V ACa 2002/22 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Apelacyjny w Warszawie z 2024-11-28
Sygn. akt VA Ca 2002/22
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 28 listopada 2024 r.
Sąd Apelacyjny w Warszawie V Wydział Cywilny w składzie:
Przewodniczący: SSA Robert Obrębski
po rozpoznaniu w dniu 28 listopada 2024 r. w Warszawie
na posiedzeniu niejawnym
sprawy z powództwa D. K.
przeciwko Towarzystwu (...) spółce akcyjnej z siedzibą w W.
o zapłatę
na skutek apelacji pozwanej od wyroku Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 30 czerwca 2022 r., sygn. akt IV C 806/17
I. zmienia zaskarżony wyrok:
1. w punkcie drugim w części w ten sposób, że oddala powództwo o zapłatę kwoty 11.874,29 zł (jedenaście tysięcy osiemset siedemdziesiąt cztery złote dwadzieścia dziewięć groszy) oraz o zapłatę odsetek od tej kwoty;
2. w punkcie drugim w części poprzez ustalenie, że powód wygrał sprawę w 49,50 % dochodzonego roszczenia;
II. oddala apelację w pozostałym zakresie;
III. zasądza od D. K. na rzecz Towarzystwa (...) spółki akcyjnej z siedzibą w W. kwotę 3450 zł (trzy tysiące czterysta pięćdziesiąt złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania apelacyjnego.
Robert Obrębski
Sygn. akt VA Ca 2002/22
UZASADNIENIE
Pozwem z dnia 18 lipca 2017 r., wniesionym przeciwko Towarzystwu (...) SA z siedzibą w W., D. K. wniósł o zasądzenie na swoją rzecz kwoty 120.000 zł tytułem zadośćuczynienia za krzywdę doznaną wskutek wypadku, któremu powód uległ z winy kierowcy ubezpieczonego przez pozwaną od następstw wypadków komunikacyjnych, z odsetkami za opóźnienie od 9 marca 2016 r. do dnia zapłaty, jak również kwoty 18.241,49 zł tytułem odszkodowania związanego z następstwami tego wypadku, wraz z odsetkami od 10 lutego 2016 r., a ponadto kwoty 59.644,05 zł tytułem zwrotu kosztów zakupu leków, leczenia powoda, prywatnej rehabilitacji, zakupu samochodu i dojazdów do lekarzy z ustawowymi odsetkami za ten sam okres, a ponadto kwoty 41.128,67 zł tytułem skapitalizowanej renty wyrównawczej w związku z utratą przez powoda zdolności do pracy zarobkowej za okres do 18 czerwca 2015 r. do 31 maja 2017 r. z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty. Powód domagał się także w tym pozwie ustalenia odpowiedzialności pozwanej na przyszłość za skutki tego wypadku.
W odpowiedzi na pozew pozwana wnosiła o oddalenie powództwa w racji jego bezzasadności. W toku procesu zaspokoiła jednak znaczną część roszczeń na rzecz powoda, który pismem z 25 września 2018 r. cofnął pozew w zakresie całej kwoty zadośćuczynienia w wysokości 120.000 zł i odszkodowania zgłoszonego na kwotę 18.241,19 zł. W pozostałym zakresie popierał powództwo, czyli łącznie w zakresie dotyczącym 106.773 r. Pozwana znosiła zaś o jego oddalenie w części popieranej przez powoda.
Wyrokiem z dnia 30 czerwca 2022 r. Sąd Okręgowy umorzył postępowanie co do kwoty 138.241,49 zł oraz zasądził od pozwanej na rzecz powoda kwotę 64.746,86 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od 10 lutego 2016 r. do dnia zapłaty. W pozostałym zakresie powództwo zostało oddalone. Ustalone też zostało przez Sąd Okręgowy, że powód wygrał sprawę w 61 % dochodzonych w tej sprawie roszczeń majątkowych. Szczegółowe rozliczenie kosztów procesu, Sąd Okręgowy pozostawił referendarzowi sądowemu.
Na podstawie zebranych dowodów, w tym dokumentacji leczenia powoda, które obejmowało też dwa zabiegi operacyjne, jak też opinii biegłych lekarzy, Sąd Okręgowy ustalił okoliczności dotyczące wypadku na szkodę powoda, który miał miejsca18 czerwca 2015 r., doznanego przez powoda uszczerbku na zdrowiu i sposobu jego leczenia oraz przechodzenia przez powoda rehabilitacji, jak też skutków tego uszczerbku dla życia powoda, w tym ponoszenia wydatków, które były związane z leczeniem i rehabilitacją, jak też ograniczeń związanych z utratą zdolności do wykonywania pracy w okresie wskazanym w pozwie. Na podstawie dowodów przedstawionych przez powoda, Sąd Okręgowy poczynił też dokładne ustalenia w zakresie wydatków powoda w zakresie zakupu leków, rehabilitacji, diagnostyki, zakupu benzyny, wymiany samochodu oraz związanych z należną powodowi wysokością renty wyrównawczej w związku z utratą zdolności co do wykonywania pracy we wskazanym przez powoda okresie. Łączne wydatki Sądu Okręgowego z tych wszystkich tytułów zostały wyliczone na kwotę 52.872,57 zł. W końcowej części uzasadnienia Sąd Okręgowy otwarcie wskazał, że zasądzenie od pozwanej na rzecz powoda kwoty 64.746,86 zł było wynikiem niepotrzebnego, a tym samym wadliwego, doliczenia do pierwszej z podanych kwot, w tej sprawie dochodzonego też początkowo odszkodowania w wysokości 18.241,49 zł, czyli co do którego pozew także został cofnięty przez powoda. Sąd Okręgowy równie otwarcie podał na koniec uzasadnienia, że z tej samej przyczyny wadliwie został wyliczony parametr wygrania sprawy przez powoda, który winien wynosić 49,5 % roszczeń majątkowych dochodzonych w tej sprawie.
Apelacje od wyroku Sądu Okręgowego wniosła pozwana, która zaskarżyła punkt drugi tego wyroku co do kwoty 11.874,29 zł z odsetkami oraz punkty od trzeciego do szóstego, w zakresie orzeczenia o procencie wygrania sprawy przez powoda. Zarzuciła w apelacji, że Sąd Okręgowy naruszył art. 321 w zw. z art. 316 w zw. z art. 327 1 § 1 i 2 k.p.c. przez uwzględnienie powództwa co do wskazanej kwoty, mim że nie była ona już przedmiotem sporu, wobec cofnięcia pozwu także w tym zakresie, jak też naruszające art. 444 w zw. z art. 361 i art. 363 k.c. zasądzenie wskazanej kwoty na rzecz powoda, mimo że nie stanowiła już ona, na moment wyrokowania przez Sąd Okręgowy, niezaspokojonej części roszczeń należnych powodowi z tytułu wypadku z 18 czerwca 2015 r. Na podstawie tych zarzutów, wnosił o zmianę zaskarżonej części wyroku Sądu Okręgowego poprzez oddalenie powództwa w zakresie objętym apelacją i obciążenie powoda kosztami procesu za pierwszą instancję, w tym zastępstwa procesowego, jak też kosztami procesu w instancji odwoławczej.
Postanowieniem Sądu Apelacyjnego z 21 czerwca 2023 r. apelacja została odrzucona w zakresie, w jakim dotyczyła punktu czwartego zaskarżonego wyroku ze względu na to, że pozwana nie miała interesu prawnego w zaskarżeniu tej jego części, w której powództwo zostało oddalone.
Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:
W zakresie, w jakim zaskarżone apelacją było rozstrzygniecie zasądzające od pozwanej na rzez powoda kwotę wskazaną w apelacji pozwanej, jak również w części dotyczącej odsetek od tej kwoty, apelacja pozwanej była oczywiście uzasadniona, co wynikało już z końcowej części uzasadnienia wyroku wydanego w tej sprawie przez Sąd Okręgowy. We wcześniejszej jego części zostały podane wyliczenia świadczeń, w zakresie których powództwo nie zostało cofnięte przez powoda. Wynikało z nich, i znajdowało potwierdzenie w dowodach zebranych w tej sprawie przez Sąd Okręgowy, że z tytułu zakupu licznych leków, rehabilitacji, diagnostyki, zakupu benzyny, wymiany samochodu oraz związanych z należną powodowi wysokością renty wyrównawczej w związku z utratą zdolności co do wykonywania pracy we wskazanym przez powoda okresie, w części, w której nie doszło do cofnięcia pozwu, zawarte w nim żądania były uzasadnione do kwoty 52.872,5 zł, w zakresie której wyrok Sądu Okręgowego nie został zaskarżony ze strony pozwanej. W końcowej części uzasadnienia zostało też wyjaśnione przez Sąd Okręgowy, który otwarcie przyznał się do popełnionego błędu, że zasądzenie kwoty 64.746,86 zł było wynikiem nieuprawnionego dodania do kwoty należnej i dochodzonej przez powoda do końca postępowania w pierwszej instancji, kwoty 18.241,49 zł, czyli tej części roszczenia odszkodowawczego, która została przez powoda cofnięta pismem z 25 września 2018 r., a tym samym w zakresie której postępowanie zostało przez Sąd Okręgowy umorzone w pierwszym punkcie tego wyroku, który został zaskarżony przez pozwaną.
W powstałym w tej sprawie stanie rzeczy, w pełni uzasadnione była teza z apelacji, że Sąd Okręgowy zasądził od pozwanej roszczenie dobrowolnie przez skarżącą zaspokojone w trakcie procesu, wadliwie zawyżając niezaspokojoną w ten sposób należność powoda, nawet ponad kwotę objętą apelacją, jak również w części dotyczącej odsetek od wskazanej w niej kwotę, z naruszeniem podanych w apelacji przepisów prawa procesowego i materialnego. Z tego powodu w części dotyczącej wskazanej kwoty wraz z odsetkami Sąd Apelacyjny zmienił punkt pierwszy wyroku Sądu Okręgowego przez oddalenie powództwa o zapłatę kwoty 11.874,29 zł oraz o zapłatę odsetek od tej kwoty. Zmianie podlegał także punkt piąty zaskarżonego wyroku poprzez ustalenie, że powód wygrał sprawę w 49,5 % łącznej wysokości dochodzonych roszczeń, jak celnie wyliczył Sąd Okręgowy w końcowej części uzasadnienia zaskarżonego wyroku, a przy tym niezależnie od tego, że apelacją została objęta mniejsza kwota niż to wskazał Sąd Okręgowy, dlatego, że różnica pomiędzy kwotą należną w wysokości 52.872,57 zł a kwotą zasądzoną przez Sąd Okręgowy została prawidłowo wyliczona przez pozwaną i wskazana w apelacji, nie zaś w końcowej części uzasadniania zaskarżonego w tej części wyroku Sądu Okręgowego, którego wyjaśnienie, że doliczona została do kwoty należnej kwota 18.247,49 zł, nie mogło zostać podzielone ze strony Sądu Apelacyjnego. Na uwzględnienie zaś zasługiwało twierdzenie pozwanej, że do podanej w apelacji wysokości zasądzona została ta część roszczenia, która została przez pozwaną zaspokojona w trakcie procesu.
We wskazanego, z drugiej strony, powodu, w części dotyczącej kosztów za postępowanie przed Sądem Okręgowym, ponad ustalenie właściwego wskaźnika, liczonego w procentach, w którym powód wygrał sprawę, apelacja nie mogła być uwzględniona poprzez obciążenie powoda całością kosztów procesu przez Sądem Okręgowym, właśnie dlatego, że w zakresie, w którym postępowanie zostało w tej sprawie umorzone z powodu cofnięcia pozwu oraz w którym powództwo także w części zostało oddalone, do dobrowolnego zaspokojenia roszczeń powoda nie doszło przed procesem, lecz w jego trakcie, wobec zawarcia przez strony ugody pozasądowej, i pod wpływem tego postępowania, na początku którego pozwana wnosiła o oddalenie powództwa w całości. Nie było z tego powodu podstaw do obciążenia powoda kosztami procesu przed Sądem Okręgowym, zwłaszcza że niezaspokojona, a więc należna część żądania, nie została zaskarżona przez pozwaną. W części przenoszącej ustalenie, że powód wygrał sprawę w 49,50 % dochodzonych roszczeń majątkowych, apelacja została z tej przyczyny oddalona, czyli co do obciążenia powoda wskazaną procentowo częścią kosztów procesu przed Sądem Okręgowym, niezależnie od tego, że ten wskaźnik procentowy, który wyliczył Sąd Okręgowy, odnosił się tylko do części merytorycznej rozstrzygnięcia zawartego w zaskarżonym wyroku, z wadliwym jednak pominięciem punktu pierwszego, który nie został zaskarżony przez żadną ze stron. Tym bardziej apelacji pozwanej nie można było uwzględnić w części tej, która dotyczyła kosztów procesu ponad wyliczenie podanego procentowego tylko wskaźnika ich rozliczenie pomiędzy stronami przez referendarza sądowego.
Wynik zaś postępowania apelacyjnego, w którym apelacja strony pozwanej została uwzględniona prawie w całości, uzasadniał obciążenie powoda całością kosztów postępowania apelacyjnego. Na podstawie więc art. 98 § 1 i 3 w zw. z art. 108 § 1 k.p.c. , jak też przy zastosowaniu § 10 ust. 1 pkt 2 w zw. z § 2 pkt 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych, Sąd Apelacyjny zasądził od powoda na rzecz pozwanej kwotę 3450 zł, na którą złożyła się opłata od apelacji pozwanej w należnej wysokości i podstawowa stawna za udział w tej sprawie zawodowego pełnomocnika po stronie biernej. Właściwa dla rodzaju sprawy oraz podanej w tej apelacji wartości przedmiotu zaskarżenia.
Mając powyższe na uwadze, na podstawie powołanych przepisów i art. 386 § 1 k.p.c., w zakresie natomiast, w którym apelacja została oddalona – zgodnie z art. 385 k.p.c., Sąd Apelacyjny orzekł jak w sentencji.
Robert Obrębski
Podmiot udostępniający informację: Sąd Apelacyjny w Warszawie
Osoba, która wytworzyła informację: Robert Obrębski
Data wytworzenia informacji: