Serwis Internetowy Portal Orzeczeń używa plików cookies. Jeżeli nie wyrażają Państwo zgody, by pliki cookies były zapisywane na dysku należy zmienić ustawienia przeglądarki internetowej. Korzystając dalej z serwisu wyrażają Państwo zgodę na używanie cookies , zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki.

II AKa 283/19 - wyrok Sąd Apelacyjny w Warszawie z 2019-12-16

Sygn. akt II AKa 283/19

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 16 grudnia 2019 r.

Sąd Apelacyjny w Warszawie w II Wydziale Karnym w składzie:

Przewodniczący SSA Grzegorz Salamon

Sędziowie: SA Dorota Tyrała

SO del. Katarzyna Capałowska (spr.)

Protokolant: sekr. sąd. Olaf Artymiuk

przy udziale prokuratora Hanny Gorajskiej - Majewskiej

po rozpoznaniu 16 grudnia 2019 r.

sprawy P. Ł., syna S. i B. z domu W., urodzonego w dniu (...) w W.

oskarżonego z art. 286 § 1 kk w zw. z art. 12 k.k. w zw. z art. 294 § 1 kk w zw. z art. 64§1 kk i in.

na skutek apelacji wniesionej przez obrońcę oskarżonego

od wyroku Sądu Okręgowego w Warszawie

z dnia 21 lutego 2019 r. sygn. XII K 10/19;

1.  uchyla zaskarżony wyrok wobec P. Ł. i sprawę przekazuje Sądowi Okręgowemu w Warszawie do ponownego rozpoznania;

2.  zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. K. R. kwotę 738 (siedemset trzydzieści osiem) zł w tym 23 % VAT tytułem obrony oskarżonego z urzędu w postepowaniu odwoławczym.

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II AKa 283/19

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Okręgowego w Warszawie o sygn. XII K 10/19 z dnia 21 lutego 2019 r.

1.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3. Granice zaskarżenia

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

2.1. Ustalenie faktów

2.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

Przed Sądem Apelacyjnym nie toczyło się postępowanie dowodowe.

2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

Przed Sądem Apelacyjnym nie toczyło się postępowanie dowodowe

2.2. Ocena dowodów

2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

Apelację od wyroku Sądu Okręgowego w Warszawie o sygn. XII K 10/19. wywiódł obrońca oskarżonego zarzucając przedmiotowemu wyrokowi

Na podstawie art. 427 1 i 2 i art. 438 pkt 1 KPK zaskarżonemu wyrokowi zarzucił: 1) obrazę przepisów prawa procesowego, która mogła mieć wpływ na treść orzeczenia, a mianowicie art. 387§2 KPK poprzez uwzględnienie wniosku oskarżonego o wydanie wyroku skazującego, pomimo że okoliczności popełnienia przestępstwa i wina budzą wątpliwości. Z materiału dowodowego wynika, że P. Ł. wprawdzie dopuścił się większości zarzucanych mu czynów w akcie oskarżenia, jednak z materiału dowodowego zebranego w sprawie wynika, że istnieją oczywiste wątpliwości co do popełnienia przez oskarżonego czynów

w dniach 16 maja 2017 r. (kwota 6572,94 zł), 13 grudnia 2017 r. (kwota 99,99 zł) oraz 25 kwietnia 2018 r. (4 transakcje w kwotach po 8000 zł każda).

2) rażącą obrazę przepisów prawa materialnego, a mianowicie art. 286§1 KK w zw. z art. 12 KK w zw. z art. 294§1 KK w zw. z art. 64 KK poprzez błędne jego zastosowanie i przyjęcie, że oskarżony P. Ł. dopuścił się zarzucanego mu czynu w dniach 16 maja 2017 r. (kwota 6572,94 zł), 13 grudnia 2017 r. (kwota 99,99 zł) oraz 25 kwietnia 2018 r. (4 transakcje w kwotach po 8000 zł każda), tj. działając w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, doprowadził (...) S.A. do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w powyższych kwotach generując transakcję płatniczą, której celem było doładowanie karty obsługiwanej przez akceptanta, jako sposób płatności wybierając przelew tradycyjny, a następnie z systemu Przelewy (...) otrzymał numer rachunku wraz z indywidualnym numerem płatności P24, w celu przeprowadzenia planowanej transakcji, z którym udał się do placówki bankowej, gdzie dokonał wpłaty na konto na powyższe kwoty, które następnie niezwłocznie anulował, podając jako powód błędnie wskazany kod do akceptacji, wprowadzając tym samym pracownika banku w błąd co do faktu faktycznego wycofania wpłaty, która w rzeczywistości została przyjęta przez system do realizacji, podczas gdy z prawidłowo ustalonego stanu faktycznego wynika, że:

a) w przypadku czynu z dnia 25 kwietnia 2018 r. (kwota 32 000 zł) można jedynie mówić o usiłowaniu a nie dokonaniu, z materiału dowodowego jasno wynika, że ostatnia z transakcji została zablokowana, ponieważ pracownik banku zauważył podejrzane zachowanie oskarżonego (k. 100);

b) w przypadku czynu z dnia 13 grudnia 2017 r. (kwota 99,99 zł) błędnie został on zakwalifikowany jako dokonany przez oskarżonego P. Ł., z uwagi na fakt, że z prawidłowo ustalonego stanu faktycznego oraz materiału dowodowego wynika, że nazwisko R. S. pojawia się jedynie raz, kwota przelewu nie jest zbliżona do dokonywanych wpłat a jednocześnie z opinii biegłego z zakresu badań dokumentów i pisma ręcznego wynika, że podpis taki mógł zostać nakreślony przez wiele osób (k. 908);

c) w przypadku czynu z dnia 16 maja 2017 r. (kwota 6572,94 zł) błędnie został on zakwalifikowany jako dokonany przez oskarżonego P. Ł., z uwagi na fakt, że z prawidłowo ustalonego stanu faktycznego oraz materiału dowodowego wynika, że P. Ł. w tym dniu nie przebywał w Polsce.

☒ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Na wstępie rozważań podnieść należy, iż w niniejszej sprawie w dniu 20 lutego 2019 r. w toku postępowania sądowego obrońca złożył wniosek w trybie art. 335 a kpk ( 1101-1109, t.6) o skazanie bez przeprowadzania postępowania dowodowego. Wniosek ten finalnie został przez Sad pierwszej instancji rozpoznany na posiedzeniu w dniu 21 lutego 2019 r. (k. 1105- 1108) a podstawą prawną wskazaną przez Sąd dla przeprowadzenia czynności procesowej i wydania wyroku stał się art. 387 §1 §2 §5 kpk. Z treści protokołu nie wynika, aby oskarżony obecny na posiedzeniu został pouczony o treści art. 447 §5 kpk. ( Por. obligatoryjne pouczenia w treści art. 387 §1a kpk i art. 343 §5a kpk w zw. z art. 343a kpk).Przepis art.447 § 5kpk stanowi, iż podstawą apelacji nie mogą być zarzuty określone w art. 438 pkt. 3 i 4 kpk związane z treścią zawartego porozumienia, o którym mowa w art. 343, art. 343a kpk i art. 387 kpk.

Lektura sformułowanych zarzutów w apelacji obrońcy skłania do konstatacji, iż w rzeczywistości drugi z zarzutów – opisany jako zarzut rażącej obrazy prawa materialnego de facto stanowi zarzut błędu w ustaleniach faktycznych dokonanych przez Sąd Okręgowy, a więc jest zarzutem wskazanym w przepisie art. 438 pkt 3 kpk. Z tej przyczyny Sąd Odwoławczy uznał, że zarzut ten nie jest zasadny jako zarzut obrazy prawa materialnego i wskazał częściową zasadność tego zarzutu, uznając zarazem, iż dopuszczono się błędu w ustaleniach faktycznych wskazanych w tym zarzucie i uzasadnieniu apelacji do tego zarzutu.

W tym miejscu należy jednoznacznie zastrzec, iż gdyby oskarżony został prawidłowo pouczony o treści art. 447 §5 kpk, wówczas należałoby przyjąć, iż zgłaszanie w apelacji tak sformułowanego zarzutu obrazy prawa materialnego stanowiłoby obejście prawa oraz dyspozycji treści ww. przepisu.

Zarzut obrazy prawa procesowego w postaci art. 387 §2 kpk mogącej mieć wpływ na treść orzeczenia został prawidłowo sformułowany.

Wniosek

Wniosek zawarty w apelacji obrońcy o uchylenie wyroku Sądu Okręgowego i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania temu Sądowi był zasadny i zasługiwał na uwzględnienie z przyczyn jak podane w pkt. 5.3.1. pp. 2.1. niniejszego uzasadnienia.

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany

5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

Podczas postępowania sądowego w doszło do przemieszania dwóch instytucji procesowych zawartych w :

1/.art. 338a kpk – dotyczącego wniosku o wydanie wyroku skazującego bez przeprowadzania postępowania dowodowego, który to wniosek jest składany jest na etapie wstępnej kontroli aktu oskarżenia przez Sąd i jest rozpoznawany na podstawie art. art. 343a kpk.

2/ art. 387 kpk – dobrowolnego poddania się karze podczas składania wyjaśnień przez oskarżonego na rozprawie głównej.

Zaskutkowało to pozbawieniem oskarżonego prawa do obrony z jednoczesnym naruszeniem zasady lojalności wobec uczestników postępowania karnego wyrażonej w art. 16 kpk.

Podstawą rozpoznania przez Sąd wniosku złożonego przez obrońcę o wydanie wyroku skazującego stał się art. 387 kpk. Przepis ten został wskazany zarówno w protokole z dnia 21 lutego 2019 r. jak i uzasadnieniu wyroku – vide str. 23 i 24 uzasadnienia. W tym miejscu zaznaczyć należy, iż dla procedowania na zasadzie art. 387 kpk konieczne jest przeprowadzenie rozprawy wraz z rozpoczęciem przewodu sądowego i umożliwienie złożenia oskarżonemu wyjaśnień, celem np. konstatacji czy zachodzą warunki określone w art. 387 §2 kpk , kiedy to Sąd może uwzględnić wniosek oskarżonego o dobrowolne poddanie się karze.

O terminie czynności procesowych nie zostali powiadomieni pokrzywdzeni, którzy byli uprawnieni do zajęcia stanowiska w przedmiocie dobrowolnego poddana się karze przez oskarżonego. Nadto w toku czynności procesowych oskarżony nie został poinformowany przez Sąd przed uwzględnieniem wniosku o dobrowolne poddanie się karze o treści art. 447 §5 kpk.

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

4.1.

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

Dla wyjaśnienia wszystkich okoliczności sprawy, w tym kwestii podniesionych w apelacji obrońcy związanych z winą i sprawstwem oskarżonego ( tj. czynów z dni: 25 kwietnia 2018 r., 13 grudnia 2017 r. i 16 maja 2017 r. ) Sąd pierwszej instancji – przy ponownym rozpoznaniu sprawy wyznaczy rozprawę główną, o której prawidłowo powiadomi uczestników postępowania – w tym ujawnionych pokrzywdzonych ( w aktach sprawy brak informacji o powiadomieniu pokrzywdzonych o posiedzeniu wyznaczonym w dniu 21 lutego 2019 r. przez Sad pierwszej instancji). Podczas rozprawy, po rozpoczęciu przewodu sądowego, oskarżony będzie miał możliwość złożenia wyjaśnień i wypowiedzenia się co do okoliczności zarzuconych mu czynów. Brak jest przeszkód aby przy ponownym rozpoznaniu sprawy został złożony wniosek w trybie art. 387 §1§2 kpk., a jego uwzględnienie mogło zostać uzależnione od zmian wskazanych przez Sąd ( art. 387 §3 kpk) jeśli zajdzie taka konieczność. Stosownie do dokonanych ustaleń i złożonych wniosków Sąd pierwszej instancji rozstrzygnie o konieczności naprawienia szkody przez oskarżonego.

Koniecznym będzie w wypadku złożenia wniosku o dobrowolne poddanie się karze przez oskarżonego, przed uwzględnieniem tego wniosku – pouczenie oskarżonego o treści art. 447 §5 kpk.

5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

Punkt 2 wyroku Sądu Apelacyjnego.

Sąd z uwagi na treść orzeczenia i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania nie rozstrzygał o kosztach procesu, jedynie na wniosek obrońcy z urzędu przyznał koszty zastępstwa procesowego tytułem obrony oskarżonego z urzędu w postepowaniu odwoławczym – w kwocie 738 zł.

7.  PODPIS

Katarzyna Capałowska Grzegorz Salamon Dorota Tyrała

1.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

Obrońca oskarżonego

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Skazanie i ustalenia faktyczne

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Piotr Grodecki
Podmiot udostępniający informację: Sąd Apelacyjny w Warszawie
Osoba, która wytworzyła informację:  Grzegorz Salamon,  Dorota Tyrała
Data wytworzenia informacji: