II AKa 232/21 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Apelacyjny w Warszawie z 2022-02-09

Sygn. akt II AKa 232/21

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 9 lutego 2022 r.

Sąd Apelacyjny w Warszawie, II Wydział Karny w składzie:

Przewodniczący: Sędzia SA Anna Kalbarczyk

Sędziowie: SA Izabela Szumniak (spr.)

SA Adam Wrzosek

Protokolant: starszy sekretarz sądowy Anna Grajber

przy udziale Prokuratora Gabrieli Marczyńskiej - Tomali

po rozpoznaniu w dniu 9 lutego 2022 roku sprawy:

P. S., syna L. i Z. z domu K., urodzonego (...) w C., oskarżonego o czyn z art. 278 § 1 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k. w zw. z art. 12 k.k.

na skutek apelacji wniesionej przez obrońcę oskarżonego

od wyroku Sądu Okręgowego w Warszawie

z dnia 24 lutego 2021 r. sygn. akt XII K 65/16

I.  zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że:

a.  przyjmuje kwalifikację prawną z art. 278 § 1 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k. w zw. z art. 12 k.k. w zw. z art. 4 § 1 k.k. w brzmieniu obowiązującym w dacie czynu;

b.  wymierzoną oskarżonemu w punkcie I. wyroku karę pozbawienia wolności obniża do wysokości 3 (trzy) lat pozbawienia wolności ;

II.  zwalnia oskarżonego od ponoszenia kosztów sądowych za instancję odwoławczą.

UZASADNIENIE

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II AKa 232/21

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 24 lutego 2021 r., sygnatura akt XII K 65/16

Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3. Granice zaskarżenia

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji.

art. 438 pkt 1 k.p.k. - obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. - obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. - obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. - błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. - rażąca niewspółmierności kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

Sąd odwoławczy nie przeprowadzał postępowania dowodowego

2.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Wskazać oskarżonego.

Wskazać fakt.

Dowód ze wskazaniem numeru karty, na której znajduje się dowód.

---------------------

--------------------------------------------------------------

-------------------------------

2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Wskazać oskarżonego.

Wskazać fakt.

Dowód ze wskazaniem numeru karty, na której znajduje się dowód.

---------------------

-------------------------------------------------------------

--------------------------------

2.2. Ocena dowodów

2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Wskazać fakt

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu.

----------------

------------------------------------

---------------------------------------------------------------------------

2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Wskazać fakt

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu.

----------------

-------------------------------------

---------------------------------------------------------------------------

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

Rażącej niewspółmierności orzeczonej wobec P. S. kary pięciu lat pozbawienia wolności.

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny lub niezasadny.

Sąd Apelacyjny podzielił stanowiska autora omawianej apelacji, że orzeczona wobec oskarżonego P. S. kara pozbawienia wolności w wymiarze 5 lat winna być uznana za karę rażąco niewspółmiernie surową w rozumieniu art. 438 pkt 4 k.p.k. Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem zarówno Sądu Najwyższego jak również Sądów Apelacyjnych tego rodzaju zarzut z kategorii ocen może być uznany za trafny i zasadny wówczas gdy spełnione są łącznie dwa warunki. Pierwszy z nich to istotna, wyraźna „ bijąca wręcz po oczach” różnica pomiędzy karą orzeczoną przez Sąd I instancji a karą jaką należałoby orzec w instancji odwoławczej w następstwie prawidłowo zastosowanych dyrektyw wymiaru kary. Drugi z nich to stwierdzenie przez Sąd drugiej instancji naruszenia dyrektyw wymiaru kary, które określa art. 53 k.k., co może nastąpić poprzez pominięcie określonych okoliczności w tym wypadku o charakterze łagodzącym lub też gdy wprawdzie tego rodzaju okoliczności formalnie uwzględniono, ale nie nadano im właściwego znaczenia. Taka sytuacja zachodzi w przedmiotowej sprawie. Sąd dostrzegł wszystkie okoliczności wpływające obciążająco na wymiar kary, nie dostrzegł natomiast części okoliczności łagodzących, zaś tym które dostrzegł nie nadał właściwego znaczenia. W pierwszym rzędzie to właściwe znaczenie nie zostało nadane bardzo ważnej okoliczności jaką była dotychczasowa niekaralność oskarżonego, ale także dobra opinia i fakt wyrażenia skruchy. Słusznie zwrócił uwagę obrońca oskarżonego w złożonym środku odwoławczym, że nie będąc uprzednio karanym prowadził oskarżony ustabilizowany tryb życia, kształcił się i legalnie pracował. Bez wątpienia to co się wydarzyło w jego życiu, to jest popełnienie przypisanego mu czynu zabronionego stanowiło wypadek incydentalny, było pochodną nieprawidłowych decyzji i nakręcającej się spirali zadłużeń. Nie bez znaczenia pozostaje przy tym dostrzeżona przez Sąd meriti i podniesiona również w apelacji obrońcy okoliczność, że już w trakcie zdarzenia oskarżony podejmował nieudolne próby uzupełniania depozytów inwestycyjnych pokrzywdzonych klientów, zmierzając do zminimalizowania skutku w postaci szkody. Aktualnie, po popełnieniu czynu zabronionego prawidłowo funkcjonuje w społeczeństwie, pracuje, wykonuje świadczenia wolontariackie, deklaruje dokonywanie spłat z tytułu obowiązku naprawienia szkody.

Biorąc pod uwagę wszystkie wskazane okoliczności wymierzona oskarżonemu kara 5 lat pozbawienia wolności jawi się jako rażąco niewspółmierna, a zatem zachodzi sytuacja wyraźnej różnicy pomiędzy karą orzeczoną przez Sąd I instancji, a karą jaką należałoby orzec w instancji odwoławczej, w następstwie prawidłowo zastosowanych dyrektyw wymiaru kary. Zarzut obrońcy okazał się zatem o tyle zasadny, że doprowadził do obniżenia wymierzonej kary do wysokości 3 lat pozbawienia wolności. Tak orzeczona kara w ocenie Sądu Apelacyjnego jest adekwatna zarówno do stopnia winy jak i stopnia społecznej szkodliwości czynu, który- i tu należy zgodzić się z oceną Sądu meriti- jest znaczny. Ta okoliczność, związana przede wszystkim z wartością przywłaszczonego mienia oraz faktem, że oskarżony był przecież osobą zawodowo zobowiązaną do czuwania nad bezpieczeństwem powierzonych mu środków nie pozwolił Sądowi odwoławczemu na obniżenie kary do postulowanej przez obrońcę wysokości 2 lat pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania. Tak wymierzona kara nie spełniłaby swoich celów w zakresie zarówno prewencji szczególnej jak i ogólnej, będąc sprzeczną z poczuciem społecznej sprawiedliwości kary. Ukształtowanie jej w takiej wysokości i z warunkowym zawieszeniem rodziłoby poczucie braku sprawiedliwości w karaniu i pobłażliwego podejścia do tego rodzaju poważnych przestępstw.

Wniosek

O zmianę wyroku w zaskarżonej części poprzez wymierzenie oskarżonemu kary 2 lat pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres próby 5 lat, przy zastosowaniu art. 4 § 1 k.k.

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny lub niezasadny.

Wniosek o zmianę, jako zasadny został uwzględniony. Jednocześnie Sąd odwoławczy uznał, że obniżenie kary pozbawienia wolności z uwagi na jej rażącą niewspółmierność może być uwzględnione do wysokości 3 lat pozbawienia wolności, co zostało omówione w sekcji 3 dotyczącej powodów uznania zarzutu za zasadny lub niezasadny.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

Wskazać wszystkie okoliczności, które sąd uwzględnił z urzędu, niezależnie od granic zaskarżenia
i podniesionych zarzutów (art. 439 k.p.k., art. 440 k.p.k.).

---------------------------------------------------------------------------------------

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności.

------------------------------------------------------------------------------------------------

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

1

Przedmiot utrzymania w mocy

-------------------------------------------------------------------------

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy.

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot i zakres zmiany

1.  Przyjęto kwalifikację prawną z art. 278 § 1 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k. w zw. z art. 12 k.k. w zw. z art. 4 § 1 k.k.;

2.  Wymierzoną oskarżonemu w punkcie I. wyroku Sądu I instancji karę pozbawienia wolności obniżono do wysokości 3 lat pozbawienia wolności.

Zwięźle o powodach zmiany.

Ad 1. Wobec dodania art. 57 b k.k. ustawą z 19 czerwca 2020 r., zmieniającą ustawę kodeks karny z dniem 24 czerwca 2020 r., traktującego o karze orzekanej za przestępstwo będące czynem ciągłym Sąd Apelacyjny uznał, że ustawa obowiązująca na dzień popełnienia czynu przez oskarżonego jest dla niego względniejsza;

Ad 2. Wobec uwzględnienia zarzutu apelacji obrońcy oskarżonego wymierzona mu kara pozbawienia wolności została obniżona.

5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

-------------------------------------------------------------

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia.

-------------------------------------------------------------------------------------------------

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia.

-------------------------------------------------------------------------------------------------

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia.

-------------------------------------------------------------------------------------------------

4.

Konieczność warunkowego umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i warunkowego umorzenia ze wskazaniem podstawy prawnej warunkowego umorzenia postępowania.

-------------------------------------------------------------------------------------------------

5.

-------------------------------------------------------------

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia.

-------------------------------------------------------------------------------------------------

5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

-------------------------------------------------------------------------------------------------

5.4. Inne rozstrzygnięcia z wyroku

Lp.

Wskazać punkt rozstrzygnięcia z wyroku.

Przytoczyć okoliczności.

-------------------------------------

--------------------------------------------------

6.  Koszty Procesu

Wskazać oskarżonego.

Wskazać punkt rozstrzygnięcia z wyroku.

Przytoczyć okoliczności.

II

Zwolniono oskarżonego od ponoszenia kosztów sądowych za instancję odwoławczą z uwagi na wymierzoną karę bezwzględnego pozbawienia wolności oraz konieczność zapłacenia odszkodowania na rzecz pokrzywdzonego, co ma wpływ na jego sytuację majątkową.

7.  PODPIS

Anna Kalbarczyk

Izabela Szumniak Adam Wrzosek

1.3 Granice zaskarżenia

Wpisać kolejny numer załącznika 1

Podmiot wnoszący apelację

Obrońca oskarżonego

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Rozstrzygnięcie o karze

1.3.1 Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2 Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji.

art. 438 pkt 1 k.p.k. - obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. - obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. - obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. - błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. - rażąca niewspółmierności kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Piotr Grodecki
Podmiot udostępniający informację: Sąd Apelacyjny w Warszawie
Osoba, która wytworzyła informację:  Anna Kalbarczyk,  Adam Wrzosek
Data wytworzenia informacji: