Portal Orzeczeń Sądu Apelacyjnego w Warszawie

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II AKa 436/23

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Okręgowego Warszawa-Praga w Warszawie z dnia 1 sierpnia 2023 r., sygn. V K 267/22.

1.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3. Granice zaskarżenia

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☒

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☒

uchylenie

☒

Zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

2.1. Ustalenie faktów

2.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

Członek składu orzekającego Sądu, który wydał zaskarżony wyrok, Pan Rafał Korkus, nie był osobą uprawnioną do orzekania w związku z tym, że:

- Pan sędzia Rafał Korkus, pełniąc funkcję sędziego Wojskowego Sądu Okręgowego w Warszawie, pismem z 15 listopada 2021 r. zwrócił się do Krajowej Rady Sądownictwa z wnioskiem o powołanie na urząd sędziego Sądu Okręgowego Warszawa-Praga w Warszawie, na podstawie art. 35 § 4 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. - Prawo o ustroju sądów wojskowych.

- w dniu 20 stycznia 2022 r. KRS wydała uchwałę Nr 55/22 o przedstawieniu Prezydentowi Rzeczpospolitej Polskiej, kandydatury sędziego Wojskowego Sądu Okręgowego Rafała Korkusa na stanowisko sędziego sądu powszechnego - sądu okręgowego w Sądzie Okręgowym Warszawa Praga w Warszawie;

- dniu 25 stycznia 2022 r., po uzyskaniu powyższej rekomendacji, Pan sędzia na podstawie art. 32 § 1 u.s.w., w pisemnym oświadczeniu woli, zrzekł się urzędu sędziego Wojskowego Sądu Okręgowego;

- z dniem 27 lutego 2022 r. nastąpiło rozwiązanie stosunku służbowego sędziego;

- w dniu 22 września 2022 r. na podstawie uchwały KRS z 20 stycznia 2022 r., Nr 55/22 (uchwała publikowana na stronie internetowej KRS), został powołany przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej na stanowisko sędziego sądu powszechnego w ramach uproszczonej procedury nominacyjnej w trybie art. 35 § 4 ustawy o ustroju sądów wojskowych (u.s.w.)., co nastąpiło po skutecznym zrzeczeniu się stanowiska sędziego, przez co akt nominacji nastąpiło wobec osoby nie będącej sędzią.

Uchwała KRS z 20 stycznia 2022 r., Nr 55/22

Oświadczenie z dnia 25 stycznia 2022 r. – udostępnione przez departament kadr MS przy piśmie z 31 października 2023 r. DKO-I. 656.529.2023)

Pismo MS z 1 lutego 2022 r. zawiadamiające Wojskowy Sąd Okręgowy o zrzeczeniu się urzędu i wygaśnięciu stosunku służbowego na stanowisku sędziego WSO.

Decyzja MON z dnia 9 lutego 2022 r. nr 436 o zwolnieniu ze służby wojskowej i przeniesieniu do rezerwy wskutek rozwiązania stosunku służbowego z mocy prawa, w związku ze zrzeczeniem się urzędu sędziowskiego.

Świadectwo służby z dnia 22 lutego 2022 r. potwierdzające jej trwanie do 27 lutego 2022 r.

P.-ana na stronach KRS oraz załącznik do akt – teczka z dokumentacją dotyczącą przebiegu służby sędziego)

2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.2. Ocena dowodów

2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

Dokumenty wyżej wymienione oraz pozostałe znajdujące się w załączniku do akt – teczce zawierającej dokumentację przebiegu służby sędziego

Dokumentacja urzędowa, sporządzona i przekazana przez powołane do tego organy - nie budzi wątpliwości w zakresie wiarygodności.

2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.1

Zarzut obrazy przepisów postępowania (art. 438 pkt 2 kpk)

1.  Obrazy art. 376 § 2 kpk – skutkujący bezwzględną przesłanka odwoławczą z art. 439 § 1 pkt 11 kpk – vide: punkt 1 apelacji obrońcy,

2.  Obrazy aet. 6 kpk i art. 374 kpk- – vide: punkt 2 apelacji obrońcy,

3.  Obrazy art. 7 kpk – vide: punkt 3 a, b, c, d apelacji obrońcy,

4.  Obrazy art. 7 kpk i art. 5 § 2 kpk – vide: punkt 4 a, b apelacji obrońcy,

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Lp.2

Zarzut rażącej niewspółmierności kary (art. 438 pkt 4 kpk)

vide: punkt 5 apelacji obrońcy

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Wobec stwierdzenia bezwzględnej przyczyny odwoławczej z art. 439 § 1 pkt 1 kpk, rozpoznanie środka odwoławczego należało – w myśl art. 436 kpk - ograniczyć tylko do przedmiotowego uchybienia podlegającego uwzględnieniu z urzędu, bowiem rozpoznanie w tym zakresie jest wystarczające do wydania orzeczenia, a rozpoznanie pozostałych uchybień byłoby bezprzedmiotowe dla dalszego toku postępowania.

Zatem dla porządku tylko Sąd Apelacyjny zauważa, że podniesiony przez obrońcę, najdalej idący zarzut - zaistnienia bezwzględnej przesłanki odwoławczej z art. 439 § 1 pkt 11 kpk, jest chybiony.

Jakkolwiek bowiem zgodnie z art. 374 § 1a kpk w sprawach o zbrodnie obecność oskarżonego podczas czynności, o których mowa w art. 385 i art. 386, jest obowiązkowa, to przepis art. 377 § 1 kpk wprowadza wyjątek od tej reguły, uprawniając sąd orzekający do podjęcia decyzji (w formie postanowienia) o prowadzeniu postępowania pomimo nieobecności oskarżonego, jeżeli oskarżony wprawił się ze swej winy w stan powodujący niezdolność do udziału w rozprawie, w której jego udział jest obowiązkowy.

Nie sposób zatem czynić skuteczny zarzut w sytuacji skorzystania z uprawnienia ustawowego, gdy oskarżony w dniu wyznaczonego terminu rozprawy (apelacja wskazuje tu na rozprawę w dniu 20 marca 2023 r.), o którym był zawiadomiony i na który miał zostać doprowadzony, dokonał samookaleczenia, a do sądu przesłano zaświadczenie lekarskie o niemożności stawiennictwa oskarżonego w sądzie z tego właśnie powodu (k. 733 i 735). Powołany przepis uprawnia Sąd orzekający do prowadzenia w takich uwarunkowaniach postępowania pomimo nieobecności oskarżonego nawet, jeżeli oskarżony nie złożył jeszcze wyjaśnień.

Mając na uwadze, że znowelizowany w 2013 r. przepis art. 374 kpk wprowadził zasadę prawa oskarżonego do udziału w rozprawie, a obowiązek udziału w niej tylko w wyjątkowych sytuacjach wskazanych w ustawie, w praktyce art. 377 kpk – wprowadzający wyjątki od obligatoryjnego udziału oskarżonego w rozprawie - znajduje zastosowanie właśnie w sprawach o zbrodnie, w których udział oskarżonego podczas czynności, o których mowa w art. 385 i 386, jest ex lege obowiązkowy. W drugiej wszak sytuacji obowiązkowego udziału oskarżonego w rozprawie, podyktowanego uznaniem sądu, z logicznego punktu widzenia, zastosowanie tego przepisu nie byłoby racjonalne, wymuszając bądź to skuteczne spowodowanie obecności oskarżonego bądź też korektę decyzji w zakresie tego obowiązku.

Niemniej w badanych realiach obecność oskarżonego nie została uznana za obowiązkową.

Powołany zaś w apelacji przepis art. 376 § 2 kpk nie odnosi się w żaden sposób do kwestionowanej w środku odwoławczym sytuacji procesowej prowadzenia rozprawy pomimo nieobecności oskarżonego, skoro ta opierała się na regułach przewidzianych w art. 377 § 1 i 2 kpk, regulującym szczególną sytuację, gdzie absencja taka spowodowana jest niezdolnością do udziału w rozprawie na skutek wprawienia się przez oskarżonego w taki stan ze swej winy.

Wniosek

1.  O uchylenie wyroku i przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania.

2.  O uniewinnienie oskarżonego ewentualnie wymierzenie kary pozbawienia wolności w dolnych granicach ustawowego zagrożenia

☒ zasadny pkt 1

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Skuteczny okazał się wniosek uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania ze względu na bezwzględną przyczynę odwoławczą, acz inną, niż wskazywana w apelacji, a podlegająca uwzględnieniu przez Sąd Odwoławczy z urzędu..

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

Brak uprawnień do orzekania osoby biorącej udział w wydaniu zaskarżonego wyroku, stanowiący bezwzględną przyczynę odwoławczą z art. 439 § 1 pkt 1 kpk.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

Zaskarżony wyrok jest obarczony wadą mającą postać bezwzględnej przyczyny odwoławczej z art. 439 § 1 pkt 1 kpk, której stwierdzenie obliguje sąd odwoławczy do uchylenia zaskarżonego wyroku i wobec regulacji art. 437 § 2 kpk in fine do przekazania sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania.

Wyrok został bowiem wydany przez Sąd Okręgowy Warszawa-Praga w Warszawie, w składzie, który współtworzył, jako sędzia, Pan Rafał Korkus, będący osobą nieuprawnioną do orzekania, przez co sąd z Jego udziałem nie spełniał standardów sądu ustanowionego ustawą.

Przemawia za tym treść rozstrzygnięć Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 11 października 2023 r., sygn. II AKz 1046/23, z dnia 22 listopada 2023 r., sygn. II AKz 1094/23 oraz z dnia 22 listopada 2023 r., sygn. II AKz 1261/23 w połączeniu z analizą dokumentacji osobowej sędziego Rafała Korkusa uzyskanej w związku z rozpoznaniem przywołanych spraw, a stanowiącej załącznik do nich oraz uznanej za załącznik do akt niniejszej sprawy

Z dokumentacji tej wynika, że powołanie wchodzącego w skład sądu orzekającego w I instancji sędziego Rafała Korkusa na urząd sędziego Sądu Okręgowego Warszawa-Praga w Warszawie pozostaje niezgodne z art. 179 Konstytucji RP i art. 35 § 4 w zw. z art. 32 i art. 32a ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. Prawo o ustroju sądów wojskowych (u.s.w.), co czyni je nieskutecznym, prowadząc w następstwie do stwierdzenia, że w wydaniu zaskarżonego wyroku brała udział osoba nieuprawniona do orzekania.

Z zawartych tam informacji wynika bowiem, że do powołania sędziego na stanowisko sędziego sądu okręgowego doszło po faktycznym i skutecznym zrzeczeniu się urzędu sędziego przez sędziego Rafała Korkusa, co decyduje o braku uprawnień sędziego do orzekania, a w konsekwencji o braku zdolności do tworzenia sądu ustanowionego ustawą z udziałem osoby, która zrzekła się urzędu sędziego.

Ze stanowiących załącznik do akt dokumentów służbowych wynika, że Pan sędzia Rafał Korkus:

- od 19 grudnia 2016 r. do września 2022 r., jako sędzia Wojskowego Sądu Okręgowego w Warszawie, otrzymywał delegacje do orzekania w Sądzie Okręgowym Warszawa-Praga w Warszawie w wymiarze dwóch sesji w miesiącu;

- w marcu 2018 r. został powołany przez Ministra Sprawiedliwości do pełnienia funkcji Prezesa Wojskowego Sądu Okręgowego w Warszawie;

- pismem z dnia 15 listopada 2021 r. zwrócił się do Krajowej Rady Sądownictwa z wnioskiem o powołanie na urząd sędziego Sądu Okręgowego Warszawa-Praga w Warszawie, na podstawie art. 35 § 4 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. - Prawo o ustroju sądów wojskowych.

- w dniu 20 stycznia 2022 r. uzyskał rekomendację KRS, która wydała uchwałę o przedstawieniu Jego kandydatury Prezydentowi Rzeczpospolitej Polskiej na stanowisko sędziego sądu okręgowego w Sądzie Okręgowym w Warszawie;

- w dniu 25 stycznia 2022 r., na podstawie art. 32 § 1 u.s.w. w pisemnym oświadczeniu woli zrzekł się urzędu sędziego Wojskowego Sądu Okręgowego;

- z dniem 27 lutego 2022 r. nastąpiło rozwiązanie stosunku służbowego sędziego;

- w dniu 22 września 2022 r. został na podstawie uchwały KRS z 20 stycznia 2022 r., Nr 55/22 (uchwała publikowana na stronie internetowej KRS), powołany przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej na stanowisko sędziego sądu powszechnego w ramach uproszczonej procedury nominacyjnej w trybie art. 35 § 4 ustawy o ustroju sądów wojskowych (u.s.w.), w której ocena kandydatury sędziego sądu wojskowego ograniczała się do złożenia w dniu 15 listopada 2021 r. wniosku do KRS, popartego opinią służbową Wiceprezesa Wojskowego Sądu Okręgowego.

Prawo do ubiegania się o przejście do orzekania w sądzie powszechnym w uproszczonym trybie przewidzianym w art. 35 § 4 ustawy o ustroju sądów wojskowych (u.s.w.) zostało zastrzeżone przez ustawodawcę dla sędziego sądu wojskowego. Tymczasem Pan sędzia Rafał Korkus po wydaniu uchwały KRS z 20 stycznia 2022 r. o przedstawieniu jego kandydatury Prezydentowi Rzeczpospolitej Polskiej, na podstawie art. 32 § 1 u.s.w. zrzekł się urzędu sędziego Wojskowego Sądu Okręgowego w Warszawie (oświadczenie z dnia 25 stycznia 2022 r. – udostępnione przez departament kadr MS przy piśmie z 31 października 2023 r. DKO-I. 656.529.2023 – załącznik) w wyniku czego Minister Sprawiedliwości powiadomił Prezesa Sądu Okręgowego Warszawa-Praga w Warszawie o rozwiązaniu stosunku służbowego z dniem 27 lutego 2022 r. (dokumentacja przekazana Sądowi Apelacyjnemu w Warszawie do sprawy II AKz 1046/23 przez KRS oraz Sąd Okręgowy Warszawa-Praga w Warszawie).

W związku ze zwolnieniem z zawodowej służby wojskowej, decyzją z dnia 22 lutego 2022 r., Nr 81/DK MON, sędziemu przyznano odprawę równoważną 540% uposażenia zasadniczego wraz z dodatkami, w tym dodatkami wyrównującymi za służbę sędziowską, a decyzją Ministra Sprawiedliwości z dnia 12 kwietnia 2022 r., przyznano sędziemu dodatek wyrównawczy dla żołnierzy zawodowych pełniących służbę wojskową na czas pełnienia funkcji Prezesa WSO w Warszawie od dnia 1 stycznia 2022 r. do dnia 27 lutego 2022 roku.

Zgodnie z art. 32 § 1 u.s.w. stosunek służbowy sędziego rozwiązuje się z mocy prawa, jeżeli sędzia zrzekł się urzędu lub został przeniesiony w stan spoczynku z powodu uznania orzeczeniem wojskowej komisji lekarskiej za trwale niezdolnego do zawodowej służby wojskowej. Zrzeczenie się urzędu jest skuteczne po upływie trzech miesięcy od dnia złożenia na ręce Ministra Sprawiedliwości oświadczenia, chyba że na wniosek sędziego Minister Sprawiedliwości określi inny termin.

Przepis art. 32 § 2 u.s.w. dopuszcza ponowne wyznaczenie sędziego, który zrzekł się urzędu, na stanowisko zajmowane poprzednio lub na stanowisko równorzędne poprzednio zajmowanemu, za jego zgodą, jeżeli nie ma innych przeszkód prawnych i istnieje taka możliwość. Przepis odnosi się jednak do stanowisk w sądownictwie wojskowym, stanowiącym odrębną strukturę sądownictwa, regulowanym odrębną ustawą – z dnia 21 sierpnia 1997 r. Prawo o ustroju sądów wojskowych (stąd mowa w nim o „powrocie”), nie dopuszcza natomiast przejścia sędziego, który zrzekł się urzędu do orzekania w strukturach sądownictwa powszechnego (w takim wypadku nie byłby to zastrzeżony w przepisie „powrót” oznaczający według słownika języka polskiego PWN: „ przybycie lub podróż do miejsca, w którym się przedtem było, przebywało jakiś czas”, „ponowne znalezienie się w jakimś stanie, w jakiejś sytuacji”, „wznowienie czegoś po przerwie”).

Przejście natomiast sędziego wojskowego do sądownictwa powszechnego uregulowane zostało odrębnie w art. 35 § 4 u.s.w., zgodnie z którym „ W przypadku uznania sędziego orzeczeniem wojskowej komisji lekarskiej za trwale niezdolnego do zawodowej służby wojskowej Krajowa Rada Sądownictwa, z inicjatywy zainteresowanego, przedstawia Prezydentowi Rzeczypospolitej Polskiej - bez zasięgania opinii właściwego zgromadzenia sędziów - wniosek o powołanie sędziego sądu wojskowego na urząd sędziego sądu powszechnego”, a redakcja tego przepisu nie pozostawia żadnych wątpliwości, że owa uproszczona procedura przeniesienia motywowana niezdolnością do służby dotyczy osoby posiadającej status sędziego sądu wojskowego, który funkcji sędziego nie może dalej łączyć ze służbą wojskową.

Trzeba natomiast wskazać, że również kwestia ewentualnego powrotu sędziego na stanowisko zajmowane poprzednio lub na stanowisko równorzędne poprzednio zajmowanemu w strukturach sądownictwa wojskowego limitowana byłaby orzeczeniem Regionalnej Wojskowej Komisji Lekarskiej z 22 października 2021 r. „o niezdolności do pełnienia przez pułkownika Rafała Korkusa służby wojskowej, ze stwierdzeniem o zdolności do pracy, którym uznano Pana Rafała Korkusa za trwale niezdolnego do zawodowej służby wojskowej. Z załączonej dokumentacji wynika bowiem, że na skutek tego orzeczenia Pan sędzia Rafał Korkus został rozkazem z dnia 3 listopada 2021 r. uznany za trwale niezdolnego do służby wojskowej (rozkaz Nr. 106, wydany przez Wiceprezesa WSO A. C. – załącznik do akt).

W tym stanie rzeczy Pan sędzia mógł przejść na emeryturę wojskową - jako oficer Wojska Polskiego w randze pułkownika, albo wybrać stan spoczynku sędziego sądownictwa wojskowego, o ile nie zrzekłby się urzędu sędziego.

Pan sędzia Rafał Korkus w dniu 4 listopada 2021 r., po otrzymaniu rozkazu o trwałej niezdolności do służby wojskowej i zwolnieniu z niej, najpierw poinformował Prezesa Sądu Okręgowego Warszawa-Praga w Warszawie o konieczności powstrzymania się od orzekania w ramach delegacji w tymże Sądzie, a następnie w piśmie z dnia 1 grudnia 2021 r. zapewnił o możliwości kontynuowania działalności orzeczniczej w ramach delegacji i o wystąpieniu do Ministra Sprawiedliwości o jej udzielenie na kolejny rok – 2022. Finalnie Pan sędzia Rafał Korkus otrzymał przedłużenie delegacji na okres od dnia 1 stycznia 2022 r. na cały rok 2022.

Podczas delegowania, Pan sędzia Rafał Korkus zrzekł się urzędu sędziego wojskowego, a zrzeczenie to zostało uznane przez Ministra Sprawiedliwości za skuteczne z dniem 27 lutego 2022 r. (pismo MS z 1 lutego 2022 r. zawiadamiające Wojskowy Sąd Okręgowy o zrzeczeniu się urzędu i wygaśnięciu stosunku służbowego na stanowisku sędziego WSO, decyzja MON z dnia 9 lutego 2022 r. nr 436 o zwolnieniu ze służby wojskowej i przeniesieniu do rezerwy wskutek rozwiązania stosunku służbowego z mocy prawa, w związku ze zrzeczeniem się urzędu sędziowskiego, świadectwo służby z dnia 22 lutego 2022 r. potwierdzające jej trwanie do 27 lutego 2022 r. – załącznik do akt).

Po zrzeczeniu się urzędu sędziego, Pan Rafał Korkus w dniu 29 września 2022 r. – nie będąc już sędzią - przyjął nominację na urząd sędziego sądu powszechnego i od tego czasu orzeka w Sądzie Okręgowym Warszawa-Praga w Warszawie, pełniąc funkcję sędziego sądu okręgowego.

Sąd Apelacyjny w tym składzie w pełni podziela stanowisko Sądu Apelacyjnego w Warszawie wyrażone w postanowieniu o sygn. II AKz 1261/23 i II AKz 1094/23, że przyjęcie w dniu 29 września 2022 r. nominacji na stanowisko sędziego Sądu Okręgowego Warszawa-Praga w Warszawie, poprzedzone skutecznym z dniem 27 lutego 2022 r. zrzeczeniem się urzędu sędziego sądu wojskowego (skuteczność zrzeczenia została sędziemu zakomunikowana), nastąpiło wbrew procedurze określonej w art. 35 § 3, 4 i 5 w zw. z art. 32a § 3 u.s.w. Zrzeczenie się urzędu sędziego, wykluczało bowiem możliwość dalszego ubiegania się o nominację.

Tymczasem stwierdzone okoliczności prowadzą do wniosku, że nominację na stanowisko sędziego sądu powszechnego – sądu okręgowego, Pan Rafał Korkus otrzymał jako osoba nie mająca statusu sędziego, z którego dobrowolnie zrezygnował, świadomie i skutecznie zrzekając się urzędu.

Pan Rafał Korkus otrzymując akt prezydenckiej nominacji nie był już sędzią sądu wojskowego, a był jedynie pułkownikiem rezerwy, przez co nie mógł skutecznie ubiegać się i otrzymać przeniesienia na stanowisko sędziego sądu powszechnego, bowiem zrzeczenie się urzędu sędziego wykluczało dalszy udział w procedurze nominacyjnej, w czym Pan Rafał Korkus miał pełne rozeznanie, skoro w piśmie z dnia 15 lutego 2022 r. informował Prezesa Sądu Okręgowego Warszawa-Praga w Warszawie o konieczności zaniechania dalszych starań o nominację, którą finalnie jednak przyjął.

Należy zaznaczyć, że zrzeczenie się urzędu sędziego pozbawiało Pana Rafała Korkusa także ewentualnego statusu sędziego sądu wojskowego w stanie spoczynku, o którym mowa w art. 35 § 3 p. u.s.w.

Sędzia nie skorzystał też z trybu określonego w ustawie prawo o ustroju sądów powszechnych, który przewiduje nominację sędziów sądów wojskowych do sądów powszechnych, ale w drodze innej procedury, niż przewidziana w ustawie prawo o ustroju sądów wojskowych uproszczona ścieżka przeniesienia.

Zrzeczenie się urzędu sędziego w trakcie postępowania nominacyjnego, a przed wydaniem prezydenckiego aktu powołania na stanowisko sędziego sądu powszechnego, implikuje bezprawność przyjęcia aktu powołania, który – niezależnie od oceny roli Prezydenta w procesie nominacyjnym – nie może samoistnie czynić sędzią osoby, która skutecznie zrzekła się urzędu sędziego.

Akt powołania na stanowisko sędziowskie przez Prezydenta RP nie może zastąpić, ani też sanować wadliwości wymaganej przepisami prawa procedury nominacyjnej, której jest on jedynie ukoronowaniem. Aby jednak miał on moc wiążącą, muszą zostać spełnione różnorakie, w tym wypadku głównie formalne warunki. Postanowienie Prezydenta decyduje o tym, czy kandydat, który został przedstawiony na określone stanowisko w wyniku prawidłowej procedury, może objąć to stanowisko, ale nie oznacza bynajmniej dowolności w tym zakresie i nie może abstrahować od ustawowych warunków, jakie musi spełniać dany kandydat. Gdyby uznać, że akt ten sam w sobie ma moc uzdrawiającą wadliwość etapów go poprzedzających w ubieganiu się o urząd, trzeba by zgodzić się na tak absurdalne skutki, jak choćby skuteczność – w kontekście uprawnień orzeczniczych - wręczenia aktu nominacji osobie, która nie osiągnęła przewidzianej w przepisach ustrojowych cezury wiekowej lub ją przekroczyła, nie ukończyła studiów prawniczych, czy została skazana prawomocnym wyrokiem za umyślne przestępstwo publicznoskargowe.

Konkludując, Pan sędzia Rafał Korkus pozostaje i pozostawał w chwili wydania zaskarżonego wyroku byłym sędzią sądu wojskowego, który zrzekł się urzędu sędziego, co sprawia, że od tamtego czasu nie jest osobą uprawnioną do orzekania i w konsekwencji nie ma zdolności do tworzenia sądu ustanowionego ustawą.

Należy przy tym zaznaczyć, że żadnego znaczenia dla treści powyższego ustalenia nie mają walory merytoryczne członka składu orzekającego ani Jego zawodowe doświadczenia orzecznicze, a jedynie kwestia uprawnień do orzekania w składzie sądu powszechnego – Sądu Okręgowego Warszawa-Praga w Warszawie. W orzecznictwie ugruntowane jest stanowisko według którego za udział w orzekaniu osoby nieuprawnionej uznaje się chociażby sytuacje, gdy w składzie sądu wyższego orzekał sędzia sądu niższego bez właściwej delegacji. Dopuszczalność sprawowania władzy sądowniczej jest ściśle unormowana, a naruszenie tych regulacji sprawia, że z osobą nieuprawnioną do orzekania mamy do czynienia również wówczas, gdy dana osoba nie ma uprawnień do orzekania w danej sprawie, czy w danym sądzie. Tym bardziej oczywistość tej przesłanki dotyczy sytuacji, gdy chodzi o osobę niemającą w ogóle uprawnień do orzekania na skutek skutecznego zrzeczenia się urzędu sędziego.

Powyższe skutkuje stwierdzeniem, że zaskarżony wyrok dotknięty jest bezwzględną przyczyną odwoławczą określoną w art. 439 § 1 pkt 1 kpk in principio, której zaistnienie implikuje konieczność jego uchylenia niezależnie od granic zaskarżenia i podniesionych zarzutów oraz wpływu uchybienia na treść orzeczenia.

Taki stan rzeczy pozwala – w myśl art. 436 kpk - ograniczyć rozpoznanie środka odwoławczego tylko do przedmiotowego uchybienia podlegającego uwzględnieniu z urzędu, bowiem rozpoznanie w tym zakresie jest wystarczające do wydania orzeczenia, a rozpoznanie pozostałych uchybień byłoby bezprzedmiotowe dla dalszego toku postępowania.

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany

5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

W całości – art. 439 § 1 pkt 1 kpk

☒ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

Z przyczyn wyżej wskazanych.

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☒ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

Z przyczyn wyżej wskazanych zachodzi konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu sądowego w całości przez sąd w składzie prawidłowo obsadzonym.

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

4.1.

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

Rozpoznając sprawę ponownie Sąd rozpozna ją w prawidłowym składzie: z udziałem osób uprawnionych do orzekania i należycie obsadzonym.

5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

2

zasądzono od Skarbu Państwa na rzecz adw. A. O., Kancelaria Adwokacka w Warszawie, kwotę 1200 (tysiąc dwieście) zł podwyższoną o 23% VAT za pomoc prawną udzieloną oskarżonemu z urzędu w instancji odwoławczej, ustalając wysokość opłaty zgodnie z § 17 ust. 2 pkt 5 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 14 maja 2024 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa albo jednostki samorządu terytorialnego kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu (Dz.U. 2024.763).

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

7.  PODPIS

Dorota Tyrała Ewa Leszczyńska-Furtak Ewa Gregajtys

1.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

Obrońca

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

W całości

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☒

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☒

uchylenie

☒

zmiana