II AKa 386/22 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Apelacyjny w Warszawie z 2024-04-25

Sygn. akt II A Ka 386/22

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 25 kwietnia 2024 r.

Sąd Apelacyjny w Warszawie w II Wydziale Karnym w składzie:

Przewodniczący: Sędzia Sądu Apelacyjnego Ewa Leszczyńska-Furtak (spr.)

Sędziowie: Sądu Apelacyjnego Ewa Gregajtys

Sądu Apelacyjnego Rafał Kaniok

Protokolant: Wiktoria Siporska

przy udziale prokuratora Renaty Śpiewak

po rozpoznaniu w dniu 15 kwietnia 2024 r.

sprawy:

J. S., urodz. (...) w P., syna L. i B. z domu W.,

oskarżonego o czyn z art. 286 § 1 kk w zw. z art. 294 § 1 kk

na skutek apelacji wniesionej przez obrońcę oskarżonego

od wyroku Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 14 czerwca 2022 r., sygn. akt XVIII K 192/21

1.  zaskarżony wyrok zmienia w ten sposób, że przyjmuje, iż doprowadzenie do niekorzystnego rozporządzenia mieniem miało postać zobowiązania do zapłaty 6.000.000 zł, a za podstawę skazania i wymiaru kary przyjmuje zgodnie z art. 4 § 1 kk wskazane w wyroku przepisy w stanie prawnym obowiązującym przed zmianą wprowadzoną z dniem 1 października 2023 r. na podstawie art. 1 ustawy z dnia 7 lipca 2022 r. o zmianie ustawy - Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. 2022.2600 art. 1);

2.  zasądza od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa koszty sądowe za instancję odwoławczą, w tym 12.180 (dwanaście tysięcy sto osiemdziesiąt) zł tytułem opłaty.

UZASADNIENIE

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II AKa 386/22

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 14 czerwca 2022 r., sygn. XVIII K 192/21

1.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3. Granice zaskarżenia

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

2.1. Ustalenie faktów

2.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.2. Ocena dowodów

2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut obrazy przepisów prawa materialnego (art. 438 pkt 1 kpk)

przez błędne przyjęcie, że zachowane oskarżonego wypełnia znamiona przestępstwa z art. 286 § 1 kk w zw. z art. 294 § 1 kk, skoro oskarżonemu nie można zarzucić umyślności w działaniu, któremu towarzyszył zamiar oszustwa oraz, że zaistniało znamię wyzyskania błędu pokrzywdzonego i działania w celu osiągnięcia korzyści (vide: zarzut 1 apelacji)

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarzut obrazy art. 286 § 1 kk w zw. z art. 294 § 1 kk musi zostać uznany za oczywiście chybiony w sytuacji, gdy przyjęta subsumcja odpowiada treści ustaleń faktycznych poczynionych przez Sąd I instancji i przyjętych za podstawę wyroku.

Obraza powołanej normy prawnej miałaby wszak miejsce dopiero wówczas, gdyby przyjęto ją wadliwie do niespornego stanu faktycznego.

Kontestując prawidłowość ustaleń, w szczególności co do zamiaru, z jakim działał oskarżony, skarżący winien był podnieść zarzut oparty na podstawie prawnej art. 438 pkt 3 kpk, bowiem podniesienie zarzutu obrazy prawa materialnego uprawnione jest tylko wtedy, gdy skarżący ustalonych faktów, w tym również w zakresie elementów strony podmiotowej przestępstwa (zamiaru) nie kwestionuje.

Niemniej odczytując intencje autora apelacji przez pryzmat art. 118 § 1 kpk stwierdzić trzeba, że zarzut odnoszący się do nieprawidłowego ustalenia postaci zamiaru J. S., sposobu jego działania przejawiającego się wyzyskaniem błędu kontrahenta co do obciążeń przedmiotu transakcji oraz celu, jaki stanowiło osiągnięcie korzyści majątkowej, nie może być skuteczny już choćby z tego powodu, że opiera się na całkowicie dowolnym – w świetle całokształtu okoliczności ujawnionych w sprawie – twierdzeniu skarżącego, jakoby oskarżony w dacie zawierania umowy nie miał wiedzy, że stanowiące przedmiot umowy sprzedaży udziały (...) sp. z o.o. z siedzibą w P. w spółce (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. zostały objęte zajęciem komorniczym.

Lektura klarownego uzasadnienia zaskarżonego wyroku nie pozostawia wątpliwości, że Sąd Okręgowy szczegółowo odniósł się do tej kwestii, przekonująco wykazując w oparciu o konkretne dowody, że świadomość J. S. co do takiego stanu rzeczy jeszcze przed podpisaniem umowy jest bezsporna.

Przemawiają za tym nie tylko zeznania świadka M. M., które Sąd meriti poddał wnikliwej analizie, a z których jasno wynika, że J. S. osobiście zwrócił się do niej o pomoc prawną właśnie w związku z toczącymi się dwoma postępowaniami egzekucyjnymi wobec spółki (...) sp. z o.o., udzielając jej już w dniu 15 października 2017 r., jako prezes zarządu tej spółki, pełnomocnictwa do przejrzenia akt komorniczych KM 1870/17 i KM 898/17, co potwierdza treść dokumentu pełnomocnictwa znajdującego się na karcie 136 akt sprawy. Wynika z niej jednoznacznie, iż pełnomocnik miał zapoznać się z aktami postępowań egzekucyjnych prowadzonych przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym dla Warszawy P. w W. - K. K. (1) z wniosku Fundacji (...) przeciwko spółce (...).

Świadek M. M. konsekwentnie zeznawała, że poinformowała oskarżonego za pośrednictwem poczty mailowej o dwóch tytułach wykonawczych, jakimi dysponuje wierzyciel spółki w ramach tej samej wierzytelności, co wynikało z dwóch tytułów egzekucyjnych, źródłem których było orzeczenie sądu i akt notarialny oraz o zajęciach komorniczych na tej podstawie majątku spółki (...).

Próba przekonania Sądu Odwoławczego, jakoby oskarżony, osobiście zwracając się w tak skonkretyzowanej sprawie o pomoc prawną, nie wiedział czego ta pomoc ma dotyczyć, pozostaje w sprzeczności nie tylko z zeznaniami świadka, ale rażąco koliduje ze wskazaniami wiedzy, logicznego rozumowania i doświadczenia życiowego, a zatem tymi kwantyfikatorami wnioskowania, do których odwołuje się sam skarżący.

Wreszcie, co pomija autor apelacji, J. S. sam przyznał, że podpisał datowaną 7 listopada 2017 r. odpowiedź na wezwanie komornika K. K. (1), uznając – tym razem jako prezes zarządu (...) sp. z o.o. - zajęcie 29.999 udziałów (...) sp. z o.o. w kapitale spółki (...).

Mając na uwadze, że zarówno przywołane pisemne uznanie zajęcia, jak i udzielenie pełnomocnictwa radcy prawnemu do zapoznania się z aktami komorniczymi, poprzedzało o kilka miesięcy zawarcie w dniu 12 marca 2018 r. umowy sprzedaży tych udziałów pokrzywdzonej spółce (...) S.A., świadomość oskarżonego J. S. co do faktu ich zajęcia jest bezdyskusyjna, a próba podważenia przez autora apelacji ustaleń Sądu Okręgowego w tym względzie musi być uznana za nieskuteczną.

Argumentacja podniesiona w apelacji na rzecz takiej tezy obrończej abstrahuje od treści dowodów obdarzonych wiarą, w tym niekwestionowanych przez samego oskarżonego pism opatrzonych jego własnym podpisem, którego złożenie potwierdził, a z których wprost wynika, że miał wiedzę w zakresie objęcia sprzedawanych 29.999 udziałów zajęciem komorniczym w kapitale zakładowym (...) sp. z o.o., dokonanym w dniu 18 października 2017 r., które to zajęcie w zaledwie 20 dni później uznał.

To, czy na dzień zawarcia umowy w aktach rejestrowych była wzmianka o wpisaniu postępowania egzekucyjnego do rejestru spółki, czy też nie, dla ustalenia powyższego elementu strony podmiotowej zarzucanego przestępstwa pozostaje bez znaczenia, wszak oczywistym jest, że adnotacje te mają charakter następczy, a kwestia ich uwidocznienia w rejestrze nie jest tożsama z kwestią świadomości zdarzeń podlegających wpisowi i wzmiankowaniu (w tym wypadku toczącego się postępowania egzekucyjnego KM 1870/17, w którym nastąpiło zajęcie udziałów stanowiących przedmiot transakcji).

Skarżący myli też dwa zupełnie różne zagadnienia, wszak czym innym jest zajęcie sprzedawanych udziałów w postępowaniu egzekucyjnym, a czym innym ocena przez oskarżonego kondycji finansowej spółki, której udziały stanowiły przedmiot sprzedaży.

Właściciel ma wszak prawo zbyć, a kontrahent nabyć zarówno zajęte udziały, jak i nabyć spółkę będącą w złej kondycji finansowej, a transakcja w żadnym z tych wypadków nie będzie mogła być rozpatrywana na płaszczyźnie oszustwa, o ile nabywca uzyska rzetelne informacje w tym względzie i będzie mógł sam ocenić ryzyko takiego kontraktu, decydując się je podjąć, co w praktyce zazwyczaj wiąże się z negocjacją warunków umownych.

W orzecznictwie przyjmuje się, że rozporządzenie zajętym w toku egzekucji udziałem w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością nie jest nieważne, a jedynie rodzi skutek w postaci braku możliwości dysponowania przez nabywcę tymi uprawnieniami związanymi z udziałem, które – na skutek zajęcia – ma prawo wykonywać wierzyciel (por. wyrok SA w Łodzi z 23 sierpnia 2012 r., I ACa 593/12). Nabywca musi być zatem świadom zaistnienia okoliczności implikujących taki skutek.

Całościowa kondycja (...) spółki (...) w kontekście zarzutu przedstawionego oskarżonemu pozostaje natomiast bez istotnego znaczenia, bowiem zarzut wprost odnosił się wyłącznie do zatajenia przed kontrahentem faktu zajęcia spornych udziałów w postępowaniu egzekucyjnym. Jednocześnie okoliczność zajęcia udziałów nie decyduje samodzielnie o sytuacji majątkowej spółki, choć świadczy o niewywiązywaniu się przez nią ze swoich zobowiązań.

Niemniej twierdzenie skarżącego, jakoby oskarżony nie wiedział, że sytuacja (...) jest na tyle niekorzystna, aby mogła zagrozić wykonaniu umowy jest mało przekonujące, jeśli zważyć na pełnioną przez oskarżonego funkcję prezesa zarządu tej spółki, a ponadto uwzględniając, że tożsamą funkcję oskarżony pełnił w spółce (...), z racji której uznał w dniu 7 listopada 2017 r. zajęcie komornicze 29.999 udziałów (...) sp. z o.o. w kapitale zakładowym spółki (...), a samo zajęcie egzekucyjne tych udziałów nie może pozostawiać wątpliwości u przeciętnego obserwatora, że jego przyczyną musi być niespłacanie swoich zobowiązań przez spółkę (...). Skoro jednocześnie (...) sp. z o.o. była głównym udziałowcem (...) sp. z o.o., to oskarżony musiał znać jej sytuację mającą bezpośrednie przełożenie na kondycję spółki (...), o której wyjaśniał, że to jego „dziecko”, któremu poświęcił 5 lat życia.

Nie można też zgodzić się ze skarżącym, jakoby niezasadnie przypisano oskarżonemu wyzyskanie błędu reprezentantów (...) S.A. co do braku obciążeń nabywanych w drodze umowy spornych 29.999 udziałów, skoro przedstawiciel pokrzywdzonego podmiotu - świadek W. M., konsekwentnie i stanowczo powtarzał, że nie podpisałby umowy, gdyby wiedział o przedmiotowym zajęciu komorniczym. Zeznania świadka w tym zakresie słusznie uznano za logiczne, bo trudno zakładać, że świadek podpisałby w imieniu (...) S.A. umowę nabycia udziałów wiedząc, że są objęte zajęciem i akceptując w akcie notarialnym zapis, że są wolne od obciążeń. Stałoby to w rażącej sprzeczności z interesem spółki.

Tymczasem w § 2 lit. d umowy sprzedaży udziałów i wierzytelności z dnia 12 marca 2018 r. § 2 lit d umowy zawarto oświadczenie, że należące do (...) sp. z o.o. 29.999 udziały w kapitale zakładowym (...) sp. z o.o. istnieją i są wolne od obciążeń i praw osób trzecich, za wyjątkiem obciążającego je zastawu.

Będąc obecnym przy odczytywaniu aktu notarialnego i podpisując umowę, oskarżony potwierdził taki stan rzeczy, zatajając przed kontrahentem, że zapis umowny w tym zakresie nie odpowiada rzeczywistości.

Nie jest też prawdą, jak wskazuje skarżący, że „działanie oskarżonego nie mogło skutkować niekorzystnym rozporządzeniem mieniem przez (...) S.A. w postaci pieniędzy w kwocie 6.000.000 zł ponieważ sporna transakcja miała charakter bezgotówkowy”. Z umowy wprost wynika, że spółka (...) miała wyzbyć się udziałów w (...) sp. z o.o. w zamian za rekompensatę, która choć miała nastąpić w odłożonej w czasie formie w postaci wyemitowanych akcji, a wcześniej warrantów subskrypcyjnych podlegających zamianie na akcje, to zawierała też postanowienie umowne, że w przypadku niespełnienia tych warunków w określonym czasie, rekompensata zostanie wypłacona w gotówce odpowiadając wartości 6.000.000 zł.

Czym innym jest to, że finalnie nie doszło do spełnienia świadczenia przez pokrzywdzoną spółkę w żadnej postaci. Oznacza to bowiem jedynie, że w wyniku przestępstwa nie doszło do powstania szkody, co nie dezawuuje prawidłowości ustalenia, że na skutek zawarcia przedmiotowej umowy doszło do niekorzystnego rozporządzenia mieniem (...) S.A.

Rozporządzeniem mieniem jest bowiem każda dyspozycja o charakterze majątkowym, której niekorzystność nie może być utożsamiana z wyrządzeniem szkody. Do niekorzystnego rozporządzenia mieniem dochodzi wówczas, gdy dyspozycja majątkowa zasługuje na negatywną ocenę z punktu widzenia interesów majątkowych pokrzywdzonego, nawet jeśli nie powstanie rzeczywista strata (por.: wyrok SN z 30 sierpnia 2000 r., V KKN 267/00, OSNKW 2000/9–10/85). Pojęcie to zawiera w sobie wyzbycie się przez pokrzywdzonego składników majątkowych, ich obciążenie, zwolnienie z długu, niezasadne przesunięcie terminów zapłaty, czy zaciągnięcie zobowiązań, jak to miało miejsce w badanych realiach, przy czym dla bytu przestępstwa oszustwa bez znaczenia jest skuteczność tych czynności z punktu widzenia prawa cywilnego (por. np. wyrok SA w Poznaniu z 9 lutego 2017 r., II AKa 114/16, LEX 2402478).

Nie można również podzielić stanowiska skarżącego, jakoby działanie przypisane oskarżonemu nie było ukierunkowane na osiągnięcie korzyści majątkowej.

Korzyścią majątkową jest wszak każde przysporzenie majątkowe, tj. zwiększenie aktywów lub zmniejszenie pasywów, a warunkowany takim celem działania byt przestępstwa z art. 286 § 1 kk, nie oznacza, że do jego znamion należy osiągnięcie takiej korzyści.

Strona podmiotowa występku z art. 286 § 1 kk nie wymaga również wykazania braku zamiaru spełnienia świadczenia w ramach zaciągniętego względem pokrzywdzonego zobowiązania. Decydujące pozostaje natomiast ustalenie, czy pokrzywdzony podjąłby decyzję o zawarciu umowy zobowiązującej go do świadczenia wzajemnego, gdyby nie wyzyskano jego błędu co do okoliczności umownych.

Immanentnym jest, że stanowiące podstawę orzeczenia ustalenie, iż mając świadomość zajęcia komorniczego udziałów będących przedmiotem nabycia, pokrzywdzona spółka nie zawarłaby opisanej w wyroku umowy, znajduje umocowanie w - obdarzonych przez Sąd Okręgowy wiarą - zeznaniach świadka W. M., co wyklucza zasadność zarzutu błędnych ustaleń faktycznych w tym zakresie.

Konkludując, Sąd Okręgowy ustalił tylko takie fakty, które podyktowane są treścią dowodów obdarzonych wiarą, a tak poczynione ustalenia prawidłowo podpisał pod subsumpcję normy zawartej w dyspozycji art. 286 § 1 kk w zw. z art. 294 § 1 kk.

Lp.

Zarzut obrazy przepisów postepowania (art. 438 pkt 2 kpk)

1.  Art. 7 kpk w zw. z art. 4 kpk przez sprzeczną z zasadami prawidłowego rozumowania oraz wskazaniami wiedzy i doświadczenia życiowego ocenę dowodów, a to za sprawa uznania, że oskarżony dopuścił się zarzucanego mu czynu (vide: zarzut 2 apelacji);

2.  Art. 7 kpk w zw. z art. 4 kpk przez sprzeczną z zasadami prawidłowego rozumowania oraz wskazaniami wiedzy i doświadczenia życiowego ocenę dowodów, a to za sprawa uznania, że oskarżony działał z zamiarem wyzyskania błędu reprezentantów pokrzywdzonej spółki, jak również w celu osiągnięcia korzyści majątkowej (vide: zarzut 3 apelacji

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny 1 i 2

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Ad. 1

Zarzut obrazy art. 7 kpk w zw. z art. 4 kpk nie może być skuteczny, gdy skarżący w żaden sposób nie wykazał, aby przy podejmowaniu ocen dowodowych, a w konsekwencji wnioskowaniu o faktach na podstawie tych dowodów, którym przyznano walor wiarygodności, naruszone zostały reguły wiedzy, logicznego rozumowania i doświadczenia życiowego.

Samo przedstawienie przez autora apelacji własnego scenariusza zdarzeń i subiektywnego przekonania o braku po stronie oskarżonego oszukańczego zamiaru, jest dalece niewystarczające do podważenia wszechstronnie i racjonalnie uzasadnionego stanowiska Sądu meriti, którego odmienność nie wynika bynajmniej z dowolności ocen, ale z należytego pojmowania ich swobody.

Wbrew wskazaniom obrońcy nie ma przy tym znaczenia, kto ze strony spółki (...) negocjował umowę z (...) S.A., skoro niezależnie od tego oskarżony, jako prezes zarządu pierwszej z nich, uczestniczył w zawarciu umowy i podpisaniu aktu notarialnego, a mając wiedzę o niezgodnym ze stanem rzeczywistym zapisem jej istotnych postanowień, nie ujawnił jej kontrahentowi, zatajając fakt obciążenia przedmiotu umowy prawami osób trzecich i objęcia zajęciem komorniczym. Nie sposób zgodzić się ze skarżącym, że takie działanie nie stanowiło wyzyskania błędu reprezentanta kontrahenta co do prawdziwości danych zawartych w § 2 lit d umowy sprzedaży udziałów i wierzytelności z 12 marca 2018 r.

Należy w powyższym kontekście przypomnieć, że oskarżony J. S. sam potwierdził w wyjaśnieniach swoją obecność przy zawieraniu umowy, której był stroną oraz udzielenie świadkowi K. K. (2) pełnomocnictwa do reprezentacji spółki podczas transakcji sprzedaży, a co więcej wskazał, że w kancelarii notarialnej przed podpisaniem umowy padały pytania o stan udziałów („ Nie pamiętam, czy Pan K. zwracał się do mnie osobiście z pytaniami o stan prawny udziałów w E., natomiast ktoś sugerował pytanie w zakresie, czy udziały są wolne od zajęcia, czy nie. Ta kwestia poruszana była jeszcze w kancelarii notarialnej przed podpisaniem umowy” - k. 1052).

Uznanie zaś przez Sąd meriti wyjaśnień oskarżonego za niewiarygodne w zakresie odnoszącym się do braku oszukańczego zamiaru, należy uznać za spełniające wymogi art. 7 kpk w sytuacji, gdy wskazane wyżej dowody, w tym z dokumentów w postaci pełnomocnictwa udzielonego radcy prawnemu M. M. z dnia 15 października 2017 r. i pisma do komornika uznającego zajęcie z dnia 7 listopada 2017 r.. w sposób nader oczywisty podważają twierdzenie oskarżonego, który wyjaśnił: „O zajęciu udziałów E. dowiedziałem się na początku kwietnia albo maja 2018 r., czyli po podpisaniu umowy. Wcześniej wpływały pisma od komorników, ale ja je forwardowałem do prawników”.

Ad. 2

Jakkolwiek i tak sformułowany zarzut sprowadza się de facto do kwestionowania ustaleń faktycznych, to brew wywodom apelacji, twierdzenie oskarżonego, że negocjacje umowne prowadził świadek K. K. (2), nie dyskredytuje ustalenia, iż oskarżony działał z zamiarem wyzyskania błędu reprezentantów kontrahenta co do braku obciążeń zbywanych udziałów (innych niż ujawniony w umowie zastaw). Po pierwsze bowiem wyjaśnienia J. S. nie znajdują potwierdzenie w zeznaniach K. K. (2), który stanowczo twierdził, że jego rola sprowadzała się do przygotowywania draftów umowy, którą podpisał z upoważnienia oskarżonego ad hoc wobec sugestii notariusza, aby ze względu na treść art. 109 k.c., nie podpisywał jej oskarżony będący zarówno prezesem zarządu (...) sp. z o.o., jak i osobą fizyczną sprzedającą wierzytelność. Sam oskarżony nie negował, że wybór K. K. (2) na pełnomocnika do podpisania umowy w imieniu spółki (...) podyktowany był tym, że świadek jako jedyny z obecnych na spotkaniu nie był stroną umowy. To zaś – w świetle wskazań wiedzy, logicznego rozumowania i doświadczenia życiowego – prowadzi do konstatacji, że świadek K. – w przeciwieństwie do oskarżonego - nie miał żadnego interesu w ukrywaniu przed kontrahentem wad prawnych przedmiotu transakcji.

Wniosek

1.  o zmianę zaskarżonego wyroku i uniewinnienie oskarżonego od zarzucanego mu czynu

2.  uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny 1 i 2

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Ad. 1 – wniosek jest niezasadny wobec niezasadności zarzutów podniesionych w apelacji i niestwierdzeniu z urzędu uchybień uzasadniających zmianę wyroku co do istoty po myśli art. 440 kpk.

Ad. 2 – wniosek jest niezasadny wobec braku przesłanek z art. 439 § 1 kpk, art. 454 kpk oraz braku konieczności przeprowadzenie na nowo przewodu w całości (art. 437 § 2 kpk).

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

1. doprowadzenie do niekorzystnego rozporządzenia mieniem miało postać zobowiązania do zapłaty 6.000.000 zł, a nie stanowiło rozporządzenia mieniem w postaci pieniędzy w kwocie 6.000.000 zł;

2. nowelizacja Kodeksu karnego z dniem 1 października 2023 r. na podstawie art. 1 ustawy z dnia 7 lipca 2022 r. o zmianie ustawy - Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. 2022.2600 art. 1);

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

Ad. 1

Oczywista wymowa dowodów nie pozostawia wątpliwości, że pokrzywdzony podmiot nie rozporządził pieniędzmi w kwocie 6.000.000 zł, a tylko zobowiązał się do ich zapłaty in fine, gdy rekompensata dla spółki (...) sp. z o.o. za zbyte przez nią udziały w (...) sp. z o.o. w postaci wyemitowanych akcji (które z czasem mogłyby być zbyte przez giełdę lub zatrzymane w celu uzyskania dywidendy), nie zostanie zrealizowana w określonym czasie.

Mając na uwadze, że opis czynu nie odpowiadał takiemu stanowi rzeczy, należało go skorygować, zgodnie z kierunkiem apelacji.

Ad. 2

Zgodnie z art. 4 § 1 kk, obowiązkiem Sądu orzekającego w sytuacji, gdy pomiędzy datą czynu a wyrokowaniem doszło do zmiany stanu prawnego, jest stosowanie ustawy względniejszej dla sprawcy.

W badanych realiach reguła ta musiała znaleźć zastosowanie na etapie postępowania odwoławczego w związku ze zmianą przepisów karnych materialnych, jaka nastąpiła już po wydaniu zaskarżonego wyroku na mocy wprowadzonej z dniem 1 października 2023 r. ustawy z dnia 7 lipca 2022 r. o zmianie ustawy - Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. 2022.2600 art. 1). Nowelizacją tą dokonano m.in. zmiany art. 294 kk dodając do niego § 3 oraz § 4, w których zaostrzono sankcje grożące za niektóre przestępstwa przeciwko mieniu, w tym z art. 286 § 1 kk, popełnione w stosunku do mienia o wartości większej niż pięciokrotność kwoty określającej mienie wielkiej wartości (od 3 do 20 lat pozbawienia wolności - § 3) oraz w stosunku do mienia o wartości większej niż dziesięciokrotność kwoty określającej mienie wielkiej wartości (od 5 do 25 lat pozbawienia wolności - § 4).

Tym samym, mając na uwadze, że mieniem wielkiej wartości jest mienie, którego wartość w czasie popełnienia czynu zabronionego przekracza 1 000 000 złotych (art. 115 § 6 kk), w aktualnym stanie prawnym czyn przypisany oskarżonemu stanowiłby zbrodnię zagrożoną karą pozbawienia wolności od 3 do 20 lat (art. 286 § 1 kk w zw. z art. 294 § 3 kk).

Dlatego Sąd Apelacyjny wskazał, że podstawę skazania i wymiaru kary, zgodnie z art. 4 § 1 kk, stanowią wskazane w zaskarżonym wyroku przepisy w stanie prawnym obowiązującym przed wprowadzeniem powyższej zmiany.

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot utrzymania w mocy

W zakresie nie objętym zmianą.

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Z przyczyn wyżej wskazanych.

5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot i zakres zmiany

Jak w punkcie 4 formularza uzasadnienia

Zwięźle o powodach zmiany

Jak w punkcie 4 formularza uzasadnienia

5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

4.1.

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

2

zasądzono od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa koszty sądowe za instancję odwoławczą, w tym 12.180 (dwanaście tysięcy sto osiemdziesiąt) zł tytułem opłaty.

Oskarżony nie udokumentował niemożności poniesienia kosztów należnych w myśl art. 636 § 1 kpk.

7.  PODPIS

Ewa Gregajtys Ewa Leszczyńska-Furtak Rafał Kaniok

1.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

Podmiot wnoszący apelację

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☐ na niekorzyść

☐ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Piotr Grodecki
Podmiot udostępniający informację: Sąd Apelacyjny w Warszawie
Data wytworzenia informacji: