II AKa 419/23 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Apelacyjny w Warszawie z 2024-04-29

Sygn. akt II A Ka 419/23

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 29 kwietnia 2024r.

Sąd Apelacyjny w Warszawie w II Wydziale Karnym w składzie:

Przewodniczący Sędzia Sądu Apelacyjnego Ewa Gregajtys (spr.)

Sędziowie Sądu Apelacyjnego Anna Zdziarska

Sądu Apelacyjnego Ewa Leszczyńska-Furtak

Protokolant Wiktoria Siporska

przy udziale Prokuratora Krzysztofa Kalinowskiego

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 29 kwietnia 2024r.

sprawy z wniosku R. M.

w przedmiocie odszkodowania i zadośćuczynienia za niewątpliwie niesłuszne tymczasowe aresztowanie w sprawie IV K 1146/13 Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi-Południe w Warszawie

na skutek apelacji wniesionej przez pełnomocnika wnioskodawcy

od wyroku Sądu Okręgowego Warszawa-Praga w Warszawie z dnia 18 lipca 2023r. w sprawie sygn. akt V Ko 52/23

uchyla zaskarżony wyrok - na podstawie art. 439 § 1 pkt 1 kpk - i sprawę przekazuje Sądowi Okręgowemu Warszawa-Praga w Warszawie do ponownego rozpoznania.

UZASADNIENIE

UZASADNIENIE

Sygnatura akt

II AKa 419/23

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1.

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

0.11.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Okręgowego Warszawa-Praga w Warszawie z 18 lipca 2023r. w sprawie V Ko 52/23.

0.11.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☐ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☒ pełnomocnik wnioskodawcy

0.11.3. Granice zaskarżenia

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

uchylenie

Zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

0.12.1. Ustalenie faktów

0.12.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

----------------------------------------

0.12.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

--------------------------------------

0.12.2. Ocena dowodów

0.12.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

---------------------------------------

0.12.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

-------------------------------------

STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

Naruszenie przepisów prawa procesowego, tj. art. 552 § 4 kpk poprzez niezastosowanie i oddalenie wniosku o zasądzenie odszkodowania i zadośćuczynienia za niewątpliwie niesłuszne tymczasowe aresztowanie R. M., mimo, że spełnione zostały przesłanki powyższej normy, co w konsekwencji winno prowadzić do uwzględnienia wniosku a nie jego oddalenia.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarzut bezprzedmiotowy wobec stwierdzenia w sprawie bezwzględnej przesłanki odwoławczej z art. 439 § 1 pkt 1 kpk.

Wniosek

O zmianę wyroku poprzez zasądzenie wnioskowanych kwot odszkodowania i zadośćuczynienia, ewentualnie uchylenie orzeczenia i przekazania sprawy sądowi I instancji do ponownego rozpoznania.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wnioski niezasadne, wobec konieczności uchylenia wyroku z przyczyn wskazanych w art. 439 § 1 pkt 1 kpk.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

Skład Sądu Okręgowego tworzyła osoba nieuprawniona do orzekania, co stanowi bezwzględną przesłankę odwoławczą z art. 439 § 1 pkt 1 kpk.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

Sąd Apelacyjny dokonując kontroli instancyjnej wyroku ma obowiązek rozpoznać zarzuty podniesione w środku odwoławczym, ale w pierwszej kolejności zbadać, czy zaskarżony wyrok nie jest dotknięty wadą w postaci bezwzględnej przesłanki odwoławczej z art. 439 § 1 kpk. Każde z uchybień ujętych w tym przepisie w tak istotnym stopniu narusza zasady prawidłowego procedowania i orzekania w sprawach karnych, że dotknięte nim orzeczenie nie może być uznane za rezultat rzetelnego procesu i to niezależnie od tego, czy miało ono wpływ na treść zaskarżonego orzeczenia.

W sprawie rozpoznawanej skład sądu I instancji tworzył Pan Rafał Korkus, były sędzia Wojskowego Sądu Okręgowego w Warszawie. Pan Rafała Korkus uzyskał nominację na stanowisko sędziowskie w sądzie powszechnym z rekomendacji niekonstytucyjnej KRS zawartej w uchwale nr 55/22 z dnia 20 stycznia 2022r. Z uzasadnienia uchwały wynika, że wobec w/w, na jego wniosek, zastosowano tryb z ustawy z dnia 21 sierpnia 1997r. Prawo o ustroju sądów wojskowych (dalej u.s.w.) zastrzeżony dla sędziów sądów wojskowych. Rada wskazała, że Pan Rafał Korkus spełnia wymogi z art. 35 § 3 i 5 oraz art. 32a § 3 przywołanej ustawy do objęcia stanowiska sędziego sądu powszechnego. Tymczasem z ustaleń poczynionych dla potrzeb innych postępowań odwoławczych, które toczyły się przed Sądem Apelacyjnym w Warszawie (w szczególności w sprawie II AKz 1094/23) wynika, że Pan Rafał Korkus oświadczeniem z dnia 25 stycznia 2022r. zrzekł się urzędu sędziego Wojskowego Sądu Okręgowego w Warszawie, a Minister Sprawiedliwości uznał zrzeczenie za skuteczne z dniem 27 lutego 2022r. We wskazanej dacie stosunek służbowy sędziego Rafała Korkusa uległ rozwiązaniu stosownie do regulacji zawartej w art. 32 § 1 u.s.w, o czym Minister Sprawiedliwości powiadomił Prezesa Sądu Okręgowego Warszawa-Praga w Warszawie. Wskazać należy, że Pan Rafał Korkus w dniu 15 lutego 2022r. skierował pismo do Prezesa tego sądu informując, że z dniem 27 lutego 2022r. zrzekł się urzędu sędziego i tym samym zaprzestaje starań o uzyskanie stanowiska sędziowskiego w tym sądzie. Po otrzymaniu pisma Ministra Sprawiedliwości informującego o zrzeczeniu się urzędu sędziego przez Pana Rafała Korkusa, w związku z treścią swojej uchwały z 20 stycznia 2022r., Rada przesłała kandydatowi odpis uchwały z pouczeniem o możliwości zaskarżenia jej do Sądu Najwyższego z powodu sprzeczności uchwały Rady z prawem. Tym samym, nawet organ, który zarekomendował kandydaturę Pana Rafała Korkusa na stanowisko sędziowskie w sądzie okręgowym przyznał, że jego rekomendacja jest sprzeczna z prawem. Okoliczności te nie powstrzymały jednak Pana Rafała Korkusa, który - co wymaga podkreślenia - pomimo skutecznego zrzeczenia się urzędu, dnia 29 września 2022r. przyjął bezpodstawną, nieuprawnioną nominację na urząd sędziego sądu powszechnego, ślubując przy tym stanie na straży prawa (art. 66 § 1 ustawy z 27 lipca 2001r. Prawo o ustroju sądów powszechnych, Dz. U. 2024.334). Zrzeczenie się urzędu sędziego sądu wojskowego w toku procedury nominacyjnej zainicjowanej w trybie art. 35 § 4 u.s.w, wykluczało udział Pana Rafała Korkusa w dalszej procedurze nominacyjnej w tym trybie. Przypomnieć przy tym należy, że Pan Rafała Korkus w piśmie z 15 lutego 2022r. kierowanym do Prezesa Sądu Okręgowego Warszawa – Praga w Warszawie stwierdził, że w związku ze zrzeczeniem się urzędu sędziego zmuszony jest zaniechać dalszych starań o nominację, którą jednak przyjął w niezmienionych warunkach faktycznych. Dla porządku wskazać należy, że zrzeczenie się urzędu sędziego pozbawiało Pana Rafała Korkusa statusu sędziego sądu wojskowego w stanie spoczynku, o którym mowa w art. 35 § 3 p. u.s.w. Tym samym Pan Rafał Korkus przyjął nienależną mu, niezgodną z prawem nominację na stanowisko sędziego sądu okręgowego.

Z tego też powodu Pan Rafał Korkus jest osobą nieuprawnioną do orzekania. Zgodnie z art. 439 § 1 pkt 1 kpk orzeczenie podlega uchyleniu niezależnie od granic zaskarżenia i podniesionych zarzutów oraz wpływu uchybienia na jego treść, jeżeli w jego wydaniu brała udział osoba nieuprawniona do orzekania.

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

0.15.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

0.11.

Przedmiot utrzymania w mocy

0.1-------------

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

------------------

0.15.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

0.0.11.

Przedmiot i zakres zmiany

0.0.1---------------------

Zwięźle o powodach zmiany

-------------------------

0.15.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

0.15.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

Wydanie orzeczenia przez osobę nieuprawnioną w rozumieniu art. 439 § 1 pkt 1 kpk.

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

Omówiono wyżej.

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

------------------------------------

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

-----------------------------------

4.1.

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

--------------------------------

0.15.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

Rozpoznanie sprawy przez sąd należycie obsadzony, z udziałem sędziego, zatem osoby uprawnionej do orzekania.

0.15.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

----------------------------------------

6.  Koszty Procesu

P unkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

--------------------------------------

7.  PODPIS

SSA Anna Zdziarska SSA Ewa Gregajtys SSA Ewa Leszczyńska-Furtak

0.11.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1.

Podmiot wnoszący apelację

Pełnomocnik wnioskodawcy.

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Oddalenie wniosku.

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

Uchylenie

zmiana

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Piotr Grodecki
Podmiot udostępniający informację: Sąd Apelacyjny w Warszawie
Osoba, która wytworzyła informację:  Sędzia Sądu Apelacyjnego Ewa Gregajtys,  Sądu Apelacyjnego Anna Zdziarska
Data wytworzenia informacji: