty cel ich pozyskania.

Niewątpliwie, wszystkie powyższe spostrzeżenia apelującej winny stanowić przedmiot szczegółowych rozważań sądu I instancji ponownie rozpoznającego sprawę, gdyż dokonane w oparciu o nie ustalenia rzutować mogą nie tylko na ocenę, czy doszło do realizacji przez te osoby znamion podmiotowych i przedmiotowych zarzucanych im czynów ale także, w razie stwierdzenia winy oskarżonych, na wymiar kar. Poprzestanie przez sąd I instancji w tym zakresie wyłącznie na tezach najbardziej korzystnych dla oskarżonych, nie było wystarczające.

Obraza przepisów prawa procesowego tj. art. 4, 7, 167, 92, 410 k.p.k. polegająca na błędnej ocenie zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego oraz oparciu orzeczenia bez uwzględnienia części zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, co skutkowało przyjęciem, iż D. B. (1) nie dopuścił się zarzucanego mu przestępstwa, podczas gdy prawidłowa ocena całości materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie prowadzi do wniosków przeciwnych

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny lub niezasadny.

Na wstępie uzasadnienia apelacji, znalazło się stwierdzenie, że „Wyrok Sądu Okręgowego jest nieprawidłowy i oparty na błędnych ustaleniach faktycznych poczynionych w oparciu o ocenę dowodów, która jest sprzeczna z wymogami art. 7 k.p.k. oraz art. 4 k.p.k.”. Następnie, doprecyzowując swoje stanowisko, apelująca wskazała, że poza zarzutem obrazy prawa materialnego, o którym była mowa wyżej, „Sąd meriti słusznie uznał M. B. (1) za winnego zarzucanego mu aktem oskarżenia czynu. Błędem było jednak usunięcie z opisu czynu okoliczności działania wspólnie i w porozumieniu z synem D. B. (1) i związane z tym uniewinnienie tego ostatniego. Sąd na podstawie prawidłowo zgromadzonego materiału dowodowego poczynił błędne ustalenia faktyczne, dokonując dowolnej, a nie swobodnej oceny poszczególnych dowodów, pomijając niektóre dowody, pomimo ujawnienia ich w trybie art. 405 § 3 k.p.k. wynikiem czego było opisane wyżej rozstrzygnięcie. Miały one zatem zasadniczy wpływ na treść zaskarżonego orzeczenia”.

W tym miejscu zwrócenia uwagi wymaga stanowisko zaprezentowane w doktrynie, że „Błąd w ustaleniach faktycznych co do sprawstwa ma miejsce wówczas, gdy na podstawie prawidłowo przeprowadzonych i prawidłowo ocenionych dowodów sąd błędnie ustalił fakty. Wówczas ten błąd ma wpływ na treść orzeczenia. Natomiast jeżeli dowód został nieprawidłowo przeprowadzony, to nie może stanowić podstawy ustaleń faktycznych. Jeśli zaś dowód został nieprawidłowo oceniony, to następstwem błędnej oceny są błędne ustalenia faktyczne. W takim układzie procesowych uchybieniem pierwotnym, którego powinien dotyczyć zarzut, jest obraza przepisów postępowania, a jego następstwem są błędne ustalenia faktyczne” (Dariusz Świecki, teza 43 Kodeksu postępowania karnego do art. 438 k.p.k.w Tom II. Komentarz aktualizowany”, LEX/el/2021).

W układzie faktycznym przedmiotowej sprawy, uwzględniając zaprezentowaną w apelacji argumentację należy przyjąć, że uchybieniem pierwotnym sądu I instancji, odnoszącym się do sytuacji prawnej obu oskarżonych, była obraza przepisów postępowania, która miała wpływ na treść orzeczenia. Zdaniem apelującej, sąd I instancji przede wszystkim zaniechał rozważenia wszystkich okoliczności, przemawiających zarówno na korzyść jak i na niekorzyść oskarżonych i zasadniczo poprzestał, zdaniem apelującej, na bezzasadnym i w jakiejś mierze sprzecznym z zasadami logiki i doświadczenia życiowego uznaniu za wiarygodne wyjaśnień oskarżonych. Tymczasem, jak zostało to podniesione w orzecznictwie: „Przekonanie sądu o wiarygodności jednych dowodów i niewiarygodności innych pozostaje pod ochroną art. 7 k.p.k. wówczas, gdy spełnione są kumulatywnie następujące przesłanki: jest poprzedzone ujawnieniem w toku rozprawy głównej całokształtu okoliczności sprawy (art. 410 k.p.k.) i to w sposób podyktowany obowiązkiem dochodzenia prawdy (art. 2 § 2 k.p.k.); stanowi wynik rozważenia wszystkich okoliczności, przemawiających zarówno na korzyść, jak i na niekorzyść oskarżonego (art. 4 k.p.k.); jest wyczerpująco i logicznie, z jednoczesnym uwzględnieniem wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego uargumentowane w uzasadnieniu wyroku (art. 424 § 1 pkt 1 k.p.k.) (wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z 27.09.2012r. II AKa 211/12; LEX nr 1220566).

Już więc wstępna ocena, zaprezentowana wyżej w oparciu o argumentację apelującej, wskazuje na naruszenie przez sąd I instancji przepisów Kodeksu postępowania karnego, a w tym art. 4 k.p.k. i art. 7 k.p.k.

Następstwem obrazy przepisów postępowania, która miała wpływ na treść orzeczenia było uniewinnienie D.B. i pozostająca z tym rozstrzygnięciem w ścisłym związku, zmiana opisu czynu przypisanego M.B.. Tym samym, zarzut apelacji z punktu 3 ma charakter wtórny, gdyż nie uwzględniał błędów proceduralnych sądu I instancji. Dopiero po prawidłowym, ponownym przeprowadzeniu postępowania w całości, będzie można dokonać odpowiadających prawdzie ustaleń faktycznych w zakresie odnoszącym się do obu oskarżonych.

Przechodząc do ustaleń stanowiących podstawę zaskarżonego rozstrzygnięcia, to sąd I instancji ostatecznie przyjął m.in., że:

a) jakkolwiek „w spółce (...) nie było formalnego podziału obowiązków między Prezesem i Wiceprezesem Zarządu, jednakże faktycznie sprawami związanymi z finansami i księgowością zajmował się oskarżony M. B. (1) („wszelkie czynności związane z finansami spółki, podejmował M. B. (1) (…) on dokonywał przelewów na rzecz dostawców towarów i usług”), zaś kwestiami technicznymi związanymi z realizowanymi budowami oskarżony D. B. (1)”,

b) nie budziły wątpliwości co do wiarygodności wyjaśnienia M.B., że to on przedłożył do (...) S.A. fałszywe dokumenty,

c) prawdziwe są wyjaśnienia D.B., że dokumenty do logowania za pośrednictwem internetowej platformy zostały przesłane w jednej kopercie, on ich nigdy nie wykorzystywał i być może jego ojciec nawet nie wiedział, którym loginem się posługuje wysyłając sfałszowane dokumenty do (...),

d) z uwagi na brak dowodów zarówno bezpośrednich jak i pośrednich obciążających D.B. oraz wzgląd na doświadczenie życiowe, zawodowe oraz zasady wiedzy i logiki nie można przyjąć, że wersja wskazana przez oskarżyciela publicznego działania tej osoby wspólnie i w porozumieniu z M.B. jest jedyną możliwą wersją zdarzeń.

Wszystkie te ustalenia opierały się w istocie na wyjaśnieniach bliskich sobie oskarżonych, w sytuacji, gdy w innej części to, co powiedział M.B., zostało uznane przez ten sąd za niewiarygodne. Sama już ta okoliczność wskazywała, że do wyjaśnień tych osób należało podchodzić z dużą ostrożnością.

Nadto, nie wszystkie, ww. ustalenia były konsekwentnie przez ten sąd podnoszone. Dokumenty bankowe oraz wynikające z rozliczeń między spółkami (...), I. M., (...) i (...) zostały przez sąd I instancji uznane za w pełni wiarygodne i sąd ten m.in. uznał za udowodnione, że „Użytkownikami systemu informatycznego (...) ze strony F. był D. B. (1), (...), e –mail: (...), login (...) oraz M. B. (1) (...), e- mail: (...), login (...)”. Okoliczność ta oznaczała to, że każda z tych osób miała odrębny, kanał komunikacji z (...), co jednak wprost w swoich wyjaśnieniach zakwestionował D.B. („To nie było tak, że ja coś od banku dostałem i tata coś dostał”). W innym miejscu fragmentu uzasadnienia, w którym sąd wskazywał fakty uznane za udowodnione, znalazło się też stwierdzenie, że „W okresie współpracy tj. od 22.02.2017r. do 11.06.2018r. F. przedłożył łącznie do (...) 26 faktur VAT. Prawie wszystkie faktury VAT zostały przekazane faktorowi poprzez system informatyczny (...) przypisanych do D. B. (1) jako użytkownika (login (...)). jedynie faktura VAt nr (...) była przedłożona (...) z konta użytkownika M. B. (1) (login (...))”. Ustalenie to istotnie podważa prawdziwość wyjaśnień obu oskarżonych, że z kanału tego nie korzystał D.B. zwłaszcza, że z zestawienia tego wynikało, że obaj oskarżeni wykorzystywali swoje własne, odrębne loginy do kontaktów z (...) nadto, jak w innym miejscu wskazał sąd I instancji, D.B. „Podpisywał dokumenty wówczas, gdy wymagała tego reprezentacja lub gdy jego ojciec, oskarżony M. B. (1) nie mógł tego zrobić osobiście”.

Wskazywana tutaj rozbieżność w podnoszonych przez sąd I instancji twierdzeniach, podważa prawdziwość ustalenia wskazanego wyżej w podpunkcie c).

Kwestia wykorzystywania przez każdego z oskarżonych własnego kanału komunikacji z (...), w kontekście zapadłego w sprawie rozstrzygnięcia, została ona przez ten sąd niesłusznie zmarginalizowana. Należy dodać, że sąd I instancji nie przeprowadził też żadnych rozważań co do powodów, dla których M.B. miałby korzystać, w warunkach przedmiotowej sprawy, nie ze swojego kanału komunikacji z tym, ww. podmiotem.

Innym, niekonsekwentnie podnoszonym przez sąd I instancji ustaleniem było to, że z jednej strony to M.B. miał wyłącznie „dokonywać przelewów na rzecz dostawców towarów i usług” (podpunkt a) ww. ustaleń) a z drugiej strony sąd ten przyjął, że D. B. „miał kartę bankomatową do konta (spółki- przyp. sądu) i z konta korzystał, ale tylko wtedy, gdy potrzebował zrobić zakupy związane z wykonywanymi pracami”.

Na te i inne, nieprzekonujące ustalenia i niekonsekwencje tego sądu wskazała też apelująca.

I tak, dużo miejsca w apelacji zajęło, oparte na zgromadzonej w aktach sprawy dokumentacji, opisanie sposobu współpracy pomiędzy (...) sp. z o.o. a (...) S.A. Zwrócenia uwagi wymagają m.in. następujące spostrzeżenia apelującej:

a) umowę z dnia 13 marca 2018 roku pomiędzy tymi podmiotami „zawarł praktycznie samodzielnie D. B. (1)- 8 na 9 podpisów złożonych przez niego (k.10-20, przy czym nie wliczono podpisów pod deklaracjami wekslowymi, bowiem te M. B. (1) musiał złożyć osobiście)”, czemu jednoznacznie zaprzeczał D.B. („Z cała stanowczością stwierdzam, że nie wprowadzałem żadnych dokumentów finansowych do systemu elektronicznego”) twierdząc ponadto, że nie znał „treści umów factoringu i późniejszego porozumienia”,

b) „w całej dokumentacji związanej z umowami faktoringowymi D. B. (1) wskazuje jako nr kontaktowy do siebie oraz do kontaktu z E. nr(...)(k.2v, 12v, 13v, 50v, 52, 53). Nie ulega zatem wątpliwości, iż to on był faktycznym użytkownikiem tego numeru abonenckiego, co też nie było w toku postępowania przez nikogo kwestionowane”,

c) „Jak wynika z treści § 27v ust. 1-2 oraz § 28 ust. 4 i 6 Regulaminu (współpracy- przyp. sądu), pierwsze logowanie do I. (...) (...) polega na poprawnym wprowadzeniu na stronie internetowej wskazanej przez (...) S.A. identyfikatora dostarczonego przez ww. podmiot w wiadomości SMS na nr tel. komórkowego wskazany ww. spółce (w karcie podpisów, k.13 akt sprawy- przyp. sądu), a następnie wprowadzeniu hasła wybranego przez użytkownika”,

d) „…każdy z oskarżonych otrzymał własny identyfikator, na własny numer telefonu, a hasła jednorazowe autoryzujące przesłane faktury, były wysyłane każdorazowo na telefony jakie podali w karcie podpisów. Nie ulega zatem żadnej wątpliwości, iż ich twierdzenia, że loginy do konta zostały przesłane w jednej kopercie i M. B. (1) nie wiedział z jakiego konta miał przekazywać faktury do (...) S.A., stanowi jedynie linię obrony, nastawioną na wzięcie przez ojca winy na siebie, by oczyścić z zarzutów syna”,

e) (...) S.A. ustaliła, iż podrobione dokumenty zostały przesłane z konta utworzonego dla D. B. (1) z adresu IP (...) oraz IP (...)(k.188)”,

f) co prawda „nie jest możliwe jednoznaczne ustalenie jednego użytkownika sieci Internet, który (…) łączył się przy pomocy Internetu z platformą I. (...) (...)” ale „… nr (...) użytkowany przez D. B. (1) łączył się w przedmiotowym czasie z wymienionymi adresami IP trzy razy dla adresu IP (...)” (strony 21/31 i 24/31 w pliku (...)_Raport- wydruk na kartach 331-361 akt sprawy) „oraz pięć razy dla adresu IP (...) (strony 11, 12 i 13 pliku (...)_Raport). „Numer telefonu M. B. (1) nie pojawia się w żadnym z tych wykazów ani razu”.

Te ściśle oparte na zebranych w sprawie dowodach spostrzeżenia apelującej podsumowane zostały uwagami, że jednoznacznie z nich wynika, że „to D. B. (1) posługując się nr (...) (…) przesłał podrobione dokumenty do (...) S.A. Nie uczynił tego (…) M. B. (1) z konta syna (k.600v). By tak się stało, M. B. (1) musiałby wpierw odebrać od D. B. (1) nadany mu identyfikator (login) oraz hasło do tego konta, następnie wysłać dokumenty z telefonu syna (który to nr tel. łączył się wówczas z Internetem) i wpisać hasło autoryzacyjne przesłane na nr tel. syna. D. B. (1), jak sam wyjaśniał, miał również nic nie wiedzieć o całej tej operacji. Jest to jednak w każdym aspekcie sprzeczne z zasadami doświadczenia życiowego, zasadami logiki i prawidłowego rozumowania”.

Należy jeszcze zauważyć, że w apelacji znalazły się dodatkowo także inne, bardzo istotne oraz odpowiadające zasadom logiki i doświadczenia życiowego uwagi odnoszące się do ustaleń sądu I instancji a więc, m.in., że:

a) skoro D. B. (1) przebywał na miejscu wykonywanych przez (...) sp. z o.o. prac, to „doskonale wiedział na jakim znajdują się etapie, że kolejny etap nie został protokolarnie odebrany i przesyłane do (...) S.A. dokumenty nie potwierdzają prawdy, a pieniądze przesłane przez ten podmiot nie należą się (...) sp. z o.o.”; okoliczność ta świadczyła zdaniem apelującej o działaniu tej osoby wspólnie i w porozumieniu z ojcem, M.B.,

b) nie jest wiarygodnym przyjęcie, że D. B., będący członkiem zarządu i wspólnikiem spółki, miał mieć o niej znikomą wiedzę i nie interesować się jej stanem finansowym mimo, że przychody z jej prowadzenia stanowiły źródło jego utrzymania oraz, że z pewnością sytuacja spółki poruszana była podczas spotkań rodzinnych, nawet mimochodem,

c) wątpliwość budzi fakt, że to właśnie D.B., będący z wykształcenia technikiem informatyki, zajmować się miał samodzielnym nadzorem nad pracami związanymi z położeniem linii kablowych i budową stacji transformatorowych i sieci elektroenergetycznych a nie jego ojciec z zawodu elektryk; zwrócenia uwagi wymaga ocena apelującej, że „Podział obowiązków został w wyjaśnieniach oskarżonych zdecydowanie zmanipulowany, dla potrzeb przyjętej linii obrony i wskazuje jednoznacznie, że nadanie im waloru wiarygodności, bowiem korespondować miały ze sobą, jest zupełnie nieuprawnione”.

Wynikające ze wszystkich uwag apelującej wątpliwości co do prawdziwości wyjaśnień oskarżonych, nie zostały zauważone przez sąd I instancji i nie stanowiły przedmiotu jakichkolwiek rozważań mimo, że mają one bardzo istotne znaczenie dla oceny tych dowodów i prezentowanej przez te osoby linii obrony.

Zwrócenia uwagi wymagają jeszcze dwie okoliczności łączące się z rozpoznawaniem sprawy przed sądem I instancji.

Po pierwsze, mimo podnoszenia przez apelującego, że to M.B. podrobił dokumenty przesłane do (...) S.A., okoliczność ta nie została jednoznacznie rozstrzygnięta. Oskarżony ten przyznał się do ich podrobienia ale jednocześnie nie był pewny, jak się to odbyło co do części z nich. Po pobraniu wzorów pisma ręcznego, w tym od obydwu oskarżonych, nie został przeprowadzony dowód z opinii biegłego z zakresu badania pisma ręcznego. Dowód taki, dla prawidłowych ustaleń w sprawie, winien zostać przeprowadzony w ponownym postępowaniu.

Po drugie, jakkolwiek sąd ten nie omówił dowodów z zeznań W. K. i M. D., to zeznania te zostały uwzględnione w uzasadnieniu wyroku. Należy dodać, że karcie 569 akt sprawy znajduje się oświadczenie prokuratora o braku sprzeciwu co do zaniechania ich przeprowadzania w sposób bezpośredni a z brzmienia protokołów z rozpraw nie wynika, aby te dowody miały zostać przeprowadzone przed sądem.

Podsumowując, wydając zaskarżony wyrok i opierając się w tym zakresie głównie na wyjaśnieniach oskarżonych, sąd I instancji, mimo ujawnienia w trybie art. 405 § 3 k.p.k. w pełni wiarygodnych (jak sam oceniał- przyp. sądu) dowodów w postaci danych teleinformatycznych, ustaleń umowy i załączonego do niej regulaminu, które powinny stanowić podstawę ustaleń w sprawie, dowody te w istocie pominął w swoich rozważaniach i oparł się na wyjaśnieniach oskarżonych.

Nadto, opierając się na tym, co podnosili M.B. i jego syn, sąd ten wykazał się niekonsekwencją oraz, uwzględniając nadto uwagi apelującej, także niewielką wnikliwością, przez co w istotnych fragmentach ustaleń, można postawić zarzut niewyjaśnienia w nich wielu okoliczności oraz ich sprzeczności z logiką i zasadami doświadczenia życiowego.

Wreszcie, sąd nie przeprowadził istotnego dowodu z opinii biegłego z zakresu badań pisma ręcznego i uwzględnił dowody, które nie zostały przed nim przeprowadzone.

Tym samym, rozpoznając przedmiotową sprawę, sąd I instancji dopuścił się obrazy przepisów art. 4 k.p.k., 7 k.p.k., 92 k.p.k., art. 167 k.p.k. i art. 410 k.p.k. mającej wręcz oczywisty wpływ na treść zapadłego w sprawie wyroku, który ocenić należy jako nieprawidłowy i którym D.B. został uniewinniony od stawianego mu zarzutu a czyn przypisany jego ojcu został zmodyfikowany poprzez usunięcie z niego znamienia działania wspólnie i w porozumieniu z D.B..

Błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia i mających wpływ na jego treść, polegający na przyjęciu, że zebrany w sprawie materiał dowodowy nie pozwala na uznanie oskarżonego D. B. (1) za winnego popełnienia zarzucanego mu czynu podczas gdy prawidłowo zebrany materiał dowodowy a następnie oceniony należycie prowadzić może do wniosku przeciwnego

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny lub niezasadny.

Uwagi jak wyżej

Wniosek

W oparciu o przepisy art. 427 § 1 i 2 k.p.k. oraz art. 437 § 1 i 2 k.p.k. uchylenie zaskarżonego wyroku w całości i przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny lub niezasadny.

Wobec zasadności zarzutu apelującej o obrazie przepisów postępowania, która miała wpływ na treść wyroku (art. 438 pkt. 2 k.p.k.), sąd II instancji uznał za w pełni trafny wniosek o uchylenie wyroku i przekazanie sprawy Sądowi Okręgowemu w Warszawie do ponownego rozpoznania.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

Wskazać wszystkie okoliczności, które sąd uwzględnił z urzędu, niezależnie od granic zaskarżenia i podniesionych zarzutów (art. 439 k.p.k., art. 440 k.p.k.).

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności.

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

1

Przedmiot utrzymania w mocy

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy.

5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany.

5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia.

Rozpoznając przedmiotową sprawę, sąd I instancji dopuścił się obrazy szeregu przepisów Kodeksu postępowania karnego, w tym zwłaszcza w zakresie swobodnej oceny dowodów (art. 7 k.p.k.). Dowody te, w istocie, w takiej samej mierze, odnosiły się do M. B. i do D. B., którzy zgodnie z zarzutami aktu oskarżenia, mieli działać wspólnie i w porozumieniu. Dokonanie ich prawidłowej oceny wymaga przeprowadzenia na nowo przewodu sądowego w całości (vide przepis art. 437 § 2 k.p.k.) i nie przesądzając kwestii winy, będzie miało to wpływ na sytuację prawną obu tych osób.

Nadto w przypadku D.B., który przed sądem I instancji został uniewinniony, nie można było przed sądem II instancji wydać wyroku skazującego (vide przepis art. 454 § 1 k.p.k.).

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia.

4.

Konieczność warunkowego umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i warunkowego umorzenia ze wskazaniem podstawy prawnej warunkowego umorzenia postępowania.

5.

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia.

5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

W ponownym postępowaniu należy:

- z zachowaniem możliwości, jaką daje przepis art. 442 § 2 k.p.k., przeprowadzić wszystkie, niezbędne dla prawidłowego orzekania dowody oraz dowód z opinii biegłego z zakresu pisma ręcznego na okoliczność ustalenia, kto sfałszował dokumenty przedłożone do (...) S.A.,

- dokonując oceny wyjaśnień oskarżonych, uczynić to z uwzględnieniem uwag wskazanych w uzasadnieniu niniejszego wyroku a w tym zwłaszcza odnoszących się do sposobu wykorzystania pieniędzy uzyskanych wskutek zaistnienia przedmiotowych czynów i sytuacji finansowej spółki (...) oraz poprzez porównanie treści tych wyjaśnień ze wszystkimi, zebranymi w sprawie dowodami, w tym z dokumentów bankowych.

5.4. Inne rozstrzygnięcia z wyroku

Lp.

Wskazać punkt rozstrzygnięcia z wyroku.

Przytoczyć okoliczności.

6.  Koszty Procesu

Wskazać oskarżonego.

Wskazać punkt rozstrzygnięcia z wyroku.

Przytoczyć okoliczności.

7.  PODPIS

Piotr Schab

Przemysław W.Radzik Sławomir Machnio

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Piotr Grodecki
Podmiot udostępniający informację: Sąd Apelacyjny w Warszawie
Osoba, która wytworzyła informację:  Piotr Schab,  Przemysław W. Radzik
Data wytworzenia informacji: