Portal Orzeczeń Sądu Apelacyjnego w Warszawie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 26 lipca 2018 r.

Sąd Apelacyjny w Warszawie III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w składzie:

Przewodniczący - Sędzia: SA Danuta Malec

Sędziowie: SA Ewa Stryczyńska (spr.)

SO del. Marcin Graczyk

Protokolant: st. sekr. sądowy Anna Kapanowska

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 26 lipca 2018 r. w W.

sprawy B. C.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych III Oddział w W.

o wypłatę emerytury

na skutek apelacji B. C.

od wyroku Sądu Okręgowego w Warszawie XIII Wydział Ubezpieczeń Społecznych

z dnia 19 października 2016 r. sygn. akt XIII U 1232/16

oddala apelację.

Marcin Graczyk Danuta Malec Ewa Stryczyńska

Sygn. akt III AUa 21/17

UZASADNIENIE

Decyzją z 12 lutego 2016r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych III Oddział w W. odmówił B. C. prawa do wypłaty emerytury za okres od 8 stycznia 2009r. do 30 września 2011r.

Od powyższej decyzji odwołanie złożyła B. C., reprezentowana przez profesjonalnego pełnomocnika, wnosząc o zmianę zaskarżonej decyzji przez wypłatę zawieszonej emerytury za okres od 8 stycznia 2009r. do 30 września 2011r. wraz z odsetkami oraz o zasądzenie kosztów procesu według norm przepisanych.

Organ rentowy w odpowiedzi na odwołanie wniósł o jego oddalenie argumentując, że zaskarżona decyzja jest właściwa i brak jest przesłanek do jej zmiany.

Wyrokiem z 19 października 2016r. Sąd Okręgowy w Warszawie oddalił odwołanie.

Powyższe rozstrzygnięcie Sąd Okręgowy oparł na następujących ustaleniach faktycznych:

B. C., ur. (...), miała ustalone prawo do emerytury na podstawie decyzji organu rentowego z 9 września 2008r. Wypłata tej emerytury podlegała zawieszeniu, gdyż odwołująca się kontynuowała zatrudnienie. W decyzji tej skarżąca została poinformowana, że w celu podjęcia wypłaty emerytury należy przedłożyć w Oddziale ZUS świadectwo pracy lub zaświadczenie potwierdzające fakt rozwiązania stosunku pracy z każdym pracodawcą, na rzecz którego praca ta była wykonywana bezpośrednio przed dniem nabycia prawa do emerytury.

W dniu 21 stycznia 2009r. odwołującej się doręczona została informacja ZUS, zgodnie z którą wypłata zawieszonej skarżącej emerytury z uwagi na kontynuację zatrudnienia mogła zostać podjęta bez konieczności rozwiązania stosunku pracy. W piśmie tym wyraźnie, pogrubioną czcionką zaznaczono, że podjęcie wypłaty emerytury następuje na wniosek osoby zainteresowanej (k. 57 akt rentowych).

Po otrzymaniu ww. informacji, B. C. nie wystąpiła do organu rentowego z wnioskiem o podjęcie zawieszonego świadczenia emerytalnego (okoliczność bezsporna).

W dniu 31 grudnia 2011r. ze skarżącą rozwiązana została umowa o pracę w (...) S.A. w W.. Odwołująca się 3 stycznia 2012r. wystąpiła do organu rentowego z wnioskiem o wznowienie wypłaty emerytury. Wypłatę świadczenia podjęto na podstawie decyzji z 10 stycznia 2012r. (k. 58, 59, 62 akt rentowych).

W dniu 19 stycznia 2016r. B. C. złożyła wniosek o wypłatę zawieszonej w okresie od 8 stycznia 2009r. do 30 września 2011r. emerytury z uwagi na kontynuację zatrudnienia w (...) S.A. (k. 141 akt rentowych).

Zaskarżoną decyzją z 12 lutego 2016r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych III Oddział w W. odmówił B. C. prawa do wypłaty emerytury za okres od 8 stycznia 2009r. do 30 września 2011r. (k. 143 akt rentowych).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dokumentów znajdujących się w aktach sprawy oraz w aktach emerytalnych. W ocenie Sądu treść dokumentów nie budzi wątpliwości, nie były one też kwestionowane przez żadną ze stron. Sąd pominął dowód z przesłuchania odwołującej się w charakterze strony, wobec jej niestawiennictwa na rozprawie 19 października 2016r., albowiem okoliczności faktyczne sprawy nie budziły wątpliwości. Według Sądu materiał dowodowy jest przekonujący oraz rzetelny i dlatego uznany został za wiarygodną podstawę ustaleń faktycznych.

Uwzględniając poczynione ustalenia faktyczne Sąd Okręgowy uznał odwołanie B. C. za pozbawione uzasadnionych podstaw.

Spór w przedmiotowej sprawie sprowadzał się do ustalenia, czy zasadnym jest wniosek odwołującej się o wypłatę zawieszonego świadczenia emerytalnego w okresie od 8 stycznia 2009r. do 30 września 2011r.

W okolicznościach niniejszej sprawy nie budzi wątpliwości, że odwołująca się miała przyznane prawo do emerytury, której wypłata uległa zawieszeniu z uwagi na kontynuację zatrudnienia. Skarżąca w dniu 21 stycznia 2009r. została prawidłowo poinformowana przez organ rentowy, że wypłata zawieszonej emerytury z uwagi na kontynuację zatrudnienia mogła zostać podjęta bez konieczności rozwiązania stosunku pracy. W piśmie tym wyraźnie (pogrubioną czcionką) zaznaczono, że podjęcie wypłaty emerytury następuje na wniosek osoby zainteresowanej. W okolicznościach niniejszej sprawy bezspornym było, że odwołująca się nie złożyła takiego wniosku. Tymczasem strona należycie dbająca o żywotne interesy prawne powinna niezwłocznie zareagować na udzielone jej pouczenie, bądź ewentualnie uzyskać informacje o konsekwencjach opieszałości w realizacji tych pouczeń.

Samo spełnienie warunków wymaganych do nabycia prawa do świadczenia nie rodzi po stronie organu rentowego zobowiązania z tytułu powstałego świadczenia, gdyż zależy to od złożenia przez zainteresowanego stosownego wniosku. Ustawa z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2013 r., poz. 1440 ze zm., dalej jako ustawa o emeryturach i rentach z FUS) odróżnia bowiem moment powstania prawa (tj. spełnienie warunków – art. 100 ustawy) od momentu wypłaty świadczenia (tj. nie wcześniej niż od miesiąca zgłoszenia wniosku lub wydania decyzji z urzędu – art. 129 ust. 1 ustawy i art. 135 ust. 1 ustawy). Ogólną zasadą prawa ubezpieczeń społecznych jest bowiem wypłata świadczenia na wniosek zainteresowanego, poczynając od dnia powstania prawa do emerytury/renty (tj. spełnienia ustawowych warunków) lecz nie wcześniej niż od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek o świadczenie. Istotna jest zatem data wystąpienia z wnioskiem o ustalenie prawa do świadczenia.

Sąd Okręgowy przypomniał, że do 7 stycznia 2009r. obowiązywał art. 103 ust. 2a ustawy o emeryturach i rentach z FUS, który stanowił, że prawo do emerytury ulega zawieszeniu bez względu na wysokość przychodu uzyskiwanego przez emeryta z tytułu zatrudnienia kontynuowanego bez uprzedniego rozwiązania stosunku pracy z pracodawcą, na rzecz którego wykonywał je bezpośrednio przed dniem nabycia prawa do emerytury, ustalonym w decyzji organu rentowego.

B. C. w momencie nabycia prawa do emerytury na podstawie decyzji z 9 września 2008r. pozostawała w zatrudnieniu, zatem prawo do emerytury uległo zawieszeniu i organ rentowy nie podjął wypłaty emerytury (art. 134 ust. 1 pkt 1 ustawy), o czym skarżąca była poinformowana w decyzji przyznającej jej to świadczenie.

Przepis art. 103 ust. 2a ustawy o emeryturach i rentach z FUS został uchylony na mocy art. 37 pkt 5 lit. b) ustawy z dnia 21 listopada 2008r. o emeryturach kapitałowych (Dz. U. z 2008r., Nr 228, poz. 1507, dalej jako ustawa o emeryturach kapitałowych) z dniem 8 stycznia 2009r. W art. 45 ust. 1 i 2 tejże ustawy przewidziano, że wypłaty emerytury, do której prawo zostało zawieszone na podstawie art. 103 ust. 2a ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, dokonuje się na wniosek osoby zainteresowanej, a Zakład Ubezpieczeń Społecznych informuje osoby, mające w dniu wejścia w życie ustawy zawieszone prawo do emerytury na tej podstawie, o warunkach pobierania świadczeń.

Z powyższego uregulowania wynika, że niezbędnym warunkiem wypłaty zawieszonej emerytury był wniosek osoby zainteresowanej, a organ rentowy zobowiązany został przez ustawodawcę jedynie do przesłania informacji o warunkach jej pobierania. Ustawodawca nie zobowiązał przy tym organu rentowego do przesłania ubezpieczonym wzoru wniosku o podjęcie wypłaty świadczenia, a jedynie do udzielenia stosownego pouczenia.

Wniosek o podjęcie zawieszonego świadczenia ubezpieczony może złożyć w każdej formie, nie tylko pisemnej, przesłanej za pośrednictwem poczty na adres Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, ale także ustnie do protokołu w siedzibie organu rentowego.

Podjęcie wypłaty świadczenia następuje od miesiąca ustania przyczyny wstrzymania wypłaty emerytury, jednak nie wcześniej niż od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek o wznowienie wypłaty (art. 135 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS).

B. C. jako osoba, której wstrzymano emeryturę z uwagi na okoliczności uzasadniające jej zawieszenie na podstawie art. 103 ust. 2a w/w ustawy, miałaby prawo do wypłaty emerytury od 8 stycznia 2009r., gdyby wniosek o wypłatę świadczenia złożyła w styczniu 2009r. Organ rentowy nie miał obowiązku wydawać z urzędu decyzji o wznowieniu wypłaty emerytury, za to jego obowiązkiem było poinformowanie skarżącej o warunkach wypłaty świadczenia. Z tego obowiązku organ rentowy wywiązał się, gdyż 21 stycznia 2009r. doręczył skarżącej przedmiotową informację. W ocenie Sądu, informacja ta była jasna i wynikało z niej jednoznacznie, że podjęcie wypłaty emerytury następuje na wniosek osoby zainteresowanej (w treści druku, który otrzymała skarżąca, ten fragment został nawet naniesiony pogrubioną czcionką), ponadto wskazano w nim m.in. że wypłata zostanie podjęta od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek, jednak nie wcześniej niż od 8 stycznia 2009r.

Z zebranego w sprawie materiału dowodowego wynika, że B. C. była jasno i zrozumiale poinformowana o możliwości podjęcia wypłaty emerytury, jednak na zgłoszenie wniosku zdecydowała się dopiero 19 stycznia 2016r. Skoro odwołująca się od stycznia 2012r. pobiera świadczenie emerytalne, to zgłoszony przez nią wniosek w styczniu 2016r. nie mógł zostać zrealizowany w zamierzony przez odwołującą się sposób. Zauważyć bowiem należy, że żaden przepis prawa, a szczególności art. 135 ust. 1 w/w ustawy, nie przewiduje w zaistniałej sytuacji możliwości wypłaty emerytury za okres wcześniejszy.

Reasumując Sąd Okręgowy stwierdził, że uprawnienia wynikające z systemu zabezpieczenia społecznego, w tym prawo do podjęcia zawieszonej emerytury są wyczerpująco uregulowane w przepisach powszechnie obowiązującego prawa. Jedną z zasad demokratycznego państwa prawnego jest wymóg jawności prawa, rozumiany w ten sposób, że akty prawne obowiązują dopiero po ich ogłoszeniu w stosownym organie promulgacyjnym i upływie vacatio legis, tak, aby zainteresowane podmioty miały możliwość i czas na zapoznanie się z obowiązującym stanem prawnym. Dotyczy to zarówno obowiązków nakładanych na rozmaite podmioty, jak i przysługujących im uprawnień. W związku z zasadą jawności prawa obowiązuje również zasada: „nieznajomość prawa szkodzi”, podkreślająca, że osoby uczestniczące w obrocie prawnym powinny wykazać się aktywnością w ustalaniu swojej sytuacji prawnej (między innymi przez wsparcie fachowych doradców oraz zwracanie się z pytaniami do podmiotów określonych w art. 61 Konstytucji – organów władzy publicznej). W odniesieniu do odwołującej się jest to tym bardziej uzasadnione, że art. 135 ustawy o emeryturach i rentach z FUS statuuje jedynie możliwość wystąpienia z wnioskiem o podjęcie wypłaty emerytury, pozostawiając w tej mierze decyzję samym zainteresowanym.

Mając na uwadze powyższe, organ rentowy prawidłowo w zaskarżonej decyzji odmówił B. C. prawa do wypłaty emerytury za okres od 8 stycznia 2009r. do 30 września 2011r. W ocenie Sądu, odwołująca się miała możliwość samodzielnego działania i dokonania wyboru w zakresie daty i sposobu złożenia wniosku o podjęcie wypłaty zawieszonej emerytury, a tym samym, wobec jednoznacznej treści cytowanych przepisów, tylko ona może ponosić konsekwencje niewykorzystania przyznanych przez ustawodawcę uprawnień.

Normy prawa ubezpieczeń społecznych mają charakter bezwzględnie obowiązujący, abstrahują od indywidualnych interesów ubezpieczonych. Sprawiedliwość społeczna jest kategorią, która nie wpływa na powszechną wykładnię przepisów prawa ubezpieczeń społecznych. Interpretacja prawa ubezpieczeń społecznych w oparciu o czynnik słuszności nie jest możliwa.

Odnośnie zarzutów zawartych w odwołaniu, dotyczących naruszenia przepisów kodeksu postępowania administracyjnego Sąd Okręgowy podkreślił, że w postępowaniu przed sądem w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych zastosowanie znajdują przepisy Kodeksu postepowania cywilnego, a nie przepisy Kodeksu postępowania administracyjnego. W związku z tym Sąd nie ma możliwości badania w świetle przepisów k.p.a. prawidłowości wydanej przez organ rentowy decyzji. Sąd ubezpieczeń społecznych, jako sąd powszechny, może i powinien dostrzegać jedynie takie wady formalne decyzji administracyjnej, które decyzję tę dyskwalifikują w stopniu odbierającym jej cechy aktu administracyjnego jako przedmiotu odwołania (zob. m.in. Sąd Apelacyjny w Gdańsku w wyroku z 16 kwietnia 2013r., sygn. akt III AUa 1599/12). Wobec tego, podniesione przez odwołującą się zarzuty, dotyczące naruszenia przez organ rentowy przepisów k.p.a., nie podlegają rozpoznaniu w niniejszym postępowaniu.

Mając na uwadze powyższe, na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. Sąd Okręgowy oddalił odwołanie jako bezzasadne.

Apelację od powyższego wyroku złożyła odwołująca się, zaskarżając orzeczenie w całości i zarzucając Sądowi pierwszej instancji:

1.  sprzeczność istotnych ustaleń Sądu z treścią zebranego materiału wskutek naruszenia przepisów postępowania, które miało wpływ na wynik sprawy, a mianowicie:

a)  art. 233 § 1 k.p.c. przez przekroczenie granic swobodnej oceny dowodów, polegającej na przyjęciu sprzecznie z zasadami logiki i doświadczenia życiowego, że przesłana ubezpieczonej informacja ze stycznia 2009r. (która miała być odebrana 21 stycznia 2009r.) była jasna, zrozumiała oraz zgodna z obowiązującym stanem prawnym, jak również stanowiła wywiązanie się przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych z obowiązku należytego poinformowania B. C. o wejściu w życie powołanej ustawy oraz nowych warunków pobierania świadczeń emerytalnych, mimo że informacja ta nie wskazywała konkretnie jakich czynności winna dopełnić ubezpieczona, aby została jej wypłacona zawieszona emerytura;

b)  art. 233 § 1 k.p.c. przez przekroczenie granic swobodnej oceny dowodów, polegającej na przeprowadzeniu wybiórczej oceny dowodów (niewszechstronnej) m.in. z pominięciem dowodu z dokumentu w postaci wniosku ubezpieczonej z 27 listopada 2015r. dotyczącego żądania ponownego przeliczenia kapitału początkowego oraz wypłatę zawieszonej emerytury, które jednoznacznie wskazywały na to, że ubezpieczona zwracała się o wypłatę zawieszonej emerytury przed miesiącem styczniem 2016r.;

2.  naruszenie prawa materialnego, tj. art. 103 o emeryturach i rentach z FUS w brzmieniu obowiązującym w okresie począwszy od 8 stycznia 2009r. przez jego niezastosowanie i odmowę wypłaty ubezpieczonej B. C. zawieszonej emerytury w okresie od 8 stycznia 2009r. do 30 września 2011r., pomimo że ubezpieczona spełniała wszystkie ustawowe przesłanki do wypłaty emerytury bowiem w tym czasie przesłanką zawieszenia emerytury przestało być uzyskiwanie przychodu przez emeryta z tytułu zatrudnienia kontynuowanego bez uprzedniego rozwiązania stosunku pracy z pracodawcą, na rzecz którego wykonywał pracę bezpośrednio przed dniem nabycia prawa do emerytury;

3.  naruszenie prawa materialnego, tj. art. 135 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS w zw. z art. 134 ust. 1 powołanej ustawy przez jego błędną wykładnię i zastosowanie polegające na przyjęciu, że wskazany przepis uzależniający wznowienie wypłaty zawieszonego świadczenia od miesiąca ustania przyczyny zawieszenia, ale nie wcześniej niż od miesiąca złożenia wniosku o wznowienie wypłaty, znajduje zastosowanie do wniosku ubezpieczonej o wypłatę emerytury za okres od 9 stycznia 2009r. do 30 września 2011r., mimo że w jej przypadku nie miała miejsca sytuacja ustania przyczyny zawieszenia emerytury lecz nastąpiła ustawowa zmiana ryzyka ubezpieczeniowego (przesłanką nabycia emerytury przestało być uzyskiwanie przychodu z tytułu stosunku pracy kontynuowanego z dotychczasowym pracodawcą bez rozwiązania stosunku pracy);

4.  naruszenie prawa materialnego, tj. przepisu art. 45 ust. 1 ustawy o emeryturach kapitałowych przez błędną wykładnię i niewłaściwe zastosowanie polegające na odmowie wypłaty B. C. zawieszonej emerytury w okresie od 8 stycznia 2009r. do 30 września 2011r., pomimo że ubezpieczona złożyła wniosek o wypłatę zawieszonej emerytury (pismem z 27 listopada 2015r. oraz podaniem z 19 stycznia 2016r.), zaś wskazany przepis nie uzależnia wypłaty zawieszonej emerytury od momentu złożenia wniosku ani nie przewiduje żadnych skutków w związku z datą złożenia wniosku o wypłatę zawieszonej emerytury;

5.  naruszenie prawa materialnego, tj. art. 45 ust. 2 ustawy o emeryturach kapitałowych przez błędną wykładnię i niewłaściwe zastosowanie polegające na przyjęciu, że informacja o warunkach pobierania świadczeń dla osoby, której prawo do emerytury zostało zawieszone na podstawie art. 102 ust. 2a ustawy o emeryturach i rentach z FUS (uzyskiwanie przychodu z tytułu stosunku pracy kontynuowanego z dotychczasowym pracodawcą bez rozwiązania stosunku pracy) nie musi być podpisana a jej treść dostosowana do sytuacji konkretnej osoby.

Wskazując na powyższe zarzuty apelująca na podstawie art. 386 § 1 k.p.c. wniosła o zmianę zaskarżonego wyroku w całości i uwzględnienie odwołania, w ten sposób, że Zakład Ubezpieczeń Społecznych wypłaci B. C. zawieszoną emeryturę w okresie od 8 stycznia 2009r. do 30 września 2011r. wraz z odsetkami oraz zasądzenie od organu rentowego na rzecz B. C. kosztów procesu za pierwszą instancję według norm przepisanych, a także o zasądzenie od organu rentowego na rzecz odwołującej się kosztów postępowania apelacyjnego w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych; ewentualnie o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi Okręgowemu do ponownego rozpoznania wraz z orzeczeniem o kosztach postępowania apelacyjnego.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja odwołującej się jako całkowicie pozbawiona uzasadnionych podstaw podlega oddaleniu.

Rozpoznając apelację Sąd Apelacyjny kierował się uprawnieniem wynikającym z art. 382 k.p.c., będąc sądem merytorycznie rozpoznającym sprawę, opierał się na materiale dowodowym uzyskanym w toku postępowania sądowego. Sąd Apelacyjny przeprowadził wnikliwą analizę motywów, jakimi kierował się Sąd pierwszej instancji wydając zaskarżone rozstrzygnięcie, ocenił prawidłowość przeprowadzonego postępowania dowodowego, trafność subsumcji stanu faktycznego do zastosowanych przepisów prawa materialnego, jak również prawidłowość przedstawionych rozważań, zarówno w sferze poczynionych przez Sąd ustaleń faktycznych, zastosowanych przepisów prawa, jak też ich wykładni.

Wobec zawarcia w apelacji zarzutu naruszenia przepisów prawa procesowego Sąd Apelacyjny w pierwszej kolejności odniósł się do tego zarzutu, bowiem dopiero skontrolowanie poprawności ustalenia stanu faktycznego pozwala ocenić jakie prawo materialne powinno być w sprawie zastosowane oraz czy doszło do jego naruszenia.

Sąd pierwszej instancji prawidłowo przeprowadził postępowanie dowodowe, które nie wymagało uzupełnienia na etapie postępowania odwoławczego, a z zebranych w sprawie dowodów wyciągnął w pełni prawidłowe wnioski oraz poprawnie zastosował przepisy prawa materialnego przedstawiając logiczny i spójny wywód w pisemnych motywach wyroku.

Do naruszenia art. 233 § 1 k.p.c. dochodzi wówczas, gdy strona apelująca wykaże Sądowi pierwszej instancji uchybienie podstawowym regułom służącym ocenie wiarygodności i mocy poszczególnych dowodów, tj. regułom logicznego myślenia, zasadzie doświadczenia życiowego i właściwego kojarzenia faktów, co w niniejszej sprawie nie miało miejsca, gdyż w apelacji zaprezentowana została jedynie odmienna, całkowicie subiektywna i nie znajdująca oparcia w zebranych w sprawie dowodach, ocena stanu faktycznego sprawy.

W judykaturze utrwalony jest pogląd, że zarzut naruszenia art. 233 § 1 k.p.c. nie może polegać na zaprezentowaniu własnych, korzystnych dla skarżącego ustaleń faktycznych, a tym samym korzystnej dla niego oceny materiału dowodowego (por. m.in. uzasadnienie postanowienia Sądu Najwyższego z 10 stycznia 2002r., sygn. akt II CKN 572/99, LEX nr 53136).

Sąd Okręgowy dokonał ustaleń faktycznych zgodnych z zebranym w sprawie materiałem dowodowym, a ponadto wyjaśnił wszystkie istotne dla sprawy okoliczności. W uzasadnieniu wskazał, na jakich dowodach oparł się ustalając stan faktyczny. Według utrwalonego orzecznictwa sądowego, błędna ocena dowodów polega na wyprowadzeniu z dowodów wniosków nie dających się pogodzić z ich treścią oraz na formułowaniu ocen – bez rozważenia całości zebranego w sprawie materiału, a także ocen sprzecznych z zasadami doświadczenia życiowego i logicznego rozumowania.

Sąd pierwszej instancji przeprowadził w sposób prawidłowy postępowanie dowodowe zapewniając wyjaśnienie wszystkich istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy okoliczności. Sąd Apelacyjny w pełni akceptuje ustalenia faktyczne poczynione przez Sąd Okręgowy i przyjmuje je za własne - bez potrzeby ponownego ich przytaczania.

Sąd pierwszej instancji w sposób prawidłowy zastosował także przepisy prawa materialnego.

Zgodnie z art. 135 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2018r., poz. 1270 ze zm., dalej jako ustawa emerytalna) w razie ustania przyczyny powodującej wstrzymanie wypłaty świadczenia, wypłatę wznawia się od miesiąca ustania tej przyczyny, jednak nie wcześniej niż od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek o wznowienie wypłaty lub wydano z urzędu decyzję o jej wznowieniu.

Wskazany przepis jest odzwierciedleniem zasady, zgodnie z którą postępowanie w sprawach emerytalno-rentowych jest wszczynane na podstawie zgłoszonego wniosku. Zatem nie można czynić zarzutu organowi rentowemu, że nie działa z urzędu, jeżeli ustawa nie przewiduje takiego trybu działania organu rentowego w danej sprawie.

Kwestią sporną w sprawie niniejszej było, czy wniosek z 19 stycznia 2016r. wywołuje skutek w postaci obowiązku wypłaty przez organ rentowy świadczenia emerytalnego za okres od 8 stycznia 2009r. do 30 września 2011r.

Niewątpliwym jest, że art. 103 ust. 2a ustawy o emeryturach i rentach z FUS został uchylony na mocy art. 37 pkt 5 lit. b) ustawy z 21 listopada 2008r. o emeryturach kapitałowych (Dz. U. z 2008r., Nr 228, poz. 1507, dalej jako ustawa o emeryturach kapitałowych) z dniem 8 stycznia 2009r., a rozpoczęcia wypłaty świadczenia zawieszonego na podstawie uchylonego przepisu dokonywano na wniosek osoby zainteresowanej (art. 45 ust. 1 i 2 ustawy o emeryturach kapitałowych).

W tej sytuacji, organ rentowy zobowiązany został do uaktualnienia sytuacji faktycznej osób uprawnionych do świadczeń ze stanem prawnym, co też organ rentowy uczynił, albowiem wystosował do odwołującej się informację ze stosownym pouczeniem, w którym wskazał, że wypłata świadczenia emerytalnego wobec uchylenia art. 135 ust. 2a ustawy o emeryturach i rentach z FUS nastąpi na wniosek osoby zainteresowanej (k. 57 akt emerytalnych). Pomiędzy stronami nie było sporne, czy odwołująca się otrzymała tę informację. Odwołująca się nie kwestionowała tego faktu, a jedynie treść pisma. Zdaniem odwołującej się z treści pisma nie dość jednoznacznie wynikało jakich czynności należy dokonać aby wznowić wypłatę zawieszonego świadczenia. W ocenie Sądu Apelacyjnego treść wskazanej informacji nie budzi żadnych zastrzeżeń, albowiem jest ona jasna, klarowna i jednoznacznie wskazuje, jakie czynności winna przedsięwziąć odwołująca się, aby zawieszona wypłata świadczenia emerytalnego była jej wypłacana wobec uchylenia podstawy zawieszenia wypłaty emerytury. W tych okolicznościach w żadnym razie nie można zatem zarzucić organowi rentowemu, że brak wypłaty świadczenia emerytalnego za okres od 8 stycznia 2009r. do 30 września 2011r. nastąpił z jego winy. Z treści pisma jednoznacznie wynika, że odwołująca się powinna złożyć stosowny wniosek. Twierdzenie zatem zawarte w apelacji, że owa informacja nie wskazywała konkretnie jakich czynności winna dopełnić ubezpieczona, aby została jej wypłacona zawieszona emerytura, jest całkowicie bezpodstawna.

Dyspozycja art. 135 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS także nie budzi wątpliwości, że warunkiem wypłaty świadczenia emerytalnego jest wniosek osoby zainteresowanej, a sam wniosek wywołuje skutek od początku miesiąca, w którym został złożony. Wobec powyższego B. C. składając 19 stycznia 2016r. wniosek o wypłatę świadczenia emerytalnego za okres od 8 stycznia 2009r. do 30 września 2011r., nie mogła odnieść zamierzonego skutku zgodnie z art. 135 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, gdyż wniosek obejmował okres przed początkiem miesiąca, w którym został złożony tj. okres przed 1 stycznia 2016r.

Wobec powyższego Sąd Apelacyjny orzekł o oddaleniu apelacji jako pozbawionej uzasadnionych podstaw, na podstawie art. 385 k.p.c.

Zgodnie z art. 109 § 1 k.p.c. roszczenie o zwrot kosztów wygasa, jeśli strona najpóźniej przed zamknięciem rozprawy bezpośrednio poprzedzającej wydanie orzeczenia nie złoży sądowi spisu kosztów albo nie zgłosi wniosku o przyznanie kosztów według norm przepisanych. Sąd Apelacyjny stosownie do dyspozycji tego przepisu nie zawarł rozstrzygnięcia w przedmiocie zwrotu kosztów postepowania, bowiem brak było stosownego wniosku organu rentowego w tym zakresie.

SSA Ewa Stryczyńska (spr.) SSA Danuta Malec SSO (del.) Marcin Graczyk