Portal Orzeczeń Sądu Apelacyjnego w Warszawie

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II AKa 470/22

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

II

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

0.11.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

wyrok Sądu Okręgowego Warszawa – Praga w Warszawie

z dnia 30 sierpnia 2022 r., sygn. akt V Ko 471/21

0.11.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca pełnomocnik wnioskodawcy

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☒ inny – pełnomocnik reprezentanta Skarbu Państwa

0.11.3. Granice zaskarżenia

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

- pełnomocnik wnioskodawcy

☒ na niekorzyść

- pełnomocnik reprezentanta Skarbu Państwa

☒ w całości – pełnomocnik reprezentanta Skarbu Państwa

☒ w części

- pełnomocnik wnioskodawcy

☐

co do winy

☐

co do kary

☒

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

☐

uchylenie

☒

Zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

0.1 Sąd Apelacyjny nie przeprowadzał postępowania dowodowego

0.12.1. Ustalenie faktów

0.12.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

0.12.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

0.12.2. Ocena dowodów

0.12.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

0.12.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

1 apelacja Pełnomocnika wnioskodawcy

Lp.

Zarzut

I.

Obraza przepisów postępowania, a mianowicie art. 7 k.p.k. w zw. z art. 410 k.p.k. w zw. z art. 552§4 k.p.k. poprzez uznanie, że kwota 5 tysięcy złotych zamiast 12 tysięcy złotych zadośćuczynienia za niewątpliwie niesłuszne zatrzymanie stanowi kwotę odpowiednią do rozmiaru krzywdy wnioskodawcy i w pełni rekompensuje jemu negatywne przeżycia psychiczne, podczas gdy kwotą należycie uwzględniającą rozmiar krzywdy, co również wynika z przeprowadzonych dowodów w sprawie, jest kwota 12.000 zł.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarzut apelacji pełnomocnika wnioskodawcy bezprzedmiotowy wobec stwierdzenia przez Sąd Odwoławczy bezwzględnej przesłanki odwoławczej z art. 439 § 1 pkt 2 k.p.k., obligującej do uchylenia zaskarżonego wyroku z urzędu, niezależnie od granic zaskarżenia i podniesionego zarzutu.

Lp.

Zarzut

II.

błąd w ustaleniach faktycznych mający wpływ na wynik sprawy, a mianowicie uznanie, że kwota 12 tysięcy złotych tytułem zadośćuczynienia za niewątpliwie niesłuszne zatrzymanie, jest kwotą nadmiernie wygórowaną do zrekompensowania doznanych krzywd, a wystarczającą jest kwota 5 tysięcy złotych, podczas gdy całokształt okoliczności sprawy uzasadnia zasądzenie zadośćuczynienia w kwocie 12 tysięcy złotych.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarzut apelacji pełnomocnika wnioskodawcy bezprzedmiotowy wobec stwierdzenia przez Sąd Odwoławczy bezwzględnej przesłanki odwoławczej z art. 439 § 1 pkt 2 k.p.k., obligującej do uchylenia zaskarżonego wyroku z urzędu, niezależnie od granic zaskarżenia i podniesionego zarzutu.

Lp.

Zarzut

III.

obraza przepisów postępowania, a mianowicie art. 554§4 k.p.k. poprzez uznanie, że zasadne jest zasądzenie wydatków wnioskodawcy z tytułu ustanowienia pełnomocnika w sprawie w wysokości jedynie kwota 288 zł plus podatek VAT, podczas gdy wynagrodzenie pełnomocnika wyniosło 1230 złotych brutto, co wynika z przedłożonej faktury VAT

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarzut apelacji pełnomocnika wnioskodawcy bezprzedmiotowy wobec stwierdzenia przez Sąd Odwoławczy bezwzględnej przesłanki odwoławczej z art. 439 § 1 pkt 2 k.p.k., obligującej do uchylenia zaskarżonego wyroku z urzędu, niezależnie od granic zaskarżenia i podniesionego zarzutu.

Wniosek

1)  o zmianę wyroku w pkt 1 poprzez uwzględnienie wniosku o zadośćuczynienie w całości i zasądzenie na rzecz wnioskodawcy dodatkowej kwoty zadośćuczynienia w wysokości 7.000 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty, co podwyższy łączną sumę zadośćuczynienia do łącznej kwoty 12.000 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia uprawomocnienia się wyroku zasądzającego zadośćuczynienie do dnia zapłaty,

2)  zasądzenie na rzecz wnioskodawcy kwoty 1230 zł tytułem zwrotu uzasadnionych wydatków związanych z ustanowieniem pełnomocnika w sprawie przed sądem I instancji

3)  zasądzenie na rzecz wnioskodawcy kosztów postępowania odwoławczego, w tym kosztów zastępstwa adwokackiego wg norm przepisanych.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wobec konieczności uchylenia wyroku z przyczyn wskazanych w art. 439 § 1 pkt 2 k.p.k. wniosek powiązany bezpośrednio z zarzutami apelacji – na obecnym etapie bezprzedmiotowy.

1 apelacja pełnomocnika reprezentanta skarbu państwa – komendanta stołecznego policji

Lp.

Zarzut

I

Błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę rozstrzygnięcia, mający wpływ na treść orzeczenia tytułem zadośćuczynienia z tytułu niewątpliwie niesłusznego zatrzymania kwota 5.000 zł jest odpowiednia podczas gdy prawidłowa – to jest znajdująca oparcie w art. 7 k.p.k. – ocena zgromadzonego materiału dowodowego w sprawie winna prowadzić do oddalenia wniosku.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarzut apelacji pełnomocnika reprezentanta Skarbu Państwa – Komendanta KSP bezprzedmiotowy wobec stwierdzenia przez Sąd Odwoławczy bezwzględnej przesłanki odwoławczej z art. 439 § 1 pkt 2 k.p.k., obligującej do uchylenia zaskarżonego wyroku z urzędu, niezależnie od granic zaskarżenia i podniesionego zarzutu.

Wniosek

Nie został wprost sformułowany

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

.

Stwierdzenie bezwzględnej przesłanki odwoławczej z art. 439 § 1 pkt 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

Sąd Apelacyjny dokonując kontroli instancyjnej wyroku ma obowiązek rozpoznać zarzuty podniesione w środku odwoławczym, ale w pierwszej kolejności zbadać, czy zaskarżony wyrok nie jest dotknięty wadą w postaci bezwzględnej przesłanki odwoławczej z art. 439 § 1 k.p.k. Co więcej, z uwagi na treść art. 436 k.p.k. stwierdzenie powyższego uchybienia jako wystarczające do wydania orzeczenia, czyni przedwczesnym rozpoznawanie zarzutów podniesionych w apelacji, bowiem konsekwencją wyroku kasatoryjnego musi być ponowienie postępowania przed Sądem I instancji w całości.

Bezspornym jest, że stanowiąca skład Sądu I instancji, który wydał wyrok z dnia 30 sierpnia 2022 r., w sprawie sygn. V Ko 471/21, Pani Sędzia E. G. otrzymała nominację do Sądu Okręgowego Warszawa - Praga w Warszawie w dniu 6 września 2021r. (postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Nr 1130.57.2021 z dnia 30 lipca 2021r., M.P. poz. 905) w oparciu o rekomendacje KRS w kształcie nadanym ustawą z dnia 8 grudnia 2017 r. o zmianie ustawy o KRS i niektórych innych ustaw, wyrażone w uchwale Nr 375/2021 Krajowej Rady Sądownictwa z dnia 14 kwietnia 2021r.

Opierając się na ugruntowanym poglądzie prawnym przedstawionym w uchwale siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z dnia 2 czerwca 2022 r. w sprawie sygn. akt I KZP 2/22 oraz uchwale połączonych Izb Sądu Najwyższego z dnia 23 stycznia 2020 r. BSA I-4110-1/20 oraz wskazując na wnioski płynące z szeregu judykatów Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej i Europejskiego Trybunału Praw Człowieka (m.in. przedstawione w wyrokach TSUE z 19 listopada 2019 r. wydanym w połączonych sprawach C 585/18, 624/18 i C 625/18; z 2 marca 2021 r, C 824/18; z 15 lipca 2021 r., C-791/19; z 6 października 2021 r. C 487/19; z 16 listopada 2021 r. C-748/19 do C-754/19 oraz w wyrokach ETPC z 22 lipca 2021 r., skarga nr 43447/19 R. przeciwko Polsce; z 8 listopada 2021 r., skargi nr 49868/19 i 57511/19 D. F. i O. przeciwko Polsce; z 3 lutego 2022 r., skarga nr 1469/22 A. P. przeciwko Polsce; z 15 marca 2022 r. skarga nr 4352/18 G. przeciwko Polsce, wyrok z 6 października 2022 r. skarga nr 35599/20 J. p-ko Polsce, a także wyrok z dnia 23 listopada 2023 r. w sprawie 50849/21 W. przeciwko Polsce) – stwierdzić należy, że sędzia E. G. została powołana na stanowisko w sądzie wyższej instancji, tj. w Sądzie Okręgowym Warszawa – Praga w Warszawie, w procedurze uznanej za wadliwą.

We wskazanych bowiem powyżej orzeczeniach w sposób jednoznaczny oceniono, że postępowanie nominacyjne prowadzone przez organ utworzony w trybie ustawy z dnia 8 grudnia 2017 r. o zmianie ustawy o Krajowej Radzie Sądownictwa oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2018 r., poz.3) nie wypełnia standardów obowiązujących w państwie demokratycznym i gwarantowanych w Konstytucji RP – w szczególności wynikających z przepisów art. 45 ust. 1 Konstytucji RP, art. 47 Karty Praw Podstawowych Unii Europejskiej oraz art. 6 ust.1 Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności gwarantujących stronom postępowania rozpatrzenie ich sprawy przez niezależny sąd. Powołania w Polsce sędziów wszystkich szczebli z udziałem KRS w znowelizowanym w 2017 r. kształcie (vide m.in. pkt 329 wyroku z dnia 23 listopada 2023 r. w sprawie 50849/21 W. przeciwko Polsce) są obarczone wadą systemową, która umożliwiła władzy wykonawczej i ustawodawczej bezpośrednią lub pośrednią ingerencję w procedurę powoływania sędziów, tym samym systematycznie podważając legitymację sądu złożonego z tak powołanych sędziów (vide m.in. pkt 321 i 322 wyroku z dnia 23 listopada 2023 r. w sprawie 50849/21 W. przeciwko Polsce). Sąd Apelacyjny w niniejszym składzie w pełni aprobuje oceny prawne wyrażone w wymienionych judykatach przez co ich szczegółowe przytaczanie jest zbędne.

Zauważenia także w tym miejscu wymaga, że postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 30 lipca 2021 r. o powołaniu sędzi E. G. urząd sędziego sądu okręgowego oraz odebrana nominacja w dniu 6 września 2021 r. nie ma mocy konwalidującej wadliwą procedurę awansową przeprowadzoną przez niekonstytucyjnie powołaną Krajową Radę Sądownictwa i nie uzdrawia skażonego procesu nominacyjnego sędziów. Akt nominacji musi opierać się na sumie niezbędnych etapów gwarantujących obiektywny i transparentny wybór najlepszych, niezależnych, kandydatów do służby sędziowskiej. W etapach wyboru sędziów, po 2018 r., pominięto oceny sędziowskich zgromadzeń, protestujących przeciwko nowemu modelowi kształtowania kadry. Staranną i obiektywną procedurę oceny kandydatów do awansu zastąpiono konkursem przed grupą osób w przeważającej części wyraźnie powiązaną z Ministrem Sprawiedliwości i realizującą politykę kadrową nadzorowaną przez władzę polityczną. Wskutek zmian wprowadzonych z lat 2015-2023, nadzorowanych przez b. ministra Zbigniewa Ziobrę, zawężono do szybkiej ścieżki awansu dla sędziów akceptujących nowy system.

Oprócz odnoszących się do tej wadliwości licznych orzeczeń Trybunału Europejskiego i Sądu Najwyższego RP, należy zwrócić uwagę na znamienny fakt jednogłośnego wykluczenia, w dniu 28 października 2021 r. w Wilnie, polskiej Krajowej Rady Sądownictwa z Europejskiej Sieci Rad Sądownictwa, sieci tworzonej przez demokratyczne państwa szanujące praworządność w kształcie zapisanym w traktatach i konwencjach chroniących prawa obywatelskie, w tym prawo do niezależnego sądu. Podstawowym zarzutem do polskiej KRS był brak niezależności od władzy politycznej.

Równocześnie jednak w dotychczasowym orzecznictwie Sąd Najwyższy wielokrotnie stwierdzał, że sam fakt, iż w składzie orzekającym zasiada sędzia sądu powszechnego powołany na wniosek Krajowej Rady Sądownictwa ukształtowanej przepisami ustawy z dnia 8 grudnia 2017 r. o zmianie ustawy o Krajowej Radzie Sądownictwa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2018 r. poz. 3) nie powoduje jeszcze kwalifikowanej wady prawnej wydanego przez ten sąd orzeczenia, a niezbędne jest przeprowadzenie tzw. „testu bezstronności” . W przywołanej już uchwale Sądu Najwyższego w sprawie I KZP 2/22 wskazano bowiem, że "Najistotniejszym skutkiem dopuszczenia do funkcjonowania, w przestrzeni obejmującej swoim zasięgiem proces nominacyjny sędziego, organu powołanego w sposób sprzeczny z Konstytucją RP, jest obalenie funkcjonującego dotąd in gremio i a priori domniemania niezawisłości tak powołanego sędziego. Nie istnieje ono już w stosunku do kandydatów, którzy przystąpili do konkursów sędziowskich po dniu 17 stycznia 2018 r. Nie oznacza to samo w sobie stwierdzenia ich stronniczości, lecz nie ma wobec opisanego wyżej «skażenia» procesu nominacyjnego, możliwości prostego odwołania się do tego domniemania".

Oznacza to, że brak bezstronności i niezawisłości sądu, w składzie którego zasiadał sędzia sądu powszechnego, który uzyskał nominację w wadliwym procesie przed Krajową Radą Sądownictwa od 17 stycznia 2018 r., należy ustalić in concreto”.

Oprócz wadliwości samego procesu nominacyjnego sędziego, istotną rolę w tej ocenie powinny odgrywać m.in.: równoczesność (lub zbliżony czas) uruchomienia drogi awansowej z objęciem ważnego stanowiska w administracji sądowej w drodze arbitralnej decyzji Ministra Sprawiedliwości, utajnienie obrad KRS w zakresie danej kandydatury, jednoznacznie negatywna opinia zgromadzenia ogólnego sędziów, porównanie osiągnięć zawodowych kandydata z doświadczeniem zawodowym i poparciem środowiska dla kontrkandydatów, to czy kandydat w ogóle miał kontrkandydata do awansu, czy też był jedyną osobą, która wzięła udział w danym konkursie, fakt uzyskania nominacji na stanowiska funkcyjne pozostające w dyskrecjonalnej kompetencji władzy politycznej, udział w pracach gremiów powiązanych z władzą polityczną, wykonywanie określonych zadań lub funkcji na podstawie arbitralnych decyzji władzy politycznej, co obejmuje również tzw. delegacje ministerialne, dodatkowe zatrudnienie w jednostkach bezpośrednio podporządkowanych władzy politycznej, charakter sprawy, do której rozstrzygnięcia ukształtowano dany skład sądu, a także działalność publiczna i wypowiedzi danego sędziego, wykraczające poza gwarantowane przez Konstytucję ramy udziału w debacie publicznej, a wskazujące na zaangażowanie w realizację określonych celów politycznych władzy wykonawczej (zob.m.in. wyroki Sądu Najwyższego z dnia 19 października 2022 r. II KS 32/21, z dnia 30 maja 2023 r., II KK 23/22 i z dnia 26 września 2023 r., II KK 288/23).

W tym aspekcie, w kontekście rzeczonego „testu bezstronności”, odnotować należy, że Pani Sędzia miała pełną świadomość udziału w wadliwej procedurze awansowej przeprowadzonej przez niekonstytucyjnie powołaną Krajową Radę Sądownictwa, ukształtowaną przepisami ustawy z dnia 8 grudnia 2017 r. o zmianie ustawy o Krajowej Radzie Sądownictwa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2018 r. poz. 3). Procedura nominacyjna rozpoczęta ogłoszeniem wolnego stanowiska sędziowskiego w Sądzie Okręgowym Warszawa – Praga w Warszawie w Monitorze Polskim z dnia 6 lipca 2020 r. zakończyła się podjęciem uchwały KRS Nr 375/2021 z dnia 14 kwietnia 2021 r., a następnie odebraniem nominacji na stanowisko sędziego sądu okręgowego w dniu 6 września 2021 r.

W tym czasie powszechna w środowisku sędziowskim była wiedza, że Uchwałą Nr 1 Zgromadzenia Przedstawicieli Sędziów Apelacji Warszawskiej z 12 grudnia 2018 r. w sprawie odroczenia opiniowania kandydatów do pełnienia urzędu na stanowiskach sędziów Sądu Apelacyjnego i Sądu Okręgowego Warszawa-Praga w Warszawie, Uchwałą Nr 1 Zgromadzenia Przedstawicieli Sędziów Apelacji Warszawskiej z dnia 14 maja 2019 r., Uchwałą Nr 1 Zgromadzenia Przedstawicieli Sędziów Apelacji Warszawskiej z dnia 26 czerwca 2019 r. i Uchwałą Nr 1 Zgromadzenia Przedstawicieli Sędziów Apelacji Warszawskiej z dnia 29 sierpnia 2019 r. samorząd sędziowski odroczył opiniowanie kandydatów do czasu rozstrzygnięcia pytań prejudycjalnych w sprawach C-585/18, C-624/18 i C 625/18, które w świetle opinii Rzecznika TSUE oraz wyroku NSA z 28 czerwca 2019 r., I OSK 4282/18, zapowiadały uznanie wadliwości takiej procedury, jako sprzecznej z prawem Unii Europejskiej oraz z Konstytucją RP, która wprost nadaje priorytet prawu wspólnotowemu (uchwały publikowane). W uchwale Nr 1 Zgromadzenia Przedstawicieli Sędziów Okręgu Sądu Okręgowego w Warszawie z 20 września 2018 r. podnoszono natomiast, że ważność uchwał podejmowanych przez KRS w znowelizowanym kształcie może zostać w przyszłości zakwestionowana, a powołania na stanowiska sędziowskie z udziałem tego organu mogą zostać poddane weryfikacji i zwrócono się do członków KRS, aby w imię ochrony interesów obywateli co najmniej wstrzymała się od podejmowania uchwał do czasu wydania orzeczenia przez Trybunał Sprawiedliwości w Luksemburgu.

Wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, który zapadł w dniu 19 listopada 2019 r. w sprawach połączonych C-585/18, C-624/18 i C-625/18 potwierdził wątpliwości podnoszone przez samorządy sędziowskie, stwierdzając, że model ukształtowania i sposób działania Krajowej Rady Sądownictwa ukształtowanej ustawą o KRS z 8 grudnia 2017 r., nie daje gwarancji niezależności od władzy wykonawczej i ustawodawczej i nie realizuje celu stania na straży niezależności sądownictwa. Kolejne zapadające w tym przedmiocie orzeczenia (zarówno wydawane przez trybunały międzynarodowe, jak i Sąd Najwyższy oraz Naczelny Sąd Administracyjny) konsekwentnie potwierdzały taki stan rzeczy.

Należy przy tym przypomnieć, że KRS już w dniu 17 września 2018r. została zawieszona w członkostwie w Europejskiej Sieci Rad Sądownictwa (jej wykluczenie nastąpiło 28 października 2021r.), a w uchwale Zgromadzenia Przedstawicieli Sędziów Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 18 grudnia 2018 r. podkreślano, że nawet udział samorządu sędziowskiego w procedurze opiniowania kandydatów stanowiłby legitymizowanie czynności szkodzących wymiarowi sprawiedliwości i wskazano, że KRS w kształcie po nowelizacji, wbrew art. 186 Konstytucji RP, nie stoi na straży niezależności sądów i niezawisłości sędziów. Niekonstytucyjny sposób wyłonienia Rady oraz jej działalność, wprost godząca w powyższe wartości, jak i fakt ukrywania list poparcia kandydatów do Rady, były też powszechnie znane i budziły sprzeciw środowiska sędziowskiego zarówno w Polsce, jak i w krajach UE, a także obywateli.

Powyższe okoliczności nie spowodowały jednak żadnej refleksji po stronie części osób uczestniczących w konkursach, w tym Pani Sędzi E. G.. Nie można nie dostrzec, że Pani sędzia starania o awans na stanowisko sędziego sądu okręgowego rozpoczęła zgłoszeniem się do wcześniejszego konkursu, który zapoczątkowało ogłoszenie w Monitorze Polskim z 16 marca 2018 r. poz. 291 dwunastu stanowisk sędziego w Sądzie Okręgowym Warszawa – Praga w Warszawie, jednak uchwałą KRS z dnia 26 lipca 2019 r., Nr 782/2019, nie została przedstawiona Prezydentowi RP z wnioskiem o powołanie. Pani sędzia nie zaprzestała dalszych zabiegów o awans – niezwłocznie zgłosiła się do kolejnego konkursu z dnia 6 lipca 2020 r. w związku z ogłoszonym w Monitorze Polskim z 2020r., poz. 622 jednym wolnym stanowiskiem sędziego w Sądzie Okręgowym Warszawa – Praga w Warszawie, które uwieńczyła nominacja na urząd sędziego tego sądu, odebrana od Prezydenta RP w dniu 6 września 2021 r. Startując do konkursu przed organem wadliwie ukształtowanym, którego członkowie objęli funkcje w wyniku przerwania kadencji członków Krajowej Rady Sądownictwa w kształcie przed nowelizacją, zostali wybrani głosami polityków rządzącej partii, przy sprzeciwie środowiska sędziowskiego, w oparciu o listy poparcia, które nie tylko początkowo były utajnione, ale też za żądanie ujawnienia których sędziowie byli ścigani dyscyplinarnie – wzięła de facto dwukrotnie udział w konkursie legalizując ten organ, wbrew orzecznictwu Trybunałów Europejskich i uchwałom Sądu Najwyższego, a także wbrew uchwałom zgromadzeń sędziowskich apelacji warszawskiej i okręgu warszawskiego z 2018 i 2019 r., wzywającym sędziów do nieuczestniczenia w wadliwej procedurze nominacyjnej przed takim organem.

W tej sytuacji niebagatelnego również znaczenia nabiera okoliczność, że ocenę kwalifikacji Pani Sędzi w konkursie przed wadliwie ukształtowaną KRS, zwieńczonym uchwałą Nr 375/2021, pozytywną dla Pani sędzi, sporządziła sędzia Justyna Dołhy, powołana na stanowisko sędziego sądu okręgowego w maju 2020 r., w tożsamej niekonstytucyjnej, procedurze. Tymczasem z wcześniej sporządzonej opinii sporządzonej na potrzeby konkursu zwieńczonego uchwałą Nr 782/2019 Krajowej Rady Sądownictwa z dnia 26 lipca 2019 r. wynika, że Pani sędzia z uwagi na konieczność wyeliminowania błędów w zakresie prawa karnego materialnego i procesowego oraz wymagającą poprawy sprawność postępowania uzyskała opinię pozytywną z zastrzeżeniami. W drugiej procedurze konkursowej Pani Sędzia nie miała kontrkandydata. Pani sędzia w toku procedury nominacyjnej nie była opiniowana przez Zgromadzenie Przedstawicieli Sędziów Apelacji Warszawskiej, które wspomnianymi już uchwałami z 2018 r. oraz 2019 r. odroczyło opiniowanie kandydatów do pełnienia urzędu sędziego, do czasu rozstrzygnięcia przez TSUE pytań prejudycjalnych skierowanych przez Sąd Najwyższy.

Wszystkie tu naprowadzone okoliczności, w ocenie Sądu Apelacyjnego, świadczą o tym, że awans Pani sędzi E. G. na wyższe stanowisko sędziowskie w Sądzie Okręgowym Warszawa – Praga w Warszawie nastąpił nie tylko w niekonstytucyjnej i upolitycznionej procedurze, ale powołanie na stanowisko sędziowskie w opisanych uwarunkowaniach, poddaje w wątpliwość niezależność i bezstronność sędziego (por. uchwałę składu połączonych Izb Cywilnej, Karnej oraz Pracy i Ubezpieczeń Społecznych Sądu Najwyższego z dnia 23 stycznia 2020 r. w sprawie w sprawie BSA I-4110-1/20 oraz Uchwałę składu siedmiu Sędziów Sądu Najwyższego z dnia 2 czerwca 2022 r. w sprawie sygn. akt I KZP 2/22).

Pani sędzia ignorując przywołane na wstępie orzeczenia Sądu Najwyższego oraz Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej i Europejskiego Trybunału Praw Człowieka – odnoszące się do prawa do sądu niezależnego, niezawisłego, ustanowionego ustawą – konsekwentnie dążyła do przyśpieszenia awansu, w warunkach bardzo ograniczonej konkurencji (bowiem w konkursach generalnie nie startowali sędziowie, ze znacznie bogatszym dorobkiem orzeczniczym i doświadczeniem, którzy jawnie krytykowali łamanie Konstytucji i instrumentalnie prowadzoną politykę kadrową przez władzę wykonawczą, za co gremialnie byli ścigani dyscyplinarnie) nie bacząc na to, że skutkiem naruszania standardów państwa demokratycznego może być odpowiedzialność odszkodowawcza Skarbu Państwa, nie uznawanie orzeczeń polskich sądów zagranicą, wysokie kary finansowe poniesione przez Polskę za nierespektowanie orzeczeń TSUE, czy Europejskiego Trybunału Praw Człowieka. Trudno również nie dostrzec, że już w styczniu 2023 r. (a więc po upływie niespełna roku i trzech miesięcy od momentu odebrania nominacji na wyższe stanowisko sędziowskie) Pani sędzia dwukrotnie zgłaszała się na delegację do Sądu Apelacyjnego w Warszawie, odpowiadając na ofertę ówczesnego kierownictwa Sądu Apelacyjnego w Warszawie dającą wstęp do kolejnego awansu, tym razem do Sądu Apelacyjnego w Warszawie (por. protokół posiedzenia Kolegium SA z dnia 19 stycznia 2023 r. oraz z dnia 17 maja 2023 r.) Wyrażając zgodę na delegację do Sądu Apelacyjnego w Warszawie Pani sędzia miała pełną świadomość, iż oferta ta jest bezpośrednio powiązana z decyzjami ówczesnego kierownictwa Sądu Apelacyjnego w Warszawie o karnym przeniesieniu 3 sędziów z II Wydziału Karnego do pionu pracy i ubezpieczeń społecznych. Tymczasem związki z władzą wykonawczą P. S. i P. R. wielokrotnie były przedmiotem krytycznej oceny wyrażanej przez Sąd Najwyższy i stwierdzeniem bezwzględnej przyczyny odwoławczej z art. 439§1 pkt 2 k.p.k. z uwagi na obalenie z tego powodu domniemania zachowania standardu niezawisłości i bezstronności składu sądu z ich udziałem – co również szerokim echem było i jest kontestowane w przestrzeni publicznej.

Dodatkowo nadmienić także należy, że Europejski Trybunał Praw Człowieka w wyroku pilotażowym z dnia 23 listopada 2023 r. w sprawie W. przeciwko Polsce o sygnaturze 50849/21 podzielił opinię wyrażoną w uchwale połączonych Izb Sądu Najwyższego z dnia 23 stycznia 2020 r. (BSA I-4110-1/20) i stwierdził, że wadliwa procedura powoływania sędziów z udziałem KRS, ustanowiona na mocy ustawy zmieniającej z 2017 roku, która w sposób naturalny i ciągły wpływa na niezależność tak powołanych sędziów wywołuje zróżnicowane skutki w zależności od rodzaju sądu i jego pozycji w sądownictwie, w tym podzielił ocenę Sądu Najwyższego, że wady te w najbardziej niekorzystny sposób wpływają na powoływanie do Sądu Najwyższego (§ 324 pkt a wyroku pilotażowego). Trybunał w tymże wyroku w pełni podzielił i poparł także wskazówki dotyczące środków ogólnych udzielonych Polsce przez Komitet Ministrów w decyzji przyjętej na jego 1468. posiedzeniu w dniach 5–7 czerwca 2023 r., w której wezwał między innymi do szybkiego opracowania środków mających na celu (i) przywrócenie niezależności KRS poprzez wprowadzenie przepisów gwarantujących polskiemu sądownictwu prawo do wyboru sędziów członków KRS; (ii) zajęcia się statusem wszystkich sędziów powołanych w ramach wadliwego postępowania z udziałem KRS utworzonego na mocy ustawy zmieniającej z 2017 roku oraz orzeczeń wydanych przy ich udziale (§ 329). Trybunał stwierdził również, że do pozwanego Państwa należeć będzie wyciągnięcie niezbędnych wniosków z tego wyroku i podjęcie stosownych środków ogólnych, (…) w celu rozwiązania sporu problemów systemowych leżących u podstaw naruszeń stwierdzonych przez Trybunał (…) aby zapobiec podobnym naruszeniom w przyszłości (§ 332 wyroku pilotażowego).

Wyroki stwierdzające naruszenie Konwencji są wiążące względem państw, wobec których je wydano, a obowiązek ich wykonania dotyczy wszystkich władz. Trybunał zobowiązał państwo polskie, by ​​w celu położenia kresu systemowym naruszeniom art. 6 ust. 1 Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności, pozwane Państwo podjęło odpowiednie środki legislacyjne i inne, aby zapewnić zgodność swojego krajowego porządku prawnego z wymogami „niezawisłego i bezstronnego sądu ustanowionego na mocy ustawy” oraz zasady pewności prawa gwarantowanej przez ten przepis (pkt 7 sentencji wyroku).

Wykonanie wyroku ETPCz wymaga tym samym przyjęcia nie tylko środków ogólnych, szczególnie zmian w ustawodawstwie ale także, jeżeli zachodzi taka potrzeba, przyjęcia środków indywidualnych. To na władzy sądowniczej ciąży szczególny obowiązek (nie tylko uprawnienie) jego wykonania, gdyż stwierdzona wada systemowa dotyczy wymiaru sprawiedliwości – skoro stwierdzona wada systemowa w zakresie osób powołanych do Sądu Najwyższego i sądów powszechnych w ramach wadliwego postępowania z udziałem KRS utworzonego na mocy ustawy zmieniającej z 2017 r. oraz orzeczeń wydanych przy ich udziale dotychczas nie została usunięta.

Jak wynika z wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 9 stycznia 2024 r. (C-181/21) każdy sąd jest zobowiązany zbadać, czy ze względu na skład stanowi on niezawisły i bezstronny sąd ustanowiony uprzednio na mocy ustawy w rozumieniu między innymi art. 19 ust. 1 akapit drugi TUE, jeżeli pojawia się w tym względzie poważna wątpliwość, przy czym badanie to jest nieodzowne w kontekście zaufania, jakie sądy w społeczeństwie demokratycznym powinny wzbudzać u jednostki (§ 68 tegoż wyroku).

Atmosfera stworzona wokół sądów w wyniku wieloletniej, zamierzonej destrukcji wymiaru sprawiedliwości i zachwiania zasady trójpodziału władz na rzecz władzy wykonawczej i ustawodawczej, implikuje obowiązek sądów do podejmowania wszelkich dostępnych prawnie środków, aby eliminować na drodze orzeczniczej sytuacje, w których strona mogłaby pozostawać w nieweryfikowalnej obawie, że na wynik jej sprawy mają wpływ inne elementy, niż wyłącznie dotyczące meritum przedmiotu konkretnego postępowania.

Sędzia, który otrzymał nominację z rekomendacji wadliwie utworzonej KRS na mocy ustawy zmieniającej z 2017 r., w obiektywnym oglądzie może podważać zaufanie do sądu ukształtowanego z jego udziałem, bowiem brak jest instrumentów zdolnych przekonać zewnętrznego obserwatora, że systemowa wada nominacji nie przełożyła się w tym wypadku na stosunek do sprawy i na jej rozstrzygnięcie. Przedmiotem niniejszej sprawy jest wszak dochodzone zadośćuczynienie za zatrzymanie podczas protestu organizowanego przeciwko obostrzeniom związanym z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2, wprowadzonym przez ówczesną władzę wykonawczą.

Całokształt powyżej przytoczonych okoliczności prowadzi zatem do wniosku, że skład Sądu Okręgowego z udziałem Pani sędzi E. G. nie dawał gwarancji sądu niezależnego i bezstronnego, a więc realizującego standard określony w Konstytucji RP (art. 45 ust. 1), jaki i w Karcie Praw Podstawowych (art. 47), czy Europejskiej Konwencji Praw Człowieka i Podstawowych Wolności (art. 6 ust. 1).

Tym samym zaskarżone orzeczenie zapadło w warunkach, o jakich mowa w art. 439§1 pkt 2 k.p.k. i dlatego poddane kontroli odwoławczej należało uchylić, a sprawę przekazać Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania przez sąd należycie obsadzony.

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

0.15.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

0.11.

Przedmiot utrzymania w mocy

0.1 Nie dotyczy

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

0.15.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

0.0.11.

Przedmiot i zakres zmiany

0.0.1 Nie dotyczy

Zwięźle o powodach zmiany

0.15.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

0.15.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

Wydane orzeczenie zapadło w nienależytym składzie w rozumieniu art. 439 § 1 pkt 2 k.p.k.

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

Omówione w punkcie 4. Uzasadnienia.

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

Nie dotyczy

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

Nie dotyczy

4.1.

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

Nie dotyczy

0.15.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

Wobec zaistnienia w postępowaniu przed Sądem I instancji bezwzględnej podstawy odwoławczej z art. 439 § 1 pkt 2 k.p.k., konieczne stało się uchylenie zaskarżonego wyroku Sądu I instancji i przekazanie sprawy Sądowi Okręgowemu Warszawa – Praga w Warszawie do ponownego rozpoznania. Procedując powtórnie Sąd ten rozpozna sprawę w składzie nie rodzącym wątpliwości co do jego niezależności, niezawisłości i bezstronności, a więc w składzie spełniającym wymóg "sądu ustanowionego ustawą".

0.15.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

Brak innych rozstrzygnięć w wyroku

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

7.  PODPIS

Ewa Leszczyńska – Furtak Dorota Tyrała Ewa Gregajtys

0.11.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

I.

Podmiot wnoszący apelację

Pełnomocnik wnioskodawcy

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

wyrok Sądu Okręgowego Warszawa – Praga w Warszawie

z dnia 30 sierpnia 2022 r., sygn. akt V Ko 471/21

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☒

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana

0.11.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

II.

Podmiot wnoszący apelację

Pełnomocnik reprezentanta Skarbu Państwa – Komendanta KSP

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

wyrok Sądu Okręgowego Warszawa – Praga w Warszawie

z dnia 30 sierpnia 2022 r., sygn. akt V Ko 471/21

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☐

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

☐

uchylenie

☐

zmiana