VI ACa 424/13 - wyrok Sąd Apelacyjny w Warszawie z 2013-10-02

Sygn. akt VI ACa 424/13

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 2 października 2013 r.

Sąd Apelacyjny w Warszawie VI Wydział Cywilny w składzie:

Przewodniczący - Sędzia SA– Barbara Godlewska – Michalak

Sędzia SA – Aldona Wapińska (spr.)

Sędzia SA – Teresa Mróz

Protokolant: – sekr. sądowy Beata Pelikańska

po rozpoznaniu w dniu 2 października 2013 r. w Warszawie

na rozprawie sprawy z powództwa (...) Sp. z o.o. w W.

przeciwko (...) Sp. z o.o. w W.

o zapłatę

na skutek apelacji pozwanego

od wyroku Sądu Okręgowego w Warszawie

z dnia 27 września 2012 r.

sygn. akt XX GC 726/11

I oddala apelację:

II zasądza od (...) Sp. z o.o. w W. na rzecz (...) Sp. z o.o. w W. kwotę 5.400 zł (pięć tysięcy czterysta złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania apelacyjnego.

VI ACa 424/13 U Z A S A D N I E N I E

W pozwie z dnia 26 sierpnia 2011 r. powód (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w W. wniósł pozew o zasądzenie nakazem zapłaty od pozwanego (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w W. kwoty 1.397.053,41 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 26 sierpnia 2011 r. do dnia zapłaty, stanowiącą sumę skapitalizowanych na dzień wniesienia pozwu odsetek od kwot i za okresy szczegółowo w pozwie wskazanych (należnych od kwoty głównej zobowiązania pozwanego wpłaconego mu w formie zaliczki tj. 3.416.000 zł), a ponadto o zasądzenie odsetek ustawowych od kwoty 2.854.252,94 zł za okres od dnia 26 sierpnia 2011 r. do dnia zapłaty, zasądzenie kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego.

W uzasadnieniu strona powodowa podniosła, iż w ramach prowadzonej działalności gospodarczej pomiędzy stronami w dniu 19 stycznia 2007 r. doszło do zawarcia w formie aktu notarialnego (Rep. A nr (...)) umowy nazwanej „Umową zobowiązującą do wybudowania Centrum Handlowego oraz Przedwstępną Umową Sprzedaży Nieruchomości". Mocą tej umowy strony zobowiązały się także do tego, że pozwany dokona komercjalizacji tego centrum (wynajmie powierzchnie gruntowe), a następnie sprzeda powodowi prawo użytkowania gruntu, wraz z prawem posadowienia na nim centrum handlowego. Grunt, na którym miała być zrealizowana inwestycja, znajduje się w H.. Za realizację umowy powód zobowiązał się do finansowania budowy centrum poprzez wpłacanie pozwanemu zaliczek na realizację inwestycji w miarę postępu prac. Na poczet realizacji umowy powód wpłacił pozwanemu zaliczkę w kwocie 3.416.000 zł, co pozwany potwierdził wystawionymi przez siebie fakturami. Ostatecznie do zawarcia przez strony umowy przyrzeczonej sprzedaży gruntu wraz z prawem własności posadowionego na nim budynku nie doszło. Powód dochodził zwrotu wpłaconej sumy zaliczki od pozwanego w drodze egzekucji z aktu notarialnego zaopatrzonego w klauzulę wykonalności i z tej przyczyny w niniejszym postępowaniu ogranicza swoje żądanie zapłaty jedynie do kwoty należnych odsetek od kwoty głównej tj. 3.416.000 zł, bowiem postanowieniem z dnia 28 listopada 2008 r. Sąd Rejonowy dla Warszawy - Woli w Warszawie nadał klauzulę wykonalności aktowi notarialnemu (umowie) jedynie co do kwoty głównej 3.416.000,00 zł, nie obejmując klauzulą żądanych także przez powoda odsetek ustawowych od dnia 31 grudnia 2007 r. Na żądaną pozwem kwotę składają się odsetki ustawowe od dnia wymagalności tj. od 1 stycznia 2008 r. do 19 grudnia 2008 r. w kwocie 381.702,90 zł., odsetki ustawowe od dnia 20 grudnia 2008 r. do dnia 18 maja 2009 r. w kwocie 170.526,49 zł, odsetki ustawowe od dnia 19 maja 2009 r. do dnia 21 maja 2009 r. w kwocie 3.116,93 zł, odsetki ustawowe od dnia 22 maja 2008 do dnia 26 czerwca 2009 r. w kwocie 37.134,43 zł, odsetki ustawowe od dnia 27 czerwca 2009 do dnia 26 sierpnia 2009 r. w kwocie 62.466,90 zł, a także odsetki ustawowe od dnia 27 sierpnia 2009 r. do 26 sierpnia 2011 r. (data wniesienia pozwu) w kwocie 742.105,76 zł – łącznie 1.397.053,41 zł. Powód dokonał ich kapitalizacji i domaga się od pozwanego odsetek od zaległych odsetek oraz zasądzenia dalszych odsetek od kwoty głównej w chwili wniesienia pozwu do dnia zapłaty.

Sąd Okręgowy w Warszawie, uwzględniając żądanie pozwu, w dniu 21 września 2011 r. wydał nakaz zapłaty w postępowaniu nakazowym.

W zarzutach od powyższego nakazu pozwany (...) Spółka z o.o. w W. wnosił o jego uchylenie w całości oraz oddalenie powództwa w całości, a także o zasądzenie na rzecz pozwanego od powoda kosztów procesu według norm przepisanych. Pozwany podnosił, iż żądanie pozwu jest bezzasadne, a przedstawiony stan faktyczny nie ma żadnego oparcia w rzeczywistości. Pozwany wpłaconej kwoty nie traktował, jako zaliczki, ponieważ jej wpłata nastąpiła po 30 czerwca 2007 r., tj. po dniu ostatecznego terminu na podpisanie pomiędzy stronami umowy przyrzeczonej. Nawet gdyby wpłaconą przez powoda kwotę uznać jako „zaliczkę" w rozumieniu umowy z dnia 19 stycznia 2007 r. złożone do akt dowody i dokumenty nie stanowią o tym, iż roszczenie istnieje, ponieważ powód nie złożył wezwania do zapłaty należności głównej, zatem brak jest ustalenia daty początkowej biegu odsetek. Pozwany podnosił także zarzut przedawnienia z uwagi na bezskuteczność wniosku o wszczęcie egzekucji.

Wyrokiem z dnia 27 września 2012 r. Sąd Okręgowy w Warszawie utrzymał w mocy nakaz zapłaty z dnia 21 września 2011 r., sygn.. akt XX GNc 628/11. Podstawą rozstrzygnięcia Sądu Okręgowego były następujące ustalenia:

W dniu 19 stycznia 2007 r. strony zawarły pomiędzy sobą w formie aktu notarialnego umowę zatytułowaną jako „Umowa zobowiązująca do wybudowania Centrum Handlowego oraz Przedwstępna Umowa Sprzedaży Nieruchomości". Na mocy tej umowy sprzedający (pozwany) zobowiązał się do nabycia 2/4 części w prawie współużytkowania wieczystego do dnia 5 grudnia 2008 r. nieruchomości w H. przy ul. (...) stanowiącej działkę nr (...), dla której Sąd Rejonowy w Bielsku Podlaskim prowadzi księgę wieczystą KW nr (...) oraz do nabycia prawa do użytkowania wieczystego do dnia 11 kwietnia 2014 r. nieruchomości położonej w H. przy ul. (...) stanowiącej działkę o nr (...), dla której Sąd Rejonowy w Bielsku Podlaskim prowadzi księgę wieczystą KW nr (...). Natomiast kupujący (powód) oświadczył, iż zamierza nabyć od sprzedającego prawo użytkowania wieczystego nieruchomości oraz udziału w prawie współużytkowania wieczystego nieruchomości pod warunkiem wybudowania na tej nieruchomości centrum handlowego i następnie jego wynajęcia najemcom. Umowa określała min. ceny kupna i sposób płatności (art. 11 Umowy), warunki konieczne do zawarcia umowy przyrzeczonej (art. 16 Umowy), oraz podstawy do odstąpienia od umowy przez kupującego (art. 21 Umowy) oraz sprzedającego (art. 22 Umowy). W umowie także uregulowano kwestie zwrotu wszelkich kwot otrzymanych z tytułu ceny kupna, w tym także kwoty zaliczki wpłaconej na poczet realizacji inwestycji (art. 24 Umowy). Art. 24.1 Umowy stanowił, iż „Sprzedający zobowiązuje się do zwrotu na rzecz Kupującego w terminie 7 dni od dnia otrzymania pisemnego wezwania kwot faktycznie otrzymanych z tytułu ceny kupna wraz z odsetkami ustawowymi liczonymi od dnia wymagalności zwrotu w przypadku: - niezawarcia z jakichkolwiek przyczyn umowy przyrzeczonej w terminie do dnia 30 czerwca 2007 r. ( art. 24.1.1 Umowy) – odstąpienia przez Kupującego od Umowy zgodnie postanowieniami art. 21 Umowy (art. 24.1.3 Umowy)”. Wysokość zaliczki wpłaconej przez powoda określono w art. 11.3.1 Umowy na kwotę 2.800.000 zł plus podatek VAT, w terminie 3 dni od dnia okazania kupującemu umowy najmu podpisanej z operatorem spożywczym. W art. 10 Umowy określono warunki niezbędne do zawarcia umowy przyrzeczonej - pozwany zobowiązał się do sprzedaży nieruchomości będącej przedmiotem umowy zabudowaną pawilonem Handlowym, a powód zobowiązał się do zakupu wskazanej wyżej nieruchomości. W art. 25.2 Umowy określono obowiązek dokonania zwrotu kwoty głównej wraz z ustawowymi odsetkami w terminie 7 dni od otrzymania wezwania, a najpóźniej w dniu 31 grudnia 2007 r.

W dniu 16 lipca 2007 r. doszło do zawarcia przez pozwanego umowy najmu z operatorem spożywczym. Powód dokonał wpłaty na konto pozwanego trzech kwot zatytułowanych, jako „częściowa wpłata", dla których pozwany wystawił trzy faktury z tytułu wpłacenia „zaliczki dla nieruchomości w H.": nr (...) z dnia 10 sierpnia 2007 r. na kwotę 800.000 zł, nr (...) z dnia 16 sierpnia 2007 r. na kwotę 2.540.584,50 zł, nr (...) z dnia 27 sierpnia 2007 r. na kwotę 75.415,58 zł..

Zarówno powód jak i pozwany w trakcie łączącego ich stosunku wynikającego z zawartej umowy przedwstępnej nie skorzystali z prawa odstąpienia od umowy przedwstępnej. Pomiędzy stronami nie doszło do zawarcia umowy przyrzeczonej.

W dniu 20 listopada 2008 r. powód złożył do Sądu Rejonowego dla Warszawy - Woli w Warszawie wniosek o nadanie klauzuli wykonalności aktowi notarialnemu w zakresie kwoty wpłaconej przez powoda z tytułu zaliczki. Sąd ten postanowieniem z dnia 28 listopada 2008 r. w sprawie I C 2864/08 nadał klauzulę wykonalności aktowi notarialnemu z dnia 19 stycznia 2007 r. Rep A nr (...) na rzecz powodowej spółki przeciwko pozwanemu w zakresie kwoty głównej 3.416.000 zł.

Kwestionując tytuł wykonawczy powoda, pozwany na podstawie art. 840 § 1 pkt 1 k.p.c. wytoczył powództwo przeciwegzekucyjne, które Sąd Okręgowy w Białymstoku wyrokiem z dnia 18 czerwca 2010 r. oddalił, a w dniu 19 listopada 2010 r. Sąd Apelacyjny w Białymstoku oddalił apelację pozwanego od tego wyroku.

W dniu 12 października 2009 r. powód złożył wniosek o nadanie klauzuli wykonalności aktowi notarialnemu w zakresie odsetek, uwzględniony przez Sąd Rejonowy dla Warszawy Woli w Warszawie postanowieniem z dnia 12 stycznia 2010 r. Na skutek zażalenia pozwanego Sąd Okręgowy w Warszawie postanowieniem z dnia 6 czerwca 2011 r. uchylił zaskarżone postanowienie Sądu Rejonowego w przedmiocie nadania klauzuli wykonalności co do odsetek. Po uzyskaniu klauzuli wykonalności, a przed uchyleniem postanowienia przez Sąd Okręgowy powód w złożył u komornika w B. wniosek o wszczęcie egzekucji w zakresie odsetek w oparciu o postanowienie Sądu z dnia 12 stycznia 2010 r. W dniu 7 grudnia 2010 r. komornik w B. zawiadomił pozwanego o wszczęciu egzekucji.

W ocenie Sądu Okręgowego powództwo zasługiwało na uwzględnienie.

Sąd pierwszej instancji wskazał, iż zgodnie z art. 24.1 Umowy pozwany był zobowiązany do zwrotu na rzecz powoda kwot faktycznie otrzymanych z tytułu ceny kupna, wraz z odsetkami. Sąd ten nie podzielił stanowiska pozwanego, iż kwoty te należy klasyfikować jako zwykłe wpłaty stanowiące świadczenie nienależne. Zdaniem tego Sądu wpłaty dokonane przez powoda wynikały z umowy z dnia 19 stycznia 2007 r. i były zaliczką na poczet ceny kupna. W tym zakresie ustalenia Sądu pierwszej instancji pokrywają się z ustaleniami poczynionymi przez Sądy w Białymstoku dokonującymi ustaleń faktycznych, które były podstawą oddalenia powództwa przeciwegzekucyjnego. Podzielając jednak pogląd przyjęty w orzecznictwie, iż moc wiążącą ma sentencja prawomocnego wyroku, a nie ustalenia faktyczne i prawne zawarte w jego uzasadnieniu, Sąd pierwszej instancji dopuścił dowód z przesłuchania stron na okoliczność m.in. daty i podstawy prawnej wpłat dokonanych przez powoda. Mając na uwadze treść tych zeznań stron - w kontekście zgromadzonego materiału dowodowego, w tym przede wszystkim umowy z dnia 19 stycznia 2007 r. oraz zdarzeń zaistniałych po jej podpisaniu, zwłaszcza podpisania umowy z operatorem spożywczym oraz wpłacenia po zawarciu tej umowy kwot odpowiadających zobowiązaniu z umowy z 19 stycznia 2007 r. – Sąd pierwszej instancji doszedł do przekonania, iż dokonane przez powoda kwoty wynikają z umowy z dnia 19 stycznia 2007 r. Sąd dal bowiem wiarę zeznaniom słuchanego w charakterze strony członka zarządu powodowej spółki M. G., wskazując, iż treść jego zeznań pokrywa się z zebranym w sprawie materiałem dowodowym i uzupełnia pewne elementy stanu faktycznego w części dotyczącej przyczyn niektórych działań podejmowanych przez strony. Z tych przyczyn Sąd ten częściowo odmówił wiary zeznaniom słuchanego w charakterze strony prezesa pozwanej spółki A. B. uznając, iż przedstawiona przez niego wersja zdarzeń w części podania przyczyn wpłaty przez powoda kwoty 3.416.000 zł nie ma odniesienia do materiału dowodowego oraz jest nieracjonalna z punktu doświadczenia życiowego i stanowi jedynie przejęte na potrzeby procesu stanowisko w celu uchylenia się od zapłaty. Pozwany bowiem w zarzutach od nakazu zapłaty podnosił, iż wpłacona kwota nie miała charakteru zaliczki, oraz że było to tzw. „świadczenie nienależne" w myśl art. 411 § 1 k.c. gdyż spełniający świadczenie wiedział, że nie był do świadczenia zobowiązany. Zdaniem Sądu pierwszej instancji nie można się z tym stanowiskiem zgodzić gdyż z zebranego materiału dowodowego wynika, iż pomiędzy stronami charakter wpłaconej kwoty był oczywisty – miała ona charakter zaliczki, o której mówi umowa. Sam pozwany bowiem w wystawionych przez siebie fakturach oznaczył tytuł należności jako zaliczkę na nieruchomość w H..

Sąd Okręgowy nie zgodził się też z poglądem pozwanego co do braku możliwości naliczania odsetek, uznając, iż skoro kwota główna jest należna do zwrotu (co było już przedmiotem rozważań Sądu Rejonowego w sprawie o nadanie klauzuli wykonalności umowie w formie aktu notarialnego), to odsetki ustawowe od tej kwoty są powodowi należne. Zdaniem Sądu pierwszej instancji o zasadności żądania odsetek ustawowych decydują przepisy prawa cywilnego – art. 481 § 1 k.c., który stanowi, iż jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Pozwany kwestionując charakter wpłaconej mu kwoty jako zaliczki wynikającej z umowy, swoją argumentację opierał także na tym, iż powód nie wystosował do pozwanego niezwłocznie wezwania do zapłaty, a zatem naliczanie odsetek w ogóle nie mogło rozpocząć biegu. Podzielając pogląd Sądu Najwyższego wyrażony w wyroku z dnia 22 czerwca 2010 r. (sygn. akt IV CSK 16/10), iż : „Nie można podzielić poglądu, że odsetki za opóźnienie w spełnieniu świadczenia, którego termin został oznaczony, stają się wymagalne dopiero od chwili wezwania dłużnika do ich zapłaty." Sąd pierwszej instancji nie uznał za słuszne stanowiska pozwanego, iż odsetki mogą być liczone dopiero od dnia 19 sierpnia 2011 r., tj. od otrzymania przez pozwanego bezpośrednio od powoda pisma wzywającego do zapłacenia należności wynikłych z umowy. Zdaniem Sądu meriti treść art. 481 § 1 k.c. przesądza o tym, że odsetki są płatne już z chwilą bezskutecznego upływu terminu spełnienia świadczenia głównego określonego stosownie do art. 455 k.c., zaś w sprawie niniejszej termin, od którego biegnie wymagalność dochodzonych odsetek przypada na dzień od 1 stycznia 2008 r. – z uwagi na treść artykułu 25 Umowy który zabezpieczał zwrot kwoty głównej i zwrot odsetek przypadający na dzień 31 grudnia 2007 r. W umowie pozwany poddał się egzekucji po bezskutecznym upływie tego terminu do spełnienia świadczenia (zwrotu zaliczki), toteż od 1 stycznia 2008 r. należą się odsetki ustawowe.

Sąd pierwszej instancji uznał za niezasadny podnoszony przez pozwanego w zarzutach od nakazu zapłaty zarzut przedawnienia odsetek – z uwagi na treść art. 123 §1 pkt 1 k.c., zgodnie którym bieg przedawnienia przerywa się przez każdą czynność przed sądem lub innym organem powołanym do rozpoznawania spraw lub egzekwowania roszczeń danego rodzaju albo przed sądem polubownym, przedsięwziętą bezpośrednio w celu dochodzenia lub ustalenia albo zaspokojenia lub zabezpieczenia roszczenia. W ocenie tego Sądu powód skutecznie przerywał bieg przedawnienia poprzez dokonanie czynności przed organem powołanym do egzekwowania roszczeń, tj. złożenia wniosków o egzekucję do komornika w B. na podstawie aktu notarialnego z sądową klauzulą wykonalności nadaną postanowieniem z dnia 14 stycznia 2010 r. - obejmującego należność dochodzoną niniejszym pozwem.

Mając powyższe ustalenia na uwadze Sąd Okręgowy uznał, iż powodowi należało zasądzić odsetki ustawowe od kwoty głównej wynikającej z aktu notarialnego, a wpłaconej w sierpniu 2007 r. pozwanemu – zważywszy na fakt, iż prawomocnie został oddalony wniosek o nadanie klauzuli wykonalności w części dotyczącej odsetek. Dlatego też, w oparciu o materiał dowodowy zgromadzony w sprawie, Sąd ten zgodnie z art. 496 k.p.c. utrzymał w mocy wydany w dniu 21 września 2011 r. nakaz zapłaty.

Powyższy wyrok Sądu Okręgowego w całości zaskarżył apelacją pozwany (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. zarzucając:

I naruszenie prawa materialnego:

- art. 65 § 2 k.c. w zw. z art. 481 § 1 k.c. poprzez ustalenie, że data wymagalności roszczenia powoda o zwrot kwot uiszczonych na rzecz pozwanego w sierpniu 2007 r. (a co za tym idzie termin od którego powodowi należne są odsetki, których dochodzi w niniejszym postępowaniu), powinna być ustalona na podstawie postanowień umowy przedwstępnej z dnia 19 stycznia 2007 r. pomimo, że w dniu 30 czerwca 2007 r. upłynął określony w niej termin zawarcia umowy przyrzeczonej, a żadnej ze stron nie przysługiwały roszczenia z tejże umowy, gdyż żadna ze stron umowy nie uchylała się od zawarcia umowy przyrzeczonej, ani nigdy nie żądała zawarcia umowy przyrzeczonej,

- bezzasadne przyjęcie, że art. 25.2 umowy z dnia 19 stycznia 2007 r. wyznacza termin spełnienia świadczenia przez pozwanego, podczas gdy w istocie dotyczy on wyłącznie ustanowienia zabezpieczenia w postaci poddania egzekucji w trybie art. 777 § 1 pkt 4 k.p.c. i ma charakter proceduralny oraz zignorowanie przez Sąd pierwszej instancji treści art. 24.1 umowy z dnia 19 stycznia 2007 r., który wyznacza termin zwrotu zaliczki, w przypadku m.in. niezawarcia umowy przyrzeczonej, a w konsekwencji bezzasadne określenie, że roszczenie powoda było wymagalne w dniu 1 stycznia 2008 r.

- naruszenie art. 123 § 1 pkt 1 k.c. poprzez uznanie, że bezpodstawne złożenie wniosku o wszczęcie egzekucji, która następnie została umorzona na zasadzie art. 826 k.p.c., ma skutek w postaci przerwania biegu terminu przedawnienia.

II naruszenie przepisów postępowania:

- art. 227 k.p.c. w zw. z art. 473 § 1 k.p.c. przez oddalenie wniosku dowodowego pozwanego o przesłuchanie stron na okoliczności zawarcia umowy z dnia 19 stycznia 2007 r. (tj. ustalenie zgodnego zamiar stron i celu umowy), a w konsekwencji dokonanie wykładni umowy, tj. ustalenie jej rzeczywistej treści, choć wniosek ten został zgłoszony już w zarzutach od nakazu zapłaty i został podtrzymany na rozprawie w dniu 13 września 2012 r.,

- przekroczenie granic swobodnej oceny dowodów poprzez nieuzasadnione pominięcie dowodów z dokumentów znajdujących się w aktach sprawy, w tym zaniechanie dokonania analizy treści wszystkich postanowień umowy z dnia 19 stycznia 2007 r. i ograniczenie wykładni tej umowy do art. 25 oraz brak rozważenia konsekwencji niezałączenia przez powoda dokumentów w postaci faktur, o których mowa w poleceniach przelewu załączonych do pozwu,

- przekroczenie granic swobodnej oceny dowodów poprzez:

a) uznanie za wiarygodne i oparcie rozstrzygnięcia na zeznaniach M. G. (1), w tym ustalenie na podstawie tych zeznań zgodnego zamiaru stron i celu umowy z dnia 19 stycznia 2007 r. pomimo, że M. G. (1) nie negocjował i nie zawierał w imieniu powoda umowy z dnia 19 stycznia 2007 r. oraz nie był członkiem zarządu powoda w okresie wypłaty na rzecz pozwanego spornych kwot w sierpniu 2007 r., a więc mógł on jedynie prezentować aktualne stanowisko procesowe powoda, a także przekroczenie granic swobodnej oceny dowodów poprzez uznanie za wiarygodne i oparcie rozstrzygnięcia na zeznaniach M. G. (1) pomimo, że zeznania te są sprzeczne z literalną treścią umowy z dnia 19 stycznia 2007 r.,

b) bezzasadną odmowę wiarygodności zeznaniom A. J. B. (1), podczas gdy jego zeznania złożone w imieniu pozwanego nie były sprzeczne z dowodami w postaci dokumentów, a jedynie sprzeczne z zeznaniami M. G., a także pomimo faktu, że negocjował i zawierał w imieniu pozwanego umowę z dnia 19 stycznia 2007 r. oraz był członkiem zarządu pozwanego w okresie wpłaty spornych kwot w sierpniu 2007 r. przez powoda,

- częściowo wadliwe uzasadnienie wyroku, nie pozwalające na poddanie go kontroli instancyjnej, polegające na zaniechaniu wskazania istotnych ustaleń faktycznych stanowiących podstawę rozstrzygnięcia oraz przedstawienia procesu dokonanej przez Sąd oceny dowodów przy ocenie zeznań M. G. (1) oraz ocenie zarzutu przedawnienia,

Ponadto - na podstawie art. 380 k.p.c. – pozwany zaskarżył wydane na rozprawie w dniu 13 września 2012 r. postanowienie Sądu pierwszej instancji o oddaleniu wniosku dowodowego pozwanego, które to postanowienie nie podlegało zaskarżeniu w drodze zażalenia, a miało wpływ na rozstrzygnięcie sprawy.

Wskazując na powyższe apelujący wnosił o uchylenie w całości nakazu zapłaty z dnia 21 września 2011 roku wydanego przez Sąd Okręgowy w Warszawie Wydział XX Gospodarczy, sygn. akt XX GNc 628/11 i oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych ewentualnie o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Okręgowemu.

Powód (...) Spółka z o.o. w W. wnosił o oddalenie apelacji i zasądzenie na jego rzecz od pozwanego kosztów procesu za drugą instancję według norm przepisanych.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja nie zasługiwała na uwzględnienie, bowiem zarówno ustalenia faktyczne dokonane przez Sąd pierwszej instancji , jak i ich ocena prawna są prawidłowe i Sąd Apelacyjny w pełni je podziela oraz przyjmuje za własne.

W pierwszej kolejności zauważyć należy, iż przedmiotem sporu w niniejszej sprawie są odsetki od kwoty 3.416.000 zł, którą to kwotę powód zapłacił pozwanemu w trzech transzach od 10 do 27 sierpnia 2007 r., wskazując w poleceniach przelewu jako tytuły płatności zapłatę za trzy faktury VAT wystawione przez pozwanego, opisane jako „nieruchomość w H. I zaliczka (część)" i „III zaliczka - nieruchomość w H.". Powód skapitalizował odsetki ustawowe od kwoty należności głównej, pomniejszonej o kwoty uzyskane od dłużnika w wyniku egzekucji prowadzonej na podstawie aktu notarialnego opatrzonego klauzulą wykonalności (k. 88), za okres od 1 stycznia 2008 r. do dnia wytoczenia powództwa.

Przedmiotem sporu nie jest roszczenie główne, zatem aby ocenić zasadność roszczenia o odsetki ustawowe od kwoty należności głównej należało ustalić od kiedy pozwany pozostawał w opóźnieniu ze spełnieniem tego świadczenia pieniężnego.

W ocenie Sądu Apelacyjnego sam charakter należności głównej mógł być rozważany jako zarzut w sprawie o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności – tam bowiem pozwany (...) mógł podnosić wszelkie zarzuty przeciwko tytułowi wykonawczemu, który stanowił akt notarialny opatrzony sądową klauzulą wykonalności. Sądy rozpoznające sprawę z powództwa przeciwegzekucyjnego nie podzieliły poglądu (...), iż skoro wpłaty zostały dokonane przez (...) po dniu 30.06.2007 r., to nie można było uznać, iż stanowią one zaliczkę na poczet ceny nabycia nieruchomości na podstawie umowy z dnia 19.01.2007 r., zatem nie można było domagać się ich zwrotu w oparciu o oświadczenie (...) o poddaniu się egzekucji. Zdaniem zarówno Sądu Okręgowego, jak i Sądu Apelacyjnego w Białymstoku po dniu 30.06.2007 r. strony kontynuowały współpracę i zmierzały do wykonania zawartej umowy, zaś wpłata zaliczek była uwarunkowana zawarciem umowy najmu z operatorem spożywczym, co nastąpiło dopiero w dniu 16.07.2007 r. (...) przyznał, iż traktował kwoty wpłacone przez (...) jako zaliczkę na poczet umowy, co zresztą zostało udokumentowane za pomocą trzech faktur VAT z określeniem tytułu płatności. W ocenie obu Sądów sam upływ terminu do zawarcia umowy przyrzeczonej nie skutkował wygaśnięciem umowy zobowiązującej i przedwstępnej, mającej charakter umowy mieszanej, a jedynie powodował aktualizację obowiązku zawarcia umowy przyrzeczonej, której zawarcia strona uprawniona mogła żądać w okresie jednego roku od tego terminu (art. 390 § 3 k.c.). Wskutek niedojścia do skutku umowy przyrzeczonej zaliczka podlegała zwrotowi, mimo że nie wiązała się z roszczeniami z umowy przedwstępnej. Za nieuprawnione oba Sądy uznały twierdzenia (...), że kwoty wpłacone przez (...) w sierpniu 2007 r. nie uzyskały przymiotu zaliczki, skoro w datach wpłaty tych kwot umowa obowiązywała, a strony miały otwarty termin do żądania zawarcia umowy przyrzeczonej. Dlatego też – w oparciu o zapis punktu 25 umowy – oba Sądy uznały, iż zaliczka podlegała zwrotowi w pełnym zakresie, niezależnie od przyczyny niedojścia do umowy przyrzeczonej, co skutkowało oddaleniem powództwa przeciwegzekucyjnego oraz oddaleniem apelacji dłużnika.

W sprawie niniejszej pozwany (...) podnosił te same argumenty, kwestionując charakter należności głównej jako zaliczki na poczet umowy z dnia 19.01.2007 r., a w konsekwencji także możliwość naliczania według zapisów umowy od tej należności odsetek ustawowych dochodzonych przez powoda. Zdaniem Sądu Apelacyjnego podnoszenie tego zarzutu w niniejszym nie jest możliwe z uwagi na powagę rzeczy osądzonej i moc wiążącą wyroku oddalającego powództwo przeciwegzekucyjne.

Nawet gdyby jednak uznać, iż kwestionowanie charakteru należności głównej jest w niniejszym postępowaniu dopuszczalne, to ocena tej okoliczności musi być taka sama jak obu Sądów rozpoznających powództwo przeciwegzekucyjne. Materiał dowodowy zgromadzony w niniejszej sprawie – tak z dokumentów, jak i ze źródeł osobowych – był wystarczający do uznania, iż kwoty wpłacone przez powoda stanowiły zaliczkę na poczet umowy przyrzeczonej, która nie doszła do skutku, zatem powód mógł domagać się ich zwrotu w oparciu o oświadczenie pozwanego o poddaniu się egzekucji z aktu notarialnego. Pozwany nie może twierdzić, iż skoro nie doszło do zawarcia umowy przyrzeczonej do dnia 30.06.2007 r., to umowa przedwstępna przestała wiązać strony, a więc nie było tytułu do wpłat przez powoda zaliczek po tej dacie. Jak wyżej wskazano – skutki umowy przedwstępnej nie wygasają z chwilą upływu terminu do zawarcia umowy przyrzeczonej. Z tą chwilą aktualizuje się obowiązek zawarcia umowy przyrzeczonej lub zapłaty odszkodowania (art. 390 § 1 i 2 k.c.) oraz otwiera się bieg przedawnienia roszczeń z umowy przedwstępnej. Nie pozbawia też doniosłości prawnej innych zapisów umownych określających prawa i obowiązki stron tylko z tej przyczyny, że ich realizacja nastąpiła po tym terminie. W pkt 21 i 22 umowy przewidziano końcowe terminy, w których każda ze stron mogła odstąpić od umowy – do 31.05.2008 r. dla kupującego i do 31.12 2007 r. dla sprzedającego, co byłoby zbyteczne w sytuacji gdyby umowa miała wygasnąć z dniem 30.06.2007 r. Trzeba przy tym zauważyć, iż z umowy nie wynika, aby powód miał zapłacić zaliczkę do 30.06.2007 r., ale jej zapłata była uwarunkowana wcześniejszym zawarciem przez pozwanego umowy z operatorem spożywczym, co nastąpiło po upływie tego terminu. Zapłata przez powoda zaliczki w sierpniu 2007 r. nastąpiła więc w wyniku prawidłowego wykonania obowiązku nałożonego na niego w pkt 11.3 umowy z dnia 19.01.2007 r. Zaliczka ta podlegała zwrotowi zgodnie z pkt 24.1.1. umowy – niezależnie od przyczyn niedojścia do skutku umowy przyrzeczonej. Taka wykładnia umowy z 19.01.2007 r. zgodna jest z jej literalnym brzmieniem i celem, jaki przyświecał stronom i dokonana została zgodnie z regułami wynikającymi z art. 65 § 1 k.c. Słusznie więc obowiązek zwrotu zaliczki – jako kwoty zapłaconej na poczet ceny kupna nieruchomości, zabezpieczony w pkt 25.2 oświadczeniem o dobrowolnym poddaniu się egzekucji – został powiązany z wcześniejszą jej zapłatą i niedojściem umowy przyrzeczonej do skutku, tj. braku przeniesienia na powoda praw do nieruchomości.

Analizując postanowienia umowy zawarte w pkt 24.1.1 i 25.2 należy dojść do wniosku, iż strony przewidziały dla sprzedającego obowiązek zwrotu zaliczki w terminie siedmiu dni od dnia otrzymania przez niego pisemnego wezwania kwot faktycznie otrzymanych z tytułu ceny kupna wraz z odsetkami ustawowymi liczonymi od dnia wymagalności zwrotu, najpóźniej jednak w dniu 31.12.2007 r. Skoro bowiem w punkcie 25.2. strony ustaliły, iż jest to najpóźniejszy termin wymagalności świadczenia z tytułu zwrotu zaliczki i pozwany poddał się w tym punkcie dobrowolnej egzekucji co do tego obowiązku, to brak jest podstaw do przyjęcia, iż w sytuacji, gdy pozwany nie chce spełnić dobrowolnie świadczenia, termin jego wymagalności miałby zostać określany według innych zasad.

Brak jest spójności w twierdzeniach pozwanego dotyczących wykładni pkt. 25.2, iż powołane postanowienie dotyczy wyłącznie ustanowienia zabezpieczenia w postaci poddania się egzekucji w trybie art. 777 §1 pkt 4 KPC i jako mające charakter proceduralny nie mogło być traktowane jako wyznaczające termin świadczenia z pkt 24. 1. Podkreślić należy, że oświadczenie dłużnika o poddaniu się egzekucji jest czynnością materialnoprawną, a zatem twierdzenie pozwanego o stricte procesowym charakterze pkt. 25.2 jest całkowicie nieuzasadnione. Podkreślić także trzeba, iż oświadczenie o poddaniu się egzekucji w trybie art.777 §1 pkt 4 k.p.c. każdorazowo musi określać termin zapłaty świadczenia. W ocenie Sądu Apelacyjnego właśnie jako ostateczny termin zapłaty świadczenia należy traktować datę 31 grudnia 2007 r., która znalazła się w pkt. 25.2 Umowy. Natomiast, sprzecznego stanowiska pozwanego, który z jednej strony przyznaje, że oświadczenie o poddaniu się egzekucji zawarte w Umowie zostało złożone w trybie art. 777 §1 pkt 4 KPC, a z drugiej strony twierdzi, że pkt. 25.2 określa jedynie termin do wystąpienia o nadanie klauzuli wykonalności nie można interpretować inaczej niż jako części jego taktyki procesowej. Ponadto należy zauważyć, iż interpretacja pkt 24 i 25 umowy przedstawiona przez stronę pozwaną nie obejmuje kontekstu, jaki tworzą pozostałe postanowienia umowne i jest sprzeczna z treścią tych postanowień. Zawarte w pkt 25.2 oświadczenie o dobrowolnym poddaniu się egzekucji dotyczy bowiem zobowiązania do zwrotu wpłaconej zaliczki, nie zaś zaliczki wpłaconej do 30.06.2007 r. Analiza obu tych postanowień prowadzi więc do wniosku, że określenie daty 30.06.2007 r. ma to znaczenie, że uściśla tylko termin zawarcia umowy przyrzeczonej, upływ którego to terminu otwiera możliwość skorzystania przez kupującego z zabezpieczenia przewidzianego w pkt 25.2 o ile zaliczka w ogóle zostanie wpłacona. Skoro więc roszczenie o zwrot zaliczki stało się wymagalne najpóźniej w dniu 31.12.2007 r., to od 1.01.2008 r. pozwany pozostawał w opóźnieniu ze spełnieniem tego świadczenia, co upoważniało powoda do żądania odsetek ustawowych od tej daty.

Nie jest zatem słuszny zarzut pozwanego naruszenia przez Sąd pierwszej instancji prawa materialnego – art. 65 § 2 w zw. z art. 481 § 1 k.c., bowiem roszczenie powoda wynika wprost z treści umowy oraz opiera się na fakcie wpłacenia zaliczki i niedojścia do zawarcia umowy przyrzeczonej.

Zarzut częściowego przedawnienia roszczenia o odsetki także nie zasługuje na uwzględnienie. W ocenie apelującego doszło do naruszenia przez Sąd Okręgowy art. 123 §1 pkt 1 k.c. poprzez błędne przyjęcie, że złożenie wniosku o wszczęcie egzekucji, umorzonej na zasadzie art. 826 k.p.c., skutkowało przerwaniem biegu terminu przedawnienia". Zarzut ten nie znajduje oparcia ani w okolicznościach faktycznych sprawy, ani też w przepisach obowiązującego prawa. Przerwanie biegu przedawnienia roszczenia o zapłatę odsetek nastąpiło poprzez podjęcie czynności przed organem powołanym do egzekwowania roszczeń przedsięwziętą bezpośrednio w celu zaspokojenia roszczenia (art. 123 §1 pkt 1 KC), bowiem w dniu 26 listopada 2010 r. powód złożył u komornika w B. wniosek o egzekucję dochodzonych odsetek od kwoty wpłaconej zaliczki, na podstawie posiadanego tytułu wykonawczego - aktu notarialnego z 19 stycznia 2007 r. zaopatrzonego w klauzulę wykonalności Sądu Rejonowego dla Warszawy - Woli w Warszawie z dnia 14 stycznia 2010 roku. Prawidłowość treści przedmiotowego tytułu egzekucyjnego w ujęciu materialnoprawnym (tj. potwierdzającego zasadność roszczenia powoda), objętego tym tytułem, którym dysponował powód potwierdziły następnie wyroki Sądu Okręgowego i Sądu Apelacyjnego w Białymstoku, oddalające powództwo przeciwegzekucyjne pozwanego. Wbrew twierdzeniom pozwanego, wniosek egzekucyjny powoda nie był ani bezpodstawny, ani też nie okazał się bezskuteczny, ponieważ na jego podstawie komornik wszczął egzekucję, zatem powód podjął działania zmierzające bezpośrednio do zaspokojenia świadczenia. Fakt, że postępowanie egzekucyjne nie doprowadziło ostatecznie do zaspokojenia powoda nie może zmienić tej oceny. Podjęcie działań w postaci złożenia u komornika prawidłowego wniosku, skutkującego wszczęciem egzekucji u komornika, na podstawie ważnego tytułu egzekucyjnego w momencie dokonywania tej czynności przerywa bieg terminu przedawnienia w momencie dokonania tej czynności. Fakt następczego umorzenia egzekucji w wyniku uchylenia postanowienia nadającego klauzulę wykonalności nie wywołuje skutku ex tunc i nie niweczy skutku materialnego, jakim jest przerwanie biegu terminu przedawnienia.

Odnosząc się do zarzutów naruszenia prawa procesowego zważyć należy, iż pozwany całkowicie błędnie podnosił naruszenie art. 473 § 1 k.p.c. Przepis ten stanowi bowiem, iż: „W sprawach przewidzianych w niniejszym dziale nie stosuje się przepisów ograniczających dopuszczalność dowodu ze świadków i z przesłuchania stron.”. Jednakże w sprawie niniejszej nie mógł on mieć zastosowania, gdyż odnosi się on do postępowania w sprawach z zakresu prawa pracy i ubezpieczeń społecznych, a nie w sprawach wszczętych jako sprawy gospodarcze. Nie można również czynić Sądowi pierwszej instancji zarzutu naruszenia art. 227 k.p.c. poprzez oddalenie wniosku dowodowego o przesłuchanie stron, bowiem wniosek ten został dopuszczony, zaś sformułowanie tezy dowodowej z powołaniem się na inne okoliczności faktyczne zostało uczynione po terminie do zgłaszania wniosków dowodowych i strona powodowa nie wykazała okoliczności, które usprawiedliwiałyby to spóźnienie. Dlatego też Sąd pierwszej instancji prawidłowo przeprowadził postępowanie dowodowe jedynie w zakresie nie objętym prekluzją i dotyczącym faktów istotnych dla rozstrzygnięcia.

W ocenie Sądu Apelacyjnego chybiony jest także zarzut naruszenia przez Sąd pierwszej instancji art. 233 – tj. przekroczenia granic swobodnej oceny dowodów. Pozwany zarzucił, iż Sąd Okręgowy dopuścił się powyższego uchybienia na kilka różnych sposobów. Pozwany formułując zarzut przekroczenia granic swobodnej oceny dowodów „ poprzez nieuzasadnione pominięcie dowodów z dokumentów znajdujących się w aktach sprawy" , nie wskazał jednak, o jakie dokumenty chodzi podając tylko w sposób ogólnikowy, jakoby Sąd miał zaniechać analizy treści wszystkich postanowień Umowy i ograniczyć się do „błędnej wykładni pkt. 25” a przy tym, nie rozważyć faktu nieprzedstawienia przez powoda faktur, o których mowa w poleceniach przelewu. Zdaniem Sądu Apelacyjnego powyższy zarzut został sformułowany na tyle nieprecyzyjnie, iż w istocie uniemożliwia jego kontrolę. Zauważyć przy tym należy, że sąd opiera swe rozstrzygnięcie w oparciu o fakty i dowody mające znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy. Zakres badania sądu ogranicza się tylko do faktów odpowiadającym hipotezom przepisów prawa materialnego, które mają zastosowanie w sprawie. W okolicznościach faktycznych niniejszej sprawy elementem istotnym dla rozstrzygnięcia sporu było ustalenie, czy istniał obowiązek zwrotu przez pozwanego otrzymanych od powoda zaliczek oraz ustalenie momentu powstania wymagalności tego obowiązku. Celem dokonania tych ustaleń Sąd Okręgowy ograniczył swoją analizę do tych postanowień Umowy, które były istotne dla oceny w wspomnianych wyżej okoliczności. Analiza „wszystkich" postanowień Umowy byłaby bezcelowa z punktu widzenia przedmiotu toczącego się procesu i stanowiłaby naruszenie art. 227 k.p.c.

Zarzut niezałączenia przez powoda faktur określonych w poleceniach przelewu jako okoliczność mająca świadczyć o wadliwości rozstrzygnięcia Sądu pierwszej instancji jest o tyle niezasadny, iż polecenia przelewu zostały wykonane na podstawie przedstawionych przez pozwanego faktur proforma, zastąpionych przez „właściwe" faktury, które zostały załączone do pozwu, stanowiąc istotny materiał dowodowy. Fakt następczego wystawienia przez pozwanego faktur, odpowiadającym datom i kwotom z poleceń przelewu jest dowodem pozwalającym na jednoznaczne określenie tytułu do dokonywania rozliczeń. Nie było zatem potrzeby załączania do postępowania samych faktur proforma, których treść powtarzały faktury („końcowe").

Odnosząc się do zarzutu „przekroczenia granic swobodnej oceny dowodów poprzez uznanie za wiarygodne i oparcie rozstrzygnięcia na zeznaniach M. G. (1), w tym ustalenie na podstawie tych zeznań zgodnego zamiaru stron i celu umowy z dnia 19 stycznia 2007 r.", podkreślić należy, że Sąd oparł rozstrzygnięcie na podstawie analizy całego zebranego w sprawie materiału dowodowego, którego jedynie jednym z elementów były zeznania strony powodowej M. G. (1). Co do okoliczności dotyczących (m.in.) zgodnego zamiaru stron pozwany sam sobie przeczy, ponieważ wcześniej twierdził, że Sąd nie prowadził postępowania dowodowego na te okoliczności. Ponadto, zarzut ten jest też o tyle chybiony, że Sąd dokonywał ustaleń w oparciu o zeznania M. G. jedynie w części dotyczącej faktu dokonania wpłaty kwot zaliczek i podpisania umowy z operatorem spożywczym (str. 6 uzasadnienia). Zarówno w doktrynie jak i w orzecznictwie przyjmuje się zgodnie, iż ramy swobodnej oceny dowodów (art. 233 §1 k.p.c.) wyznaczone są regułami prawa procesowego, doświadczenia życiowego oraz zasadami logicznego myślenia, według których sąd w sposób bezstronny, racjonalny i wszechstronny rozważa materiał dowodowy, jako całość, dokonuje wyboru określonych środków dowodowych i ważąc ich moc oraz wiarygodność, odnosi je do pozostałego materiału dowodowego. Przenosząc te zasady na grunt niniejszej sprawy należy zacząć zauważyć, że pozwany nie wskazał, którym z przytoczonych powyżej kryteriów Sąd Okręgowy miał uchybić, ograniczając się jedynie do ogólnikowego stwierdzenia, że M. G. (1) nie uczestniczył przy negocjacjach i podpisaniu Umowy, a jego zeznania są sprzeczne z literalną treścią umowy. Tymczasem do skutecznego wykazania takiego zarzutu nie wystarcza samo stwierdzenie, że „wnioski sądu są błędne", ale niezbędne jest przede wszystkim wykazanie, jakie reguły określające kryteria oceny dowodów zostały przez sąd naruszone i wskazanie przez skarżącego okoliczności dyskwalifikujących ocenę dowodów dokonaną przez sądu. W szczególności skarżący powinien wskazać, jakie kryteria oceny naruszył sąd przy ocenie konkretnych dowodów, odmawiając im wiarygodności i mocy dowodowej lub niesłuszne im je przyznając (tak. np. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 23 stycznia 2001 r., sygn. akt IV CKN 970/00, niepubl.). Tego zaś pozwany nie uczynił. Ocena zeznań M. G. (1) dokonana przez Sąd pierwszej instancji była – zdaniem Sądu Apelacyjnego – prawidłowa. Zeznania te były spójne, logiczne, znajdowały przy tym potwierdzenie w innych dowodach zgromadzonych w sprawie. Bez znaczenia jest przywoływana przez pozwanego okoliczność, że M. G. (1) nie uczestniczył przy negocjacjach i podpisaniu Umowy. Pełni on funkcję członka zarządu powoda, dlatego też mógł zostać przesłuchany w charakterze strony. Jeżeli pozwany miał wątpliwości co do pochodzenia i wiarygodności informacji posiadanych przez M. G., powinien w trakcie przesłuchania wyjaśnić te okoliczności, m.in. poprzez zadanie stosowanych pytań. Fakt, że tego nie uczynił nie może w żadnym przypadku stanowić uzasadnienia zarzutu przekroczenia granic swobodnej oceny dowodów.

Trafnie także Sąd pierwszej instancji odmówił wiarygodności zeznaniom A. J. B., który przedstawił jedynie własną interpretację zdarzeń i ich skutków, znacznie odbiegającą od dowodów świadczących o okolicznościach przeciwnych. Zeznania A. B. jako strony pozwanej jakoby otrzymywane przez pozwanego zaliczki nie stanowiły wykonania przez strony Umowy z 19 stycznia 2007 roku, lecz zostały wpłacone na poczet nowej umowy, rzekomo „rozważanej" przez strony, pozbawione są waloru wiarygodności , bowiem przeczą temu inne dowody zebrane w sprawie - przede wszystkim dowody z dokumentów, w tym m.in. faktury wystawiane przez pozwanego na potrzeby zaksięgowania wpłat poszczególnych zaliczek. Nie można również poważnie traktować oświadczenia A. J. B., że strony dokonywały wielomilionowych rozliczeń w wykonaniu umowy, o której dopiero „zaczęły rozmawiać", co do której brak choćby śladu w jakiejkolwiek korespondencji stron, zwłaszcza przy uwzględnieniu faktu, że zarówno kwoty przekazane w formie zaliczek, jak i czynności poprzedzające i warunkujące wypłatę zaliczek były w całości zgodne z postanowieniami zawartej 19 stycznia 2007 roku Umowy, określającej m.in. przesłanki, zasady oraz wysokość wypłaty zaliczek. W ocenie Sądu drugiej instancji, dokonana przez Sąd Okręgowy ocena materiału dowodowego, w tym zeznań J. B. (1) nie wykracza poza kryteria, jakimi należy się kierować dokonując tej czynności i takich konkretnych uchybień nie wskazał również sam pozwany.

Jakkolwiek uzasadnienie Sądu Okręgowego nie jest wolne od wad (rozwlekłość, powtarzanie niektórych ustaleń i rozważań), to jednak poddaje się ono kontroli instancyjnej, gdyż zawiera wszystkie niezbędne elementy określone w art. 328 § 2 k.p.c. Tym samym zarzut naruszenia tego przepisu również nie jest trafny.

Mając na uwadze powyższe Sąd Apelacyjny – podzielając ustalenia faktyczne Sąd pierwszej instancji oraz dokonaną przez ten Sąd ich ocenę prawną – na podstawie art. 385 k.p.c. orzekł jak w sentencji wyroku o kosztach procesu rozstrzygając stosownie do art. 98 § 1 i 3 oraz art. 99 k.p.c.

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Agnieszka Hydzik
Podmiot udostępniający informację: Sąd Apelacyjny w Warszawie
Osoba, która wytworzyła informację:  Sędzia SA– Barbara Godlewska – Michalak,  Teresa Mróz
Data wytworzenia informacji: