Portal Orzeczeń Sądu Apelacyjnego w Warszawie

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II AKa 312/22

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1.  Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Okręgowego Warszawa-Praga w Warszawie z dnia 21 kwietnia 2022 roku sygn. akt VK 95/21

1.2.  Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☒ pełnomocnik oskarżyciela posiłkowego

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3.  Granice zaskarżenia

1.1.1.  Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.1.2.  Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☒

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☒

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4.  Wnioski

☒

uchylenie

☒

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami
przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

1.5.  Ustalenie faktów

1.1.3.  Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.1.1.

1.1.4.  Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2.1.

1.6.  Ocena dowodów

1.1.5.  Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

1.1.6.  Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

apelacja obrońcy osk. J. S. i apelacja pełnomocnika osk.posiłkowego - obraza przepisu postępowania: art.7 k.p.k.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Dokonana przez Sąd I Instancji ocena całokształtu ujawnionego w toku rozprawy głównej materiału dowodowego jest wszechstronna, pełna, logiczna i wsparta zasadami doświadczenia życiowego, czyli w pełni odpowiada wymogom wynikającym z art. 7 k.p.k., co czyni całkowicie niezasadnymi zawarte w apelacjach obrońcy i pełnomocnika zarzuty obrazy art. 7 k.p.k.. Sąd meriti w uzasadnieniu wyroku z dnia 21 kwietnia 2022 roku precyzyjnie wskazał, jakie dowody stanowiły podstawę poczynionych ustaleń faktycznych i wyczerpująco opisał jakie powody legły u podstaw uznania dowodów za wiarygodne i stanowiące wartościową podstawę poczynionych ustaleń faktycznych oraz w jakim zakresie.

W szczególności w odniesieniu do zarzutów zawartych w apelacji obrońcy:

- nie miała miejsca obraza art. 7 k.p.k. polegająca na przekroczeniu granic swobodnej oceny dowodu z wyjaśnień oskarżonego J. S. i opinii sądowo-lekarskiej, albowiem zawarta w niej (i w dokumentacji medycznej) analiza obrażeń M. P. oraz ich ocena dokonana w kontekście ustalenia przez Sąd sposobu i natężenia zadawania przez J. S. ciosów nożem, uwzględnia dane zawarte w aktach sprawy (zgromadzone do 16 września 2020 roku), w tym w dokumentacji medycznej M. P.. Prawidłowo Sąd I Instancji ustalił, że biegły z zakresu chirurgii ogólnej, będący biegłym z listy Sądu Okręgowego w Warszawie dysponuje odpowiednią wiedzą specjalną i doświadczeniem zawodowym, co m.in. skutkowało uznaniem, że opinia biegłego z zakresu chirurgii jest pełna, rzetelna i nie zawiera jakichkolwiek sprzeczności. W tej sytuacji nie budzi zastrzeżeń Sądu Odwoławczego, że to opinia biegłego, wsparta dokonaną przez Sąd własną analizą dokumentacji medycznej oraz informacji zawartych w protokole oględzin noża i dokumentacji zdjęciowej, stanowiła podstawę poczynienia ustaleń związanych z mechanizmem zadania przez J. S. uderzeń nożem, a także była punktem odniesienia do oceny w tej części wyjaśnień J. S.. Ze wskazanych w uzasadnieniu Sądu I instancji przyczyn, tzn. z uwagi na to, że fragmentarycznie wyjaśnienia oskarżonego pozostają w sprzeczności z dowodami, które zostały wytworzone przez osoby niemające żadnego interesu w konkretnym kierunku rozstrzygnięcia Sądu, tj. z protokołem oględzin rzeczy, dokumentacją medyczną pokrzywdzonego i z opinią biegłego z zakresu chirurgii ogólnej, w ocenie Sądu Apelacyjnego nie nosi żadnych cech dowolności uznanie za niewiarygodne wyjaśnień J. S. w części dotyczących wzajemnego usytuowania w momencie zadania uderzeń;

- nie miała miejsca obraza art. 7 kpk polegająca na dokonaniu w sposób dowolny i z przekroczeniem zasad prawidłowego rozumowania oraz granic swobodnej oceny dowodu z zeznań A. P., dowodu ze zdjęć siłowni i sprzętu, który wg opisu zawartego w apelacji obrońcy, miał być używany do treningów przez pokrzywdzonego, zdjęć książek o tematyce sztuk walki, maila z 5 grudnia 2016 roku z załącznikami oraz wyjaśnień oskarżonego, co skutkowało przyjęciem, że pokrzywdzony jedynie interesował się sztukami walki, a nie nabył w tym zakresie „jakieś” umiejętności. Rację ma bowiem Sąd I instancji, czyniąc rozważania prawne odnośnie przekroczenia przez oskarżonego granic obrony koniecznej, że nie ma podstaw do przyjęcia, że M. P. stosował zaawansowane techniki walki i że są mu one znane. Rację ma Sąd I Instancji, ustalając, pomimo tego, że A. P. zeznała na rozprawie w dniu 10 listopada 2021 roku, że wiele lat wcześniej M. P. jeździł do szkoły kick-boxingu, trenował w szkole taekwondo, w domu, w którym ma siłownię, a obrońca złożył do akt sprawy zdjęcia, które miałyby to udokumentować, że nie ma jakichkolwiek danych obiektywnie i stanowczo potwierdzających, że pokrzywdzony zna i stosuje zawansowane techniki walki, także zatem w tym zakresie Sąd I Instancji właściwie ocenił zgromadzone dowody. Wskazać przy tym należy, że Sąd meriti nie odnosił się do posiadania „jakiś” umiejętności - jak napisał obrońca w apelacji, ale do znajomości i umiejętności zastosowania zaawansowanych technik walki. To obrońca w swej apelacji dokonał nieuprawnionej interpretacji zgromadzonych dowodów i bezpodstawnie wskazał, że należało przyjąć, że pokrzywdzony trenował sztuki walki, choćby amatorsko, z czego następnie wysnuł całkowicie dowolne wnioski dotyczące umiejętności zadawania ciosów pięściami, kopnięć, przewagi fizycznej, większej sprawności, kontroli i świadomości używania siły, aniżeli posiadał oskarżony. Tymczasem Sąd Okręgowy należycie oceniając ujawnione dowody poczynił w tym zakresie obiektywne, rzeczowe i logiczne ustalenia, co czyni zawarty w punkcie 2 apelacji obrońcy zarzut całkowicie niezasadnym.

Prawidłowość poczynionej przez Sąd meriti oceny dowodów skutkowała uznaniem przez Sąd Apelacyjny, że także zawarte w apelacji pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego zarzuty obrazy art. 7 k.p.k. nie zasługują na uwzględnienie:

- jak wynika z pkt 2.1 uzasadnienia zeznania świadka T. Z. odnosiły się do okoliczności zdarzenia mających miejsce po zadaniu przez J. S. ciosów nożem M. P., albowiem pierwsze zetknięcie się T. Z. z uczestnikami zdarzenia miało miejsce podczas spotkania świadka z pokrzywdzonym, który miał już widoczne rany kłute. Sąd nie czynił na podstawie tych zeznań ustaleń dotyczących tego czy i w jaki sposób pokrzywdzony uderzył oskarżonego, a wskazane na k.371v-372v dowody, odnosiły się kompleksowo do wszystkich ustaleń z pkt 1.1.II uzasadnienia, tj. dotyczących okoliczności mających miejsce w dniu zdarzenia. Zawarta w pkt I.1 apelacji pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego argumentacja odnosi się do wykreowanej przez niego sytuacji, jakoby to na podstawie zeznań T. Z. Sąd ustalił, że M. P. zadał oskarżonemu cios pięścią lub nieustalonym twardym przedmiotem, zadając potem dalsze ciosy rękami oraz kopiąc oskarżonego – podczas gdy Sąd jednoznacznie ustalił, że T. Z., co wprost wynika z pisemnych motywów wyroku, nie był obecny przy zdarzeniu z udziałem oskarżonego i pokrzywdzonego, bo spotkał M. P. już po zranieniu go przez oskarżonego. Pełnomocnik nie wskazał przy tym, na czym miałoby polegać naruszenie zasad oceny dowodów i obraza art. 7 k.p.k., a jedynie zakwestionował prawidłowość oparcia ustaleń faktycznych dotyczących uderzenia oskarżonego przez pokrzywdzonego na zeznaniach T. Z. – co w rzeczywistości nie miało miejsca;

- prawidłowo Sąd I Instancji ocenił zeznania M. P., uznając, że zawarte w nich rozbieżności świadczą o tym, że są one w zakresie wskazanym w uzasadnieniu wyroku z dnia 21 kwietnia 2022 roku wewnętrznie sprzeczne, a nie jak wskazuje pełnomocnik w pkt I.2 apelacji o tym, że podlegały rozszerzeniu na rozprawie. Analiza zeznań pokrzywdzonego złożonych w dniu 9 sierpnia 2020 roku wskazuje na to, że pokrzywdzony zeznawał logicznie, spójnie i rzeczowo, m.in. precyzyjnie zeznał, że po uderzeniu przez niego J. S. w twarz, oskarżony wyjął nóż, którym go następnie dźgnął. Sam pokrzywdzony w kategoriach własnych domniemań opisał, że oskarżony mógł wyjąć nóż, widząc go w samochodzie, z odległości kilku metrów widział, że „coś” trzyma w ręku. Ale jedynym stanowczym stwierdzeniem związanym z momentem wyjęcia noża, było utrzymane w chronologii wydarzeń stwierdzenie, że „J. wyjął nóż”, co zostało przez M. P. precyzyjnie opisane, jako mające miejsce po uderzeniu przez niegoJarosława S. w twarz (k.18v). Na rozprawie w dniu 20 września 2021 roku M. S. składał niespójne zeznania dotyczące momentu zauważenia noża: zeznał, że J. S. podszedł do niego, gdy siedział w samochodzie, wyszedł z niego i zobaczył, że J. S. ma w ręku błyszczący przedmiot, więc uznał, że to nóż i dlatego uderzył J. S. w twarz (k. 223v), jednocześnie jednak zeznał, że zobaczył, że J. S. trzyma w ręku coś, co błyszczy, nie pomyślałby, że to nóż. Zeznał także, że zobaczył ostrze po wyjściu z samochodu, gdy słyszał wulgaryzmy zorientował się, że J. S. ma coś ostrego. Zeznania dotyczące noża złożone na rozprawie przez M. P. są wewnętrznie niespójne, kolejne wypowiedzi przeczą wcześniejszym, nie precyzują ich, a jedynym wspólnym elementem jest zaakcentowanie tego, że J. S. zbliżając się do niego miał wyjęty z kieszeni nóż – odmiennie aniżeli zeznając w dniu 9 sierpnia 2022 roku, tj. następnego dnia po zdarzeniu. W dniu 9 sierpnia 2020 roku pokrzywdzony swobodnie, bez jakichkolwiek ograniczeń złożył zeznania, analizował ich treść, o czym świadczy samokontrola i spontaniczne sprostowanie fragmentu zeznań, który mógłby wskazywać na jego zazdrość i czekanie na pretekst do ataku na A. P. lub potencjalnie towarzyszącego jej mężczyznę. Okoliczności te uzasadniają uznanie, że prawidłowo Sąd I Instancji uznał za wartościowe zeznania złożone przez pokrzywdzonego w dniu 9 sierpnia 2020 roku, a swe stanowisko właściwie uzasadnił, co czyni zarzut zawarty w pkt I.2 apelacji pełnomocnika chybionym;

- prawidłowo Sąd I Instancji uznał, że nóż, którym zadane zostały ciosy M. P., był to nóż służący J. S. m.in. do pracy (k.372, 373v) o długości ostrza 9 cm. W pkt I.3 apelacji skarżący nie kwestionuje tego ustalenia, bo nie odnosi się do niego, ale podnosi argumenty dyskwalifikujące opisane wcześniej przez niego w apelacji (a nie przez Sąd I Instancji) funkcjonalne cechy noża: używany do cięcia tapet (a także wykorzystywany powszechnie do cięcia tapet), wypraw na ryby, prac introligatorskich. W ocenie Sądu Apelacyjnego nie może być mowy także w tym kontekście o zasadności zarzutu zawartego w apelacji pełnomocnika, bo przedstawiona w uzasadnieniu wyroku Sądu meriti ocena wyjaśnień J. S. była dokonana w zgodzie z zasadami określonymi w art. 7 k.p.k., a zabezpieczony w mieszkaniu rodziców A. P. nóż mógł służyć do wykonywania wielu czynności, w tym opisanych w wyjaśnieniach J. S. prac.

Wniosek

o zmianę wyroku

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Z uwagi na to, że zarzuty obrazy art. 7 k.p.k. nie były zasadne, wnioski obrońcy i pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego o zmianę wyroku oraz wniosek ewentualny pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego o uchylenie wyroku i przekazanie sprawy sądowi I Instancji do ponownego rozpoznania, nie zasługują na uwzględnienie.

3.2.

Zarzut

apelacja obrońcy oskarżonego i apelacja pełnomocnika osk.posiłkowego - błąd w ustaleniach faktycznych

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Sąd I Instancji prawidłowo zgromadził, ujawnił i ocenił materiał dowodowy, a następnie analizując dowody uznane za wiarygodne poczynił prawidłowe ustalenia faktyczne, właściwie rekonstruując przebieg zdarzenia zarówno w odniesieniu do zachowania M. P., jak i J. S.. Sąd Okręgowy należycie ustalił przebieg zdarzenia, zapoczątkowany agresywnym zachowaniem M. P. wobec J. S., opisał reakcję J. S., zidentyfikował narzędzie użyte przez oskarżonego do odparcia ataku na niego i charakter doznanych przez pokrzywdzonego obrażeń. Prawidłowo także zostały ustalone wszystkie okoliczności istotne dla wymiaru kary, umożliwiające właściwe zastosowanie dyrektyw wymiaru kary.

W szczególności, odnosząc się do zarzutów zawartych w apelacjach:

– prawidłowo Sąd meriti ustalił, że J. S. przekroczył granice obrony koniecznej, bo odpierając bezprawny zamach na swoje zdrowie lub życie, którego dokonał w dniu 8 sierpnia 2020 roku M. P. zastosował sposób obrony niewspółmierny do niebezpieczeństwa zamachu: został przez pokrzywdzonego uderzony w głowę, a następnie także w inne części ciała i kopnięty, a w celu odparcia zamachu użył noża i zadał nim M. P. 5 uderzeń. Reakcja J. S. była nieproporcjonalna i niewspółmierna do intensywności ataku M. P.. Nie ulega wątpliwości, w świetle wcześniejszego zachowania zarówno oskarżonego, jak też pokrzywdzonego, że Sąd I Instancji właściwie ustalił, że J. S. działał w obronie koniecznej, której granice zostały przez niego przekroczone;

- prawidłowo zostało ustalone na gruncie prawa materialnego w odniesieniu do czynności podjętych przez J. S., że działał on z zamiarem ewentualnym, na co wskazują opisane w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku okoliczności, odnoszące się do oceny momentu podjęcia przez J. S. decyzji o użyciu noża oraz przyczyn podjęcia takiej decyzji. J. S. dążył do uniknięcia konfrontacji z M. P., czekając w mieszkaniu rodziców A. P. przez dłuższy czas na opuszczenie przez niego okolicy mieszkania, starał się ukryć przed pokrzywdzonym w drodze do swojego samochodu, nie eksponował posiadanego przy sobie składanego noża, nie zaatakował M. P. jako pierwszy. Te okoliczności zasadnie skutkowały uznaniem przez Sąd Okręgowy, że J. S. działał z zamiarem ewentualnym: zadając M. P. ciosy nożem przewidywał, że może swym zachowaniem zrealizować znamiona czynu zabronionego i się na to godził;

- wymierzając oskarżonemu karę, Sąd Okręgowy zgodnie z art. 25 § 2 k.k. mógł zastosować nadzwyczajne złagodzenie kary i zasadnie to uczynił, albowiem całokształt okoliczności sprawy, w tym także obrazujących właściwości i warunki osobiste J. S., nakazuje uznanie, że nawet najniższa kara przewidziana za przypisane mu przestępstwo byłaby niewspółmiernie surowa. Brak jest jakichkolwiek danych, które wskazywałyby na to, że oskarżony jest osobą zdemoralizowaną, która nie przestrzega norm prawnych lub zasad współżycia społecznego – przypisany mu czyn w ocenie Sądu II Instancji był wyjątkowym zdarzeniem w jego życiu, wywołanym obawą o zdrowie i życie, wynikającą z zachowania pokrzywdzonego oraz z ograniczeń J. S., spowodowanych jego ówczesnymi dolegliwościami zdrowotnymi;

- prawidłowo Sąd Okręgowy ustalił, że spełnione zostały przesłanki umożliwiające i uzasadniające warunkowe zawieszenie orzeczonej wobec J. S. kary pozbawienia wolności: jest on osobą niekaraną, a z uwagi na opisaną przez Sąd I Instancji postawę oskarżonego, jego właściwości i warunki osobiste, dotychczasowy sposób życia wymierzenie kary z warunkowym jej wykonaniem jest wystarczające dla osiągnięcia wobec oskarżonego celów kary, a w szczególności zapobiegnie jego powrotowi do przestępstwa.

Wniosek

o zmianę wyroku

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Z uwagi na to, że zarzuty poczynienia błędów w ustaleniach faktycznych nie były zasadne, wnioski obrońcy i pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego o zmianę wyroku oraz wniosek ewentualny pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego o uchylenie wyroku i przekazanie sprawy sądowi I Instancji do ponownego rozpoznania, nie zasługują na uwzględnienie.

3.3.

Zarzut

apelacja obrońcy oskarżonego - obraza prawa materialnego: art. 25 § 2 k.k.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Niezależnie od tego, że za wadliwe uznać należy sformułowanie w apelacji obrońcy jednocześnie zarzutów błędu w ustaleniach faktycznych i obrazy prawa materialnego, odnoszących się do okoliczności związanych z przekroczeniem granic obrony koniecznej, albowiem zarzut obrazy prawa materialnego aktualizuje się w sytuacji, gdy nie budzą wątpliwości ustalenia faktyczne, nie miała miejsca opisane w apelacji obrońcy obraza prawa materialnego.

Nie ulega wątpliwości, jak wskazano powyżej, że oskarżony posłużył się składanym, kieszonkowym nożem, odpierając bezpośredni i bezprawny atak M. P., w trakcie którego został przez niego uderzony w głowę, a następnie także w inne części ciała i kopnięty. Oskarżony – jak wskazał Sąd meriti – obawiał się wówczas o swoje zdrowie i życie, zwłaszcza z uwagi na ówczesne dolegliwości zdrowotne, które istotnie ograniczały podejmowanie przez niego wysiłku fizycznego. W reakcji na atak pokrzywdzonego, mając od A. P. informacje o skłonnościach pokrzywdzonego do agresji, J. S. uznał, że użycie noża jest jedyną możliwą formą odparcia bezpośredniego, bezprawnego zamachu na dobro chronione prawem – jego życie i zdrowie. Reakcja ta jednak była nadwymiarowa, nie ograniczyła się do odstraszenia pokrzywdzonego, ale polegała na zadaniu mu pięciu uderzeń nożem w bardzo krótkim czasie, w różne części ciała. Okoliczności te, mając na uwadze wcześniejsze zachowania zarówno oskarżonego, jak też pokrzywdzonego, uzasadniają uznanie, że Sąd I Instancji zasadnie przyjął, że oskarżony przekroczył granice obrony koniecznej poprzez zastosowanie sposobu obrony niewspółmiernego do niebezpieczeństwa zamachu – dokonana w tym zakresie w pkt 3.2 uzasadnienia zaskarżonego wyroku analiza prawna w pełni zasługuje na aprobatę, co czyni zarzut zawarty w pkt 4 apelacji obrońcy bezzasadnym.

Wniosek

o zmianę wyroku

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Z uwagi na to, że zarzut obrazy prawa materialnego nie był zasadny, wniosek obrońcy o zmianę wyroku nie zasługiwał na uwzględnienie.

3.4.

Zarzut

apelacja pełnomocnika osk.posiłkowego: obraza przepisów postępowania - art. 167 k.p.k. w zw. z art. 366 § 1 k.k. oraz art. 424 k.p.k. w zw z art 410 k.p.k. w zw. z art 46 § 1 k.k.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Podejmowane przez Przewodniczącego składu orzekającego w Sądzie I Instancji czynności doprowadziły do wszechstronnego wyjaśnienia wszystkich istotnych okoliczności sprawy, umożliwiając poczynienie prawidłowych ustaleń faktycznych, zastosowanie właściwych przepisów prawa karnego materialnego oraz właściwą realizację dyrektyw wymiaru kar.

Nie zostały w jakimkolwiek stopniu naruszone przepisy postępowania, a w szczególności wskazane w zarzucie I.4 - I.6 apelacji pełnomocnika osk.posiłkowego, art. 167 k.p.k. i art. 366 § 1 k.p.k.:

- zbędne było zwracanie się przez Sąd do Wojewody (...) o wydanie treści nagrań z dnia zdarzenia celem ustalenia danych osobowych zgłaszających konieczność przyjazdu karetki na miejsce zdarzenia, aby uzyskać najbardziej bezpośrednią i najmniej odległą w czasie od zdarzenia relację z zaistniałego zdarzenia, albowiem jak wynika z zeznań świadka T. Z., wskazanego w piśmie Biura (...) z dnia 1 grudnia 2020 roku (k.83-85) nie był on świadkiem zdarzenia, bo spotkał pokrzywdzonego, kiedy był już zraniony nożem, a swoje spostrzeżenia i udział w wezwaniu pogotowia opisał w zeznaniach, które w odpowiednim zakresie stanowiły podstawę poczynionych przez Sąd ustaleń faktycznych. Z kolei w odniesieniu do drugiej z osób zgłaszających zdarzenie, tj. J. S., Sąd dysponował skróconym opisem treści zgłoszenia (k.85) oraz wyjaśnieniami oskarżonego, które są jedynym dowodem z jego wypowiedzi, mogącym stanowić na gruncie Kodeksu postępowania karnego miarodajną podstawę poczynionych ustaleń;

- zbędne także było przesłuchanie załogi Pogotowia Ratunkowego na okoliczność stosunku oskarżonego względem pokrzywdzonego zaprezentowanego przez J. S. w momencie przyjazdu Pogotowia Ratunkowego, albowiem okoliczność ta po pierwsze nie ma znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy, a ponadto zachowanie obu mężczyzn po zdarzeniu zostało opisane w zeznaniach R. S. – policjanta, który był na miejscu zdarzenia przed przyjazdem karetki i dokonał wówczas zatrzymania J. S. oraz w zeznaniach T. Z.. Dodatkowo charakter wzajemnych relacji pokrzywdzonego i oskarżonego jednoznacznie wynika z zeznań M. P. i J. S., a opisywana w nich wzajemna niechęć znajduje odzwierciedlenie w przebiegu zajścia stanowiącego przedmiot przypisanego J. S. czynu;

- Sąd w pisemnym uzasadnieniu wyroku należycie ustalił i ocenił okoliczności związane z zachowaniem pokrzywdzonego i oskarżonego, nawiązując się do nich w pkt 4 uzasadnienia („realia sprawy”). Te ustalenia pozwoliły na wykazanie, że M. P. doznał krzywdy na skutek działania oskarżonego, co czyni słusznym - co do zasady, jego żądanie zadośćuczynienia. Sąd Okręgowy wskazał także, że przy uwzględnieniu wynikających z pełnej treści uzasadnienia okoliczności świadczących na korzyść oskarżonego i na jego niekorzyść (przez co należy przyjąć działanie w obronie koniecznej i przekroczenie tych granic).
Mając na uwadze powyższe, Sąd Apelacyjny uznał, że zawarte w pkt I.4, I.5 i I.6 apelacji pełnomocnika osk.posiłkowego zarzuty nie są zasadne.

Wniosek

o zmianę wyroku

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Z uwagi na to, że zarzuty obrazy prawa procesowego nie były zasadne, wniosek pełnomocnika osk.posiłkowego o zmianę wyroku oraz wniosek ewentualny o uchylenie wyroku i przekazanie sprawy sądowi I Instancji do ponownego rozpoznania, nie zasługują na uwzględnienie.

3.5.

Zarzut

apelacja pełnomocnika osk.posiłkowego: obraza przepisu prawa materialnego - art. 74 § 1 k.k.

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zgodnie z art. 74 § 1 k.k. Sąd ma obowiązek określić czas i sposób wykonania nałożonych na oskarżonego obowiązków wymienionych w art. 72 § 1 pkt 1 k.k..

W pkt III wyroku z dnia 21 kwietnia 2022 roku nałożony został na oskarżonego obowiązek informowania Sądu o przebiegu okresu próby, przy czym nie został wskazany sposób i częstotliwość przekazywania informacji.

W ocenie Sądu odwoławczego wskazanie sposobu przekazywania przez skazanego informacji o przebiegu okresu próby nie jest ograniczone do określenia na etapie postępowania rozpoznawczego – doświadczenia związane ze stanem epidemii wskazują na to, że np. forma osobistego stawiennictwa w Sądzie celem wykonania obowiązku nałożonego w wyroku może być niemożliwa do realizacji – i w związku z tym może być ustalone na etapie postępowaniu wykonawczego (co w niniejszej sprawie nastąpi nie wcześniej niż po upływie ponad 31 miesięcy od daty wydania wyroku przez Sąd I Instancji).

Nie zachodzą natomiast żadne obiektywne okoliczności, które uzasadniałyby odstąpienie na etapie wyrokowania od precyzyjnego wskazania częstotliwości wykonywania nałożonego na oskarżonego o obowiązku informowania Sądu o przebiegu okresu próby.

Wniosek

podnosząc zarzut obrazy art.74 § 1 k.k. skarżący nie sformułował wniosku apelacyjnego odnoszącego się do tego zarzutu. Z treści zarzutu zawartego w pkt III apelacji oraz argumentacji zawartej w pkt II.C.69-71 wynika, że pełnomocnik oskarżyciela posiłkowego, prawidłowo wskazując na błąd Sądu I Instancji i jego konsekwencje, w postaci niemożności weryfikacji prawidłowości wykonania nałożonego na oskarżonego obowiązku, nie złożył wniosku o zmianę wyroku w tej części i doprecyzowanie rozstrzygnięcia zawartego w pkt III wyroku.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

nie został sformułowany wniosek odwoławczy.

3.6.

Zarzut

apelacja pełnomocnika osk.posiłkowego - rażąca niewspółmierność orzeczonej kary i zasądzonego zadośćuczynienia

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Wymierzając oskarżonemu karę Sąd Okręgowy zgodnie z art. 25 § 2 k.k. mógł zastosować nadzwyczajne złagodzenie kary i zasadnie to uczynił, albowiem całokształt okoliczności sprawy, w tym także obrazujących właściwości i warunki osobiste J. S., nakazuje uznanie, że nawet najniższa kara przewidziana za przypisane mu przestępstwo byłaby niewspółmiernie surowa. Stosując art. 60 § 6 pkt 2 k.k. Sąd mógł wymierzyć J. S. karę od 1 roku do 2 lat i 11 miesięcy. Sąd odwoławczy w pełni podziela argumentację zawartą w pkt 4 uzasadnienia zaskarżonego wyroku, odnoszącą się do przesłanek z art. 53 k.k., co skutkowało uznaniem, że wymierzona kara jest karą sprawiedliwą, bo należycie zabezpiecza realizację celów kary. Na pełną aprobatę zasługuje także zastosowanie wobec J. S. – osoby niekaranej, czynnej zawodowo, samotnie wychowującej po śmierci żony synów (jak wynika z wywiadu kuratora w okresie objętym zarzutem byli uczniami) warunkowego zawieszenia wykonania orzeczonej kary pozbawienia wolności, albowiem dla osiągnięcia celów kary, w tym także w kontekście prewencji ogólnej, wystarczające jest wymierzenie kary pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania. Także okres próby – 1 rok, jest wystarczający dla oceny zachowania oskarżonego i przebiegu jego resocjalizacji (przy czym w niniejszej sprawie okres ten rozpoczął bieg po upływie ponad 2 i pół roku od daty wydania wyroku przez sąd I Instancji i brak jest jakichkolwiek danych, które w minimalnym choćby stopniu wskazywałyby na to, że w tym czasie oskarżony nie przestrzegał norm prawnych lub zasad współżycia społecznego). Wymierzenie sprawcy, który przekroczył granice obrony koniecznej, chroniąc swe życie i zdrowie, kary z warunkowym zawieszeniem jej wykonania nie będzie w ocenie Sąd II Instancji w odczuciu społecznym uznane za wysoce niesprawiedliwe – jak wskazuje pełnomocnik oskarżyciela posiłkowego, albowiem J. S. obiektywnie nie stanowi zagrożenia dla porządku publicznego, nie jest osobą zdemoralizowaną, a w interesie społeczeństwa nie leży ponoszenie materialnych kosztów jego osadzenia oraz społecznych kosztów pozbawienia opieki jego synów, a zwłaszcza młodszego syna, ponadto orzeczenie bezwzględnej kary pozbawienia wolności może mieć negatywny wpływ na termin zaspokojenia roszczeń majątkowych pokrzywdzonego, związanych z orzeczonym w wyroku środkiem kompensacyjnym.

Rozstrzygając w zakresie środka kompensacyjnego Sąd I Instancji właściwie dostrzegł i ocenił wszystkie okoliczności mające wpływ na wysokość zasądzonego zadośćuczynienia, dlatego kwota 3000 złotych jest kwotą adekwatną do stopnia doznanej krzywdy, właściwie uwzględniającą z uwagi na okoliczności w jakich doszło do jej powstania, zasady współżycia społecznego.

Wniosek

o zmianę wyroku

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Z uwagi na to, że zarzut rażącej niewspółmierności orzeczonej kary i zasądzonego zadośćuczynienia nie był zasadny, wniosek pełnomocnika osk.posiłkowego o zmianę wyroku oraz wniosek ewentualny o uchylenie wyroku i przekazanie sprawy sądowi I Instancji do ponownego rozpoznania, nie zasługują na uwzględnienie.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

4.1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

1.7.  Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

5.1.1

Przedmiot utrzymania w mocy

Utrzymano w mocy wyrok z zakresie winy, orzeczonej kary, środka probacyjnego i kompensacyjnego, rozstrzygnięcia o kosztach postępowania: pkt I-II, IV-V, a także częściowo w odniesieniu do orzeczonego obowiązku - pkt III wyroku (w zakresie nałożenia na J. S. obowiązku informowania Sądu o przebiegu okresu próby).

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Rozstrzygnięcie Sądu pierwszej instancji w tym zakresie jest prawidłowe, a zarzuty apelacji pełnomocnika osk.posiłkowego i zarzuty zawarte w pkt I, II i IV apelacji pełnomocnika osk.posiłkowego są niezasadne.

1.8.  Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

5.2.1.

Przedmiot i zakres zmiany

Pkt III wyroku Sądu I Instancji: określono częstotliwość informowania przez oskarżonego Sądu o przebiegu okresu próby - co 4 miesiące.

Zwięźle o powodach zmiany

Sąd I Instancji nie określił sposobu i częstotliwości informowania przez oskarżonego J. S. o przebiegu okresu próby, co uniemożliwia skuteczne egzekwowanie tego obowiązku, a konwalidowanie tego nie jest możliwe na podstawie art.74 par 2 k.k. lub art.13 k.k.w. (vide wyrok Sądu Najwyższego z dnia 29 października 201 roku sygn. akt IIKK 99/19). Ustalenie częstotliwości przekazywania informacji co 4 miesiące jest uzasadniona potrzebą sprawowania realnej kontroli zachowania oskarżonego podczas okresu próby – w szczególności zapłaty zadośćuczynienia na rzecz pokrzywdzonego oraz przestrzegania przez niego prawa.

1.9.  Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

1.1.7.  Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

5.3.1.1.1

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.2.1

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.3.1

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

5.3.1.4.1

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

1.1.8.  Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

1.10.  Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

II

Sąd uznał, że z uwagi na finansowe zobowiązania oskarżonego, na którego został nałożony obowiązek zapłaty na rzecz oskarżyciela posiłkowego zadośćuczynienia oraz na rzecz Skarbu Państwa kosztów postępowania przed Sądem Instancji, względy słuszności przemawiają za zasadnością zwolnienia J. S. od ponoszenia kosztów postępowania odwoławczego.

Mając na uwadze, że apelacja pełnomocnika osk.posiłkowego została w części uwzględniona, Sąd uznał, że zasadne będzie zwolnienie M. P. od ponoszenia kosztów postępowania odwoławczego.

7.  PODPIS

Rafał Kaniok Anna Zdziarska Agnieszka Domańska

1.11.  Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

obrońca i pełnomocnik oskarżyciela posiłkowego

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

całość wyroku

0.1.1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.1.1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☒

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☒

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.1.1.4. Wnioski

☒

uchylenie

☒

zmiana