II AKa 232/21 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Apelacyjny w Warszawie z 2022-02-09
Sygn. akt II AKa 232/21
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 9 lutego 2022 r.
Sąd Apelacyjny w Warszawie, II Wydział Karny w składzie:
Przewodniczący: Sędzia SA Anna Kalbarczyk
Sędziowie: SA Izabela Szumniak (spr.)
SA Adam Wrzosek
Protokolant: starszy sekretarz sądowy Anna Grajber
przy udziale Prokuratora Gabrieli Marczyńskiej - Tomali
po rozpoznaniu w dniu 9 lutego 2022 roku sprawy:
P. S., syna L. i Z. z domu K., urodzonego (...) w C., oskarżonego o czyn z art. 278 § 1 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k. w zw. z art. 12 k.k.
na skutek apelacji wniesionej przez obrońcę oskarżonego
od wyroku Sądu Okręgowego w Warszawie
z dnia 24 lutego 2021 r. sygn. akt XII K 65/16
I. zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że:
a. przyjmuje kwalifikację prawną z art. 278 § 1 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k. w zw. z art. 12 k.k. w zw. z art. 4 § 1 k.k. w brzmieniu obowiązującym w dacie czynu;
b. wymierzoną oskarżonemu w punkcie I. wyroku karę pozbawienia wolności obniża do wysokości 3 (trzy) lat pozbawienia wolności ;
II. zwalnia oskarżonego od ponoszenia kosztów sądowych za instancję odwoławczą.
UZASADNIENIE
UZASADNIENIE |
|||
Formularz UK 2 |
Sygnatura akt |
II AKa 232/21 |
|
Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników: |
1 |
||
1. CZĘŚĆ WSTĘPNA |
Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji |
Wyrok Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 24 lutego 2021 r., sygnatura akt XII K 65/16 |
Podmiot wnoszący apelację |
☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego |
☐ oskarżyciel posiłkowy |
☐ oskarżyciel prywatny |
☒ obrońca |
☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego |
☐ inny |
1.3. Granice zaskarżenia |
1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia |
||||
☒ na korzyść ☐ na niekorzyść |
☐ w całości |
|||
☒ w części |
☐ |
co do winy |
||
☒ |
co do kary |
|||
☐ |
co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia |
|||
1.3.2. Podniesione zarzuty |
||||
Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji. |
||||
☐ |
art. 438 pkt 1 k.p.k. - obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu |
|||
☐ |
art. 438 pkt 1a k.p.k. - obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany |
|||
☐ |
art. 438 pkt 2 k.p.k. - obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia |
|||
☐ |
art. 438 pkt 3 k.p.k. - błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, |
|||
☒ |
art. 438 pkt 4 k.p.k. - rażąca niewspółmierności kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka |
|||
☐ |
||||
☐ |
brak zarzutów |
1.4. Wnioski |
☐ |
uchylenie |
☒ |
zmiana |
2. Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy |
Sąd odwoławczy nie przeprowadzał postępowania dowodowego |
2.1.1. Fakty uznane za udowodnione |
||||
Lp. |
Wskazać oskarżonego. |
Wskazać fakt. |
Dowód ze wskazaniem numeru karty, na której znajduje się dowód. |
|
--------------------- |
-------------------------------------------------------------- |
------------------------------- |
||
2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione |
||||
Lp. |
Wskazać oskarżonego. |
Wskazać fakt. |
Dowód ze wskazaniem numeru karty, na której znajduje się dowód. |
|
--------------------- |
------------------------------------------------------------- |
-------------------------------- |
2.2. Ocena dowodów |
2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów |
||
Wskazać fakt |
Dowód |
Zwięźle o powodach uznania dowodu. |
---------------- |
------------------------------------ |
--------------------------------------------------------------------------- |
2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów |
||
Wskazać fakt |
Dowód |
Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu. |
---------------- |
------------------------------------- |
--------------------------------------------------------------------------- |
3. STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków |
||
Lp. |
Zarzut |
|
Rażącej niewspółmierności orzeczonej wobec P. S. kary pięciu lat pozbawienia wolności. |
☒ zasadny ☐ częściowo zasadny ☐ niezasadny |
|
Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny lub niezasadny. |
||
Sąd Apelacyjny podzielił stanowiska autora omawianej apelacji, że orzeczona wobec oskarżonego P. S. kara pozbawienia wolności w wymiarze 5 lat winna być uznana za karę rażąco niewspółmiernie surową w rozumieniu art. 438 pkt 4 k.p.k. Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem zarówno Sądu Najwyższego jak również Sądów Apelacyjnych tego rodzaju zarzut z kategorii ocen może być uznany za trafny i zasadny wówczas gdy spełnione są łącznie dwa warunki. Pierwszy z nich to istotna, wyraźna „ bijąca wręcz po oczach” różnica pomiędzy karą orzeczoną przez Sąd I instancji a karą jaką należałoby orzec w instancji odwoławczej w następstwie prawidłowo zastosowanych dyrektyw wymiaru kary. Drugi z nich to stwierdzenie przez Sąd drugiej instancji naruszenia dyrektyw wymiaru kary, które określa art. 53 k.k., co może nastąpić poprzez pominięcie określonych okoliczności w tym wypadku o charakterze łagodzącym lub też gdy wprawdzie tego rodzaju okoliczności formalnie uwzględniono, ale nie nadano im właściwego znaczenia. Taka sytuacja zachodzi w przedmiotowej sprawie. Sąd dostrzegł wszystkie okoliczności wpływające obciążająco na wymiar kary, nie dostrzegł natomiast części okoliczności łagodzących, zaś tym które dostrzegł nie nadał właściwego znaczenia. W pierwszym rzędzie to właściwe znaczenie nie zostało nadane bardzo ważnej okoliczności jaką była dotychczasowa niekaralność oskarżonego, ale także dobra opinia i fakt wyrażenia skruchy. Słusznie zwrócił uwagę obrońca oskarżonego w złożonym środku odwoławczym, że nie będąc uprzednio karanym prowadził oskarżony ustabilizowany tryb życia, kształcił się i legalnie pracował. Bez wątpienia to co się wydarzyło w jego życiu, to jest popełnienie przypisanego mu czynu zabronionego stanowiło wypadek incydentalny, było pochodną nieprawidłowych decyzji i nakręcającej się spirali zadłużeń. Nie bez znaczenia pozostaje przy tym dostrzeżona przez Sąd meriti i podniesiona również w apelacji obrońcy okoliczność, że już w trakcie zdarzenia oskarżony podejmował nieudolne próby uzupełniania depozytów inwestycyjnych pokrzywdzonych klientów, zmierzając do zminimalizowania skutku w postaci szkody. Aktualnie, po popełnieniu czynu zabronionego prawidłowo funkcjonuje w społeczeństwie, pracuje, wykonuje świadczenia wolontariackie, deklaruje dokonywanie spłat z tytułu obowiązku naprawienia szkody. Biorąc pod uwagę wszystkie wskazane okoliczności wymierzona oskarżonemu kara 5 lat pozbawienia wolności jawi się jako rażąco niewspółmierna, a zatem zachodzi sytuacja wyraźnej różnicy pomiędzy karą orzeczoną przez Sąd I instancji, a karą jaką należałoby orzec w instancji odwoławczej, w następstwie prawidłowo zastosowanych dyrektyw wymiaru kary. Zarzut obrońcy okazał się zatem o tyle zasadny, że doprowadził do obniżenia wymierzonej kary do wysokości 3 lat pozbawienia wolności. Tak orzeczona kara w ocenie Sądu Apelacyjnego jest adekwatna zarówno do stopnia winy jak i stopnia społecznej szkodliwości czynu, który- i tu należy zgodzić się z oceną Sądu meriti- jest znaczny. Ta okoliczność, związana przede wszystkim z wartością przywłaszczonego mienia oraz faktem, że oskarżony był przecież osobą zawodowo zobowiązaną do czuwania nad bezpieczeństwem powierzonych mu środków nie pozwolił Sądowi odwoławczemu na obniżenie kary do postulowanej przez obrońcę wysokości 2 lat pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania. Tak wymierzona kara nie spełniłaby swoich celów w zakresie zarówno prewencji szczególnej jak i ogólnej, będąc sprzeczną z poczuciem społecznej sprawiedliwości kary. Ukształtowanie jej w takiej wysokości i z warunkowym zawieszeniem rodziłoby poczucie braku sprawiedliwości w karaniu i pobłażliwego podejścia do tego rodzaju poważnych przestępstw. |
||
Wniosek |
||
O zmianę wyroku w zaskarżonej części poprzez wymierzenie oskarżonemu kary 2 lat pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres próby 5 lat, przy zastosowaniu art. 4 § 1 k.k. |
☐ zasadny ☒ częściowo zasadny ☐ niezasadny |
|
Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny lub niezasadny. |
||
Wniosek o zmianę, jako zasadny został uwzględniony. Jednocześnie Sąd odwoławczy uznał, że obniżenie kary pozbawienia wolności z uwagi na jej rażącą niewspółmierność może być uwzględnione do wysokości 3 lat pozbawienia wolności, co zostało omówione w sekcji 3 dotyczącej powodów uznania zarzutu za zasadny lub niezasadny. |
4. OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU |
|
Wskazać wszystkie okoliczności, które sąd uwzględnił z urzędu, niezależnie od granic zaskarżenia |
|
--------------------------------------------------------------------------------------- |
|
Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności. |
|
------------------------------------------------------------------------------------------------ |
|
5. ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO |
|
5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji |
|
1 |
Przedmiot utrzymania w mocy |
------------------------------------------------------------------------- |
|
Zwięźle o powodach utrzymania w mocy. |
|
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- |
|
5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji |
|
1. |
Przedmiot i zakres zmiany |
1. Przyjęto kwalifikację prawną z art. 278 § 1 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k. w zw. z art. 12 k.k. w zw. z art. 4 § 1 k.k.; 2. Wymierzoną oskarżonemu w punkcie I. wyroku Sądu I instancji karę pozbawienia wolności obniżono do wysokości 3 lat pozbawienia wolności. |
|
Zwięźle o powodach zmiany. |
|
Ad 1. Wobec dodania art. 57 b k.k. ustawą z 19 czerwca 2020 r., zmieniającą ustawę kodeks karny z dniem 24 czerwca 2020 r., traktującego o karze orzekanej za przestępstwo będące czynem ciągłym Sąd Apelacyjny uznał, że ustawa obowiązująca na dzień popełnienia czynu przez oskarżonego jest dla niego względniejsza; Ad 2. Wobec uwzględnienia zarzutu apelacji obrońcy oskarżonego wymierzona mu kara pozbawienia wolności została obniżona. |
5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji |
||||
5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia |
||||
------------------------------------------------------------- |
||||
Zwięźle o powodach uchylenia. |
||||
------------------------------------------------------------------------------------------------- |
||||
Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości |
||||
Zwięźle o powodach uchylenia. |
||||
------------------------------------------------------------------------------------------------- |
||||
Konieczność umorzenia postępowania |
||||
Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia. |
||||
------------------------------------------------------------------------------------------------- |
||||
4. |
Konieczność warunkowego umorzenia postępowania |
|||
Zwięźle o powodach uchylenia i warunkowego umorzenia ze wskazaniem podstawy prawnej warunkowego umorzenia postępowania. |
||||
------------------------------------------------------------------------------------------------- |
||||
5. |
------------------------------------------------------------- |
|||
Zwięźle o powodach uchylenia. |
||||
------------------------------------------------------------------------------------------------- |
||||
5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania |
||||
------------------------------------------------------------------------------------------------- |
||||
5.4. Inne rozstrzygnięcia z wyroku |
||||
Lp. |
Wskazać punkt rozstrzygnięcia z wyroku. |
Przytoczyć okoliczności. |
||
------------------------------------- |
-------------------------------------------------- |
|||
6. Koszty Procesu |
Wskazać oskarżonego. |
Wskazać punkt rozstrzygnięcia z wyroku. |
Przytoczyć okoliczności. |
II |
Zwolniono oskarżonego od ponoszenia kosztów sądowych za instancję odwoławczą z uwagi na wymierzoną karę bezwzględnego pozbawienia wolności oraz konieczność zapłacenia odszkodowania na rzecz pokrzywdzonego, co ma wpływ na jego sytuację majątkową. |
7. PODPIS |
||||||||
Anna Kalbarczyk Izabela Szumniak Adam Wrzosek |
||||||||
1.3 Granice zaskarżenia |
||||||||
Wpisać kolejny numer załącznika 1 |
||||||||
Podmiot wnoszący apelację |
Obrońca oskarżonego |
|||||||
Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja |
Rozstrzygnięcie o karze |
|||||||
1.3.1 Kierunek i zakres zaskarżenia |
||||||||
☒ na korzyść ☐ na niekorzyść |
☐ w całości |
|||||||
☒ w części |
☐ |
co do winy |
||||||
☒ |
co do kary |
|||||||
☐ |
co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia |
|||||||
1.3.2 Podniesione zarzuty |
||||||||
Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji. |
||||||||
☐ |
art. 438 pkt 1 k.p.k. - obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu |
|||||||
☐ |
art. 438 pkt 1a k.p.k. - obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany |
|||||||
☐ |
art. 438 pkt 2 k.p.k. - obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia |
|||||||
☐ |
art. 438 pkt 3 k.p.k. - błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, |
|||||||
☒ |
art. 438 pkt 4 k.p.k. - rażąca niewspółmierności kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka |
|||||||
☐ |
||||||||
☐ |
brak zarzutów |
|||||||
1.4. Wnioski |
||||||||
☐ |
uchylenie |
☒ |
zmiana |
Podmiot udostępniający informację: Sąd Apelacyjny w Warszawie
Osoba, która wytworzyła informację: Anna Kalbarczyk, Adam Wrzosek
Data wytworzenia informacji: