Serwis Internetowy Portal Orzeczeń używa plików cookies. Jeżeli nie wyrażają Państwo zgody, by pliki cookies były zapisywane na dysku należy zmienić ustawienia przeglądarki internetowej. Korzystając dalej z serwisu wyrażają Państwo zgodę na używanie cookies , zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki.

II AKa 442/22 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Apelacyjny w Warszawie z 2024-04-04

Sygn. akt II AKa 442/22

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 4 kwietnia 2024 r.

Sąd Apelacyjny w Warszawie II Wydział Karny w składzie:

Przewodniczący Sędzia SA - Ewa Jethon (spr.)

Sędziowie SA - Dorota Tyrała

SA - Ewa Leszczyńska-Furtak

Protokolant Tomasz Wilk

przy udziale Prokuratora Gabrieli Marczyńskiej-Tomali

po rozpoznaniu w dniu 4 kwietnia 2024 r.

sprawy z wniosku J. P.

o zadośćuczynienie

na skutek apelacji wniesionej przez reprezentanta Skarbu Państwa Komendanta Stołecznego Policji

od wyroku Sądu Okręgowego w Warszawie

z dnia 16 sierpnia 2022 r. sygn. akt XVIII Ko 133/21

1.  utrzymuje w mocy zaskarżony wyrok;

2.  zasądza od Skarbu Państwa na rzecz wnioskodawczyni J. P. kwotę 240 (dwustu czterdziestu) złotych z tytułu zwrotu wydatków za ustanowienie pełnomocnika przed Sądem Apelacyjnym;

3.  wydatkami poniesionymi w postępowaniu odwoławczym obciąża Skarb Państwa.

UZASADNIENIE

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II AKa 442/22

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 16 sierpnia 2022 r. w sprawie o sygn. akt XVIII Ko 133/21

Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☐ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☒ inny

1.3. Granice zaskarżenia

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji.

art. 438 pkt 1 k.p.k. - obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. - obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. - obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. - błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. - rażąca niewspółmierności kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

2.1. Ustalenie faktów

2.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Wskazać oskarżonego.

Wskazać fakt.

Dowód ze wskazaniem numeru karty, na której znajduje się dowód.

2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Wskazać oskarżonego.

Wskazać fakt.

Dowód ze wskazaniem numeru karty, na której znajduje się dowód.

2.2. Ocena dowodów

2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Wskazać fakt

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu.

2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Wskazać fakt

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu.

STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

Błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych z podstawę orzeczenia, mający wpływ na treść orzeczenia:

- polegający na błędnym przyjęciu przez Sąd I instancji, że zasądzona tytułem zadośćuczynienia z tytułu niewątpliwie niesłusznego zatrzymania kwota 2000 zł jest odpowiednia podczas, gdy zebrany w sprawie materiał wskazuje, że okoliczności zatrzymania oraz czas zatrzymania, jak i znikoma intensywność doznanych krzywd uzasadniają oddalenie wniosku w całości.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny lub niezasadny.

Bezzasadny jest zarzut błędu w ustaleniach faktycznych, upatrywany przez skarżącą w ustaleniu, że zasądzona tytułem zadośćuczynienia z tytułu niewątpliwie niesłusznego zatrzymania kwota 2000 zł jest odpowiednia podczas, gdy zebrany w sprawie materiał wskazuje, że okoliczności zatrzymania oraz czas zatrzymania, jak i znikoma intensywność doznanych krzywd uzasadniają oddalenie wniosku w całości.

Tak skonstruowany zarzut nie kwestionuje zatem wynikającej z art. 552§4 k.p.k. przesłanki niewątpliwej niesłuszności zatrzymania a fakt zasądzenia zadośćuczynienia.

Tymczasem Sąd I instancji prawidłowo wykazał zarówno niewątpliwą niesłuszność zatrzymania, jak i wynikającą z niego dla zatrzymanej Wnioskodawczyni krzywdę a w konsekwencji także jej zadośćuczynienie.

Słusznie w tej mierze podzielił pogląd Sądu Rejonowego dla Warszawy-Śródmieścia w Warszawie zawarty w postanowieniu z dnia 8 czerwca 2021r. sygn. II Kp 3427/20 o niezasadności i nieprawidłowości zatrzymania wnioskodawczyni J. P..

Oceny tej dokonał zasadnie na tle wykładni art. 244§1 k.p.k., który stanowi, że Policja ma prawo zatrzymać osobę podejrzaną, jeżeli istnieje uzasadnione przypuszczenie, że popełniła ona przestępstwo, a zachodzi obawa ucieczki lub ukrycia się tej osoby albo zatarcia śladów przestępstwa bądź też nie można ustalić jej tożsamości albo istnieją przesłanki do przeprowadzenia przeciwko tej osobie postępowania w trybie przyśpieszonym. Oznacza to obligatoryjność łącznego spełnienia dwóch przesłanek - istnienia uzasadnionego podejrzenia popełnienia przestępstwa oraz istnienia jednej z wymienionych przesłanek dodatkowych, dla możliwości zastosowanie środka przymusu w postaci zatrzymania.

Sąd Okręgowy trafnie wywiódł, że nie zostały one spełnione. Wskazał wszak, że biorąc pod uwagę czyn zarzucony J. P. w dacie zatrzymania, całkowicie nieuzasadnione było założenie możliwości jej ukrywania się, ucieczki, czy tym bardziej zatarcia śladów przestępstwa, zważywszy na to, że nie stawiała ona czynnego, dotkliwego oporu fizycznego, nie podejmowała żadnych działań mających na celu zatarcie śladów przestępstwa (str.5 uzasadnienia). Nadto wynika z niego, że „Analizując dokumenty załączone w aktach II Kp 3427/20, a dotyczących czynności z udziałem J. P., można wywnioskować, że czynności zatrzymania w dniu przedmiotowej demonstracji były wykonywane mechanicznie wobec osób w niej biorących udział, protokoły kopiowane i zmieniane tylko pod względem danych osobowych zatrzymywanych. Na taki stały schemat działania funkcjonariuszy Policji w dniu przedmiotowej demonstracji wskazał świadek M. T., który przyznał, że wykonywał rozkazy przełożonych. W sytuacji J. P. nie istniały żadne podstawy do przyjęcia, że brała ona udział w zbiegowisku dopuszczającym się zamachu na mienie, czy osobę.”

Biorąc pod uwagę, że Wnioskodawczyni była w wyniku zatrzymania pozbawiona wolności od godziny 18:45 w dniu 24 października 2020 r. do godziny 02:15 w dniu 25 października 2020 r., niezasadne jest twierdzenie skarżącego o znikomej intensywności doznanych krzywd. Dodatkowo zatrzymaniu towarzyszyło przewiezienie do KPP G. i skucie rąk kajdankami. Sąd wskazał też inne okoliczności kształtujące poczucie krzywdy w przebiegu zatrzymania i jego następstwa. Wskazał, że „nie wyjawiono zatrzymanej podstaw zatrzymania. Wykonano czynność przeszukania w obecności policjanta mężczyzny, co było dla zatrzymanej stresujące wobec tego, że wystąpiła u niej menstruacja i wymagała użycia zabezpieczeń higienicznych. Zatrzymanej nie informowano o godzinie, wykonywano bezpodstawnie zdjęcia, nie informowano o kolejnych czynnościach związanych z zatrzymaniem.” (str.2 uzasadnienia). W toku przesłuchania wskazała, że w wyniku tej sytuacji utraciła zaufanie o policji. Odczuwa wstyd, choć jej celem był udział w „Marszu o Wolność”.

Także bezpośredni kontakt z Wnioskodawczynią w toku rozprawy apelacyjnej wskazuje, że wnioski Sądu I instancji dotyczące przeżytej traumy przedmiotowego niewątpliwie niesłusznego zatrzymania są trafne i zasadne.

Nie sposób zatem w świetle ujawnionych okoliczności zatrzymania i jego następstw, uznać, że kwota 2 tys. zł. zasądzonego zadośćuczynienia jest znaczna a tym bardziej, że jest ona zbyt wysoka.

Wniosek

O oddalenie wniosku w całości

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny lub niezasadny.

W świetle ujawnionych okoliczności zatrzymania i jego następstw, nie sposób podzielając zarzut i wniosek apelacji, uznać, że kwota 2 tys. zł. zasądzonego zadośćuczynienia jest znaczna a tym bardziej, że jest ona zbyt wysoka.

Tym bardziej bezzasadny jest wniosek o oddalenie wniosku w całości.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

Wskazać wszystkie okoliczności, które sąd uwzględnił z urzędu, niezależnie od granic zaskarżenia
i podniesionych zarzutów (art. 439 k.p.k., art. 440 k.p.k.).

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności.

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

1

Przedmiot utrzymania w mocy

Zasądzone zadośćuczynienie w kwocie 2 000 zł zasądzenie zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w kwocie 2 500 zł.

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy.

5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany.

5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia.

4.

Konieczność warunkowego umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i warunkowego umorzenia ze wskazaniem podstawy prawnej warunkowego umorzenia postępowania.

5.

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia.

5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

5.4. Inne rozstrzygnięcia z wyroku

Lp.

Wskazać punkt rozstrzygnięcia z wyroku.

Przytoczyć okoliczności.

6.  Koszty Procesu

Wskazać oskarżonego.

Wskazać punkt rozstrzygnięcia z wyroku.

Przytoczyć okoliczności.

2 i 3

Na podstawie § 11 ust.6 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dni 22.10.2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie zasądzono na rzecz wnioskodawczyni J. P. kwotę 240 zł z tytułu wydatków za udział pełnomocnika w postępowaniu odwoławczym przed Sądem Apelacyjnym.

Zwolnienie od kosztów sądowych wnika z treści art. 554 § 4k.p.k.

7.  PODPIS

Dorota Tyrała Ewa Jethon Ewa Leszczyńska-Furtak

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Piotr Grodecki
Podmiot udostępniający informację: Sąd Apelacyjny w Warszawie
Osoba, która wytworzyła informację:  Ewa Jethon,  Dorota Tyrała ,  Ewa Leszczyńska-Furtak
Data wytworzenia informacji: