Serwis Internetowy Portal Orzeczeń używa plików cookies. Jeżeli nie wyrażają Państwo zgody, by pliki cookies były zapisywane na dysku należy zmienić ustawienia przeglądarki internetowej. Korzystając dalej z serwisu wyrażają Państwo zgodę na używanie cookies , zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki.

II AKa 416/23 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Apelacyjny w Warszawie z 2024-04-29

Sygn. akt II A Ka 416/23

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 29 kwietnia 2024r.

Sąd Apelacyjny w Warszawie w II Wydziale Karnym w składzie:

Przewodniczący Sędzia Sądu Apelacyjnego Ewa Gregajtys (spr.)

Sędziowie Sądu Apelacyjnego Ewa Leszczyńska-Furtak

Sądu Apelacyjnego Anna Zdziarska

Protokolant Wiktoria Siporska

przy udziale Prokuratora Krzysztofa Kalinowskiego

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 29 kwietnia 2024r.

sprawy B. B. (1) urodzonego (...) w W., syna P. i M. z domu B.

oskarżonego z art. 190 § 1 kk w zw. z art. 64 § 1 kk i z art. 280 § 2 kk w zb. z art. 288 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk w zw. z art. 64 § 1 kk

na skutek apelacji obrońcy oskarżonego i prokuratora

od wyroku Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 28 czerwca 2023r. w sprawie sygn. akt XVIII K 198/22

I. zmienia zaskarżony wyrok wobec B. B. (1) w ten sposób, że:

- podstawę rozstrzygnięć zawartych w wyroku uzupełnia o art. 4 § 1 kk, przyjmując stan prawny sprzed nowelizacji dokonanej ustawą z dnia 7 lipca 2022r. o zmianie ustawy – Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2600 ze zm.),

- uchyla orzeczenia o karze łącznej pozbawienia wolności i zaliczeniu na jej poczet okresu tymczasowego aresztowania oskarżonego zawarte w pkt. 3 i 6,

- karę pozbawienia wolności orzeczoną w pkt. 2. za przestępstwo z art. 280 § 2 kk w zb. z art. 288 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk w zw. z art. 64 § 1 kk podwyższa do 6 (sześciu) lat,

II. wyrok w pozostałej części utrzymuje w mocy,

III. na podstawie art. 85 § 1 kk i art. 86 § 1 kk łączy kary pozbawienia wolności orzeczone wobec oskarżonego i jako karę łączną wymierza karę 6 (sześciu) lat i 1 (jednego) miesiąca pozbawienia wolności,

IV. na podstawie art. 63 § 1 kk na poczet kary łącznej pozbawienia wolności zalicza oskarżonemu okres tymczasowego aresztowania w sprawie od dnia 19 września 2022r. od godz. 15.30 do dnia 13 lipca 2023r. do godz. 15.30,

V. zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adwokata M. M. (2) – Kancelaria Adwokacka w W., kwotę 1.476 (tysiąc czterysta siedemdziesiąt sześć) zł, obejmującą 23 % VAT, z tytułu kosztów nie opłaconej pomocy prawnej udzielonej oskarżonemu z urzędu w postępowaniu apelacyjnym,

VI. zasądza od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa koszty sądowe postępowania apelacyjnego, w tym kwotę 600 (sześćset) zł z tytułu opłaty za obie instancje.

UZASADNIENIE

UZASADNIENIE

Sygnatura akt

II AKa 416/23

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

2.

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

0.11.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Okręgowego w Warszawie z 28 czerwca 2023r. w sprawie XVIII K 198/22.

0.11.2. Podmiot wnoszący apelację

☒ prokurator

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

0.11.3. Granice zaskarżenia

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości – obrońca

☒ w części

co do winy

co do kary – prokurator

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

uchylenie

Zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

0.12.1. Ustalenie faktów

0.12.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

------------------------------------------------

0.12.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

----------------------------------------------

0.12.2. Ocena dowodów

0.12.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

------------------------------------------------

0.12.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

----------------------------------------------

STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

Apelacja obrońcy oskarżonego:

1.Obraza przepisów postępowania, która mogła mieć wpływ na treść wydanego orzeczenia, a mianowicie art. 7 kpk poprzez dokonanie dowolnej oceny zeznań pokrzywdzonych A. L. i E. L. oraz świadka R. Ś. (1), którzy w sposób zbieżny zeznali, że słowa wypowiedziane przez oskarżonego w toku pierwszego spotkania oskarżonego i pokrzywdzonych przed ich restauracją, które zgodnie z założeniem aktu oskarżenia wypełniają definicję gróźb karalnych, nie wzbudziły u pokrzywdzonych obawy, jak również zachowanie pokrzywdzonych polegające na pozostaniu przed lokalem, pozostawieniu przed lokalem roweru, zaniechanie wezwania policji czy innych osób celem odparcia rzekomo grożącego ataku, przesądzają o tym, iż pokrzywdzeni nie obawiali się słów rzekomo wypowiedzianych przez oskarżonego, brak obawy przejawiał zarówno A. L., jak i E. L., przy czym przesądzające w tym zakresie jest zachowanie pokrzywdzonej, a nie jej późniejsze zeznania przed sądem, a zachowanie oskarżonego nie wypełnia przesłanek warunkujących przypisanie mu czynu gróźb karalnych, co doprowadziło sąd do błędnego przeświadczenia o zaistnieniu przestępstwa zgodnie z I zarzutem aktu oskarżenia;

2. Obraza art. 7 kpk poprzez dokonanie dowolnej oceny dowodów – zeznań świadka R. Ś. (1) – polegających na przyjęciu, że pokrzywdzony prosił świadka o wezwanie policji i na tej podstawie określenie przebiegu zdarzenia, w sytuacji, gdy świadek wskazał, że gdy podszedł do lokalu pokrzywdzonego trwała rozmowa, a A. L. nie wzywał pomocy, czy to bezpośrednio od świadka, czy to poprzez wezwanie policji.

3. Rażąca niewspółmierność orzeczonych wobec oskarżonego kar jednostkowych oraz kary łącznej w wysokości 4 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności, przy wymierzeniu której sąd pierwszej instancji w sposób niewłaściwy określił, jakoby zaistniała znaczna szkodliwość społeczna zarzucanego oskarżonemu czynu, jak również nie uwzględnił stopnia winy oskarżonego, jak również faktu, że oskarżony w toku postępowania pierwszo-instancyjnego przyznał się w części do zarzucanego mu czynu i wyraził skruchę oraz negatywnie ocenił swoje postępowanie.

Apelacja prokuratora:

Rażąca niewspółmierność kary jednostkowej 4 lat pozbawienia wolności orzeczonej w stosunku do oskarżonego za czyn zarzucany w pkt. II aktu oskarżenia (punkt 2. sentencji wyroku) przejawiająca się w jej nadmiernej łagodności w stosunku do ustalonego przez sąd I instancji wysokiego stopnia społecznej szkodliwości tegoż czynu oraz wysokiego stopnia winy oskarżonego, jak też licznych okoliczności go obciążających a w następstwie powyższego także rażąca niewspółmierność kary łącznej 4 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności, orzeczonej w punkcie 3. sentencji wyroku, w stosunku do celów zapobiegawczych, jakie kara ta ma osiągnąć wobec skazanego B. B. (1), a także potrzeby kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Apelacja obrońcy oskarżonego.

1.Wbrew stanowisku obrońcy, dokonując oceny materiału dowodowego sprawy, w szczególności zeznań pokrzywdzonych małżonków L., Sąd Okręgowy nie uchybił zasadom ujętym w art. 7 kpk. Sąd wyczerpująco odniósł się do materiału dowodowego sprawy oceniając każdy dowód indywidualnie, ale także na tle całokształtu okoliczności ujawnionych w sprawie. Z treści zeznań pokrzywdzonej E. L. jednoznacznie wynika, że groźby wypowiedziane przez oskarżonego wzbudziły w niej uzasadnioną obawę ich spełnienia. Pokrzywdzona wskazywała na ten skutek zarówno w toku śledztwa (k. 58v, k. 418v) jak i na rozprawie. Zeznając przed sądem świadek podała my się bardzo zdenerwowaliśmy tymi groźbami, bo jeżeli powiedział, że wróci i zrobił to, co zrobił, to znaczy, że te groźby są realne (k. 417v). Wymiernym przykładem tego, jaki skutek spowodowały słowa oskarżonego jest stanowisko świadka, będące odpowiedzią na pytanie prokuratora o dane osoby, od której pokrzywdzeni otrzymali dane oskarżonego. Pokrzywdzona odpowiedziała wówczas, że nie chce przy oskarżonym wskazać tych danych, bo mamy prawo obawiać się tego człowieka (k. 418). Znamienne przy tym jest, że ta wypowiedź świadka pochodzi z rozprawy z 29 grudnia 2022r, zatem prawie pół roku po zdarzeniu. Świadek wprost przy tym wskazuje, że to nie obawa o osobę, o której mówi, ale o siebie i męża powstrzymuje ją przed ujawnieniem jej danych.

Rację ma skarżący, że po pierwszym zdarzeniu z udziałem oskarżonego pokrzywdzeni nie wezwali policji, nieuprawniony jest jednak wniosek, że powyższe świadczy o tym, że groźby skierowane przez oskarżonego wobec E. L. nie spowodowały skutku, o jakim mowa w art. 190 § 1 kk. Świadek w tym zakresie wskazała, że po pierwszym spotkaniu nie wezwali policji, bo nie chcieliśmy kłótni, to nie były osoby anonimowe (k. 418) . A. L. zeznając w tym zakresie wskazał, że nie zadzwoniłem na policję za pierwszym razem kiedy przyszli, bo pomyślałem, że się uspokoją (k. 18v). Zważywszy na okoliczności, które miały miejsce po dacie zdarzenia (głuche telefony, nakłanianie potencjalnych klientów, by nie kupowali posiłków u pokrzywdzonych, k. 414v), a które skutkowały zamknięciem lokalu, zeznania pokrzywdzonych w tym zakresie wskazują, że małżonkowie L. nie chcieli zaostrzać sytuacji właśnie dlatego, że obawiali się konsekwencji takiego stanu rzeczy. Okoliczność ta, przy uwzględnieniu zuchwałości oskarżonego i jego agresji już przy pierwszym spotkaniu z pokrzywdzonymi, czyni usprawiedliwioną, nawet zrozumiałą, taką ich postawę. Trudno w końcu nie dostrzec, że także oskarżony nie neguje okoliczności, że w dacie zdarzenia był pod znacznym wpływem alkoholu, a po jego spożyciu staje się agresywny (k. 87v … ja po pijaku mogłem narozrabiać…). W konsekwencji, wobec takiej podstawy dowodowej wyroku w zakresie przestępstwa z art. 190 § 1 kk na szkodę E. L., stanowisko obrońcy, by oskarżony nie zrealizował znamion tego występku wobec braku skutku w postaci wzbudzenia u pokrzywdzonej obawy o spełnieniu groźby, jest chybione i to w stopniu oczywistym.

2. Sąd Okręgowy dokonując oceny zeznań świadka R. Ś. (2) nie uchybił wskazaniom wiedzy, logiki i doświadczenia życiowego, tym samym nieuprawniony jest zarzut, by dopuścił się naruszenia art. 7 kpk. Relacja R. Ś. (2) co do przebiegu tej części zdarzenia, którą mógł obserwować, i w której uczestniczył, jest zgodna z zeznaniami pokrzywdzonych stanowiąc wsparcie dla ich wypowiedzi.

Odnosząc się do tych elementów wypowiedzi świadka, na które powołuje się obrońca podnieść należy, w szczególności, że R. Ś. (2) zeznał, że pokrzywdzony jakby gestem poprosił, aby do niego podszedł. Zauważył wówczas, że w lokalu małżonków L. była rozbita lada chłodnicza, a na podłodze leżały szkła. Oskarżony, którego świadek znał z widzenia ( … ja też go skojarzyłem jako mężczyznę, który pojawiał się już wcześniej w okolicy k. 71v), w obecności świadka mówił do pokrzywdzonego m. in. (cyt.) rozjebię tą budę, spali. R. Ś. (2) wprost wskazał, że B. B. (1) ewidentnie szukał zaczepki (k. jw.). Świadek przyznał także, że A. poprosił go, by wezwał policję i w tym celu wyszedł na zewnątrz, jednak gdy podjął próbę zadzwonienia na policję, to A. w tym czasie sam dzwonił. Okoliczności te, zrelacjonowane podczas śledztwa, świadek zeznał także na rozprawie twierdząc w szczególności, że pan L. mówił, abym zadzwonił po policję (k. 370). Co do niektórych elementów zdarzenia, zeznając przed sądem świadek ich nie pamiętał, ale jednocześnie potwierdził swoje wcześniejsze zeznania wskazując, że to przesłuchanie było w miarę na świeżo (k. 370v). Trudno przy tym nie dostrzec, że zeznając na rozprawie świadek łagodził swoje jednoznaczne wypowiedzi ze śledztwa, w szczególności w zakresie identyfikacji oskarżonego, podnosząc przy tym, że składanie zeznań jest męczące i denerwujące (k. 370v). W ocenie Sądu Apelacyjnego, taka postawa świadka była uwarunkowana tym, że zeznawał w obecności oskarżonego i w takich warunkach nie chciał go obciążać. Istotne jednak jest to, że zasadnicze elementy zdarzenia świadek podał w sposób zgodny z tym, co zeznał w śledztwie, a nadto złożone wówczas zeznania w całości potwierdził. Świadek był przy tym konsekwentny podając, że w czasie tej części zdarzenia, w której uczestniczył, żona A. krzyczała do tamtego odchodzącego, że zabrał im pieniądze na życie (k. 72v, k. 369).

W zakresie samej identyfikacji oskarżonego, niezależnie od zeznań pokrzywdzonych i świadka, wskazać należy, że oskarżony przyznał, że zniszczył wyposażenie sklepu pokrzywdzonych, kwestionował jedynie kradzież pieniędzy.

W omówionych warunkach próba wykazania, że zeznania świadka przeczą ustaleniom Sądu Okręgowego, nie może być skuteczna, takim samym czyniąc zarzut obrazy art. 7 kpk w zakresie oceny wartości tego dowodu.

Sąd Apelacyjny zapoznał się także z pisemnym stanowiskiem oskarżonego z dnia 25 sierpnia 2023r. zatytułowanym „apelacja” (k. 754-756v), które w części powiela zarzuty apelacji obrońcy.

Wbrew twierdzeniu oskarżonego, jego zachowanie wobec pokrzywdzonych w czasie pierwszej wizyty w ich lokalu nie miało charakteru kłótni i wzajemnego ubliżania. Z zeznań pokrzywdzonych jednoznacznie wynika, że to oskarżony był osobą agresywną, zachowywał się prowokacyjnie, ubliżał i groził małżonkom L.. Relację tych świadków częściowo wspierają zeznania J. B., który przyznał, że doszło do wymiany zdań pomiędzy B. a właścicielem (...) imieniem A., a w konsekwencji tego złapał B. za rękę, odciągnąłem. Co do samego pokrzywdzonego świadek podał, że znał jego lokal, przychodził tam, właściciel jest w porządku, byliśmy po kielichu, nie chciałem, aby wyszła z tego jakaś kłótnia (k. 78v). Świadek potwierdził te zeznania przed sądem choć jednocześnie łagodził okoliczności dotyczące przebiegu zdarzenia. W świetle jego wypowiedzi nie ulega wątpliwości, że to oskarżony sprowokował zajście i to on zachowywał się agresywnie, bowiem w przeciwnym wypadku nie byłoby powodów, by świadek odciągał go z miejsca zdarzenia. W takich warunkach, uwzględniając także wcześniej przywołaną argumentację, stanowisko oskarżonego, by jego zachowanie w czasie pierwszej wizyty w lokalu pokrzywdzonych nie realizowało znamion gróźb karalnych wobec E. L. nie zasługuje na uwzględnienie, jako sprzeczne z dowodami zgromadzonymi w sprawie.

W oczywistej sprzeczności z dowodami pozostaje także twierdzenie oskarżonego, że nie dokonał zaboru pieniędzy pokrzywdzonych a tym samym jego zachowanie nie stanowi kwalifikowanego rozboju. Negując trafność ustaleń w tym zakresie oskarżony opiera się na treści złożonych wyjaśnień, które Sąd Okręgowy w zasadniczej części uznał za niewiarygodne. Podnieść należy, że B. B. (1) dopasowywał treść swoich wypowiedzi do bieżących wyników postępowania, zatem w przeciwieństwie do zeznań pokrzywdzonych, nie stanowiły one szczerej relacji z przebiegu zdarzenia. W tym zakresie powtórzyć należy za Sądem Okręgowym, że w śledztwie oskarżony zaprzeczył, by zdarzenia ujęte w zarzutach miały miejsce. Podniósł, że doszło jedynie do wymiany zdań z pokrzywdzonym, a w zakresie rozboju wskazał, że zdarzenie takie nie miało miejsca, a z uwagi na podany przez pokrzywdzonych ubiór sprawcy, pokrzywdzeni nie mogli go rozpoznać. Wykluczył, by po raz drugi był w lokalu pokrzywdzonych (k. 87v), w toku kolejnego przesłuchania żądając nagrań z monitoringu, żeby wiedzieć co jest grane (k. 197). Tożsame stanowisko zajął na rozprawie odmawiając składania wyjaśnień (k. 366), które jednak złożył po przeprowadzeniu postępowania dowodowego. B. B. (1) przyznał wówczas, że w lokalu był drugi raz, kastetem zniszczył ladę, miał miecz, który był atrapą z elementami metalu, stanowczo przy tym zaprzeczył, by ukradł pieniądze. Mając na uwadze taką postawę procesową oskarżonego, jego niekonsekwencję, wewnętrzną sprzeczność relacji i jej dopasowywanie do bieżących efektów postępowania, oczekiwanie by na takiej podstawie Sąd miał czynić ustalenia faktyczne, jest bezpodstawne. Wersji oskarżonego przeczą pozostałe dowody, które jako spójne, logiczne i konsekwentne stanowią skuteczną dla nich przeciwwagę i podstawę do czynienia prawdziwych ustaleń faktycznych. Powtórzyć jedynie wypada, że dokonanie przez oskarżonego kradzieży pieniędzy pokrzywdzonych, nie wynika - jak twierdzi B. B. (1) - wyłącznie z ich zeznań, skoro świadek R. Ś. (2) od pierwszego zeznania wskazywał, że E. L., na miejscu zdarzenia, do odchodzącego oskarżonego krzyczała, że zabrał im pieniądze na życie (k. 72v).

Sąd Apelacyjny nie znajduje także podstaw do podważenia ustaleń Sądu w zakresie wysokości szkody powstałej w wyniku działania oskarżonego, w szczególności kwoty skradzionych pieniędzy. Sąd Okręgowy przeprowadził w tym zakresie postępowanie dowodowe uzasadniając przyczyny, dla których zmodyfikował ujętą w zarzucie kwotę i brak jest podstaw do uznania, by wartość ta została zawyżona. Z omówionych przyczyn, powodu ku temu zdecydowanie nie mogą stanowić wyjaśnienia oskarżonego.

Nie zasługują na uwzględnienie zarzuty oskarżonego, by podstawę wyroku Sądu stanowił niekompletny materiał dowodowy. Bez znaczenia dla przedmiotu postępowania pozostaje przesłuchanie U. K., skoro nie była uczestnikiem zdarzeń ujętych w zarzutach. Sąd Apelacyjny nie znajduje także podstaw do kwestionowania wartości dowodowej opinii biegłych psychiatrów, jej treść przeczy temu, by oskarżony nie miał zachowanej swobody wypowiedzi. Dla skuteczności zarzutów formułowanych wobec wyroku niezbędne jest wykazanie rzeczywistych uchybień w sferze prawa procesowego a nie ich kreowanie dla potrzeb postępowania apelacyjnego, tymczasem taki wyłącznie cel wynika z „apelacji” oskarżonego.

Zarzut rażącej niewspółmierności kar jednostkowych i kary łącznej z apelacji obrońcy oskarżonego.

Apelacja prokuratora.

Analizując argumenty obu apelacji, oparte na tej samej podstawie odwoławczej, choć odmiennych kierunkach zaskarżenia, Sąd Apelacyjny uznał, że zasadne są te przedstawione przez prokuratora, co czyni słusznym zarzut sformułowany przez tego skarżącego. Zgodzić się należy z prokuratorem, że Sąd Okręgowy prawidłowo rekonstruując stan faktyczny sprawy nie nadał właściwej rangi tym okolicznościom, które z niego wynikają, a mają zasadnicze znaczenie przy kształtowaniu kary za przypisaną oskarżonemu zbrodnię rozboju. Okoliczności te Sąd dostrzegł, jednak dokonując ocen i ustaleń w zakresie właściwej sankcji za ten czyn bezzasadnie uznał, że uzasadniają wymierzenie oskarżonemu kary 4 lat pozbawienia wolności. Tymczasem okoliczności przedmiotowe dotyczące czynu oskarżonego, a także te o charakterze podmiotowym związane z jego osobą, nakazują przyjąć, że kara w takim wymiarze jest karą rażąco łagodną, niewspółmierną w rozumieniu art. 438 pkt 4 kpk a jako taka nie zrealizuje celów kary. Podzielić przy tym należy stanowisko prokuratora, że w przypadku oskarżonego B. B. (1) okoliczności obciążające zdecydowanie przeważają, a jego społeczne funkcjonowanie odzwierciedlone w karcie karnej wskazuje, że zasadniczą funkcją kary jest ta zapobiegawcza, ochronna. Tym samym, uwzględniając okoliczności przywołane wyżej, a podniesione przez prokuratora w apelacji, kara wymierzona oskarżonemu przez sąd I instancji pozostaje w takiej dysproporcji do kary, która przy ich właściwym uwzględnieniu powinna być orzeczona, że uzasadnia zarzut jej rażącej niewspółmierności. Orzeczona kara odbiega bowiem i to w sposób istotny od tej, jaką należało oskarżonemu wymierzyć.

Zasady wymiaru kary określa art. 53 kk, do którego słusznie odwołał się także Sąd Okręgowy. W § 2 tego przepisu wymieniono najistotniejsze okoliczności ( w szczególności), które Sąd, wymierzając karę według swojego uznania, ma obowiązek uwzględnić. Wskazano tam motywację i sposób zachowania się sprawcy, rodzaj i stopień naruszenia ciążących na nim obowiązków, rodzaj i rozmiar ujemnych następstw przestępstwa, właściwości i warunki osobiste sprawcy, sposób życia przed popełnieniem przestępstwa i zachowanie się po jego popełnieniu. Przekładając te okoliczności na stan faktyczny rozpoznawanej sprawy stwierdzić należy, że B. B. (1) dopuścił się zbrodni rozboju, przy czym jego działanie nie było nagłe, nieprzemyślane, ale w tym celu oskarżony wrócił do lokalu pokrzywdzonych, uprzednio zmieniając ubiór, założył także maseczkę. Oskarżony dokonał rozboju w porze dziennej, w sposób jawny, demonstrując pokrzywdzonym kastet i przedmiot przypominający miecz samurajski, rozbił szybę lady chłodniczej i lodówki, niszcząc w ten sposób znajdujące się tam produkty spożywcze. Niezależnie od relacji w tym zakresie małżonków L., świadek R. Ś. (2) zeznał, że pokrzywdzony w czasie, gdy on był już na miejscu, był nad wyraz spokojny, a potem gdy go o to zapytał, A. L. odpowiedział, że wynikało to z jego lęku - bał się, gdyż ten z brodą miał maczetę, czy miecz samurajski i nim wymachiwał i rozbił ladę (k. 72v). O swoich traumatycznych przeżyciach związanych z zachowaniem oskarżonego pokrzywdzeni szczegółowo zeznali na rozprawie. A. L. wskazał, przy zdrowych zmysłach każdy by się bał, gdyby widział miecz… żona moja zaczęła płakać… nie poszedłem do środka, bo się bałem, kiedy był oskarżony z mieczem w środku. Człowiek z mieczem groził mi, zabrał wszystko, co miałem (k. 415-415v). Świadek wprost wskazał, że nie było żadnej reakcji, żadnej szarpaniny z jego strony miałbym dużo do stracenia, mam troje dzieci (k. 415v). Taki sposób zachowania oskarżonego świadczy o bucie i lekceważącym stosunku do pokrzywdzonych i otoczenia, jest zatem przejawem znacznego stopnia jego demoralizacji.

Odnosząc się do społecznego funkcjonowania oskarżonego podnieść należy, że jest on sprawcą wielokrotnie karanym za przestępstwa godzące w różne dobra prawne, w tym kwalifikowany rozbój, kradzież z włamaniem, groźby, znieważenia funkcjonariuszy publicznych i czynne napaści na nich, udział w bójce, niealimentację, przestępstwa p-ko wiarygodności dokumentów i z ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii (k. 616-621). Oskarżony odpowiada w warunkach recydywy z art. 64 § 1 kk. Podczas przesłuchania w śledztwie, na pytanie o to, czy był karany, oświadczył – oprócz gwałtu i morderstwa za wszystko (k. 86v). Wskazać także należy, że oskarżony znajdował się w stanie nietrzeźwości, nie negował, że nadużywa alkoholu i jest świadomy tego, że pod jego wpływem jest agresywny ( po pijaku mogłem narozrabiać… k. 87v). Oskarżony przyznał, że w dacie czynu, w tożsamym stanie, czyli nietrzeźwy, stawił się na terapię odwykową.

Podstawową miarą surowości każdej kary jest stopień wykorzystania sankcji. Przypisany oskarżonemu rozbój, przy zastosowaniu korzystniejszego dla niego stanu prawnego, zagrożony był karą pozbawienia wolności w wymiarze od 3 do 15 lat. Sąd Okręgowy wymierzając karę 4 lat pozbawienia wolności ukształtował ją zdecydowanie w dolnej granicy zagrożenia, co przy uwzględnieniu przywołanych wyżej okoliczności czynu, ale także właściwości i warunków osobistych oskarżonego ujawnionych chociażby w sposobie jego dokonania, przekonują o słuszności stanowiska prokuratora, że orzeczona kara jest łagodna, rażąco nieadekwatna wobec dominujących okoliczności obciążających. Z tych względów Sąd Apelacyjny uwzględnił zarzut apelacji prokuratora i karę pozbawienia wolności orzeczoną wobec oskarżonego za przestępstwo z art. 280 § 2 kk w zb. z art. 288 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk w zw. z art. 64 § 1 kk podwyższył do 6 lat. Tak ukształtowana kara jest sankcją sprawiedliwą, uwzględnia dyrektywy wymiaru kary, spełni także cele wobec oskarżonego, tak wychowawczy, jak i zapobiegawczy.

Odmienne stanowisko wyrażone w apelacji obrońcy, a także przez samego oskarżonego, jest bezzasadne i to w stopniu oczywistym.

Wbrew ocenie obrońcy, o znacznej społecznej szkodliwości przypisanego oskarżonemu kwalifikowanego rozboju zdecydował sam ustawodawca klasyfikując taki czyn jako zbrodnię. Uwzględniając omówione przez Sąd Okręgowy, jak i powyżej, jego okoliczności i sposób działania oskarżonego, także stopień winy B. B. (1) uznać należy za znaczny. Samo częściowe przyznanie się do czynu, w przypadku oskarżonego nie ma takiego znaczenia, jak wskazuje obrońca i on sam. Nie ulega bowiem wątpliwości, że stanowisko oskarżonego w zakresie zarzutów było uwarunkowane efektami postępowania dowodowego, zatem nie wynikało z jego rzeczywistej skruchy i zrozumienia naganności własnego postępowania. Rację ma oskarżony, że taka postawa to jego uprawnienie procesowe i nie może powodować negatywnych dla niego skutków, nie oznacza to jednak, że podlega ocenie na jego korzyść, bo podstaw ku temu brak.

Także sytuacja osobista oskarżonego nie stanowi skutecznej przeciwwagi dla okoliczności go obciążających. Skoro żona i dzieci nie stanowiły dla oskarżonego wystarczającej motywacji do przestrzegania prawa i zachowywania abstynencji, to nieuprawnione jest oczekiwania, by sama sytuacja rodzinna mogła skutkować złagodzeniem kary orzekanej za tak poważne przestępstwo.

Wniosek

W apelacji obrońcy oskarżonego o zmianę wyroku i uniewinnienie oskarżonego od zarzuconych mu czynów.

W apelacji prokuratora o zmianę wyroku poprzez wymierzenie za czyn zarzucony w punkcie II. aktu oskarżenia kary 6 lat pozbawienia wolności i kary łącznej 6 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wniosek z apelacji obrońcy oskarżonego, z przyczyn wskazanych przy omówieniu zarzutów, jest bezzasadny w stopniu oczywistym.

Zasadność zarzutu apelacji prokuratora skutkowała uwzględnieniem wniosku o podwyższenie wymiaru kary za czyn z punktu II. aktu oskarżenia do 6 lat pozbawienia wolności. Sąd Apelacyjny nie uwzględnił jednocześnie wniosku o orzeczenie wobec oskarżonego kary łącznej w wymiarze 6 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności.

Przypisane oskarżonemu przestępstwa zostały popełnione nie tylko w bardzo bliskiej przestrzeni czasowej, ale pozostają w związku, bowiem okoliczności, w których oskarżony skierował groźbę bezprawną wobec pokrzywdzonej E. L., były dla niego pretekstem do popełnienia kwalifikowanego kumulatywnie rozboju, co miało miejsce na przestrzeni kilkudziesięciu minut. Tym samym, pomiędzy przestępstwami przypisanymi oskarżonemu zachodzi bardzo bliski związek przedmiotowo-podmiotowy. W takich warunkach zatarciu ulega indywidualny charakter każdego z nich, a znaczenia nabiera kompleksowa ocena całej działalności przestępczej oskarżonego, którą odzwierciedlają oba czyny. Z tych względów, Sąd Apelacyjny ukształtował wymiar kary łącznej wobec oskarżonego w najniższym – zgodnie z art. 86 § 1 kk - ustawowym wymiarze uznając, że za takim orzeczeniem przemawiają przywołane okoliczności. Kara łączna w przyjętym wymiarze jest karą sprawiedliwą, stanowiąc zasłużoną sankcję za przypisane oskarżonemu przestępstwa.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

Z uwagi na zmianę stanu prawnego, Sąd Apelacyjny zmienił zaskarżony wyrok w ten sposób, że podstawę rozstrzygnięć uzupełnił o art. 4 § 1 kk, przyjmując stan prawny sprzed nowelizacji dokonanej ustawą z dnia 7 lipca 2022r. o zmianie ustawy – Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2600 ze zm).

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

Modyfikacja wyroku w tym zakresie wynikała z regulacji art. 4 § 1 kk, zatem obowiązku stosowania ustawy względniejszej dla oskarżonego.

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

0.15.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

0.11.

Przedmiot utrzymania w mocy

0.1w całości co do winy oraz co do kary w zakresie czynu z art. 190 § 1 kk na szkodę E. L.;

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Omówiono przez zarzutach apelacji.

0.15.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

0.0.11.

Przedmiot i zakres zmiany

- przyjęcie w podstawie rozstrzygnięć zawartych w wyroku art. 4 § 1 kk,

- uchylenie orzeczenia o karze łącznej pozbawienia wolności,

- podwyższenie wymiaru kary jednostkowej za przestępstwo z art. 280 § 2 kk w zb. z art. 288 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk w zw. z art. 64 § 1 kk,

- wymierzenie kary łącznej,

- zaliczenie na poczet kary łącznej okresu tymczasowego aresztowania oskarżonego;

Zwięźle o powodach zmiany

Omówiono wcześniej;

Uchylenie orzeczenia o karze łącznej pozbawienia wolności było niezbędne w związku z podwyższeniem wymiaru kary jednostkowej, co skutkowało koniecznością ukształtowania nowej kary łącznej i zaliczenia na jej poczet okresu tymczasowego aresztowania oskarżonego w sprawie.

0.15.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

0.15.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

--------------------------------

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

------------------------------

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

------------------------------

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

-------------------------------

4.1.

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

-------------------------------

0.15.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

-----------------------------------

0.15.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

------------------------

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

V.

VI.

Sąd zasądził na rzecz obrońcy oskarżonego kwotę 1.476zł obejmującą 23% VAT, z tytułu kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej oskarżonemu z urzędu w postępowaniu apelacyjnym. Ustalając wysokość wynagrodzenia na podstawie Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz. U. 2023.1964), sąd uznał, że różnicowanie wynagrodzeń obrońców poprzez znaczne zaniżenie stawek przysługujących za obronę z urzędu w stosunku do tych, które są należne za obronę z wyboru, nie znajduje uzasadnienia w demokratycznym państwie prawa naruszając konstytucyjną zasadę równości wobec prawa (art. 32 ust. 1 Konstytucji RP).

Sąd zasądził od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa koszty sądowe postępowania apelacyjnego, w tym kwotę 600zł z tytułu opłaty za obie instancje, stosownie do treści art. 634 kpk i art. 1, 2 ust. 1 pkt 6 oraz art. 10 ust. 1 i 2 ustawy z 23 czerwca 1973r. o opłatach w sprawach karnych (tj. Dz.U.2023 poz. 123 ze zm.).

7.  PODPIS

SSA Anna Zdziarska SSA Ewa Gregajtys SSA Ewa Leszczyńska-Furtak

0.11.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1.

Podmiot wnoszący apelację

obrońca

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Ustalenia w zakresie winy i kary;

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

Uchylenie

zmiana

0.11.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

2.

Podmiot wnoszący apelację

prokurator

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Wymiar kary

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

Uchylenie

zmiana

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Piotr Grodecki
Podmiot udostępniający informację: Sąd Apelacyjny w Warszawie
Osoba, która wytworzyła informację:  Sędzia Sądu Apelacyjnego Ewa Gregajtys,  Sądu Apelacyjnego Ewa Leszczyńska-Furtak
Data wytworzenia informacji: