VI ACa 729/20 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Apelacyjny w Warszawie z 2021-05-07

Sygn. akt VI ACa 729/20

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 7 maja 2021 r.

Sąd Apelacyjny w Warszawie VI Wydział Cywilny w składzie:

Przewodniczący - Sędzia Elżbieta Wiatrzyk – Wojciechowska

Sędziowie: Marzena Miąskiewicz

del. Grzegorz Tyliński (spr.)

po rozpoznaniu w dniu 7 maja 2021 r. w Warszawie

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa (...)Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego Niestandaryzowanego Funduszu Sekurytyzacyjnego w W.

przeciwko B. P. (1)

o zapłatę

na skutek apelacji powoda

od wyroku Sądu Okręgowego w Warszawie

z dnia 7 lipca 2019 r., sygn. akt III C 878/16

1.  zmienia zaskarżony wyrok w całości w ten sposób, że utrzymuje w całości w mocy nakaz zapłaty wydany w postępowaniu nakazowym przez Sąd Okręgowy w Warszawie w dniu 29 kwietnia 2016 r. w sprawie o sygn. akt (...);

2.  zasądza od B. P. (1) na rzecz (...)Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego Niestandaryzowanego Funduszu Sekurytyzacyjnego w W. kwotę 28 755 (dwadzieścia osiem tysięcy siedemset pięćdziesiąt pięć) zł tytułem zwrotu kosztów postępowania apelacyjnego.

Sygn. akt VI ACa 729/20

UZASADNIENIE

Powód (...) Fundusz Inwestycyjny Zamknięty Niestandaryzowany Fundusz Sekurytyzacyjny w W. wniósł o zasądzenie od pozwanego B. P. (1) na rzecz powoda kwoty 413 096,98 złotych wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 12 kwietnia 2016 r. do dnia zapłaty oraz zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kosztów procesu według norm przepisanych.

Nakazem zapłaty w postępowaniu nakazowym z dnia 29 kwietnia 2016 r. Sąd Okręgowy w Warszawie uwzględnił żądanie powoda w całości.

W zarzutach od nakazu zapłaty z dnia 25 maja 2016 r. pozwany B. P. (2) wniósł o oddalenie powództwa i zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów postępowania według norm prawem przepisanych.

Wyrokiem z dnia 7 lipca 2019 r. (sygn. akt III C 878/16) Sąd Okręgowy w Warszawie: 1) uchylił nakaz zapłaty wydany w postępowaniu nakazowym przez Sąd Okręgowy w Warszawie w sprawie o sygn. akt III Nc 212/16 w dniu 29 kwietnia 2016 r. w całości i powództwo oddalił; 2) koszty procesu pomiędzy stronami wzajemnie zniósł. Rozstrzygnięcie to zapadło przy następujących ustaleniach faktycznych i rozważaniach prawnych:

W dniu 27 listopada 2009 r. pozwany B. P. (2) zawarł z (...) Bankiem (...) S. A. w W. umowę kredytu P. nr (...) na kwotę 330 000 złotych, następnie zmienioną Aneksem nr (...) z dnia 27 listopada 2009 r. Kwota została pozwanemu wypłacona. Celem zabezpieczenia spłaty kredytu pozwany wystawił weksel własny in blanco. Pismem z dnia 24 listopada 2011 r. (...) S. A. wypowiedziała powyższą umowę i wezwała pozwanego do zapłaty kwoty 266 517,34 zł. Wezwanie pozwany odebrał w dniu 6 grudnia 2011 r. Umowa z dnia 27 listopada 2009 r. została wypowiedziana z dniem 14 grudnia 2011 r. Postanowieniem z dnia 10 maja 2012 r. Sąd Rejonowy w P.nadał klauzulę wykonalności bankowemu tytułowi egzekucyjnemu o nr (...) wystawionemu w dniu 11 kwietnia 2012 r. przez wierzyciela (...) S. A. przeciwko dłużnikowi B. P. (1) na kwotę 258 599,42 złotych wraz z odsetkami szczegółowo opisanymi w wyżej wymienionym bankowym tytule egzekucyjnym – z ograniczeniem odpowiedzialności dłużnika do kwoty 495 000 zł oraz zasądził od dłużnika B. P. (1) na rzecz wierzyciela (...) S. A. z siedzibą w W. kwotę 138,07 złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania. Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w W. M. Ż. w dniu 12 lipca 2012 r., a Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym L.w L. J. G. w dniu 20 grudnia 2012 r. umorzyli postępowania egzekucyjne z wniosku wierzyciela (...) S. A. przeciwko B. P. (1) wobec stwierdzenia bezskuteczności egzekucji. Wierzyciel poniósł koszty bezskutecznej egzekucji w kwocie 95 złotych.

Ponadto Sąd I instancji ustalił, iż w dniu 20 czerwca 2013 r. (...) Bank (...) S. A. zawarła z (...)Fundusz Inwestycyjny Zamknięty Niestandaryzowany Fundusz Sekurytyzacyjny w W. umowę sprzedaży wierzytelności, na podstawie której Fundusz nabył wierzytelność (...) S. A. z siedzibą w W. wobec pozwanego B. P. (1), wynikającą z Umowy kredytu P. z dnia 27 listopada 2009 r. (...) Bank (...) S.A. z siedzibą w W. indosowała na rzecz powoda wystawiony przez pozwanego weksel in blanco. Indos został umieszczony na odwrocie weksla. Pozwem z dnia 8 lipca 2014 r., wniesionym do Sądu RejonowegoL. w L. powód wniósł o zasądzenie od pozwanego B. P. (1) na jego rzecz kwoty 389 305,84 złotych wraz z odsetkami ustawowymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty oraz kwoty 12 067 złotych tytułem zwrotu kosztów procesu. Na skutek sprzeciwu od nakazu zapłaty z dnia 15 lipca 2014 r. Sąd Okręgowy w L. po przekazaniu sprawy wezwał powoda do wykazania, że osoba, która podpisała pozew, była uprawniona do reprezentacji powoda. Wobec niewykonania zarządzenia Sądu, postanowieniem z dnia 5 grudnia 2014 r. Sąd umorzył postępowanie w sprawie.

W dniu 8 maja 2015 r. powód wypełnił weksel in blanco na kwotę 413 096,98 złotych. Miejsce płatności weksla oznaczone zostało w Banku (...) S.A. z/s w W.”. Jednocześnie Deklaracja wystawczy weksla własnego niezupełnego (in blanco) z dnia 27 listopada 2009 r. w § 3 określała, iż miejscem płatności weksla jest (...) S. A. z siedzibą w W.. W dniu 31 marca 2016 r. powód wezwał pozwanego do wykupu weksla. Pozwany nie podjął wezwania w terminie. Zwrot do nadawcy nastąpił z dniem 20 kwietnia 2016 r. W § 2 Deklaracji wystawcy weksla własnego niezupełnego (in blanco) strony umowy kredytu z dnia 27 listopada 2009 r. postanowiły, iż (...) S. A. ma prawo wypełnić ten weksel w każdym czasie na sumę odpowiadającą zadłużeniu B. P. (1) wobec (...) S. A. z tego tytułu łącznie z odsetkami, prowizją i kosztami oraz weksel ten opatrzyć datą płatności według swego uznania, zawiadamiając mnie listem poleconym za zwrotnym poświadczeniem odbioru pod wskazanym adresem najpóźniej na 7 dni przed terminem płatności.

W tak ustalonych okolicznościach faktycznych Sąd Okręgowy uznał, iż powództwo podlegało oddaleniu wobec skutecznie podniesionego zarzutu przedawnienia.

W dalszej kolejności Sąd ten zważył, iż prawo wekslowe nie zawiera definicji weksla in blanco. Art. 10 prawa wekslowego przewiduje jedynie, iż weksel taki jest wekslem niezupełnym w chwili wystawienia. Porozumienie wystawcy z remitentem dotyczy upoważnienia do uzupełnienia weksla in blanco. Ciężar dowodu, że weksel został wypełniony niezgodnie z porozumieniem wekslowym spoczywa na dłużniku, który może korzystać ze wszystkich środków dowodowych przewidzianych w k. p. c. Wobec podniesionego przez pozwanego zarzutu przedawnienia zbadać należało, czy w niniejszej sprawie roszczenie ze stosunku podstawowego w odniesieniu do powoda uległo przedawnieniu w chwili wypełnienia weksla. W przypadku przedawnienia roszczenia przyjmuje się, iż wypełnienie weksla in blanco nastąpiło niezgodnie z deklaracją wekslową, a zatem nie powstało zobowiązanie o treści wyrażonej w wekslu, bowiem treścią upoważnienia do uzupełnienia weksla in blanco jest objęte jedyne uzupełnienie weksla przed upływem terminu przedawnienia roszczenia podlegającego zabezpieczeniu.

W niniejszej sprawie – jak zważył to Sąd Okręgowy - Umowa kredytu P. z dnia 27 listopada 2009 r. została wypowiedziana pozwanemu B. P. (1) przez (...) Banku (...) S. A. z siedzibą w W. z dniem 14 grudnia 2011 r., a wierzytelność zgodnie z § 17 ust. 1 w zw. z § 16 ust. 3 przedmiotowej umowy postawiona po 30 dniowym terminie wypowiedzenia w stan wymagalności z dniem 14 stycznia 2012 r. Do powyższej umowy kredytu zastosowanie znajdowały ogólne przepisy o przedawnieniu roszczeń. Wobec tego, iż dla roszczenia związanego z prowadzeniem działalności gospodarczej termin przedawnienia na podstawie art. 118 k. c. wynosi 3 lata, roszczenie wynikające z Umowy kredytu P. z dnia 27 listopada 2009 r. przedawniło się w dniu 14 stycznia 2015 r. Mając na uwadze fakt, iż wypełnienie indosowanego weksla nastąpiło przez powoda po tym terminie w dniu 8 maja 2015 r., zobowiązanie pozwanego nie powstało. Bieg terminu przedawnienia roszczenia – jak wywodził to Sąd I instancji - nie został przerwany w myśl art. 123 § 1 pkt 1 k. c., zgodnie z którym bieg przedawnienia przerywa się przez każdą czynność przed sądem lub innym organem powołanym do rozpoznawania spraw lub egzekwowania roszczeń danego rodzaju albo przed sądem polubownym, przedsięwziętą bezpośrednio w celu dochodzenia lub ustalenia albo zaspokojenia lub zabezpieczenia roszczenia, poprzez wniesienie pozwu do Sądu Rejonowego L. w L.w dniu 8 lipca 2014 r. Elektroniczne postępowanie upominawcze, zainicjonowane przez powoda, zostało umorzone postanowieniem Sądu Okręgowego w L. w dniu 5 grudnia 2014 r. wobec nieuzupełnienia braków formalnych pozwu. Każdy przypadek formalnego zakończenia postępowania, wywołanego powództwem obejmującym określone roszczenie, a więc zwrot pozwu, odrzucenie pozwu oraz umorzenie postępowania, prowadzą do nieistnienia skutku materialnoprawnego w postaci przerwania biegu przedawnienia tego roszczenia w trybie art. 123 § 1 k. c. Z systemowego punktu widzenia istnieje swoiste domniemanie, iż jedynie prawidłowe z formalnego punktu widzenia wytoczenie powództwa może prowadzić do uznania go za czynność skutecznie prowadzącą do przerwy biegu przedawnienia. Dominujące poglądy przedstawicieli doktryny prawniczej wyrażają jednocześnie „intuicyjne”, powszechne poczucie, że nawet w braku wyraźnego uregulowania prawnego w tym zakresie, nie sposób przyjąć odmiennego toku rozumowania – w tym zakresie Sąd I instancji odwołał się do wyroku Sądu Okręgowego w S. z dnia 12 września 2018 r., w sprawie o sygn. akt (...) W takiej sytuacji – jak dalej wywodził to Sąd Okręgowy - zasadność odmiennego stanowiska, powołanego przez powoda, a wyrażonego przez Sąd Najwyższy w uchwale trzech sędziów z dnia 21 listopada 2013 r. budziło w jego ocenie poważne wątpliwości. Uznanie przez Sąd przerwania biegu przedawnienia jawi się jako rażąco niesłuszne. Nie ma żadnego racjonalnego uzasadnienia, by bierność powoda w postępowaniu upominawczym wywoływała tak korzystne dla niego skutki – tutaj z kolei Sąd Okręgowy w W. odwołał się do wyroku Sądu Okręgowego wŁ. z dnia 5 października 2017 r., w sprawie o sygn. (...). Wytoczenie przez powoda powództwa w elektronicznym postępowaniu upominawczym, następnie umorzonym postanowieniem sądu wskutek nieuzupełnienia braków formalnych pozwu nie może skutkować przerwaniem biegu przedawnienia. Konsekwentnie dystansując się od poglądu wyrażonego w uchwale Sądu Najwyższego, Sąd Okręgowy wskazał, iż nagminna praktyka wierzycieli polegająca na występowaniu o wydanie nakazu zapłaty w elektronicznym postępowaniu upominawczym, bez zamiaru prowadzenia dalszego sporu sądowego w celu przerwania przedawnienia, spowodowała skargi osób indywidualnych, którymi zajęły się organizacje będące Rzecznikami Konsumentów i Rzecznik Praw Obywatelskich. Opisana praktyka prowadziła do stworzenia możliwości nadużywania instytucji elektronicznego postępowania upominawczego, bowiem w postępowaniu tym zachwiana zostaje równowaga między stronami procesu. W obecnym stanie prawnym opisane umorzenie nie powoduje powstania konsekwencji prawnych dotyczących sporu, poza materialnoprawnym skutkiem w postaci przerwania biegu terminu przedawnienia. Formalizm i automatyzm elektronicznego postępowania upominawczego pozwala na wielokrotne dochodzenia należności, bez względu na ich merytoryczną zasadność. W związku z powyższym według Rzecznika Praw Obywatelskich powstaje wątpliwość, czy elektroniczne postępowania upominawcze jest właściwą droga do dochodzenia należności przez wierzycieli – profesjonalistów, posiadających wobec konsumentów roszczenia o charakterze masowym. Powód może bez negatywnych konsekwencji wycofać się z postępowania wykorzystując art. 505 ( 37) § 1 k. p. c., a pozwany nie może uzyskać orzeczenia sądowego. Ustawodawca nie wypowiedział się w zakresie skutków procesowych i materialnych umorzenia postępowania na podstawie art. 505 ( 37) § 1 k. p. c. i taka sytuacja doprowadziła, że powód nie został ograniczony w możliwości ponownego pozywania tej samej osoby o to samo, bo nie ma res iudicata; z faktu postanowienia o umorzeniu, a nie zwrotu pozwu (przyczyna tych orzeczeń jest tożsama – nie uzupełnienie braków), dodatkowo wywodzi korzystne dla siebie twierdzenie o przerwaniu biegu przedawnienia. Tym samym można stwierdzić, że wyłącznie wierzyciel decyduje czy będzie prowadzone postępowanie, czy też zostanie umorzone poprzez nie uzupełnienie braków formalnych, a ponadto złożenie pozwu może służyć wyłącznie przerwaniu biegu przedawnienia. To nadużycie prawa z perspektywy interesu prawnego pozwanych nie może zostać uznane za prawidłowe – jak wskazał to Sąd I instancji - tylko ze względu na treść pojedynczego orzeczenia Sądu Najwyższego wydanego w składzie 3-osobowym (III CZP 66/13), który w swoim uzasadnieniu rozważał inne aspekty prawne. Sąd Okręgowy zwrócił uwagę, iż uchwała ta od razu spotkała się z negatywną glosą T. P. i nie przyjęła się w orzecznictwie sądów powszechnych – w tym zakresie Sąd I instancji zwrócił uwagę na wskazane wyroki Sądów Okręgowych w P., Sądu Okręgowego w P., Sądu Okręgowego w S. oraz Sądu Okręgowego w Ł. i Sądu Rejonowego wO.. Sąd Okręgowy wskazał również, iż formalne zakończenie postępowania (zwrot pozwu, jego odrzucenie, umorzenie) nie wywołują skutku materialnoprawnego w postaci przerwania biegu przedawnienia; tylko prawidłowe działania powoda związane z wytoczeniem powództwa może przerwać przedawnienie. Sąd ten zwrócił również uwagę na nieuprawnione różnicowanie sytuacji wierzycieli dochodzących swoich praw w postępowaniu zwykłym, gdzie nieuzupełnienie braków skutkuje zwrotem pozwu bez wpływu na bieg przedawnienia. To samo zachowanie w elektronicznym postępowaniu upominawczym promowałoby wierzycieli bez jakiegokolwiek racjonalnego uzasadnienia tylko ze względu na treść orzeczenia o umorzeniu. Tutaj też zachodzi sytuacja nieusunięcia braków formalnych pozwu, ale nie można już zwrócić pozwu ponieważ sprawie został nadany bieg na etapie postępowania elektronicznego. W ocenie Sądu Okręgowego umorzenie postępowania w trybie art. 505 ( 37) § 1 k. p. c. jest tożsame w zakresie skutków ze zwrotem pozwu; wykładnia językowa wskazuje na to, iż pismo obciążone brakami nie wywołuje skutków prawnych i bezczynność profesjonalnego pełnomocnika celowa lub niecelowa nie może rodzić negatywnych konsekwencji dla strony przeciwnej.

Wzmacniając powyższą argumentację Sąd Okręgowy zwrócił uwagę, iż wierzycielowi może wręcz zależeć na przedłużaniu sprawy zasądzenia należności, która przez jego celowe działania nie przedawnia się. Upływ czasu wpływa na wysokość należności w zakresie odsetek od kwoty głównej; również w niniejszej sprawie odsetki znacznie zwiększają zadłużenie. Nieuzupełnienie braków przez profesjonalnego pełnomocnika reprezentującego powoda specjalizującego się w windykacji długów nie powinno wpłynąć negatywnie na sytuację zobowiązanego, tylko dlatego, że teraz ten sam pełnomocnik powołuje się na pojedyncze korzystne orzeczenie Sądu w zakresie przedawnienia.

Wobec nieuznania przez Sąd Okręgowy przerwania biegu przedawnienia oraz wypełnienie przez powoda indosowanego weksla w dniu 8 maja 2015 r. po terminie przedawnienia roszczenia, powództwo podlegało oddaleniu jako niezasadne.

W takiej sytuacji już tylko ubocznie Sąd I instancji dokonał analizy podnoszonych w toku postepowania przez pozwanego zarzutów, uznając za zasadny Sąd uznał zarzut wypełnienia weksla z dnia 27 listopada 2009 r. niezgodnie z deklaracją wekslową w zakresie oznaczenia miejsca płatności. Powód oznaczył miejsce płatności weksla na Bank (...) S.A. z z/s w W.” niezgodnie z porozumieniem wekslowym, według którego jako miejsce płatności wskazano (...) S. A. z siedzibą w W.. Niemniej jednak takie oznaczenie nie prowadzi do nieważności weksla. Zwrócono tu uwagę, iż deklaracja wekslowa nie jest przesłanką ważności weksla, ani też sama przez się nie wpływa na powstanie zobowiązania wekslowego. Deklaracja stanowi jedynie zabezpieczenie dla wystawcy sposobu wypełnienia weksla i daje podstawy do ewentualnej obrony przed roszczeniami remitenta. Zagadnienie niezgodności wypełnienia weksla z treścią porozumienia wekslowego sytuuje się nie w płaszczyźnie ważności weksla, ale otwierając dłużnikowi drogę do podniesienia takiego zarzutu (art. 10 prawa wekslowego) oddziałuje na zakres odpowiedzialności wystawcy weksla in blanco. Nie ma wystarczających podstaw do przyjęcia, że w razie wypełnienia weksla in blanco przez jego odbiorcę niezgodnie z otrzymanym upoważnieniem, zobowiązanie wekslowe osoby, które weksel wręczyła, w ogóle nie powstaje. Za chybiony Sąd Okręgowy uznał również zarzut wypełnienia weksla zgodnie z porozumieniem wekslowym w zakresie dotyczącym wysokości sumy wekslowej. Podniesienie przez wystawcę weksla in blanco takiego zarzutu nie powoduje przerzucenia ciężaru dowodu na posiadacza weksla w tym sensie, że powinien go obciążać dowód wykazania istnienia i rozmiaru zadłużenia z tego stosunku. W takiej sytuacji rozkład ciężaru dowodu pozostaje bez zmian, mianowicie na wystawcy weksla in blanco ciąży dowód wykazania nieistnienia wierzytelności wystawcy w zakresie wskazanym na wekslu. Pozwany w niniejszej sprawie nie powołał się na żadne okoliczności, ani dowody, zmierzające do wykazania, iż weksel został uzupełniony na kwotę przekraczającą wierzytelność wynikającą z umowy kredytu P. z dnia 27 listopada 2009 r., ograniczając się jedynie do twierdzenia, iż uzupełnienie weksla nastąpiło na kwotę dla niego „niezrozumiałą”, wobec czego podniesiony przez pozwanego zarzut nie mógł zostać uznany za zasadny. Weksel in blanco służy uproszczeniu dochodzenia roszczeń, ale nie może prowadzić do obejścia przepisów w zakresie przedawnienia, które ma charakter bezwzględny na co zwrócił uwagę Sąd Najwyższy w uchwale z 17 lipca 2020 r., w sprawie o sygn. III CZP 72/19. Zwrócono także uwagę, iż nie jest możliwe uzupełnienie weksla datą płatności przypadającą po upływie terminu przedawnienia roszczenia ze stosunku podstawowego. Sąd Najwyższy wyjaśnił w odpowiedzi na zadane pytanie, że zabezpieczenie z weksla nie ma bytu samodzielnego, lecz jest uzależnione od treści stosunku podstawowego. Gdyby przyjąć odmienną interpretację zabezpieczenie wekslowe byłoby zobowiązaniem bezterminowym, pozostającym wyłącznie do dyspozycji wierzyciela , a tym samym uprawnienia z niego płynące byłyby większe niż z umowy. W niniejszej sprawie weksel wypełniono później po upływie okresu przedawniania i nie może on być w związku z tym podstawą do uwzględnienia żądania powoda.

O kosztach postępowania pierwszoinstancyjnego Sąd Okręgowy orzekł na podstawie art. 102 k. p. c. poprzez ich wzajemne zniesienie pomiędzy stronami, uznając, że w niniejszej sprawie niesłusznym byłoby obciążanie kosztami procesu powoda, którego powództwo w całości oddalono - przy zaistniałym stanie faktycznym i wskazanej ocenie prawnej słusznym jest, aby obie strony poniosły koszty swoich działań w niniejszym postępowaniu. Przywołane orzeczenie z 2013 r. mogło usprawiedliwiać dochodzenie przez powoda przedawnionego roszczenia, licząc na uznanie tożsamej interpretacji przez Sąd orzekający.

Apelację od wyroku Sądu Okręgowego w W.z dnia 7 lipca 2020 r. wniósł powód, zaskarżając go w całości i zarzucając:

I. Naruszenie przepisów postępowania, które miało istotny wpływ na wynik sprawy, tj.:

1) art. 233 § 1 k. p. c. i art. 227 k. p. c. poprzez przekroczenie zasady swobodnej oceny dowodów polegające na:

a) braku wszechstronnego rozważenia materiału dowodowego oraz dokonanie jego dowolnej, sprzecznej z zasadami logiki i obiektywizmu oceny, prowadzącej do błędnego stwierdzenia iż dochodzone w przedmiotowej sprawie roszczenie jest przedawnione, a także dokonanie tej oceny z pominięciem istotnej części materiału dowodowego, a w szczególności z pominięciem:

- oryginału wniosku pozwanego z dnia 25.11.2009 r. o udzielenie kredytu P.,

- oryginału Załącznika nr(...) do wniosku pozwanego z dnia 25.11.2009 r. o udzielenie kredytu P.,

- oryginału decyzji kredytowej,

- poświadczonej „za zgodność z oryginałem" przez pracownika Banku umowy nr (...) kredytu P. (opiewającej na kwotę 330 000 zł, która została zawarta w dniu 27.11.2009 r., a termin spłaty rat przypadał od dnia 27.12.2009 r. do 27.11.2015 r.), stanowiącej źródło zobowiązania, a także podstawę roszczeń na gruncie stosunku podstawowego;

- oryginału załącznika do umowy kredytowej nr (...) Harmonogram spłat kredytu,

- oryginału potwierdzenia uruchomienia kredytu,

- oryginału podania pozwanego z dnia 31.08.2011 r. w zakresie zawieszenia spłat rat kapitałowych do grudnia 2011 r.,

- oryginału Aneksu nr (...) z dnia 20.09.2011 r. do umowy kredytu gotówkowego P. nr (...) (stanowiącego także uznanie długu), wraz z oryginałem dwóch zgód na przetwarzanie danych osobowych,

- oryginału oświadczenia o sytuacji majątkowo- finansowej pozwanego,

- wezwania do zapłaty sporządzonego przez cedenta w dniu 24.11.2011 r., w którym cedent wezwał pozwanego do zapłaty wymagalnej kwoty kredytu w terminie 7 dni, a po jego bezskutecznym upływie, wypowiedział Umowę nr (...) kredytu P. (ze skutkiem po upływie 30 dni od dnia odbioru wypowiedzenia, tj. ze skutkiem na dzień 06.12.2011 r.) wraz z oryginałem zwrotki potwierdzającym odbiór tego pisma przez pozwanego.

- odpisu wniosku Banku z dnia 11.04.2012 r. o nadanie klauzuli wykonalności na (...),

- oryginału (...) z dnia 11.04.2012 r. wraz z odpisem postanowienia Sądu Rejonowego w P. (...) Wydział Cywilny z dnia 10.05.2012 r. (sygn. (...)),

- odpisu postanowienia Sądu z dnia 10.05.2012 r„

- odpisu wniosku Banku z dnia 29.05.2012 r. w zakresie wszczęcia postępowania egzekucyjnego,

- odpisu postanowienia Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym L.

- (...)w L. z dnia 20.12.2012 r., wydanego w sprawie pod sygn. (...),

- odpisu postanowienia Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym L. w L. z dnia 20.12.2012 r., wydanego w sprawie pod sygn. (...)w przedmiocie umorzenia egzekucji ze względu na jej bezskuteczność,

- odpisu wniosku o wszczęcie postępowania egzekucyjnego z dnia 28.05.2013 r.,

- odpisu wniosku wierzyciela pierwotnego o umorzenie egzekucji w związku z dokonaną na rzecz powoda cesją,

- odpisu postanowienia Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w W. M. Ż. z dnia 12.07.2013 r. (wydanego w sprawie pod sygn. (...)) w zakresie umorzenia postępowania egzekucyjnego,

- oryginału deklaracji wekslowej z dnia 27.11.2009 r.

- dokumentów zgromadzonych w aktach sprawy toczącej się przed Sądem Rejonowym L.w L., pod sygn. (...) która to sprawa po jej przekazaniu do Sądu Okręgowego w L., (...) Wydział Cywilny - wobec nieuzupełnienia braków formalnych została przez ten Sąd umorzona (sygn. akt (...)),

a które to dokumenty potwierdzają podjęcie działań skutkujących przerwaniem biegu terminu przedawnienia roszczenia dochodzonego w niniejszej sprawie - skutecznych, także wobec powoda.

b) dokonaniu istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy ustaleń, sprzecznych z treścią materiału dowodowego zebranego w sprawie i w konsekwencji przyjęcie przez Sąd Okręgowy, że zgromadzony w aktach sprawy materiał dowodowy nie pozwala na uznanie, iż powodowi przysługuje nieprzedawniona wierzytelność względem strony pozwanej, podczas gdy powód załączył do akt sprawy i powołał się na szczegółową dokumentację w tym zakresie, składając jednocześnie dokumenty wykazujące na bezzasadność podnoszonego zarzutu przedawnienia roszczenia dochodzonego w niniejszej sprawie, a co Sąd I instancji bezpodstawnie pominął, nie przeprowadzając w sposób właściwy i obiektywny dowodu z przedstawionych przez powoda w/w dokumentów;

2) nierozpoznanie przez Sąd istoty sprawy polegające na zaniechaniu przezeń zbadania roszczenia będącego podstawą powództwa, tj. rezygnacji z analizy żądania pozwu wobec błędnego stwierdzenia, iż roszczenie uległo przedawnieniu, a także nieustosunkowanie się do wniosku powoda o przeprowadzenie dowodu z załączonych do akt sprawy dokumentów i opinii biegłego księgowego na okoliczność istnienia, wysokości i wymagalności roszczenia (na gruncie stosunku podstawowego), co miało istotny wpływ na rozstrzygnięcie przedmiotowej sprawy, gdyż finalnie - pomijając treść złożonych do pozwu dokumentów i wniosków - Sąd uznał, że roszczenie uległo przedawaniu, co jest jednak stwierdzaniem błędnym, a co w konsekwencji skutkowało wydaniem orzeczenia na podstawie niepełnego materiału dowodowego;

3) naruszenie przepisu postępowania tj. art. 316 §1 k. p. c. poprzez jego niewłaściwe zastosowanie i wydanie wyroku przy jednoczesnym zaniechaniu wzięcia za podstawę stanu rzeczy istniejącego w chwili zamknięcia rozprawy, w szczególności przy pominięciu kwestii istnienia, wysokości i wymagalności całości dochodzonego w pozwie roszczenia (które nie uległo przedawnieniu), a która t okoliczność bezpośrednio wynika z treści dokumentów wskazanych w w/w ust. I pkt 1) lit. a przedmiotowej apelacji.

II. Naruszenie przepisów prawa materialnego, tj.:

1) art. 65 § 1 i 2 k. c. w zw. z art. 6 k. c. poprzez dokonanie niewłaściwej wykładni treści dokumentów wskazanych w ust I pkt. 1) lit. a - niniejszej apelacji, a w szczególności:

- Umowy kredytu łączącej stronę pozwaną z cedentem (tj. Bankiem (...) S. A.) wraz z jej załącznikami i aneksami, a także jej wypowiedzeniem, treści weksla wystawionego przez stronę pozwaną i treści deklaracji wekslowej,

- treści dokumentów zgromadzonych w aktach sprawy toczącej się pod sygn. (...), która to sprawa po jej przekazaniu do Sądu Okręgowego w L., (...)Wydział Cywilny - wobec nieuzupełnienia braków formalnych została przez ten Sąd umorzona (sygn. (...)) skutkujące błędnym przyjęciem, że:

powód uzupełnił weksel datą płatności wykraczającą poza termin przedawnienia wynikający ze stosunku podstawowego - co obiektywnie - wobec treści dokumentów zgromadzonych w aktach sprawy - nie miało miejsca, gdyż umorzenie sprawy toczącej się przez Sądem Okręgowym w L., (...)Wydział Cywilny, w sprawie pod sygn. akt (...) przerwało biegu terminu przedawnienia, co jasno wynika z treści uchwały Sądu Najwyższego z dnia 21 listopada 2013 r., wydanej w sprawie pod sygn. akt III CZP 66/13. Uchwała ta stanowi, iż: Wytoczenie powództwa w elektronicznym postępowaniu upominawczym zakończonym umorzeniem postępowania na podstawie art. 505 ( 2/) §1 k. p. c. przerywa bieg terminu przedawnienia. Przedmiotowe działanie powoda, zdaniem Sądu I instancji (rzekomo) naruszyło treść postanowień deklaracji wekslowej.

Termin przedawnienia wynikający ze stosunku podstawowego upłynął z dniem 14.01.2015 r. (tj. data ostatniego dnia okresu wypowiedzenia Umowy kredytu) podczas, gdy termin ten upłynąłby z dniem 5.12.2017 r. (jako upływ trzech lat od dnia umorzenia postępowania toczącego się przed Sądem Okręgowym w L., (...) Wydział Cywilny w sprawie pod sygn. akt sygn. (...) - nawet bez uwzględnienia dnia uprawomocnienia się tego postanowienia).

powodowi nie przysługuje roszczenie tak na gruncie stosunku podstawowego jak i wekslowego.

2) art. 123 § 1 k. c. poprzez jego niewłaściwe zastosowanie, skutkujące błędnym uznaniem, że podjęte przez powoda czynności - w postaci złożenia powództwa w trybie elektronicznego postępowania upominawczego, w sprawie toczącej się pod sygn. (...), która to sprawa po jej przekazaniu do Sąd Okręgowego wL., (...) Wydział Cywilny wobec nieuzupełnienia braków formalnych została przez ten Sąd umorzona (sygn. (...)) - są czynnościami niepowodującymi przerwania biegu terminu przedawnienia na gruncie stosunku podstawowego - co jest sprzeczne z powszechnie obowiązującą linią orzeczniczą Sądu Najwyższego i przedstawicielami doktryny, a w konsekwencji w/w naruszenie doprowadziło do błędnych ustaleń Sądu I instancji polegających na przyjęciu, iż data płatności weksla określona na dzień 8.05.2015 r. wykracza poza przedawnienie wynikające ze stosunku podstawowego.

3) art. 117 k. c. i następne poprzez jego niewłaściwe zastosowanie i błędne wywiedzenie przez Sąd I instancji, że dochodzone w niniejszej sprawie roszczenie uległo przedawnieniu na gruncie stosunku podstawowego, pomimo obiektywnie istniejącego faktu wskazującego na to, iż ewentualny bieg trzyletniego terminu przedawnienia (na tym gruncie) został skutecznie przerwany czynnościami takimi jak wytoczenie powództwa w trybie elektronicznego postępowania upominawczego w sprawie toczącej się pod sygn. (...), która to sprawa po jej przekazaniu do Sądu Okręgowego w L., (...) Wydział Cywilny - wobec nieuzupełnienia braków formalnych została przez ten Sąd umorzona (sygn. (...)), a zatem czynność ta zgodnie z treścią w/w uchwały Sądu Najwyższego była i jest czynnością powodującą przerwanie biegu terminu przedawnienia.

4) art. 5 k. c. w zw. z art. 354 §1 k. c. poprzez jego niezastosowanie i tym samym usankcjonowanie sytuacji w której dłużnik, wbrew woli wierzyciela, zostaje zwolniony z obowiązku zaspokojenia zaciągniętego zobowiązania.

5) art. 10, 13 i 15 Prawa wekslowego w związku z art. 117 k. c. i następne poprzez jego niewłaściwe zastosowanie i w konsekwencji błędne uznanie, że powodowi nie przysługuje roszczenie na gruncie stosunku wekslowego, gdyż zdaniem Sądu I instancji powód wypełnił weksel wbrew treści deklaracji wekslowej, co wynikać miałoby z (rzekomego) opatrzenia go datą płatności wykraczającą poza przedawnienie wynikające ze stosunku podstawowego, co jednak obiektywnie - wobec przerwania biegu przedawnienia pozwem skierowanym do Sądu Rejonowego L. w L. - nie miało miejsca.

6) art. 70 Prawa wekslowego poprzez jego niewłaściwe zastosowanie i w konsekwencji błędne uznanie, iż roszczenie powoda uległo przedawnieniu, podczas, gdy nie upłynął okres trzech lat pomiędzy datą płatności weksla, a skierowaniem sprawy do Sądu, a fakt przeciwny winien udowodnić pozwany.

Podnosząc powyższe zarzuty apelujący wnosił o zmianę zaskarżonego wyroku w całości i utrzymanie nakazu zapłaty w całości w mocy oraz o zasądzenie od strony pozwanej na rzecz powoda kosztów procesu za obie instancje, w tym kosztów zastępstwa procesowego wg norm przepisanych; ewentualnie z uwagi na nierozpoznanie przez Sąd I instancji istoty sprawy wnoszę o uchylenie zaskarżonego wyroku w całości i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja powoda była zasadna, albowiem niektóre z zawartych w niej zarzutów winny być ocenione jako trafne.

Przede wszystkim powód zasadnie podnosi zarzut naruszenia art. 117 k. c. i nieprawidłowe przyjęcie, iż w sprawie doszło do przedawnienia roszczenia. Dla oceny możliwości uwzględnienia zgłoszonego w niniejszym postępowaniu roszczenia, koniecznym było uprzednie rozstrzygniecie kwestii prawnej, czy umorzenie postępowania na podstawie art. 505 37 k. p. c. (w jego ówczesnym brzmieniu) niweluje skutek przerwania biegu przedawnienia, jaki ustawa (art. 123 § 1 pkt 1 k. c.) wiąże z wytoczeniem powództwa. Jakkolwiek Sąd Okręgowy problem ten prawidłowo zdiagnozował, jednakże przedstawiona przez ten Sąd negatywna ocena tej kwestii musi wzbudzać oczywiste wątpliwości. Zwrócić należy tu uwagę, iż jakkolwiek Sąd I instancji zważył, iż kwestia ta była przedmiotem uchwały Sądu Najwyższego, jednakże z wyżej zreferowanych przyczyn uznał, iż w sytuacji, w której dochodzi do umorzenia postępowania, o którym mowa w art. 505 37 k. p. c. wniesiony pozew nie wywołuje skutków prawnych, w tym w szczególności nie przerywa biegu przedawnienia. Sąd Okręgowy zwrócił uwagę, iż pogląd wyrażony przez Sąd Najwyższy nie został recypowany w orzecznictwie sądów powszechnych – odwołując się do czterech orzeczeń sądów okręgowych z okręgu apelacji (...) oraz Sądu Rejonowego w O.. Sąd Okręgowy zaniechał jednak całkowicie analizy uzasadnienia stanowiska Sądu Najwyższego, a kwestia ta w ocenie Sądu Apelacyjnego wydaje się być kluczowa.

I tak zwrócić należy uwagę, iż w uchwale z dnia 21 listopada 2013 r., w sprawie o sygn. akt III CZP 66/13 Sąd Najwyższy uznał. iż Wytoczenie powództwa w elektronicznym postępowaniu upominawczym zakończonym umorzeniem postępowania na podstawie art. 505 37 § 1 k. p. c. przerywa bieg terminu przedawnienia. W uzasadnieniu tej uchwały Sąd Najwyższy wskazał na szereg argumentów, które przemawiały za takim właśnie stanowiskiem. W pierwszej kolejności Sąd Najwyższy zwrócił uwagę, iż jakkolwiek w trzech wskazanych w Kodeksie postępowania cywilnego sytuacjach (art. 130 § 2 – zwrot pozwu, art. 182 § 2 – umorzenie postępowania w okolicznościach tam wskazanych oraz 203 § 2 – cofnięcie pozwu) prawodawca wyraźnie wskazał, iż w przypadku zwrotu pozwu, umorzenia postępowania po jego uprzednim zawieszeniu, czy też cofnięcia pozwu, wniesiony pozew nie wywołuje skutków, które ustawa wiąże z jego wniesieniem (czyli w szczególności nie prowadzi do przerwania biegu przedawnienia roszczenia), jednakże w przypadku umorzenia postępowania z przyczyn wskazanych w art. 505 37 k. p. c. zrezygnował z wprowadzenia takiego rozwiązania. W tym zakresie niejako dodatkowo Sąd Apelacyjny pragnie zwrócić uwagę, iż brak takiego wskazania, iż pozew wniesiony w elektronicznym postępowaniu upominawczym, które zostało następnie umorzone na podstawie art. 505 37 k. p. c. nie uprawnia automatycznie do stosowania jakiejkolwiek analogii. Stosowanie analogii możliwe jest wówczas, gdy występuje tzw. luka w prawie – pewien obszar, który nie został przez prawodawcę uregulowany, a który to brak regulacji uniemożliwia stosowanie innych uregulowań (luka konstrukcyjna) lub pozwala na przyjęcie, iż prawodawca posługujący się określonym systemem wartości powinien ten obszar uregulować, a jednak tego nie uczynił (luka aksjologiczna). Tego rodzaju sytuacja tu jednak nie występuje – brak uregulowania, takiego jak w art. 130 § 2, czy też 182 § 2 k. p. c. nie sprawia, iż zachodzą jakiekolwiek problemy w wykładni czy to unormowań regulujących elektroniczne postępowanie upominawcze, czy też przedawnienie roszczeń. W takiej sytuacji pozew wniesiony w elektronicznym postępowaniu upominawczym będzie przerywał bieg przedawnienia, nawet jeżeli ostatecznie postępowanie upominawcze nie zostanie zakończone wydaniem prawomocnego merytorycznego orzeczenia. Niewątpliwie zatem w sprawie brak jest luki konstrukcyjnej. Na brak luki aksjologicznej wskazują zaś kolejne przytoczone przez Sąd Najwyższy w uzasadnieniu powyższej uchwały argumenty:

Sąd Najwyższy w dalszej kolejności zwrócił uwagę, iż przy umorzeniu wskazanym w art. 505 37 k. p. c. do umorzenia postępowania dochodzi wbrew wyrażonej przez powoda woli – bez oświadczenia powoda o niepopieraniu pozwu, ale już po nadaniu sprawie biegu – albo sąd podjął czynność, o której mowa w art. 505 33 § 1 k. p. c. (w przypadku braku podstaw do wydania nakazu zapłaty), albo sąd wydał nakaz zapłaty – który został z urzędu uchylony (art. 505 34 k. p. c.), albo utracił moc wskutek wniesienia od niego w sposób skuteczny sprzeciwu (art. 505 36 k. p. c.). Co więcej – w dwóch ostatnich sytuacjach doszło już wszakże do dokonania przez sąd pewnej oceny zgłoszonego roszczenia, przynajmniej na płaszczyźnie wyznaczonej przez art. 499 § 1 k. p. c. (w zw. z art. 505 28 k. p. c.). Sytuacja jest zatem odmienna zarówno od zwrotu pozwu (brak nadania biegu sprawie), jak również od umorzenia postępowania wskutek cofnięcia pozwu (w takiej sytuacji do umorzenia dochodzi właśnie w związku z wyrażeniem przez powoda stosownej woli). Te odmienności tym bardziej wskazują na brak możliwości stosowania to w drodze analogii uregulowań wskazanych czy to w art. 130 § 2, czy też w art. 203 § 2 k. p. c.

Wreszcie Sąd Najwyższy zwrócił uwagę, iż uregulowania niwelujące skutek wytoczenia powództwa mają charakter wyjątkowy i jako takie nie mogą być interpretowane rozszerzająco. Tym samym nie można takiego wyjątku od zasady wyrażonej w art. 123 § 1 k. p. c. formułować w drodze zabiegów interpretacyjnych, a skoro w art. 505 37 k. p. c. ustawodawca nie przewidział kolejnego wyjątku, to nie można go tworzyć w ramach zabiegów interpretacyjnych opartych na wykładni funkcjonalnej, pozostających w opozycji do wykładni językowej i systemowej tego uregulowania.

Sąd Apelacyjny w tym składzie nie tylko podziela powyższą argumentację wyrażoną przez Sąd Najwyższy, ale pragnie zwrócić szczególną uwagę, iż prezentowanie przeciwnego poglądu stanowiłoby istotny wyłom w powszechnie utrwalonych standardach wykładni, zarówno dotyczących interpretacji braku regulacji (tzw. luk w prawie), jak i zasady exceptiones non sunt extendendae.

Rozważań tych nie może zmieniać również przedstawiona w pisemnych motywach zaskarżonego wyroku argumentacja co do braku podzielenia powyższego poglądu w orzecznictwie wskazanych sądów powszechnych – sądów okręgowych oraz sądu rejonowego, jak również odwoływanie się do stanowiska Rzecznika Praw Obywatelskich. Co do kwestii związanych z orzecznictwem sądów powszechnych, to jak należy wnioskować Sąd I instancji i tu zaniechał szczegółowego zapoznania się z argumentami, które miały w ocenie tych sądów przemawiać za brakiem możliwości uznania, iż doszło do przerwania biegu przedawnienia w przypadku umorzenia postępowania w oparciu o art. 505 ( 37) k. p. c., a w każdym razie argumentacji tej nie przedstawił. Pogląd wyrażony przez Rzecznika Praw Obywatelskich ma co najwyżej walor postulatu de lege ferenda, skoro jak wskazano Rzecznik dostrzegał w tym zakresie potrzebę interwencji prawodawcy. Na marginesie zwrócić zresztą należy uwagę, iż wbrew stanowisku Sądu I instancji, wyżej zaprezentowany pogląd Sądu Najwyższego jest również podzielany w orzecznictwie – np. w wyroku Sądu Apelacyjnego w B. z dnia 27 marca 2019 r. w sprawie o sygn. akt (...)

Nie uszło uwadze Sądu Apelacyjnego, iż argumentacja przedstawiona przez Sąd Najwyższy winna ulec stosownemu uzupełnieniu, a to w związku z regulacją zawartą w art. 182 § 2 k. p. c., która może być uznana za regulację istotnie zbliżoną do regulacji podlagającej tu wykładni. Ponownie jednak zwrócić należy uwagę, iż regulacja z art. 182 § 2 k. p. c. ma wybitnie szczególny charakter i w stanie prawnym, w którym roszczenie dochodzone przez powoda, możliwe było do zastosowania jedynie w ograniczonym zakresie – kiedy doszło do zawieszenia postępowania, postępowanie zostało zawieszone wyłącznie na wskazanych w tej regulacji podstawach (art. 178, art. 177 § 1 pkt 5 i 6, art. 174 § 1 pkt 1 k. p. c.) i nie doszło do jego podjęcia. Sytuacja procesowa jest tu dalece odmienna od sytuacji wskazanej w art. 505 38 k. p. c., co wynika wprost z konieczności uprzedniego zawieszenia postępowania, które dla jego stron są wyraźnym sygnałem wystąpienia przeszkody uniemożliwiającej jego kontynuowanie, z drugiej zaś strony mają w praktyce nieporównywalnie dłuższy termin (w ówczesnym stanie prawnym wynoszący co najmniej rok), aniżeli ten, który został wskazany w art. 505 37 k. p. c. Aktualność zachowują tu również wyżej przytoczone argumenty co do braku zaistnienia w tym zakresie luki prawnej.

Powyższe rozważania prowadzą do wniosku, iż umorzenie postępowania na podstawie art. 505 37 § 1 k. p. c. nie prowadziło do zniwelowania skutków, jakie związane są z wytoczeniem powództwa, w tym w szczególności nie niwelowało skutku w postaci przerwania biegu przedawnienia.

Powyższe spostrzeżenie sprawia, iż w realiach faktycznych sprawy niniejszej dochodzone w niniejszym postępowaniu roszczenie nie uległo przedawnieniu. Do wypowiedzenia pozwanemu umowy kredytu gotówkowego doszło w dniu 24 listopada 2011 r. (karta 66 akt sądowych), które to wypowiedzenie zostało pozwanemu doręczone w dniu 6 grudnia 2011 r. – art. 61 § 1 k. c. (karta 67 akt sądowych). Przerywający bieg przedawnienia pozew w elektronicznym postępowaniu upominawczym został wniesiony w dniu 9 lipca 2014 r., a zatem przed upływem trzyletniego terminu przedawnienia (art. 118 k. c.), doprowadził do przerwania biegu przedawnienia (art. 123 § 1 pkt 1 k. p. c.), po którym przedawnienie biegnie na nowo (art. 124 § 1 k. c.). Postępowanie zostało umorzone w dniu 5 grudnia 2014 r. i co do zasady od tej daty winien być liczony bieg przerwanego terminu przedawnienia (art. 124 § 2 k. c.). W niniejszej sprawie pozew wpłynął w dniu 14 kwietnia 2016 r., co ponownie przerwało bieg przedawnienia roszczenia. Te okoliczności prowadzą do wniosku, iż dochodzone w niniejszym postępowaniu roszczenie nie uległo przedawnieniu.

W takiej sytuacji w dalszej kolejności należało dokonać merytorycznej oceny zgłoszonego roszczenia. W tym zakresie Sąd Okręgowy – przeciwnie, aniżeli twierdzi to skarżący, dokonał oceny zarzutów podnoszonych przez pozwanego i uznał je za nieskuteczne. Kwestia ta stworzyła zresztą Sądowi Apelacyjnemu możliwość wydania orzeczenia reformatoryjnego. Stanowisko Sądu Okręgowego w tym zakresie nie wzbudza wątpliwości. Na tym tle zwrócić należało jednak przede wszystkim uwagę, iż pozwany w stosunku do powoda, który dochodził należności z weksla nabytego w drodze indosu mógł podejmować obronę w sposób ograniczony, zaś z uwagi na treść art. 493 § 1 k. p. c. (w brzmieniu obowiązującym na datę wniesienia zarzutów) podnoszenie innych zarzutów, aniżeli te, które zostały zamieszczone w zarzutach od nakazu zapłaty może być możliwe jedynie wówczas, gdy pozwany uprawdopodobni, iż nie mógł ich przytoczyć w zarzutach od nakazu zapłaty. W zarzutach od nakazu zapłaty pozwany podnosił zarzuty co do nieprawidłowej treści weksla – nieprawidłowego oznaczenia miejsca płatności. Zarzut ten prawidłowo został oceniony przez Sąd Okręgowy. Wadliwość wskazywana przez pozwanego w istocie w ogóle nie istnieje – z jednej strony weksel niewątpliwie jest płatny w W., z drugiej strony w ocenie Sądu Apelacyjnego brak jest podstaw, aby skutecznie kwestionować, iż miejscem płatności miał być Bank (...) S. A. z siedzibą w W., zwłaszcza, iż siedziba tego Banku jest możliwa do ustalenia. Jeżeli chodzi o zarzut braku przedstawienia weksla, to został on w sposób wystarczający wyjaśniony po wniesieniu zarzutów – powód przedstawił awizowaną pozwanemu przesyłkę wysłaną na wskazywany przez pozwanego adres, a zawierającą właśnie wezwanie do wykupienia weksla (karta 142 akt sądowych). Pozwany w zarzutach ogólnie zakwestionował również kwotę, na którą opiewa weksel. Mając na uwadze, iż roszczenia dochodził indosatariusz, a zgodnie z art. 17 ustawy z dnia 28 kwietnia 1936 r. – Prawo wekslowe (t. jedn. Dz. U. z 2016 r., poz. 160) osoby, przeciw którym dochodzi się praw z wekslu, nie mogą wobec posiadacza zasłaniać się zarzutami, opartemi na swych stosunkach osobistych z wystawcą lub z posiadaczami poprzednimi, chyba że posiadacz, nabywając weksel, działał świadomie na szkodę dłużnika, obrona pozwanego musiała ulegać stosownym ograniczeniom. Gdyby w tym zakresie pozwany kreował dalej idące twierdzenia, które obarczałyby powoda nieprawidłowo wskazaną sumą wekslową, to w takiej sytuacji to na pozwanym spoczywał w tym zakresie ciężar dowodu, który powinien obejmować precyzyjne wskazanie na czym miałaby polegać taka działalność indosatariusza, a z drugiej – w jakim zakresie dochodzone roszczenie jest zawyżone. Tego rodzaju inicjatywy pozwany w ogólnie nie przejawiał, ograniczając się do ogólnych zarzutów, co do braku zrozumienia sposobu obliczenia sumy wekslowej, co w tej sytuacji żadną miarą nie mogło być uznane za wystarczające. Jeżeli zaś doszło do sytuacji, w której to kredytujący Bank – indosant, nieprawidłowo wypełnił weksel, a następnie dokonał indosu, pozwany zachowuje wszakże możliwość wystąpienia przeciwko temu Bankowi ze stosownym roszczeniem.

Powyższe okoliczności prowadza do wniosku, iż dochodzona przez powoda należność z weksla jest zasadna, a tym samym, iż zgłoszone roszczenie powinno zostać uwzględnione. W takiej sytuacji zgodnie z art. 386 § 1 k. p. c. Sąd Apelacyjny zmienił zaskarżony wyrok i orzekł co do istoty sprawy. Redakcja rozstrzygnięcia uwzględnia treść art. 496 k. p. c.. zgodnie z którym po przeprowadzeniu rozprawy sąd wydaje wyrok, w którym nakaz zapłaty w całości lub w części utrzymuje w mocy albo go uchyla i orzeka o żądaniu pozwu, bądź też postanowieniem uchyla nakaz zapłaty i pozew odrzuca lub postępowanie umarza. Na marginesie zwrócić należy uwagę, iż nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym, wydany został w dniu 29 kwietnia 2016 r. – a zatem w stanie prawnym, w którym w postępowaniu nakazowym stronie reprezentowanej przez zawodowego pełnomocnika należał się zwrot pełnych kosztów postępowania – i powyższy nakaz zapłaty ten stan prawny w pełni uwzględniał, stąd też brak było potrzeby dodatkowego zasądzenia na rzecz powodów dalszych kosztów zastępstwa.

O kosztach postępowania apelacyjnego orzeczono na podstawie art. 98 § 1 i 3 w zw. z art. 99 oraz art. 391 § 1 Kodeksu postępowania cywilnego. Na koszty te złożyły się koszty opłaty od apelacji (20 655 zł) oraz koszty zastępstwa procesowego ustalone na podstawie § 10 ust. 1 pkt 2 w zw. z § 2 pkt 7 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (t. jedn. Dz. U. z 2018 r., poz. 265) – w kwocie 8 100 zł.

Z tych przyczyn orzeczono jak w sentencji.

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Magdalena Męczkowska
Podmiot udostępniający informację: Sąd Apelacyjny w Warszawie
Osoba, która wytworzyła informację:  Sędzia Elżbieta Wiatrzyk – Wojciechowska,  Marzena Miąskiewicz ,  Grzegorz Tyliński
Data wytworzenia informacji: