Portal Orzeczeń Sądu Apelacyjnego w Warszawie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 23 września 2016r.

Sąd Apelacyjny w Warszawie II Wydział Karny w składzie:

Przewodniczący Sędzia SA – Ewa Gregajtys

Sędziowie SA – Zbigniew Kapiński (spr.)

SO (del.) – Grzegorz Miśkiewicz

Protokolant – sekr. sąd. Piotr Grodecki

przy udziale oskarżyciela posiłkowego S. (...)

przy udziale Prokuratora Anny Adamiak

po rozpoznaniu w dniu 23 września 2016 r.

sprawy

1)  J. J. (1), ur. (...) w W., c. S. i J. z d. O.

2)  R. P., ur. (...) w W., s. T.
i G. z d. L.

oskarżonych z art. 284 § 1 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k. w zw. z art. 11
§ 2 k.k. (ad. 1) i art. 18 § 3 k.k. w zw. z art. 284 § 1 k.k. w zw. z art. 271
§ 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. i w zw. z art. 12 k.k.

na skutek apelacji, wniesionych przez obrońców obojga oskarżonych

od wyroku Sądu Okręgowego w Warszawie

z dnia 23 marca 2016 r. sygn. akt XII K 3/14

I.  zmienia zaskarżony wyrok w odniesieniu do oskarżonej J. J. (1) w ten sposób, że eliminuje z podstawy jej skazania art. 11 § 2 k.k. zaś z podstawy wymiaru kary art. 11 § 3 k.k.;

II.  w pozostałym zakresie zaskarżony wyrok w odniesieniu do oskarżonej J. J. (1) i oskarżonego R. P. utrzymuje w mocy;

III.  zasądza od oskarżonych J. J. (1) i R. P. na rzecz Skarbu Państwa tytułem opłaty za drugą instancję po 1.180 zł oraz obciąża ich wydatkami poniesionymi w postępowaniu odwoławczym po połowie;

IV.  zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adwokatów: M. R. oraz O. S. Kancelarie Adwokackie w W. po 738 zł w tym 23% VAT za obronę z urzędu oskarżonych wykonywaną w postępowaniu odwoławczym przed Sądem Apelacyjnym.

UZASADNIENIE

Prokuratura oskarżyła J. J. (1) o to, że:

w dniu 30 czerwca 2006 roku w W. przywłaszczyła sobie cudze prawo majątkowe w postaci spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu położonego w W. przy ulicy (...) lokal (...) o znacznej wartości nie mniejszej niż 340.000 złotych poprzez posłużenie się przed notariuszem A. K. (1) przy sporządzaniu aktu notarialnego z dnia 30 czerwca 2006 r. Repertorium (...) numer (...) podrobionym dokumentem w postaci zaświadczenia z dnia 20 czerwca
2006 r. wydanego przez Zarząd S. (...), w którym to podrobiono podpis A. K. (2) oraz poświadczono nieprawdę co do faktu przysługiwania J. J. (1) spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu numer (...) w kamienicy przy ul. (...) w W., czym działała na szkodę S. (...) z siedzibą w W. ul. (...),

tj. o czyn z art. 284 § 1 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k. w zb. z art. 270 § 1 k.k. w zb. z art. 273 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k.

zaś R. P. o to, że:

w okresie od 20 czerwca 2006 roku do 30 czerwca 2006 roku, działając w warunkach czynu ciągłego w W., w zamiarze aby J. J. (1) przywłaszczyła sobie cudze prawo majątkowe w postaci spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu położonego w W. przy ulicy (...) lokal (...) o znacznej wartości nie mniejszej niż 340.000 złotych, swoim zachowaniem ułatwił jej popełnienie tego przestępstwa poprzez wystawienie zaświadczenia z dnia 20 czerwca 2006 roku, w którym to poświadczył nieprawdę co do okoliczności mającej znaczenie prawne w postaci faktu przysługiwania J. J. (1) spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu numer (...) w kamienicy przy ul. (...) w W. oraz z podrobionym podpisem A. K. (2) a następnie przedłożył w/w zaświadczenie przed notariuszem A. K. (1) przy sporządzaniu aktu notarialnego z dnia 30 czerwca 2006 roku Repertorium (...) numer (...) czym działał na szkodęS. (...) z siedzibą w W. ul. (...),

tj. o czyn z art. 18 § 3 k.k. w zw. z art. 284 § 1 k.k. w zw. z art. 271 § 1 k.k. w zb. z art. 270 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. w zw. z art. 12 k.k.

Sąd Okręgowy w Warszawie wyrokiem z dnia 23 marca 2016 r. oskarżoną J. J. (1) uznał za winną tego, że w dniu 30 czerwca 2006 roku w W. przywłaszczyła sobie cudze prawo majątkowe w postaci spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu położonego w W. przy ulicy (...) lokal (...) o znacznej wartości nie mniejszej niż 340.000 złotych poprzez posłużenie się przed notariuszem A. K. (1) przy sporządzaniu aktu notarialnego z dnia 30 czerwca 2006 r. Repertorium (...) numer (...) dokumentem w postaci zaświadczenia z dnia 20 czerwca 2006 r. wydanego przez Zarząd S. (...), podpisanego przez A. K. (2) i R. P. w którym poświadczono nieprawdę co do faktu przysługiwania J. J. (1) spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu numer (...) w kamienicy przy ul. (...) w W., czym działała na szkodę S. (...)z siedzibą w W. ul. (...), tj. czynu z art. 284 § 1 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. i za to na podstawie art. 284 § 1 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. skazał, zaś na podstawie art. 294 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 3 k.k. i art. 33 § 1, 2 i 3 k.k. wymierzył jej karę 1 (jednego) roku pozbawienia wolności i karę grzywny w wysokości 50 (pięćdziesięciu) stawek dziennych), ustalając wysokość tej stawki na kwotę 100 (sto) złotych;

oskarżonego R. P. uznał za winnego tego, że w okresie od 20 czerwca 2006 roku do 30 czerwca 2006 roku, działając w warunkach czynu ciągłego w W., w zamiarze aby J. J. (1) przywłaszczyła sobie cudze prawo majątkowe w postaci spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu położonego w W. przy ulicy (...) lokal (...) o znacznej wartości nie mniejszej niż 340.000 złotych, swoim zachowaniem ułatwił jej popełnienie tego przestępstwa poprzez wystawienie zaświadczenia z dnia 20 czerwca 2006 roku, podpisanego przez A. K. (2) i siebie jako członka Zarządu S. (...), w którym to poświadczył nieprawdę co do okoliczności mającej znaczenie prawne w postaci faktu przysługiwania J. J. (1) spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu numer (...) w kamienicy przy ul. (...) w W., a następnie przedłożył w/w zaświadczenie przed notariuszem A. K. (1) przy sporządzaniu aktu notarialnego z dnia 30 czerwca 2006 roku Repertorium (...) numer (...) czym działał na szkodę S. (...) z siedzibą w W. ul. (...), tj. czynu z art. 18 § 3 k.k. w zw. z art. 284 § 1 k.k. w zw. z art. 271 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. w zw. z art. 12 k.k. i za to na podstawie art. 18 § 3 k.k. w zw. z art. 284 § 1 k.k. w zw. z art. 271 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. i art. 12 k.k. skazał, a na podstawie art. 19 § 1 k.k. w zw. z art. 284 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 3 k.k. w zw. z art. 12 k.k. oraz art. 33 § 1, 2 i 3 wymierzył mu karę 1 (jednego) roku pozbawienia wolności i karę grzywny w wysokości 50 (pięćdziesięciu) stawek dziennych, ustalając wysokość tej stawki na kwotę 100 (sto) złotych;

na podstawie art. 69 § 1 i 2 k.k. oraz art. 70 § 1 pkt. 1 k.k. w brzmieniu obowiązującym do 1 lipca 2015 r. przy zastosowaniu art. 4 §. 1 k.k., wykonanie orzeczonych wobec oskarżonych J. J. (1) i R. P. kar pozbawienia wolności warunkowo zawiesił na okres próby 2 lat;

na mocy art. 46 § 1 k.k. orzekł wobec obojga oskarżonych obowiązek solidarnego naprawienia szkody wyrządzonej przestępstwem przez zwrot kwoty 340.000,00 (trzystu czterdziestu tysięcy) złotych uzyskanej ze sprzedaży mieszkania nr (...) położonego w kamienicy przy ul. (...) w W. na rzecz małżeństwa A. i M. K.;

zasądził od Skarbu Państwa na rzecz Kancelarii Adwokackiej adw. O. S. oraz na rzecz Kancelarii Adwokackiej adw. M. R. kwoty po 1524 (jeden tysiąc pięćset dwadzieścia cztery) złote plus 23% VAT, tytułem zwrotu kosztów obrony z urzędu odpowiednio oskarżonych R. P. i J. J. (1) przed Sądem Okręgowym;

zasądził od J. J. (1) i R. P. na rzecz Skarbu Państwa opłatę sądową w kwocie po 1.180,00 zł (jeden tysiąc sto osiemdziesiąt) złotych oraz koszty postępowania za I instancję.

Powyższy wyrok został zaskarżony przez obrońców obojga oskarżonych.

Obrońca J. J. (1) na podstawie art. 444 k.p.k. zaskarżyła wyrok w całości na jej korzyść i w oparciu o przepis art. 438 pkt 2 i 3 k.p.k. wyrokowi zarzuciła:

• obrazę przepisów prawa procesowego a mianowicie art. 5 § 2, art. 7, art. 410 i art. 424 § 1 pkt 1 k.p.k. poprzez wydanie wyroku na podstawie wadliwej oceny materiału dowodowego, z pominięciem wątpliwości, które wbrew zasadzie in dubio pro reo, wpłynęły na niekorzyść oskarżonej, poprzez brak omówienia sprzeczności w zeznaniach świadka K., pominięcie okoliczności, iż uprzednio prowadzone postępowanie przygotowawcze z zawiadomienia spółdzielni wykazało, iż nie doszło do nieprawidłowości przy nabyciu lokalu nr (...), uznanie, iż wyjaśnienia oskarżonej są niewiarygodne albowiem nie dysponowała dowodami wpłat wkładu, w sytuacji gdy również spółdzielnia nie dysponowała żadnymi dokumentami księgowymi, które po upływie 5 lat są niszczone, poprzez pominięcie dowodów złożonych przez oskarżoną w postaci umowy i opłat czynszu w 2005r. wskazujących na jej prawo do lokalu, co w konsekwencji doprowadziło do błędu w ustaleniach faktycznych, a tym samym przedstawione w uzasadnieniu wyroku rozumowanie Sądu I instancji wydaje się być rozumowaniem raczej dowolnym aniżeli swobodnym.

Wskazując na powyższe w oparciu o 437 § 1 k.p.k. wniosła o:

zmianę zaskarżonego wyroku poprzez uniewinnienie oskarżonej J. J. (1) od zarzucanego mu czynu.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja wniesiona przez obrońcę oskarżonej nie jest zasadna i nie zasługuje na uwzględnienie zawarty w niej wniosek.

Wbrew twierdzeniom skarżącej Sąd Okręgowy nie dopuścił się obrazy wymienionych w treści petitum przepisów prawa procesowego, tj. art. 5 § 2 k.p.k., art. 7, art. 410 i 424 § 1 pkt 1 k.p.k.

Odnośnie rzekomej obrazy ostatniego z wymienionych to należy zauważyć, że od 1 lipca 2015 r. obowiązuje art. 455a k.p.k. z którego treści wynika, że nie można uchylić wyroku z tego powodu, że jego uzasadnienie nie spełnia wymogów określonych w art. 424 k.p.k.

Analiza pisemnych motywów zaskarżonego wyroku dowodzi jednak, że zawarte są w nich wszystkie niezbędne elementy określone w art. 424 k.p.k. i treść uzasadnienia umożliwia Sądowi odwoławczemu dokonanie instancyjnej kontroli zaskarżonego wyroku przez pryzmat zawartych w apelacji zarzutów oraz poznanie toku rozumowania Sądu meriti odnośnie dokonanych w sprawie ustaleń faktycznych ich dowodowej podstawy w aspekcie analizy i oceny poszczególnych dowodów, przyjętej w wyroku kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonej oraz rodzaju i wymiaru orzeczonych kar.

Nie doszło również do obrazy pozostałych przepisów postępowania wymienionych w petitum przez skarżącą, tj. art. 5 § 2, 7 i 410 k.p.k. Dla skuteczności zarzutu naruszenia art. 410 k.p.k. konieczne jest wykazanie, że Sąd pierwszej instancji oparł swoje ustalenia na dowodzie lub dowodach, których nie wyprowadził w sposób legalny zgodny z przepisami k.p.k. do materiału dowodowego lub też, że określony dowód został przez Sąd meriti pominięty przy analizie i ocenie lub też, gdy Sąd obdarzył w całości walorem wiarygodności jakiś dowód a następnie tak ocenionego dowodu nie uwzględnił przy dokonywaniu ustaleń faktycznych.

W przedmiotowej sprawie żadna z opisanych wyżej sytuacji nie zachodzi i skarżąca zarówno w treści zarzutu, jak również w uzasadnieniu nie wskazała w sposób przekonujący, że Sąd meriti naruszył art. 410 k.p.k.

Za obrazę tego przepisu nie może być uznane rzekome pominięcie przez Sąd okoliczności, że uprzednio prowadzone postępowanie przygotowawcze z zawiadomienia spółdzielni wykazać miało, iż nie doszło do nieprawidłowości przy nabyciu lokalu nr (...) przy ul. (...).

Sąd Okręgowy poczynił bowiem ustalenia faktyczne w oparciu o zebrane w sprawie dowody osobowe jak również w postaci dołączonych do akt dokumentów dotyczących przedmiotowego lokalu nr (...).

Wbrew twierdzeniom skarżącej Sąd Okręgowy wszystkie wyżej wskazane dowody ocenił w sposób prawidłowy nie przekraczając granic określonych w art. 7 k.p.k.

Dokonana przez Sąd meriti ocena poszczególnych dowodów w tym wyjaśnień złożonych przez oskarżoną nie zawiera błędów natury faktycznej i logicznej, zgodna jest z zasadami wiedzy, logiki i doświadczenia życiowego i tym samym zasługuje na akceptacje ze strony Sądu odwoławczego.

Zasadnie uznano, że wyjaśnienia złożone przez J. J. (1) zasługują na wiarę jedynie w zakresie w którym oskarżona wskazuje, iż w 2006 r. sprzedała mieszkanie za kwotę 340.000 zł, gdyż ten fakt znajduje potwierdzenie w zgromadzonym w niniejszej sprawie materiale dowodowym.

Słusznie natomiast odmówiono wiary wyjaśnieniom oskarżonej w pozostałym zakresie, gdyż zgromadzone w sprawie dowody w postaci dokumentów wykluczają w sposób jednoznaczny możliwość posiadania legalnego tytułu prawnego do lokalu nr (...) przy ul. (...), zaś przedstawione przez nią w dniu podpisania aktu notarialnego zaświadczenie z dnia 20 czerwca 2006 r. poświadczało nieprawdę. Wymowa i znaczenie pozostałych dokumentów w tym uchwał spółdzielni jest bowiem w tym zakresie jednoznaczna.

Wynika z nich, że dopiero w 2008 r. sporządzono wS. (...) inwentaryzację wszystkich lokali i pomieszczeń przynależnych oraz ustalono udziały w nieruchomości wspólnej.

Sąd Okręgowy chociażby na tej podstawie zasadnie uznał, że uchwała nr 10/2005 z dnia 15 listopada 2005 r. dotycząca określenia odrębnej własności lokali i współwłasności nieruchomości nie mogła być podjęta w 2005 r.

Ponadto z załączonych do akt dokumentów wynika, że zgodnie z protokołem lustracyjnym dotyczącym okresu od 28 października 2011 r. do 29 lutego 2012 r. spółdzielnia na podstawie ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. wystąpiła w dniu 13 maja 2008 r. z wnioskiem o odpłatne przekształcenie prawa użytkowania wieczystego w prawo własności nieruchomości i decyzja w tym zakresie została wydana w dniu 6 stycznia 2010 r. przez Prezydenta Miasta Stołecznego W., w której orzeczono o odpłatnym przekształceniu prawa użytkowania wieczystego przysługującego S. (...) w prawo własności odnośnie nieruchomości gruntowej zabudowanej budynkiem wielomieszkaniowym położonej w W. przy ul. (...).

Sąd Okręgowy nie dopuścił się w opisanej sytuacji obrazy art. 5 § 2 k.p.k., bowiem w przedmiotowej sprawie w ogóle nie było potrzeby sięgania po regułę in dubio pro reo.

Zebrane w sprawie dowody pozwalały bowiem Sądowi pierwszej instancji na dokonanie stanowczych ustaleń, a to wyklucza zastosowanie zawartej w art. 5 § 2 k.p.k. zasady.

Z treści tych dowodów wynika w sposób jednoznaczny, że J. J. (1) nie posiadała żadnego tytułu prawnego do lokalu nr (...) przy ul. (...) w W., a zatem nie mogła w sposób zgodny z prawem dysponować tym lokalem i sprzedać go A. i M. K.. Do sporządzenia aktu notarialnego w dniu 30 czerwca 2006 r. doszło zaś tylko dlatego, że oskarżona przedstawiła zaświadczenie z dnia 20 czerwca 2006 r. poświadczające nieprawdę. Oskarżona nie mogła mieć zatem z przyczyn wyżej wskazanych żadnych potwierdzeń wpłat na łączną kwotę 200.000 zł, gdyż tych wpłat nie dokonała.

Rozważania Sądu meriti odnoszące się do tej kwestii nie stanowią zatem wbrew twierdzeniom skarżącej obrazy art. 5 § 2 k.p.k. Skoro więc Sąd Okręgowy nie dopuścił się obrazy wskazanych przez autorkę apelacji przepisów ze sfery gromadzenia i oceny dowodów to uznać również należy, że dokonane przez ten Sąd ustalenia faktyczne są prawidłowe i mają pełne oparcie w materiale dowodowym zgromadzonym w niniejszej sprawie, który został w sposób zgodny z zasadą zawartą w art. 7 k.p.k. oceniony.

Sąd Apelacyjny dokonując instancyjnej kontroli zaskarżonego wyroku uznał, że w zakresie kwalifikacji prawnej niezasadnie zastosowano instytucję kumulatywnej kwalifikacji prawnej czynu, o której mowa w art. 11 § 2 k.k.

Zastosowanie w przedmiotowej sprawie także art. 294 § 1 k.k. nie wynika bowiem dlatego, że w dyspozycji art. 284 § 1 k.k. nie mieści się całość zachowania oskarżonej w zakresie znamion.

Zastosowanie art. 294 § 1 k.k. z uwagi na fakt, że przywłaszczone mienie było znacznej wartości nie daje podstawy do zastosowania kumulatywnej kwalifikacji prawnej z art. 11 § 2 k.k. W związku z tym Sąd odwoławczy wyeliminował z podstawy skazania art. 11 § 2 k.k., zaś z podstawy wymiaru kary art. 11 § 3 k.k.

Nie było zaś żadnych podstaw, aby dokonać korekty w zakresie orzeczonych wobec oskarżonej kar i środka karnego.

Orzeczone wobec J. J. (1) kary nie noszą w sobie cech rażącej surowości, o której mowa w art. 438 pkt 4 k.p.k. i przy ich wymiarze w sposób prawidłowy zastosowano dyrektywy określone w art. 53 k.k.

Mając na uwadze powyższe Sąd Apelacyjny nie znalazł żadnych podstaw do uwzględnienia omawianej apelacji i w związku z tym orzekł jak w wyroku.

Orzeczenie o kosztach sądowych za postępowanie odwoławcze oparto zaś na podstawie art. 633, 634 i 636 § 1 i 2 k.p.k.