II AKa 286/23 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Apelacyjny w Warszawie z 2023-11-24

Sygn. akt II AKa 286/23

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 24 listopada 2023 r.

Sąd Apelacyjny w Warszawie II Wydział Karny w składzie:

Przewodniczący: SSA – Rafał Kaniok (spr.)

Sędziowie: SA – Małgorzata Janicz

SA – Ewa Jethon

Protokolant: – Wiktoria Siporska

przy udziale Prokuratora Marzeny Kiełek - Łopińskiej

po rozpoznaniu w dniu 24 listopada 2023r.

sprawy P. D. s. S. i B., ur. (...) w W.

oskarżonego z art. 18 § 3 k.k. w zw. z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k. w zb. z art. 297 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k.

na skutek apelacji, wniesio nej przez obrońcę oskarżonego

od wyroku Sądu Okręgowego Warszawa-Praga w Warszawie

z dnia 27 kwietnia 2023r. sygn. akt V K 182/20

1)  zmienia wyrok w zaskarżonej części w ten sposób, że kwotę zasądzoną w pkt 3 wyroku na rzecz adw. K. M. podwyższa do 2280 (dwa tysiące dwieście osiemdziesiąt) złotych plus VAT;

2)  w pozostałej zaskarżonej części utrzymuje wyrok w mocy;

3)  zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. K. M. Kancelaria Adwokacka w W. kwotę 1200 (tysiąc dwieście) złotych plus VAT, tytułem wynagrodzenia za obronę z urzędu w postępowaniu odwoławczym;

4)  zwalnia skazanego od kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze, wydatkami obciążając Skarb Państwa.

UZASADNIENIE

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II AKa 286/23

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Okręgowego Warszawa – Praga w Warszawie z 27.XI.2023 r., sygn. VK 182/20

1.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3. Granice zaskarżenia

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

2.1. Ustalenie faktów

2.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.2. Ocena dowodów

Ch 2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

4. 

STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

1)

2)

3)

4)

Na podstawie przepisu art. 438 pkt 1 i 4 kpk zaskarżonej części orzeczenia zarzucono:

a)  rażącą niewspółmierność orzeczonej wobec P. D. kary 2 lat pozbawienia wolności, gdyż Sąd I instancji nie uwzględnił i nie nadał właściwego znaczenia występującym w sprawie okolicznościom przemawiającym na korzyść oskarżonego – sposobu i okoliczności jakie towarzyszyły oskarżonemu podczas popełnienia wymienionego czynu, jego trudnej wówczas sytuacji życiowej, de facto wykorzystania tej sytuacji przez inne nieustalone dotychczas osoby, a także postawy oskarżonego po jego popełnieniu – przyznania się już na etapie postępowania przygotowawczego, złożenia obszernych wyjaśnień, które następnie pozwoliły ustalić stan faktyczny sprawy i okoliczności jego popełnienia, wyrażenia skruchy i żalu, woli zmiany swojego dotychczasowego życia, podjęcia terapii w zakresie uzależnienia, ukończenia kursu wychodzenia z bezdomności, podjęcia prac dorywczych, co w konsekwencji doprowadziło do orzeczenia wobec oskarżonego rażąco niewspółmiernej kary, która nie spełnia dyrektyw wymiaru kary określonych w art. 53 kk, a których prawidłowe zastosowanie powinno skutkować orzeczeniem kary znacznie łagodniejszej;

b)  w zakresie pkt 3 wyroku - naruszenie prawa materialnego poprzez oparcie rozstrzygnięcia w zakresie kosztów za świadczoną pomoc prawną z urzędu o normę prawną, którą Trybunał Konstytucyjny wyrokiem z dnia 20 grudnia 2022 r., SK 78/21 uznał za niezgodną z Konstytucją - § 17 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 3 października 2016 roku w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokatów z urzędu, podczas gdy Sąd I instancji winien był zastosować przepisy rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie i przyznać tytułem wynagrodzenia kwotę 2280 zł (netto) powiększoną o podatek VAT, zgodnie z § 11 ust. 1 pkt 2, § 11 ust. 2 pkt. 5 oraz § 17 pkt 1 w/w rozporządzenia.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

1)  Apelacja jest zasadna tylko co do zarzutu dotyczącego rozstrzygnięcia o kosztach za pomoc prawną świadczoną z urzędu. W tym zakresie Sąd Apelacyjny w pełni podziela stanowisko skarżącego, iż w świetle prokonstytucyjnej wykładni przepisów o kosztach nieopłaconej pomocy prawnej świadczonej przez adwokata z urzędu, stawki dla obrońców ustanowionych z urzędu nie powinny być niższe od stawek określonych w takich samych sprawach dla obrońców ustanowionych z wyboru. W praktyce oznacza to powinność ustalenia wynagrodzenia dla obrońcy z urzędu w niniejszej sprawie w oparciu o zasady określone w rozporządzeniu Ministra Sprawiedliwości z dnia 22.X.2015 w sprawie opłat za czynności adwokackie - § 11 ust. 1 pkt 2, § 11 ust. 2 pkt 5 oraz § 17 pkt 1 w/w rozporządzenia. Zgodnie z przytoczonymi przepisami – kwota wyliczona za postępowanie pierwszoinstancyjne winna wynosić (jak trafnie wskazano w apelacji) 2280 zł plus VAT należny na podstawie § 4 ust. 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3.X.2016 r. Z tych względów Sąd Apelacyjny zmienił wyrok w zakresie pkt 3 zasądzając na rzecz obrońcy kwotę wnioskowaną przez skarżącego.

2)  W pozostałym zakresie apelacja jest oczywiście bezzasadna. Zarzut rażącej niewspółmierności kary nie zasługuje na akceptacje, zaś argumenty przytoczone na jego poparcie są nieprzekonujące. Wyrok w zakresie dotyczącym kary realizuje bowiem we właściwy sposób ogólne dyrektywy wymierzania kar określone w art. 53 § 1 kk, jak też uwzględnia w należytych proporcjach wszelkie okoliczności istotne dla wymiaru kary orzeczonej wobec oskarżonego w niniejszej sprawie.

3)  Sąd wymierzając karę trafnie wyeksponował w tym zakresie kwestię wysokiego stopnia społecznej szkodliwości czynu przypisanego oskarżonemu, w ocenie którego należy zwrócić uwagę zwłaszcza na rodzaj i charakter dobra naruszonego przestępstwem, to jest zarówno cudzego mienia jak i bezpieczeństwa obrotu gospodarczego, a także na rozmiar szkody wyrządzonej pokrzywdzonemu podmiotowi (w wysokości 3.500.000 zł). Słusznie też odniesiono się w tym kontekście do okoliczności popełnienia czynu i motywacji sprawcy, który popełnił czyn w trakcie tzw. ciągu alkoholowego w celu zdobycia pieniędzy na alkohol (k 1218, k 357 v) jak też do sposobu życia oskarżonego przed popełnieniem przestępstwa, w tym do jego wielokrotnej karalności .

4)  Należy podkreślić, że to właśnie karalność oskarżonego, w szczególności za przestępstwa przeciwko mieniu, w tym za oszustwa i za przestępstwa przeciwko obrotowi gospodarczemu, wskazuje w sposób jednoznaczny, iż wymierzona mu obecnie kara 2 lat pozbawienia wolności nie może być uznana za karę niewspółmierną i wygórowaną, zwłaszcza jeżeli zważyć, że minimalne ustawowe zagrożenie za przestępstwo popełnione przez oskarżonego wynosi 1 rok pozbawienia wolności, zaś pułap maksymalny to 10 lat pozbawienia wolności. Na marginesie wypada odnotować, że oskarżony w przeszłości wielokrotnie nie wykorzystał szansy jaką były kary orzekane wobec niego z warunkowym zawieszeniem wykonania, doprowadzając każdorazowo do konieczności zarządzenia wykonania tych kar. Przemawia to dodatkowo za słusznością rozstrzygnięcia Sądu meriti, wskazującego na potrzebę dłuższej resocjalizacji oskarżonego w warunkach izolacji i tym samym przesądza o bezzasadności zarzutów i wniosków apelacyjnych, postulujących znaczne obniżenie wymierzonej oskarżonemu kary.

5)  W świetle omawianych wyżej okoliczności, kara niższa niż 2 lata pozbawienia wolności, byłaby karą rażąco niewspółmiernie łagodną.

Natomiast okoliczności korzystne dla oskarżonego, przytoczone w ramach apelacji - w tym przyznanie się do winy (jak się okazuje niekonsekwentne w toku postępowania sądowego), podjęcie terapii odwykowej, czy wyrażenie skruchy - nie równoważą ciężaru i powagi okoliczności obciążających oskarżonego, w tym w szczególności rozmiaru wyrządzonej przez niego szkody (przekraczającej przeszło 17 razy próg mienia znacznej wartości), ani jego wielokrotnej karalności.

6)  Z tych względów, wobec bezzasadności zarzutu i wniosku apelacyjnego w zakresie pkt a) apelacji Sąd Apelacyjny utrzymał w tej części zaskarżony wyrok w mocy, modyfikując go jedynie zgodnie z zarzutem i wnioskiem zawartym w pkt b) apelacji tj. co do kosztów obrony świadczonej z urzędu.

Wniosek

Na zasadzie przepisu art. 427 § 1 kpk oraz art. 437 § 1 i 2 kpk wniesiono o:

a)  zmianę przedmiotowego wyroku w zaskarżonym zakresie i wymierzenie oskarżonemu kary znacznie łagodniejszej

b)  zmianę zaskarżonego wyroku w pkt. 3 poprzez przyznanie obrońcy z urzędu kwoty 2280 zł (netto), powiększonej o podatek VAT tytułem nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez obrońcę z urzędu za postępowanie przez Sądem I Instancji z uwzględnieniem postępowania przygotowawczego.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Powody omówione w pkt 3 Lp 2

OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Zaskarżony wyrok poza pkt 3

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Powody wskazano w pkt 3 Lp 2 uzasadnienia

5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot i zakres zmiany

pkt 3 wyroku

Zwięźle o powodach zmiany

Powody wskazano w pkt 3 Lp 2 uzasadnienia

5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

4.1.

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Przytoczyć okoliczności

2)

3)

Koszty pomocy prawnej z urzędu – art. 618 § 1 pkt 11 kpk

Zwolnienie oskarżonego od kosztów sądowych - art. 624 § 1 kpk w związku z jego sytuacją materialną

6.  PODPIS

Małgorzata Janicz Rafał Kaniok Ewa Jethon

1.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

obrońca oskarżonego

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

rozstrzygnięcie o karze

rozstrzygnięcie o kosztach

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Piotr Grodecki
Podmiot udostępniający informację: Sąd Apelacyjny w Warszawie
Osoba, która wytworzyła informację:  Rafał Kaniok,  Małgorzata Janicz ,  Ewa Jethon
Data wytworzenia informacji: