II AKa 487/22 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Apelacyjny w Warszawie z 2023-05-31
Sygn. akt II AKa 487/22
Sygn. akt II AKa 487/22
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 31 maja 2023 r.
Sąd Apelacyjny w Warszawie II Wydział Karny w składzie:
Przewodniczący: Sędzia SA – Dorota Radlińska (spr.)
Sędziowie: SA – Ewa Jethon
SA – Katarzyna Wróblewska
Protokolant: st. sekr. sąd. Marzena Brzozowska
przy udziale Prokuratora Gabrieli Marczyńskiej- Tomali
po rozpoznaniu w dniu 19.05.2023r.
sprawy R. S. s. K. i M. ur. (...) w W.
oskarżonego z art. 156 §1i3 k.k.
na skutek apelacji wniesionej przez obrońcę
od wyroku Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 7.09.2022r.
sygn. akt XVIII K 290/21
Zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że orzeczoną wobec oskarżonego karę pozbawienia wolności w punkcie 1 obniża do 5 /pięciu/ lat;
w pozostałym zaskarżonym zakresie utrzymuje wyrok w mocy;
na poczet kary orzeczonej w pkt I zalicza okres rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie od dnia 21 czerwca 2021 r. godz. 00.05 do dnia 19 maja 2023 r.;
zwalnia oskarżonego od ponoszenia kosztów sądowych w postępowaniu odwoławczym, wydatkami obciążając Skarb Państwa.
UZASADNIENIE
UZASADNIENIE |
|||
Formularz UK 2 |
Sygnatura akt |
II AKa 487/22 |
|
Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników: |
1 |
||
CZĘŚĆ WSTĘPNA |
1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji |
Wyrok Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 7.09.2022 r. sygn. akt XVIII K 290/21 . |
1.2. Podmiot wnoszący apelację |
☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego |
☐ oskarżyciel posiłkowy |
☐ oskarżyciel prywatny |
☒ obrońca |
☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego |
☐ inny |
1.3. Granice zaskarżenia |
1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia |
||||
☒ na korzyść ☐ na niekorzyść |
☒ w całości |
|||
☐ w części |
☐ |
co do winy |
||
☐ |
co do kary |
|||
☐ |
co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia |
|||
1.3.2. Podniesione zarzuty |
||||
Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji |
||||
☐ |
art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu |
|||
☐ |
art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany |
|||
☒ |
art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia |
|||
☒ |
art. 438 pkt 3 k.p.k.
– błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, |
|||
☐ |
art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka |
|||
☐ |
||||
☐ |
brak zarzutów |
1.4. Wnioski |
☐ |
uchylenie |
☒ |
zmiana |
Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy |
2.1. Ustalenie faktów |
2.1.1. Fakty uznane za udowodnione |
|||||
Lp. |
Oskarżony |
Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi |
Dowód |
Numer karty |
|
|
|
|
Nie dotyczy – Sąd II instancji nie przeprowadzał postępowania dowodowego w zakresie ustalenia faktów. |
|
|
2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione |
|||||
Lp. |
Oskarżony |
Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi |
Dowód |
Numer karty |
|
|
|
|
|
|
2.2. Ocena dowodów |
2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów |
||
Lp. faktu z pkt 2.1.1 |
Dowód |
Zwięźle o powodach uznania dowodu |
|
|
|
2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów |
||
Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2 |
Dowód |
Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu |
|
|
|
STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków |
||
Lp. |
Zarzut |
|
- naruszenia przepisów procesowych, tj. art. 7 k.p.k. i art. 410 k.p.k., art. 201 k.p.k. art. 170§1 pkt. 2 i 3 k.p.k. art. 193§1 kk /powinno być raczej kpk/; - błędu w ustaleniach faktycznych. |
☐ zasadny ☐częściowo zasadny ☒ niezasadny |
|
Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny |
||
W pierwszej kolejności zauważyć należy, iż obrońca oparł wywiedzioną na korzyść oskarżonego apelację na zakwestionowaniu oceny materiału dowodowego, której dokonał Sąd Okręgowy i w punktach 1,2,6 i 7 postawił zarzut naruszenia art. 7 k.p.k. Wskazać zatem należy, iż przepis tego artykułu nakłada na organy postępowania obowiązek kształtowania swoich przekonań na podstawie wszystkich przeprowadzonych dowodów, które należy ocenić swobodnie z uwzględnieniem zasad prawidłowego rozumowania oraz wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego. Podkreślenia wymaga okoliczność, iż norma ta kierowana jest do organu prowadzącego postępowanie, którym w przedmiotowej sprawie był Sąd Okręgowy. Kwestionowanie poczynionych na niekorzyść oskarżonego ustaleń przez Sąd Okręgowy to oczywisty element linii obrony oskarżonego. Jednakże skuteczność takiej linii obrony uzależniona jest od tego, czy obrońca wykaże, że do ustaleń tych doszło w wyniku naruszenia normy z art. 7 k.p.k. Po stronie skarżącego zatem w przedmiotowej sprawie leżał obowiązek wykazania, że Sąd I instancji dopuścił się naruszenia dyrektywy z art. 7 k.p.k. Nie ulega wątpliwości, że skarżący obowiązkowi temu nie sprostał, co potwierdza lektura uzasadnienia Sądu I instancji. Podkreślenia jednak wymaga fakt, iż zadecydował o tym nie brak profesjonalizmu po stronie skarżącego, a ponadprzeciętny profesjonalizm Sądu I instancji i wzorcowa wręcz perfekcja z jaką Sąd ten dokonał ustaleń faktycznych, przy zastosowaniu dyrektywy z art. 7 k.p.k. Analiza pisemnych motywów orzeczenia nie pozostawia żadnych wątpliwości, że Sąd I instancji nie tylko nie dopuścił się uchybienia normie z art. 7 k.p.k. ale ukształtował swoje przekonania na podstawie wszystkich przeprowadzonych dowodów, które ocenił swobodnie z uwzględnieniem zasad prawidłowego rozumowania oraz wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego. I tak w punkcie 1 apelacji skarżący zarzucił obrazę przepisów postępowania karnego, tj. art. 7 i 410 k.p.k. , która polegać miała na błędach w logicznym rozumowaniu i oparciu istotnych ustaleń na faktach /szczegółowo wskazanych w apelacji pkt 1/ w rzeczywistości nieudowodnionych. Zarzut ten nie był zasadny. Nie miał racji skarżący, iż Sąd I instancji pominął okoliczność, że oskarżony dzwonił na numer 112. Okoliczności tej Sąd I instancji nie pominął, a wręcz stanowiła ona jeden z elementów ustaleń faktycznych – „Już będąc w domu po raz pierwszy na nr 112 R. S. z telefonu o nr (...) zadzwonił o g. 6.51.55. Oskarżony wezwał pomoc informując operatora, że jego brat leży w kałuży krwi i dostał ataku padaczki. Połączenia z M. M. i z nr. 112 nawiązane zostały przez R. S. za pośrednictwem tej samej stacji BTS położonej w R. przy ul. (...).” / z uzasadnienia S.O./. Nie znajdował także uzasadnienia kolejny z zarzutów, iż Sąd Okręgowy nieprawidłowo ustalił, że oskarżony zatarł ślady krwi. Wbrew twierdzeniom obrońcy także w tym zakresie ustalenia Sądu I instancji uznać należało za precyzyjne a co za tym idzie za prawidłowe. Słusznie wskazał Sąd Okręgowy, iż „O godzinie 6.55. 19.06.2020 r. R. S. przy wykorzystaniu aparatu telefonicznego nagrał film, na którym zarejestrował leżącego na podłodze w slipach i zielonej koszulce S. S. (1). Na zapisie nagrań widoczne były na podłodze, na twarzy S. S. (2), na prawym ręku i na koszulce zabrudzenia substancją koloru brunatnego.” /z uzasadnienia SO/. Obrońca podnosił zaś, iż ratownik medyczny zeznał, że przy głowie pokrzywdzonego była strużka krwi, a w okolicach nosa i ust widoczna była zaschnięta krew, co jego zdaniem świadczyć miało o tym, że oskarżony nie sprzątał śladów krwi. Mając na uwadze rolę procesową obrońcy interpretacja którą przedstawia znajduje uzasadnienie. Nie oznacza to jednak, że jest ona logicznie poprawna. Słusznie ustalił Sąd I instancji, że z nagrania, którego dokonał sam oskarżony wynikało, że śladów krwawych było znacznie więcej, niż miało to wynikać z zeznań ratownika medycznego. Zasadnie zatem ustalił Sąd I instancji, że oskarżony usunął ślady krwi, a przynajmniej znaczną ich część. Odnosząc się do kolejnych zakwestionowanych elementów ustaleń faktycznych wskazanych w punkcie 1 apelacji zasadnym będzie przytoczenie absolutnie trafnego stanowiska Sądu meriti – „W przypadku bowiem procesu poszlakowego brak jest dowodów, które stanowią bezpośredni dowód sprawstwa. Takie ustalenie jest wynikiem powiązania jednych dowodów z innymi, oceny określonych faktów w perspektywie wskazań doświadczenia życiowego, wiedzy i prawidłowego rozumowania.” Skarżący starał się bowiem „wyłuszczyć” niejako poszczególne elementy ustaleń faktycznych i zakwestionować ich poprawność. Rzecz jednak w tym, że w przedmiotowej sprawie stan faktyczny, co oczywiste także poszczególne jego elementy ustalone zostały, jak wskazał Sąd Okręgowy w oparciu o ocenę wzajemnych powiązań jednych dowodów z innymi, jak też ocenę określonych faktów w perspektywie wskazań doświadczenia życiowego, wiedzy i prawidłowego rozumowania. Profesjonalnie wskazane w pisemnym uzasadnieniu rozumowanie Sądu I instancji w żadnym razie nie mogło być skutecznie podważone przez obrońcę zarzutami wskazanymi w punkcie 1 apelacji. Sąd Okręgowy szczegółowo wskazał dlaczego wykluczył aby obrażenia u S. S. (1) powstały bez udziału oskarżonego i z jakich powodów autorstwo ich powstania przypisał właśnie jemu. W żadnym razie obrońca ustaleń tych nie mógł skutecznie podważyć, gdyż proponowana przez niego /subiektywna/ ocena dowodów w razie jej zastosowania doprowadziłaby do uchybienia normie z art. 7 k.p.k. W szczególności nie sposób zgodzić się z obrońcą, iż utrwalone na filmach przez oskarżonego treści świadczą o spokojnym zachowaniu oskarżonego i pokrzywdzonego. Zarzut wskazany w punkcie 2 apelacji był niezasadny w stopniu oczywistym. Opinia w zakresie, w jakim miała istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy nie była bowiem ani wewnętrznie sprzeczna, ani też niejasna. Uzupełnienie jej poprzez przesłuchanie biegłej przed Sądem Apelacyjnym w pełni potwierdziło tę okoliczność. W punktach 3, 4 i 5 apelacji obrońca podnosił niezasadność oddalenia wniosków dowodowych przez Sąd I instancji . Analizując materiał dowodowy i okoliczności, na które miałyby być przeprowadzone wnioskowane dowody stwierdzić należy, iż Sąd I instancji podjął w tym zakresie prawidłowe decyzje, co musiało skutkować uznaniem także w tej części apelacji za niezasadną. W punktach 6 i 7 apelacji jej autor ponownie zarzucił obrazę art. 7 k.p.k. /także art. 410 k.p.k. – pkt 6/ zasadniczo wchodząc jedynie w polemikę ze stanowiskiem Sądu Okręgowego, gdyż nie przedstawił żadnej argumentacji, która mogłaby skutecznie zakwestionować ocenę zeznań świadka J. D., jak też ocenę wyjaśnień oskarżonego, której dokonał Sąd Okręgowy. Za zbędne uznać należało przytaczanie stanowiska Sądu Okręgowego poprzestając na stwierdzeniu, że także w tym zakresie Sąd I instancji wykazał się pełnym profesjonalizmem i stanowisko to znajduje aprobatę Sądu II instancji. Uznając całkowitą niezasadność zarzutów skazanych przez obrońcę w punkcie I apelacji w konsekwencji za niezasadny musiał zostać uznany także zarzut wskazany w jej punkcie II. Skoro bowiem nie doszło do naruszenia przez Sąd I instancji norm postępowania karnego /zarzut w punktu I apelacji/ to w konsekwencji ustalony stan faktyczny nie jest dotknięty błędem /zarzut z punktu II apelacji/. W punkcie III apelacji obrońca wnosił o przeprowadzenie szeregu dowodów przez Sąd II instancji, które co do zasady /poza dodatkowym przesłuchaniem biegłej dr n. med. S. T./ nie miały znaczenia dla sprawy i zmierzały jedynie do jej przedłużenia. Stąd też wnioski te zostały oddalone. Reasumując stwierdzić należy, iż wszystkie podniesione przez obrońcę zarzuty stanowiły jedynie polemikę ze stanowiskiem Sądu I instancji i w żaden sposób nie mogły doprowadzić do uniewinnienia oskarżonego, a zatem uznać je należało jako całkowicie niezasadne. |
||
Wnioski |
||
o zmianę poprzez uniewinnienie |
☐ zasadny ☐ częściowo zasadny ☒ niezasadny |
|
Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny. |
||
Wobec uznania w całości zarzutów apelacyjnych za niezasadne- także wniosek uznać należało w całości za niezasadny . |
OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU |
|
1. |
Apelacja nie zawierała zarzutu rażącej niewspółmierności orzeczonej wobec oskarżonego kary pozbawienia wolności i Sąd II instancji zbadał tę okoliczność z urzędu. Sąd Apelacyjny doszedł do wniosku, że przy całym profesjonalizmie, który wskazany został powyżej – jedynego uchybienia, którego dopuścił się Sąd Okręgowy, to właśnie rażąca niewspółmierność orzeczonej wobec R. S. kary pozbawienia wolności. |
Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności |
|
W ocenie Sądu Apelacyjnego materiał dowodowy zgromadzony w sprawie wskazuje jednoznacznie, iż zdarzenie, do którego doszło z udziałem oskarżonego stanowiło jedną wielką tragedię rodzinną, która była wynikiem dość skomplikowanych relacji rodzinnych pomiędzy pokrzywdzonym a oskarżonym. Nie można bowiem pominąć tego, że pokrzywdzony przed tragicznym zdarzeniem zachowaniem swoim w dużej mierze przyczynił się do tego zajścia. To oskarżony zasadniczo po śmierci rodziców był jedyną osobą, która ponosiły koszty utrzymania całego gospodarstwa domowego. Poza sporem pozostawał także fakt, że pokrzywdzony był osobą głęboko uzależnioną od alkoholu a oskarżony starał się nakłonić go do leczenia odwykowego. Nadto w wyniku zdarzenia oskarżony stracił brata i wyrażany przez niego żal /także przed Sądem Apelacyjnym/ uznać należało za szczery. Pomimo, że oskarżony nie przyznawał się do tego czynu, to jednak w jego wypowiedział dostrzec należało właśnie żal, a nawet skruchę. Te wszystkie okoliczności, zdaniem Sądu II instancji musiały doprowadzić do obniżenia orzeczonej wobec oskarżonego kary pozbawienia wolności i jej wymiar ukształtować na poziomie 5 lat. W ocenie Sądu Apelacyjnego tak wymierzona kara pozbawienia wolności wypełnia dyrektywy, o których mowa w art. 53 k.k. a co za tym idzie jest karą sprawiedliwą i adekwatną w danych okolicznościach. |
|
ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO |
|
5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji |
|
1. |
Przedmiot utrzymania w mocy |
Wyrok w zaskarżonej części. |
|
Zwięźle o powodach utrzymania w mocy |
|
Wobec nie uwzględnienia apelacji. |
|
5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji |
|
1. |
Przedmiot i zakres zmiany |
Wymiar kary – z urzędu. |
|
Zwięźle o powodach zmiany |
|
Wobec uznania, że doszło do uchybienia, o którym mowa w art. 438 pkt 4 k.p.k. |
5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji |
|||
5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia |
|||
1.1. |
Nie dotyczy |
||
Zwięźle o powodach uchylenia |
|||
Nie dotyczy |
|||
2.1. |
Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości |
||
Zwięźle o powodach uchylenia |
|||
Nie dotyczy |
|||
3.1. |
Konieczność umorzenia postępowania |
||
Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia |
|||
Nie dotyczy |
|||
4.1. |
|
||
Zwięźle o powodach uchylenia |
|||
Nie dotyczy |
|||
5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania |
|||
Nie dotyczy |
|||
5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku |
|||
Punkt rozstrzygnięcia z wyroku |
Przytoczyć okoliczności |
||
|
Brak |
||
Koszty Procesu |
Punkt rozstrzygnięcia z wyroku |
Przytoczyć okoliczności |
2. |
zwolniono oskarżonego od ponoszenia kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze, obciążając wydatkami Skarb Państwa |
PODPIS |
Dorota Radlińska Katarzyna Wróblewska Ewa Jethon |
1.3 Granice zaskarżenia |
|||||||
Wpisać kolejny numer załącznika 1 |
|||||||
Podmiot wnoszący apelację |
Obrońca |
||||||
Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja |
Orzeczenie Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 7.09. 2022 r., sygn. akt XVIII K 290/21 |
||||||
1.3.1 Kierunek i zakres zaskarżenia |
|||||||
☒na korzyść ☐na niekorzyść |
☒w całości |
||||||
☐w części |
☐ |
co do winy |
|||||
☐ |
co do kary |
||||||
☐ |
co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia |
||||||
1.3.2 Podniesione zarzuty |
|||||||
Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji. |
|||||||
☐ |
art. 438 pkt 1 k.p.k. - obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu |
||||||
☐ |
art. 438 pkt 1a k.p.k. - obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany |
||||||
☒ |
art. 438 pkt 2 k.p.k. - obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia |
||||||
☒ |
art. 438 pkt 3 k.p.k.
- błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, |
||||||
☐ |
art. 438 pkt 4 k.p.k. - rażąca niewspółmierności kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka |
||||||
☐ |
|||||||
☐ |
brak zarzutów |
||||||
1.4. Wnioski |
|||||||
☐ |
uchylenie |
☒ |
zmiana |
Podmiot udostępniający informację: Sąd Apelacyjny w Warszawie
Osoba, która wytworzyła informację: Dorota Radlińska, Ewa Jethon , Katarzyna Wróblewska
Data wytworzenia informacji: