II AKa 501/18 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Apelacyjny w Warszawie z 2020-02-04
Sygn. akt II AKa 501/18
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 04 lutego 2020 roku
Sąd Apelacyjny w Warszawie w II Wydziale Karnym w składzie:
Przewodniczący: SSA Małgorzata Janicz
Sędziowie: SA Ewa Jethon
SR (del.) Beata Adamczyk – Łabuda (spr.)
Protokolant: st. sekr. sądowy Małgorzata Reingruber
przy udziale Prokuratora Marka Deczkowskiego
po rozpoznaniu w dniu 27 stycznia 2020 roku
sprawy A. N. (1), urodzonego (...) w C., syna J. i E. z domu (...),
na skutek apelacji wniesionej przez obrońcę oskarżonego
od wyroku Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 12 września 2018 r, sygn. akt XVIII K 242/16
1. utrzymuje w mocy zaskarżony wyrok;
2. zasądza od oskarżonego A. N. (1) na rzecz oskarżyciela posiłkowego Miejskiego Przedsiębiorstwa (...) Sp. z o.o. kwotę 720,00 /siedemset dwadzieścia/ złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu odwoławczym;
3. zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. R. B., Kancelaria Adwokacka w W., kwotę 885,60 /osiemset pięćdziesiąt pięć 60/100/ w tym 23 % podatku VAT, tytułem wynagrodzenia za obronę z urzędu oskarżonego A. N. (1) w postępowaniu odwoławczym.
4. zasądza od oskarżonego A. N. (1) na rzecz Skarbu Państwa opłatę w wysokości 180,00 /sto osiemdziesiąt/ złotych oraz obciąża oskarżonego pozostałymi kosztami postępowania odwoławczego.
UZASADNIENIE
UZASADNIENIE |
|||
Formularz UK 2 |
Sygnatura akt |
AKa 501/18 |
|
Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników: |
1 |
||
1. CZĘŚĆ WSTĘPNA |
1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji |
Wyrok z dnia 12 września 2018 roku Sądu Okręgowy w Warszawie w XVIII Wydziale Karnym sygn. akt XVIII K 242/16 |
1.2. Podmiot wnoszący apelację |
☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego |
☐ oskarżyciel posiłkowy |
☐ oskarżyciel prywatny |
x obrońca |
☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego |
☐ inny |
1.3. Granice zaskarżenia |
1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia |
||||
x na korzyść ☐ na niekorzyść |
X w całości |
|||
w części |
co do winy |
|||
☐ |
co do kary |
|||
☐ |
co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia |
|||
1.3.2. Podniesione zarzuty |
||||
Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji |
||||
☐ |
art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu |
|||
☐ |
art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany |
|||
X |
art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia |
|||
x |
art. 438 pkt 3 k.p.k.
– błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, |
|||
☐ |
art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka |
|||
☐ |
||||
☐ |
brak zarzutów |
1.4. Wnioski |
x |
uchylenie |
x |
zmiana |
2. Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy |
2.1. Ustalenie faktów |
2.1.1. Fakty uznane za udowodnione |
|||||
Lp. |
Oskarżony |
Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi |
Dowód |
Numer karty |
|
A. N. (1) |
Umowa notarialna z dnia 21.05.2003 roku |
Akt notarialny |
(...)- (...) |
||
2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione |
|||||
Lp. |
Oskarżony |
Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi |
Dowód |
Numer karty |
|
2.2. Ocena dowodów Akt notarialny potwierdza stanowisko Sądu I instancji, iż oskarżony A. N. w dniu 21 maja 2003 roku, a zatem przeszło pół roku po zawarciu z (...) z siedzibą w W. umowy o roboty budowlane dokończenia realizacji budynków mieszkaniowych jako reprezentujący spółkę z o.o. pod firmą (...) zawarł z potencjalnymi nabywcami lokali umowę przedwstępną sprzedaży. W ocenie Sądu Apelacyjnego treść umowy nie ma wpływu na ocenę zachowania oskarżonego w dacie 17.10.2002 roku do marca 2003 roku, gdyż wierzytelności związane były z podpisanymi umowami inwestycyjnymi i nie były wymagalne przed dniem 17 .10.2002 ani w okresie objętym zarzutem. |
3. STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków |
||
Lp. |
Zarzut |
|
1. |
1) art. 7 k.p.k. i art. 424 § 1 pkt 1 in fine k.p.k. poprzez naruszenie zasady swobodnej oceny dowodów, wyrażającej się w sprzecznej z zasadami doświadczenia życiowego i logicznego rozumowania, wybiórczej, bezkrytycznej i jednoznacznie ukierunkowanej na poniesienie odpowiedzialności karnej przez oskarżonego, analizy: - zeznań świadka A. N. (3), która wskazywała, że sytuacja Spółki w dacie zaciągania zobowiązań była dobra, a także iż brak uregulowania zapłaty za wykonane prace na rzecz (...) W. - Północ była zbiegiem niefortunnych zdarzeń, za które nie ponosi odpowiedzialności A. N. (1), a także iż Spółka (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. oraz Spółki (...) 2001 Sp. z o.o. chciały dokończyć inwestycję, co okazało się jednak niemożliwe, z uwagi na trudną sytuację finansową Spółki, także wynikłą już po zawarciu umowy z (...); - wyjaśnień oskarżonego, w których konsekwentnie nie przyznawał się do zarzucanego mu czynu 2. art. 413 par. 2 pkt 1 k.p.k., polegającą na pominięciu w opisie czynu przypisanego oskarżonemu niezbędnego znamienia przestępstwa z art. 286 § 1 kk w postaci działania „w celu osiągnięcia korzyści majątkowej; 3. naruszenia art. 5 par. 2 kpk, oraz będący ich konsekwencją błąd w ustaleniach faktycznych |
☐ zasadny ☐ częściowo zasadny x niezasadny |
Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny |
||
Zarzut nie zawiera konkretnej argumentacji, które dowody zostały błędnie ocenione przez Sąd i w jakim zakresie. Wniosek obrońcy oskarżonego o nie udowodnieniu oskarżonemu winy jest dowolnym poglądem. Skarżący zarzucając bowiem błąd w ustaleniach faktycznych, nie stara się ich w logiczny sposób uzupełnić, czy wyjaśnić – nie dostarcza dowodów podważających dotychczasowe ustalenia Sądu I instancji, wyprowadzając wnioski o braku zamiaru kierunkowego dokonania oszustwa na szkodę pokrzywdzonej spółki. Sąd I instancji wyczerpał możliwości analizy dowodów i ustalił zgodne z nimi fakty na podstawie zeznań świadka A. N. (3), skonfrontowanych z zeznaniami B. K. i A. M., pełniących funkcje prezesów w spółce (...), także T. W.. Sąd I instancji dokonał ustaleń dotyczących sytuacji finansowej i gospodarczej (...) Sp. z o.o., i nie miał wątpliwości co do zamiaru oskarżonego, z jakim działał zawierając w dniu 17.10.2002 roku umowę o roboty budowlane z pokrzywdzoną spółką Miejskim Przedsiębiorstwem (...). zo.o. w W.. Skarżący stawiając zarzuty odnoszące się w istocie do dwóch względnych przesłanek odwoławczych, skupia się i sprowadza do jednej kwestii − wykazania, że oskarżony nie miał zamiaru oszukania pokrzywdzonej spółki. Apelacja w zakresie wszystkich zarzutów to polemika z ustaleniami Sądu, oparta na przedstawieniu poglądu skorelowanego z wyjaśnieniami oskarżonego, sprzeczna z dokumentami w postaci informacji z banku (...) SA, iż spółka na dzień 01.10.2002 roku miała saldo ujemne, wynoszące 97,11, zł, na dzień 31.10.2002 roku minus 169,58 zł i rachunek bankowy w dniu 14.01.2003 roku został zamknięty. Wyjaśnienia oskarżonego, konsekwentnie nie przyznającego się do popełnienia zarzucanego mu czynu słusznie zostały uznane przez Sąd I instancji za niewiarygodne, skoro z informacji urzędu skarbowego wynikało, że P. T. Polska Sp. zo.o. w 2002 roku nie uzyskała żadnego dochodu, nie posiadała żadnych środków finansowych na swoim rachunku bankowym, zwłaszcza w obliczu podjęcia się tak poważnego zobowiązania, nie rokując zapłaty, i wysoce wątpliwa stawała się możliwość wywiązania się z takich poważnych zobowiązań jakie powstają przy budowie dużego osiedla mieszkaniowego w W., o wartości umowy oscylującej wokół kwoty 1,5 mln złotych. Sąd pierwszej instancji prawidłowo ustalił, że oskarżony miał pełną świadomość przestępczości podejmowanego i przypisanego mu wyrokiem czynu i oceny tej nie zmienia analiza dopuszczonego w postępowaniu odwoławczym dowodu w postaci aktu notarialnego, z którego miałoby wynikać, iż zabezpieczeniem realizacji umowy o roboty budowlane miałaby być ekspektatywa wpłat zaliczek na lokale od potencjalnych klientów. Umowa spółki (...) z pokrzywdzonym Przedsiębiorstwem Budownictwa (...) ukierunkowana była na wywarcie błędnego przekonania o gotowości zapłaty za roboty budowlane, co dawało oskarżonemu czas na przyjęcie przedpłat od osób zamawiających mieszkania i uniknięcie zapłaty kwoty około 1,5 mln złotych, poprawiając swoje finanse i prowadzonych przez siebie spółek. Obrońca nie wykazał, aby ocena dowodów w postaci wyjaśnień oskarżonego i stojących do nich w całkowitej opozycji zeznań świadków B. K. czy A. M., dokonana przez Sąd I instancji była sprzeczna z zasadami prawidłowego rozumowania, wskazaniami wiedzy i doświadczenia życiowego, a zatem zarzut obrazy art. 7 k.p.k. nie jest zasadny; Zarzut obrońcy, zmierzający do wykazania dokonania przez Sąd I instancji wybiórczej analizy i dowolnego przyjęcia przez Sąd faktu, jakoby spółka, na czele której stał oskarżony była w dobrej kondycji finansowej jest chybiony, gdyż świadek A. N. (3), żona oskarżonego złożyła zeznania stojące w opozycji z dokumentami bankowymi, dotyczącymi aktywów spółki w październiku 2002 roku. Nadto fakt nagłych przekształceń własnościowych miedzy spółkami, zależnymi od oskarżonego potwierdzał chęć oskarżonego do zwodzenia pokrzywdzonego przedsiębiorstwa w zakresie zapłaty za wykonane prace budowlane. Sąd pierwszej instancji w sposób zgodny z art. 7 k.p.k. dokonał oceny zamiaru oskarżonego w zakresie przypisanego czynu, prezentując, z jakich powodów nie można przyjąć, że oskarżony A. N. (1) nie zamierzał w dniu 17 października 2002 roku, przy zawieraniu umowy w imieniu spółki (...) sp. zo.o. wprowadzić błąd Przedsiębiorstwo Budownictwa (...) z siedzibą w W.; z tak przedstawioną i szeroko uargumentowaną oceną Sądu należy się w pełni zgodzić; materiał dowodowy w powiązaniu z zasadami logicznego rozumowania i doświadczenia dowodzi, że oskarżony w zakresie przypisanego mu aktem oskarżenia czynu miał pełną świadomość podejmowanych działań na szkodę innego podmiotu. Wobec ustalenia i potwierdzenia przez Sąd I instancji istnienia po stronie oskarżonego A. N. zamiaru przestępnego zarzut obrońcy odnośnie braku w opisie czynu, przypisanego oskarżonemu, znamion działania w celu uzyskania korzyści majątkowej jest bezcelowy. Z istoty umowy stron wynikała konkretna kwota środków płatniczych, jako zapłata za prace budowlane, to brak zawarcia tego w opisie czynu nie pozbawia go znamienia – działania w celu osiągnięcia korzyści majątkowej. Przedmiotem oszustwa miała być ta właśnie kwota, co od początku postępowania było jasno wskazane w ustaleniach faktycznych i rozważaniach prawnych. Wniesienie apelacji od ww. wyroku na korzyść oskarżonego uniemożliwia, zgodnie z zakazem reformationis in peius, uzupełnienie opisu czynu. |
||
Wniosek |
||
O zmiana zaskarżonego wyroku poprzez uniewinnienie oskarżonego od zarzucanego mu czyni , ewentualnie o uchylenie zaskarżonego wyroku do ponownego rozpoznania przez Sąd I instancji |
☐ zasadny ☐ częściowo zasadny X niezasadny |
|
Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny. |
||
Wobec uznania podniesionych przez obrońcę zarzutów obrazy przepisów postępowania za niezasadne, za oczywiście bezprzedmiotowy uznać należy zarzut błędu w ustaleniach faktycznych; ustalenia faktyczne, w tym te dotyczące zamiaru oskarżonego, są prawidłowe, o czym była mowa powyżej. |
4. OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU |
|
Sąd Apelacyjny, dokonując instancyjnej kontroli zaskarżonego orzeczenia nie dostrzegł przesłanek z art. 439 par. 1 kpk i art. 440 kpk, które obligowałyby do uchylenia orzeczenia niezależnie od granic zaskarżenia i podniesionych zarzutów |
|
Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności |
|
Nie dotyczyinformacje o jednostce |
|
5. ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO |
|
5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji |
|
1. |
Przedmiot utrzymania w mocy |
Wyrok z dnia 12 września 2018 roku Sądu Okręgowy w Warszawie w XVIII Wydziale Karnym sygn. akt XVIII K 242/16 |
|
Zwięźle o powodach utrzymania w mocy |
|
Rozstrzygnięcie Sądu w zakresie zarzucanego i przypisanego czynu jest prawidłowe, zarzuty niezasadne. Sąd Apelacyjny nie uwzględnił żadnego z podniesionych w apelacji zarzutów. Brak jest również podstaw do zmiany bądź uchylenia zaskarżonego wyroku i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania niezależnie od granic zaskarżenia i podniesionych zarzutów. Wobec powyższego Sad Apelacyjny orzekł o utrzymaniu w mocy zaskarżonego wyroku. |
|
5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji |
|
1. |
Przedmiot i zakres zmiany |
Nie dotyczy |
|
Zwięźle o powodach zmiany |
|
Nie dotyczy |
Wprawdzie apelacja nie podniosła dodatkowo zarzutu rażącej surowości wymierzonej oskarżonemu kary, jednak z uwagi na treść art. 447 par. 1 kpk Sąd Apelacyjny dokonał kontroli zaskarżonego wyroku także w zakresie uchybień z art. 438 pkt 4 kpk. Wymierzoną przez Sąd I instancji karę 1 roku pozbawienia wolności nie można uznać za rażąco surową, zwłaszcza uwzględniając takie okoliczności jak postawa oskarżonego w toku postępowania czy charakter przypisanego mu przestępstwa. Sąd I instancji prawidłowo odniósł się do okoliczności łagodzących i obciążających oraz celów kary. Prawidłowo ustalił wysokość kwoty, na jaką oskarżony doprowadził do niekorzystnego rozporządzenia mieniem Przedsiębiorstwo Budownictwa (...) z siedzibą w W.. |
|
6. |
Punkt rozstrzygnięcia z wyroku |
Przytoczyć okoliczności |
2 3 4 |
Orzeczenie w kwestii kosztów postępowania odwoławczego wydano na podstawie art. 626 par. 1 kpk, art. 627 kpk oraz art. 634 kpk a także przepisów art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 r. o opłatach w sprawach karnych (tekst. jedn. Dz. U. 1983.49.223 i późn. zm.) oraz par.17 pkt 2 ust. 5 I PKT 7 ROZPORZĄDZENIa MINISTRA SPRAWIEDLIWOŚCI W SPRAWIE PONOSZENIA PRZEZ SKARB PAŃSTWA KOSZTÓW NIEOPŁACONEJ POMOCY PRAWNEJ UDZIELONEJ PRZEZ ADWOKATA Z URZĘDU ( z dnia 3 października 2016 r. (Dz.U. z 2016 r. poz. 1714) i z dnia 30 listopada 2018 r. (Dz.U. z 2019 r. poz. 18) Sąd zasądził od oskarżonego A. N. (1) na rzecz oskarżyciela posiłkowego Miejskiego Przedsiębiorstwa (...) Sp. z o.o. kwotę 720,00 /siedemset dwadzieścia/ złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu odwoławczym; Sąd zasądził od Skarbu Państwa na rzecz adw. R. B., Kancelaria Adwokacka w W. kwotę 885,60 /osiemset pięćdziesiąt pięć 60/100/ w tym 23 % podatku VAT, tytułem wynagrodzenia za obronę z urzędu oskarżonego A. N. (1) w postępowaniu odwoławczym; Sąd zasądził od oskarżonego A. N. (1) na rzecz Skarbu Państwa opłatę w wysokości 180,00 /sto osiemdziesiąt/ złotych oraz obciążył oskarżonego pozostałymi kosztami postępowania odwoławczego. |
7. PODPIS |
Małgorzata Janicz Beata Adamczyk Łabuda Ewa Jethon |
1.3. Granice zaskarżenia |
||||||
Kolejny numer załącznika |
1 |
|||||
Podmiot wnoszący apelację |
Obrońca osk. A. N. (1) |
|||||
Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja |
Wyrok z dnia 12 września 2018 roku Sądu Okręgowy w Warszawie w XVIII Wydziale Karnym sygn. akt XVIII K 242/16 |
|||||
1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia |
||||||
☒ na korzyść ☐ na niekorzyść |
☒ w całości |
|||||
☐ w części |
☐ |
co do winy |
||||
☐ |
co do kary |
|||||
☐ |
co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia |
|||||
1.3.2. Podniesione zarzuty |
||||||
Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji |
||||||
☐ |
art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu |
|||||
☐ |
art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany |
|||||
☒ |
art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia |
|||||
☒ |
art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, |
|||||
☐ |
art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka |
|||||
☐ |
||||||
☐ |
brak zarzutów |
|||||
1.4. Wnioski |
||||||
☒ |
uchylenie |
☒ |
zmiana |
Podmiot udostępniający informację: Sąd Apelacyjny w Warszawie
Osoba, która wytworzyła informację: Małgorzata Janicz, Ewa Jethon
Data wytworzenia informacji: