Portal Orzeczeń Sądu Apelacyjnego w Warszawie

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II AKa 230/19

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Okręgowego w Warszawie sygn. XII Ko 40/18 z 26.04.2019 r.

1.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☐ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

x inny - pełnomocnik wnioskodawczyni L. (...)

1.3. Granice zaskarżenia

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

x na korzyść

☐ na niekorzyść

x w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

x

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

x

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☐

uchylenie

x

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

2.1. Ustalenie faktów

2.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

Nie dotyczy

2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

1/

Wnioskodawczyni L. W.

Działalność matki L. (...) – tj. W. W. (1) w Służbie (...), Związku (...) lub (...)

1/ Opinia Instytutu Pamięci Narodowej dr hab. J. W. (1)

2/Oświadczenie B. K. z 18. 07.2019

3/Oświadczenie J. K. (1) z 21.07.2019

4/Dokumentacja medyczna i osobowa L. (...)

5/ Pismo Centrum Stowarzyszenia (...)

383-385, 351-352, 353, 355, 358-378

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2/

Wnioskodawczyni L. W.

Represjonowanie matki L. (...) – tj. W. W. (1) za działalność na rzecz niepodległego bytu Państwa Polskiego lub z powodu takiej działalności

1/ Opinia Instytutu Pamięci Narodowej dr hab. J. W. (1);

2/Oświadczenie B. K. z 18.07.2019;

3/Oświadczenie J. K. (1) z 21.07.2019;

4/

Dokumentacja medyczna i osobowa L. (...)

5/ Pismo Centrum Stowarzyszenia (...)

383-385, 351-352, 353, 355, 358-359, 360-378

2.2. Ocena dowodów

2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

Nie dotyczy

2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

1 i 2

Opinia Instytutu Pamięci Narodowej dr hab. J. W. (1)

Opinia ta nie potwierdziła, aby matka L. (...) – tj. W. W. (1) działała w Służbie (...), Związku (...) lub (...), a nadto, aby była ona represjonowana za działalność na rzecz niepodległego bytu Państwa Polskiego lub z powodu takiej działalności

1 i 2

Oświadczenie Prezes (...) w J. B. K. z 18.07.2019 r.

Stosownie do oświadczenia, W. W. (1) miała być od 1940 r. łączniczką (...) we L. tj. najpierw w organizacji (...), a później w Związku (...), który w lutym 1942 r. został przekształcony w Armię Krajową. Dowództwo AK miało w 1943 r. wydać polecenie działaczom konspiracyjnym, aby opuścili teren L.. W. W. (1) miała zostać przeniesiona do W. we wrześniu 1943 r. i rozpoczęła tam studnia na Akademii Medycznej /tj. faktycznie Wydziale Medycznym (...)/ oraz otrzymała legitymację studencką. Natychmiast po przyjeździe miała włączyć się czynnie w ruch oporu przeciw okupacji sowieckiej na terenie Polski /jednakże nie wskazano, na czym miała polegać jej działalność/. Została aresztowana przez Rosjan w W. w sektorze okupacyjnym radzieckim w październiku 1946 r. za działalność wrogą ZSRR. Została skazana na karę śmierci przez Trybunał Wojskowy Garnizonu Wojsk Radzieckich w W.. Przez kilka miesięcy przebywała w celi śmierci. Po przewiezieniu do L. i stwierdzeniu ciąży, w dniu 24.03.1947 r. zamieniono karę śmierci na 10 lat pozbawienia wolności w kolonii karnej o zaostrzonym rygorze. 16.06.1947 r. w więzieniu urodziła córkę L., która pozostawała z nią do ukończenia 2 lat. L. W. została zabrana w czerwcu 1949 r. i umieszczona w Domu Dziecka w S. w ZSRR. W. W. (1) w czerwcu 1949 r. została zesłana na S. do Kraju K., gdzie pracowała 7 dni w tygodniu po 12 h przy wyrębie tajgi, budowie torów kolejowych i spławie drewna J.. Zwolniono ją z łagru w grudniu 1954 r. i dopiero po 2 latach uzyskała pozwolenie na wyjazd z córką. L. pozostała w Domu Dziecka w S. do ukończenia roku szkolnego w czerwcu 1956 r. W. W. (1) z córką wjechała do Polski 21.09.1956 r. na przejściu w M.. W. W. (1) odnalazła matkę w Kanadzie i w 1960 r. przyjechała do Kanady. Stamtąd w 1964 r. przyjechała do kuzyna B. W. do P. A. do J.. Należała do Stowarzyszenia (...) oddział A. P. T. do 15.08.1964 r. W 1976 r. wyjechała z P. A..

Oświadczenie to nie przekonuje odnośnie działalności matki L. (...) – tj. W. W. (1) w Służbie (...), Związku (...), a nadto odnośnie tłumaczenia, że na polecenie dowództwa AK opuściła L. i przeniosła się do W. – wskazuje to tylko, że tak przedstawiała swoje losy W. W. (1), co jest naturalne w sytuacji skazania przez trybunał ZSRR oraz tłumaczenia swojego pobytu w W. od 1943 r. i studiowania w czasie wojny na tamtejszym uniwersytecie. Brak jest też jakichkolwiek dokumentów na poparcie postawionych tez. Nadto działalność antykomunistyczna w W. nie jest równoznaczna z działalnością niepodległościową, gdyż mogła polegać na działaniu przeciwko władzom i siłom zbrojnym ZSRR, ale chociażby w zgodzie z władzami niemieckimi i austriackimi /ewentualnie USA czy W. B./, jako że Austria była częścią III Rzeszy Niemieckiej.

Powyższe nie dowodzi, aby W. W. była represjonowana za działalność na rzecz niepodległego bytu Państwa Polskiego lub z powodu takiej działalności.

1 i 2

Oświadczenie skarbnika Stowarzyszenia (...) oddział A. P. T. J. K. (1) z 21.07.2019 r.

Wedle oświadczenia skarbnika Stowarzyszenia (...) oddział A. P. T. J. K. (1), procedura przyjmowania do organizacji polegała na przedstawieniu dokumentów stwierdzających działalność wojskową czy w ruchu oporu. Po zapoznaniu się z dokumentami i zeznaniami świadków zarząd podejmował decyzję o zatwierdzeniu kandydata na członka. Nie posiadają kopii żadnych dokumentów przedstawionych przez W. W. (1). J. K. znał W. W. (1), która po przyjeździe zgłosiła się do J. W. (2), którego znała z konspiracyjnej antykomunistycznej działalności w Austrii.

Powyższe nie dowodzi, aby W. W. działała w Służbie (...), Związku (...) lub (...) oraz była represjonowana za działalność na rzecz niepodległego bytu Państwa Polskiego lub z powodu takiej działalności. Za wystarczające dokumenty do członkostwa w tym stowarzyszeniu uznać trzeba dokumenty dotyczące jej skazania przez Trybunał Wojskowy Garnizonu Wojsk Radzieckich w W.. Nadto działalność antykomunistyczna w W. nie jest równoznaczna z działalnością niepodległościową, gdyż mogła polegać na działaniu przeciwko władzom i siłom zbrojnym ZSRR, ale chociażby w zgodzie z władzami niemieckimi i austriackimi /ewentualnie USA czy W. B./, jako że Austria była częścią III Rzeszy Niemieckiej.

1 i 2

Dokumentacja medyczna i osobowa L. (...)

Dokumentacja ta nie potwierdziła, aby matka L. (...) – tj. W. W. (1) działała w Służbie (...), Związku (...) lub (...), a nadto, aby była represjonowana za działalność na rzecz niepodległego bytu Państwa Polskiego lub z powodu takiej działalności.

1 i 2

Pismo Centrum Stowarzyszenia (...) z 30.11.2019 r.

Pismo to nie potwierdziło, aby matka L. (...) – tj. W. W. (1) działała w Służbie (...), Związku (...) lub (...), a nadto, aby była represjonowana za działalność na rzecz niepodległego bytu Państwa Polskiego lub z powodu takiej działalności, gdyż została skazana za „zdradę ojczyzny” tj. ZSRR, która polegała m.in. na ucieczce za granicę – a W. W. (1) wyjechała przecież w 1943 r. na studia do W., co było aktywnością sprzeczną z celami władz ZSRR

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

1/

Obrazy art. 4 kpk, który nakazuje uwzględnianie prawnie chronionych interesów pokrzywdzonej tj. L. (...).

☐ zasadny

☐częściowo zasadny

x niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Art. 4 kpk ustanawia ogólną dyrektywę nakazującą uwzględnianie okoliczności tak na korzyść, jak i na niekorzyść oskarżonego – w tym wypadku znajduje zastosowanie odpowiednio do wnioskodawczyni L. (...). Ponieważ chodzi tu o ogólną dyrektywę, to jej naruszenie nie może samodzielnie stanowić podstawy zarzutu apelacyjnego. Dla skuteczności takiego zarzutu niezbędne jest powiązanie go z naruszeniem poszczególnych przepisów bądź uprawnień przysługujących wnioskodawczyni, a tego pełnomocnik nie wykazał.

Lp.

Zarzut

2/

Obrazy art. 167 kpk, który stanowi o przeprowadzaniu dowodów na wniosek stron i z urzędu, gdy Sąd a priori założył oddalenie wniosku i nie uczynił niczego z urzędu, ażeby wyjaśnić okoliczności działalności niepodległościowej W. W. (1) w konspiracji Polskiego Państwa Podziemnego we L. przed jej ucieczką do W., kiedy nastąpiła „rzeź (...)” i prześladowania konspiracji polskiej we L..

☐ zasadny

☐częściowo zasadny

x niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

a/ Wnioskodawczyni była w toku postępowania reprezentowana przez pełnomocnika, który jest adwokatem, a zatem profesjonalistą. To do takiego pełnomocnika należy prawidłowe formułowanie wniosków dowodowych, które przyczynią się do wyjaśnienia okoliczności sprawy i wydania prawidłowego wyroku. Nie można stawiać skutecznego zarzutu, że Sąd Okręgowy nie działał z urzędu w sytuacji, kiedy nie uznał takiej potrzeby oraz kiedy wnioskodawczyni miała zapewnioną pomoc fachowego pełnomocnika, który dbał o jej interesy. Należy także uwzględnić, że sprawy o odszkodowanie i zadośćuczynienie z ustawy z dnia 23.02.1991 r. /o uznaniu za nieważne orzeczeń wydanych wobec osób represjonowanych za działalność na rzecz niepodległego bytu Państwa Polskiego/ toczą się na podstawie przepisów procedury karnej, ale uzupełniająco na mocy art. 558 kpk stosuje się przepisy kodeksu postępowania cywilnego. Wobec tego zastosowanie znajduje tu art. 6 kodeksu cywilnego, wedle którego ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne. Tak więc powinność wykazania twierdzeń uzasadniających zgłoszone roszczenia o odszkodowanie i zadośćuczynienie obciąża wnioskodawczynię i działającego na jej rzecz pełnomocnika, a nie Sąd I instancji.

b/ Brak było powodu, aby Sąd działał z urzędu i miał zwrócić się o: 1/ akta W. W. (1) w (...), gdyż takie akta nie są znane i całkowicie dowolne są twierdzenia pełnomocnika, że ma znajdować się tam przebieg służby W. W. (1) w (...) /AK/, życiorys i dokumenty źródłowe, a z nadesłanych oświadczeń B. K. i J. K. (1) wynika, że takich dokumentów nie ma; 2/ akta przyznania W. W. (1) obywatelstwa kanadyjskiego oraz o dokumenty z jej działalności patriotycznej w organizacjach kombatanckich polonijnych w Kanadzie /M., T./, albowiem w ogóle nie chodzi tu przyznanie obywatelstwa kanadyjskiego ani o działalność patriotyczną w organizacjach kombatanckich polonijnych; 3/ informacje ze Stowarzyszenia (...) na temat przyczyn skazania i losów W. W. (1) represjonowanej w łagrach, gdyż całkowicie dowolne są sugestie pełnomocnika, że stowarzyszenie to ma dysponować bliższymi danymi odnośnie W. W. (1) i nadesłane pismo Stowarzyszenia (...) dowodzi, że takich informacji nie ma; 4/ kwerendę archiwalną z Ośrodka (...) w L. w W. B. / (...), (...)/ na temat działalności AK we L., składu żołnierzy, przerzutu kurierów przez W., ponieważ całkowicie dowolne są sugestie pełnomocnika, że miałyby tam znajdować się informacje dotyczące W. W. (1) a działalność AK we L. i W. jako taka nie jest przedmiotem tej sprawy.

c/ Podkreślić należy, że nie budzi wątpliwości fakt represjonowania W. W. (1) przez organ sądowy Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich /ZSRR/ i odbycie przez nią kary 10 lat pozbawienia wolności, co uzasadniało tak uzyskanie przez nią obywatelstwa kanadyjskiego, jak i jej działalność patriotyczną w organizacjach kombatanckich polonijnych.

d/ W związku z treścią apelacji i zarzutem niepowołania biegłego z dziedziny historii z Instytutu Pamięci Narodowej, Sąd Apelacyjny uznał za celowe uzyskanie opinii historycznej. Dlatego też dopuścił dowód z opinii Instytutu Pamięci Narodowej, którą wykonał dr hab. J. W. (1). Opinia ta jest rzeczowa i logiczna oraz uwzględnia dostępne źródła historyczne i dokumenty, a biegły posiada odpowiednią wiedzę. Nie potwierdziła ona jednak, aby W. W. (1) – matka L. (...) - działała w Służbie (...), Związku (...) lub (...) i aby represjonowano W. W. (1) za działalność na rzecz niepodległego bytu Państwa Polskiego lub z powodu takiej działalności

Lp.

Zarzut

3/

Obrazy art. 170 § 1 kpk poprzez oddalenie wniosków dowodowych zmierzających do obiektywnego wyjaśnienia służby wojskowej W. W. (1) w szeregach (...).

☐ zasadny

x częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarzut ten jest niezasadny odnośnie oddalenia wniosków dowodowych o zwrócenie się do wskazanych urzędu i instytucji tj. Konsulatu RP w M. i Instytutu Pamięci Narodowej. Postanowienia Sądu Okręgowego k. 223 i 250 zostały właściwie uzasadnione. Brak było podstaw do uznania przez Sąd I instancji, że wytyczne Komendy Głównej (...) dotyczące osób zagrożonych dekonspiracją przez Gestapo i zagrożonych przez (...) mają znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy a nadto, że Konsulat RP może wpłynąć na Stowarzyszenie (...).

Lp.

Zarzut

4/

Obrazy art. 922 § 1 kc poprzez uznanie, że wnioskodawczyni nie przysługuje roszczenie o odszkodowanie i zadośćuczynienie za krzywdę wyrządzoną jej represjonowanej matce w trybie art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 23.02.1991 r., pomimo że roszczenia takie należą do spadku w myśl art. 922 § 1 kc i art. 455 § 3 kc, a wnioskodawczyni mieszka w Polsce.

☐ zasadny

☐częściowo zasadny

x niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

a/ W istocie zarzut ten dotyczy obrazy prawa materialnego a nie przepisów postępowania, jak błędnie sformułował to pełnomocnik. Art. 922 § 1 kc ma niewątpliwie charakter materialny, skoro dotyczy przejścia praw i obowiązków majątkowych zmarłego na spadkobierców.

b/ Zaaprobować trzeba stanowisko wyrażone przez Sąd Okręgowy, że art. 8 ust. 2a ustawy z dnia 23.02.1991 r. /j.t. Dz. U. 2018 r. poz. 2099 ze zm./ o uznaniu za nieważne orzeczeń wydanych wobec osób represjonowanych za działalność na rzecz niepodległego bytu Państwa Polskiego, uzależnia możliwość przyznania zadośćuczynienia i odszkodowania za represje stosowane przez radzieckie organy ścigania, wymiaru sprawiedliwości i organy pozasądowe w okresie 01.07.1944 r. – 31.12.1956 r. od zamieszkiwania poszkodowanej osoby na terenie Polski obecnie lub w chwili śmierci. Regulacja ta niewątpliwie zawęża możliwość zastosowania art. 8 ust. 1 w/w ustawy z dnia 23.02.1991 r. i wyłącza przejście wszelkich uprawnień w tym trybie bez ograniczeń m.in. na dzieci osoby represjonowanej oraz ma charakter szczególny wobec przepisów spadkowych zawartych w kodeksie cywilnym.

c/ Takiego warunku dotyczącego zamieszkiwania w Polsce W. W. (1) nie spełniła, gdyż od lat na stałe nie przebywała w kraju i zmarła dnia 02.04.2006 r. w M. w Kanadzie. Wobec tego brak było podstawy prawnej - inaczej mówiąc nie istniało prawo majątkowe - umożliwiające zasądzenie na rzecz W. W. (1) jakiegokolwiek zadośćuczynienia i odszkodowania, a tym samym takie roszczenia nie mogły przejść na jej córkę L. (...). Art. 922 § 1 kc jasno stanowi, że prawa i obowiązki majątkowe zmarłego przechodzą z chwilą jego śmierci na uprawnione osoby stosownie do przepisów księgi czwartej. Zatem dotyczy to praw przysługujących w czasie zgonu zmarłemu, a takim uprawnieniem nie było roszczenie o dochodzenie zadośćuczynienia i odszkodowania w trybie ustawy z dnia 23.02.1991 r. Przecież spadkobierca nie może uzyskać więcej praw niż posiadał sam spadkodawca.

d/ Natomiast same roszczenia wynikające ze wskazanej ustawy nie należą do spadku i ich przejście odbywa się na podstawie przepisów tej ustawy. Powołana przez skarżącego uchwała Sądu Najwyższego z 05.10.1995 r. I KZP 23/95 odnośnie przynależności odszkodowania do spadku a zadośćuczynienia w sytuacji określonej w art. 445 § 3 kc, dotyczy jedynie już trwających postępowań zainicjowanych przez osobę poszkodowaną oraz zasądzonych bądź uznanych kwot w momencie śmierci osoby represjonowanej, co nie miało miejsca w niniejszej sprawie. Tym samym przepis art. 922 § 1 kc nie został naruszony i taki zarzut skarżącego jest chybiony. Nie naruszono także art. 445 § 3 kc.

e/ Badaniu podlegało zaś roszczenie przysługujące bezpośrednio L. jako osobie represjonowanej wraz z matką w latach 1946-1956. Aby ustalić zasadność takiego roszczenia, niezbędne było zbadanie podstaw skazania i osadzenia matki wnioskodawczyni w celu stwierdzenia, czy miało to związek z działalnością na rzecz niepodległego bytu Państwa Polskiego.

Lp.

Zarzut

5/

Pominięcia wykładni art. 58 – 1a Kodeksu karnego ZSRR, na podstawie którego skazana została W. W. (1).

☐ zasadny

☐częściowo zasadny

x niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

a/ Zarzut ten zawarty został dopiero w uzasadnieniu apelacji, co jest oczywiście nieprawidłowe. Dotyczy on obrazy prawa materialnego tj. w istocie przepisu art. 107-58-1a kodeksu karnego (...) Rosyjskiej Federacyjnej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej /a nie Kodeksu karnego ZSRR/, na podstawie którego skazana została W. W. (1).

b/ Niewątpliwie przepis ten stanowił podstawę skazania za przestępstwo kontrrewolucyjne. Jednakże pełnomocnik zawęża rozumienie i zastosowanie tego przepisu w praktyce wobec Polaków przebywających na obszarze władztwa ZSRR, czyli także na terytorium byłej II Rzeczpospolitej Polskiej i w strefie opanowanej przez wojska radzieckie, w tym w Austrii. Działalność kontrrewolucyjna przeciwko ZSRR nie oznacza wyłącznie działalności na rzecz niepodległego bytu Państwa Polskiego, a skazanie za takie przestępstwo nie musi pozostawać w związku czy wynikać z powodu działalności niepodległościowej. Należy ją rozumieć jako działalność sprzeczną z interesem władz ZSRR. Za wystarczające do takiego skazania było studiowanie W. W. (1) medycyny na Uniwersytecie w W. od 1943 r., jak też pozostawanie w W. po zakończeniu wojny i związanie się z D. Ł. (1). Należy bowiem pamiętać, że W. W. (1) była traktowana przez władze ZSRR jako obywatelka radziecka /gdyż znajdowała się w części Polski zajętej przez ZSRR w 1939 r./ i wobec tego jakakolwiek jej działalność akceptowana przez władze hitlerowskiej III Rzeszy Niemieckiej była z punktu widzenia ZSRR podejrzana i karygodna. Podobnie ocenić należy zachowanie jej partnera D. Ł. (1), który miał być architektem i zajmować się urbanistyką w W., czyli miał być osobą traktowaną specjalnie, w uprzywilejowany sposób przez władze hitlerowskie.

c/ Skazanie za działalność kontrrewolucyjną na podstawie art. 107-58-1a Kodeksu karnego (...) nie jest wystarczające do skutecznego ubiegania się o zadośćuczynienie i odszkodowanie w trybie ustawy z dnia 23.02.1991 r. /j.t. Dz. U. 2018 r. poz. 2099 ze zm./ o uznaniu za nieważne orzeczeń wydanych wobec osób represjonowanych za działalność na rzecz niepodległego bytu Państwa Polskiego. Należy bowiem wykazać, że skazanie to wiązało się właśnie z działalnością na rzecz niepodległego bytu Państwa Polskiego, a nie z innymi okolicznościami uznanymi za szkodliwe dla ZSRR. Takiego wymogu pełnomocnik i wnioskodawczyni nie spełnili i nie wykazali, aby W. W. (1) była represjonowana w związku czy z powodu działalności niepodległościowej. Nie ma znaczenia, że z tego przepisu skazywano żołnierzy AK i innych organizacji niepodległościowych, skoro nie wykazano takiej okoliczności odnośnie W. W. (1).

d/ Dodatkowo podnieść można, że dowolne i nie wynikające z wiarygodnych dowodów są sugestie pełnomocnika, iż W. W. (1) otrzymała od dowództwa (...) rozkaz wyjazdu ze L. i ratowała swoje życie w W. z uwagi na akcję Ukraińskiej Powstańczej Armii wobec Polaków na terenie W. i wschodniej (...) oraz aresztowania Polaków z Polskiego Państwa Podziemnego we L.. W 1943 r. Polacy nie wyjeżdżali masowo ze L., a w szczególności dobrowolnie na teren III Rzeszy do W.. W istocie wyjazd ten tłumaczą informacje o posiadaniu przez nią rodziny i znajomości w W., o czym zeznał K. W..

e/ Badaniu podlegało roszczenie przysługujące bezpośrednio L. jako osobie represjonowanej wraz z matką w latach 1946-1956. Aby ustalić zasadność takiego roszczenia, niezbędne było zbadanie podstaw skazania i osadzenia matki wnioskodawczyni w celu stwierdzenia, czy miało to związek z działalnością na rzecz niepodległego bytu Państwa Polskiego.

f/ Zauważyć należy, że nie budzi wątpliwości zatrzymanie od jesieni 1946 r. W. W. (1) i skazanie jej dnia 24.03.1947 r. przez Trybunał Wojskowy Garnizonu Wojsk Radzieckich w W. na karę 10 lat pozbawienia wolności. Podstawę skazania oparto na art. 107-58-1a kodeksu karnego (...), czyli za działalność kontrrewolucyjną przeciwko władzy ZSRR. Jej mąż a ojciec L. (...) miał mieszkać w W., miał być architektem i zajmować się urbanistyką, nazywać się D. Ł. (2) i pochodzić z Gruzji z Osetii oraz został tak, jak ona aresztowany w 1946 r. /k.212, 216, 218, 251, 277/.

g/ Z oświadczenia W. W. (1) w języku angielskim wypływa, że została skazana na 10 lat więzienia w obozach pracy, gdyż działała w ruchu wyzwolenia Polski spod dominacji rosyjskiej /k.83-84/. Jednakże w życiorysie pominęła studia w W. a podała odmiennie wieczorową szkołę rachunkowości 1942-1944 r. /k.85/. Zaświadczenie o stanie zdrowia z 1943 r. określa ją jako studentkę zagraniczną /k.141-142/. Podobnie zaświadczenie o immatrykulacji na uniwersytecie w W. wskazuje na przysięgę, że będzie godna gościnności okazywanej przez Rzeszę W. /k.143-144/. K. W. podał zaś, że miała rodzinę i kontakty w W. /k.211/. Tak więc pismo to nie przedstawia całościowo ani wiarygodnie jej losów, jak też w ogóle nie wskazuje na członkostwo w (...), (...) ani AK.

h/ Według L. (...) /k.121/ i K. W. /k.211, 219, 221/, W. W. (1) pomagała i udzielała schronienia w W. żołnierzom AK Polakom, którzy uciekali do Szwajcarii przez Jezioro G.. Nadmienić wypada, że Jezioro G. nie znajduje się w Austrii a na granicy francusko-szwajcarskiej, czyli po przeciwnej stronie niż Austria. Zatem zeznania te są niewątpliwie szczere, ale oparte na wiadomościach pochodzących od W. W. (1), niepotwierdzone przez inne dowody /w tym dokumenty/, sprzeczne z logiką i nieprzekonujące. Wzmiankowana działalność nie wymagała nadto członkostwa w (...), (...) ani AK.

i/ Dysponowanie przez W. W. niemieckim dowodem tożsamości oraz studiowanie na Uniwersytecie w W. od 1943 r. pod własnym nazwiskiem /k.12-14/ świadczy o akceptacji jej osoby przez władze hitlerowskie.

j/ Decyzja Szefa (...) ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych z 13.03.2019 r. o nadaniu L. uprawnień kombatanckich wynika z uznania za represje jej pobytu w okresie od 10.1946 do 06.1949 r. w więzieniu w ZSRR, a zatem przez czas 2 lat od urodzenia i dalszego odebrania rodzicom w celu wynarodowienia do września 1956 r. /k.285-286/, a nie świadczy o innych okolicznościach w tym przyczynie skazania W. W. (1).

Wniosek

Zmiana zaskarżonego wyroku Sądu Okręgowego i zasadzenie na rzecz wnioskodawczyni L. (...) stosownego odszkodowania i zadośćuczynienia zgodnie z wnioskami złożonymi w toku procesu w całości lub w części.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

x niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wniosek o nie jest zasadny, ponieważ pełnomocnik ani wnioskodawczyni L. W. nie wykazali, że W. W. (1) działała w Służbie (...), Związku (...) lub (...), a nadto, że była represjonowana za działalność na rzecz niepodległego bytu Państwa Polskiego lub z powodu takiej działalności. Szerzej o tym w pkt 2 i 3 w rozważaniach odnośnie dowodów i zarzutów przedstawionych przez pełnomocnika.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

Nie dotyczy

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

Nie dotyczy

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Punkt 1 wyroku o oddaleniu wniosku.

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Wobec niezasadności zarzutów apelacji utrzymano w mocy zaskarżony wyrok, o czym szerzej w pkt 3

5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot i zakres zmiany

Nie dotyczy

Zwięźle o powodach zmiany

Nie dotyczy

5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

Nie dotyczy

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

Nie dotyczy

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

Nie dotyczy

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

Nie dotyczy

4.1.

Nie dotyczy

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

Nie dotyczy

5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

Nie dotyczy

5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

Nie dotyczy

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

II

Wydatkami za postępowanie odwoławcze obciążono Skarb Państwa na mocy art. 554 § 4 kpk

7.  PODPIS

Dorota Tyrała

Anna Zdziarska Przemysław Filipkowski

1.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

Pełnomocnik L. (...)

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

rozstrzygnięcie z punktu I wyroku

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

x na korzyść

☐ na niekorzyść

x w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

x

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

x

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☐

uchylenie

x

zmiana