II AKa 286/23 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Apelacyjny w Warszawie z 2023-11-24
Sygn. akt II AKa 286/23
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 24 listopada 2023 r.
Sąd Apelacyjny w Warszawie II Wydział Karny w składzie:
Przewodniczący: SSA – Rafał Kaniok (spr.)
Sędziowie: SA – Małgorzata Janicz
SA – Ewa Jethon
Protokolant: – Wiktoria Siporska
przy udziale Prokuratora Marzeny Kiełek - Łopińskiej
po rozpoznaniu w dniu 24 listopada 2023r.
sprawy P. D. s. S. i B., ur. (...) w W.
oskarżonego z art. 18 § 3 k.k. w zw. z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k. w zb. z art. 297 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k.
na skutek apelacji, wniesio nej przez obrońcę oskarżonego
od wyroku Sądu Okręgowego Warszawa-Praga w Warszawie
z dnia 27 kwietnia 2023r. sygn. akt V K 182/20
1) zmienia wyrok w zaskarżonej części w ten sposób, że kwotę zasądzoną w pkt 3 wyroku na rzecz adw. K. M. podwyższa do 2280 (dwa tysiące dwieście osiemdziesiąt) złotych plus VAT;
2) w pozostałej zaskarżonej części utrzymuje wyrok w mocy;
3) zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. K. M. Kancelaria Adwokacka w W. kwotę 1200 (tysiąc dwieście) złotych plus VAT, tytułem wynagrodzenia za obronę z urzędu w postępowaniu odwoławczym;
4) zwalnia skazanego od kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze, wydatkami obciążając Skarb Państwa.
UZASADNIENIE
UZASADNIENIE |
|||||||||||||||
Formularz UK 2 |
Sygnatura akt |
II AKa 286/23 |
|||||||||||||
Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników: |
1 |
||||||||||||||
1. CZĘŚĆ WSTĘPNA |
|||||||||||||||
1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji |
|||||||||||||||
Wyrok Sądu Okręgowego Warszawa – Praga w Warszawie z 27.XI.2023 r., sygn. VK 182/20 |
|||||||||||||||
1.2. Podmiot wnoszący apelację |
|||||||||||||||
☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego |
|||||||||||||||
☐ oskarżyciel posiłkowy |
|||||||||||||||
☐ oskarżyciel prywatny |
|||||||||||||||
☒ obrońca |
|||||||||||||||
☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego |
|||||||||||||||
☐ inny |
|||||||||||||||
1.3. Granice zaskarżenia |
|||||||||||||||
1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia |
|||||||||||||||
☒ na korzyść ☐ na niekorzyść |
☐ w całości |
||||||||||||||
☒ w części |
☐ |
co do winy |
|||||||||||||
☒ |
co do kary |
||||||||||||||
☒ |
co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia |
||||||||||||||
1.3.2. Podniesione zarzuty |
|||||||||||||||
Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji |
|||||||||||||||
☐ |
art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu |
||||||||||||||
☒ |
art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany |
||||||||||||||
☐ |
art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia |
||||||||||||||
☐ |
art. 438 pkt 3 k.p.k.
– błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, |
||||||||||||||
☒ |
art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka |
||||||||||||||
☐ |
|||||||||||||||
☐ |
brak zarzutów |
||||||||||||||
1.4. Wnioski |
|||||||||||||||
☐ |
uchylenie |
☒ |
zmiana |
||||||||||||
2. Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy |
|||||||||||||||
2.1. Ustalenie faktów |
|||||||||||||||
2.1.1. Fakty uznane za udowodnione |
|||||||||||||||
Lp. |
Oskarżony |
Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi |
Dowód |
Numer karty |
|||||||||||
2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione |
|||||||||||||||
Lp. |
Oskarżony |
Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi |
Dowód |
Numer karty |
|||||||||||
2.2. Ocena dowodów |
|||||||||||||||
Ch 2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów |
|||||||||||||||
Lp. faktu z pkt 2.1.1 |
Dowód |
Zwięźle o powodach uznania dowodu |
|||||||||||||
2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów |
|||||||||||||||
Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2 |
Dowód |
Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu |
|||||||||||||
4.
.
STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków
Lp.
Zarzut
1)
2)
3)
4)
Na podstawie przepisu art. 438 pkt 1 i 4 kpk zaskarżonej części orzeczenia zarzucono:
a)
rażącą niewspółmierność orzeczonej wobec P. D. kary 2 lat pozbawienia wolności, gdyż Sąd I instancji nie uwzględnił i nie nadał właściwego znaczenia występującym w sprawie okolicznościom przemawiającym na korzyść oskarżonego – sposobu i okoliczności jakie towarzyszyły oskarżonemu podczas popełnienia wymienionego czynu, jego trudnej wówczas sytuacji życiowej, de facto wykorzystania tej sytuacji przez inne nieustalone dotychczas osoby, a także postawy oskarżonego po jego popełnieniu – przyznania się już na etapie postępowania przygotowawczego, złożenia obszernych wyjaśnień, które następnie pozwoliły ustalić stan faktyczny sprawy i okoliczności jego popełnienia, wyrażenia skruchy i żalu, woli zmiany swojego dotychczasowego życia, podjęcia terapii w zakresie uzależnienia, ukończenia kursu wychodzenia z bezdomności, podjęcia prac dorywczych, co w konsekwencji doprowadziło do orzeczenia wobec oskarżonego rażąco niewspółmiernej kary, która nie spełnia dyrektyw wymiaru kary określonych w art. 53 kk, a których prawidłowe zastosowanie powinno skutkować orzeczeniem kary znacznie łagodniejszej;
b)
w zakresie pkt 3 wyroku - naruszenie prawa materialnego poprzez oparcie rozstrzygnięcia w zakresie kosztów za świadczoną pomoc prawną z urzędu o normę prawną, którą Trybunał Konstytucyjny wyrokiem z dnia 20 grudnia 2022 r., SK 78/21 uznał za niezgodną z Konstytucją - § 17 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 3 października 2016 roku w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokatów z urzędu, podczas gdy Sąd I instancji winien był zastosować przepisy rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie i przyznać tytułem wynagrodzenia kwotę 2280 zł (netto) powiększoną o podatek VAT, zgodnie z § 11 ust. 1 pkt 2, § 11 ust. 2 pkt. 5 oraz § 17 pkt 1 w/w rozporządzenia.
☐ zasadny
☐ częściowo zasadny
☒ niezasadny
☒ zasadny
☐ częściowo zasadny
☐ niezasadny
Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny
1)
Apelacja jest zasadna tylko co do zarzutu dotyczącego rozstrzygnięcia o kosztach za pomoc prawną świadczoną z urzędu. W tym zakresie Sąd Apelacyjny w pełni podziela stanowisko skarżącego, iż w świetle prokonstytucyjnej wykładni przepisów o kosztach nieopłaconej pomocy prawnej świadczonej przez adwokata z urzędu, stawki dla obrońców ustanowionych z urzędu nie powinny być niższe od stawek określonych w takich samych sprawach dla obrońców ustanowionych z wyboru. W praktyce oznacza to powinność ustalenia wynagrodzenia dla obrońcy z urzędu w niniejszej sprawie w oparciu o zasady określone w rozporządzeniu Ministra Sprawiedliwości z dnia 22.X.2015 w sprawie opłat za czynności adwokackie - § 11 ust. 1 pkt 2, § 11 ust. 2 pkt 5 oraz § 17 pkt 1 w/w rozporządzenia. Zgodnie z przytoczonymi przepisami – kwota wyliczona za postępowanie pierwszoinstancyjne winna wynosić (jak trafnie wskazano w apelacji) 2280 zł plus VAT należny na podstawie § 4 ust. 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3.X.2016 r. Z tych względów Sąd Apelacyjny zmienił wyrok w zakresie pkt 3 zasądzając na rzecz obrońcy kwotę wnioskowaną przez skarżącego.
2)
W pozostałym zakresie apelacja jest oczywiście bezzasadna. Zarzut rażącej niewspółmierności kary nie zasługuje na akceptacje, zaś argumenty przytoczone na jego poparcie są nieprzekonujące. Wyrok w zakresie dotyczącym kary realizuje bowiem we właściwy sposób ogólne dyrektywy wymierzania kar określone w art. 53 § 1 kk, jak też uwzględnia w należytych proporcjach wszelkie okoliczności istotne dla wymiaru kary orzeczonej wobec oskarżonego w niniejszej sprawie.
3)
Sąd wymierzając karę trafnie wyeksponował w tym zakresie kwestię wysokiego stopnia społecznej szkodliwości czynu przypisanego oskarżonemu, w ocenie którego należy zwrócić uwagę zwłaszcza na rodzaj i charakter dobra naruszonego przestępstwem, to jest zarówno cudzego mienia jak i bezpieczeństwa obrotu gospodarczego, a także na rozmiar szkody wyrządzonej pokrzywdzonemu podmiotowi (w wysokości 3.500.000 zł). Słusznie też odniesiono się w tym kontekście do okoliczności popełnienia czynu i motywacji sprawcy, który popełnił czyn w trakcie tzw. ciągu alkoholowego w celu zdobycia pieniędzy na alkohol (k 1218, k 357 v) jak też do sposobu życia oskarżonego przed popełnieniem przestępstwa, w tym do jego wielokrotnej karalności .
4)
Należy podkreślić, że to właśnie karalność oskarżonego, w szczególności za przestępstwa przeciwko mieniu, w tym za oszustwa i za przestępstwa przeciwko obrotowi gospodarczemu, wskazuje w sposób jednoznaczny, iż wymierzona mu obecnie kara 2 lat pozbawienia wolności nie może być uznana za karę niewspółmierną i wygórowaną, zwłaszcza jeżeli zważyć, że minimalne ustawowe zagrożenie za przestępstwo popełnione przez oskarżonego wynosi 1 rok pozbawienia wolności, zaś pułap maksymalny to 10 lat pozbawienia wolności. Na marginesie wypada odnotować, że oskarżony w przeszłości wielokrotnie nie wykorzystał szansy jaką były kary orzekane wobec niego z warunkowym zawieszeniem wykonania, doprowadzając każdorazowo do konieczności zarządzenia wykonania tych kar. Przemawia to dodatkowo za słusznością rozstrzygnięcia Sądu meriti, wskazującego na potrzebę dłuższej resocjalizacji oskarżonego w warunkach izolacji i tym samym przesądza o bezzasadności zarzutów i wniosków apelacyjnych, postulujących znaczne obniżenie wymierzonej oskarżonemu kary.
5)
W świetle omawianych wyżej okoliczności, kara niższa niż 2 lata pozbawienia wolności, byłaby karą rażąco niewspółmiernie łagodną.
Natomiast okoliczności korzystne dla oskarżonego, przytoczone w ramach apelacji - w tym przyznanie się do winy (jak się okazuje niekonsekwentne w toku postępowania sądowego), podjęcie terapii odwykowej, czy wyrażenie skruchy - nie równoważą ciężaru i powagi okoliczności obciążających oskarżonego, w tym w szczególności rozmiaru wyrządzonej przez niego szkody (przekraczającej przeszło 17 razy próg mienia znacznej wartości), ani jego wielokrotnej karalności.
6)
Z tych względów, wobec bezzasadności zarzutu i wniosku apelacyjnego w zakresie pkt a) apelacji Sąd Apelacyjny utrzymał w tej części zaskarżony wyrok w mocy, modyfikując go jedynie zgodnie z zarzutem i wnioskiem zawartym w pkt b) apelacji tj. co do kosztów obrony świadczonej z urzędu.
Wniosek
Na zasadzie przepisu art. 427 § 1 kpk oraz art. 437 § 1 i 2 kpk wniesiono o:
a)
zmianę przedmiotowego wyroku w zaskarżonym zakresie i wymierzenie oskarżonemu kary znacznie łagodniejszej
b)
zmianę zaskarżonego wyroku w pkt. 3 poprzez przyznanie obrońcy z urzędu kwoty 2280 zł (netto), powiększonej o podatek VAT tytułem nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez obrońcę z urzędu za postępowanie przez Sądem I Instancji z uwzględnieniem postępowania przygotowawczego.
☐ zasadny
☐ częściowo zasadny
☒ niezasadny
☒ zasadny
☐ częściowo zasadny
☐ niezasadny
Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.
Powody omówione w pkt 3 Lp 2
|
||||||||||||||||||||||
1. |
||||||||||||||||||||||
Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności |
||||||||||||||||||||||
5. ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO |
||||||||||||||||||||||
5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji |
||||||||||||||||||||||
1. |
Przedmiot utrzymania w mocy |
|||||||||||||||||||||
Zaskarżony wyrok poza pkt 3 |
||||||||||||||||||||||
Zwięźle o powodach utrzymania w mocy |
||||||||||||||||||||||
Powody wskazano w pkt 3 Lp 2 uzasadnienia |
||||||||||||||||||||||
5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji |
||||||||||||||||||||||
1. |
Przedmiot i zakres zmiany |
|||||||||||||||||||||
pkt 3 wyroku |
||||||||||||||||||||||
Zwięźle o powodach zmiany |
||||||||||||||||||||||
Powody wskazano w pkt 3 Lp 2 uzasadnienia |
|
Przytoczyć okoliczności |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
2) 3) |
Koszty pomocy prawnej z urzędu – art. 618 § 1 pkt 11 kpk Zwolnienie oskarżonego od kosztów sądowych - art. 624 § 1 kpk w związku z jego sytuacją materialną |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
6. PODPIS |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Małgorzata Janicz Rafał Kaniok Ewa Jethon |
1.3. Granice zaskarżenia |
||||||
Kolejny numer załącznika |
1 |
|||||
Podmiot wnoszący apelację |
obrońca oskarżonego |
|||||
Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja |
rozstrzygnięcie o karze rozstrzygnięcie o kosztach |
|||||
1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia |
||||||
☒ na korzyść ☐ na niekorzyść |
☐ w całości |
|||||
☒ w części |
☐ |
co do winy |
||||
☒ |
co do kary |
|||||
☒ |
co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia |
|||||
1.3.2. Podniesione zarzuty |
||||||
Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji |
||||||
☐ |
art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu |
|||||
☒ |
art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany |
|||||
☐ |
art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia |
|||||
☐ |
art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, |
|||||
☒ |
art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka |
|||||
☐ |
||||||
☐ |
brak zarzutów |
|||||
1.4. Wnioski |
||||||
☐ |
uchylenie |
☒ |
zmiana |
Podmiot udostępniający informację: Sąd Apelacyjny w Warszawie
Osoba, która wytworzyła informację: Rafał Kaniok, Małgorzata Janicz , Ewa Jethon
Data wytworzenia informacji: