Portal Orzeczeń Sądu Apelacyjnego w Warszawie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 28 października 2020 r.

Sąd Apelacyjny w Warszawie VII Wydział Gospodarczy i Własności Intelektualnej w składzie:

Przewodniczący: Sędzia SA Ewa Zalewska (spr.)

Sędziowie: SA Anna Rachocka

SA Dorota Wybraniec

po rozpoznaniu w dniu 28 października 2020 r. w Warszawie

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa (...) sp. z o.o. we W.

przeciwko (...) S.A. w W.

o zapłatę

na skutek apelacji powoda

od wyroku Sądu Okręgowego w Warszawie

z dnia 26 marca 2018 r., sygn. akt XX GC 516/15

1.  oddala apelację;

2.  zasądza od (...) sp. z o.o. we W. na rzecz (...) S.A. w W. kwotę 4.050 zł (cztery tysiące pięćdziesiąt złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu w postępowaniu apelacyjnym.

Sygn. akt VII AGa 2176/18

UZASADNIENIE

Powód (...) Sp. z o.o. we W. (dawniej (...) Sp. z o. o. we W.), pozwem wniesionym w dniu 11 czerwca 2015 r., wniósł o zasądzenie od pozwanego (...) S. A. w W. kwoty 100 000 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia wniesienia powództwa i kosztami procesu. Uzasadniając roszczenie objęte pozwem wskazał, że kwota dochodzona w niniejszym postępowaniu stanowi łączną wartość wynagrodzenia premiowego za IV kwartał 2014 r. oraz premii rocznej z 2014 r., do wypłaty których pozwany był zobowiązany na podstawie umowy agencyjnej.

Pozwany (...) S. A. w W. w odpowiedzi na pozew wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie kosztów procesu według norm przepisanych. Pozwany zaprzeczył zasadności żądania pozwu tak co do zasady jak i co do wysokości.

W pierwszej kolejności wskazał, że strony ustaliły zasady wynagradzania premiowego w Regulaminie, który miał obowiązywać wyłącznie w 2013 roku, a jakiekolwiek wypłaty premii na rzecz powoda za rok 2014 r. mogły mieć jedynie wyłącznie charakter uznaniowy i były wyrażone dobrą wolą pozwanego, bowiem dokument regulujący zasady wypłaty premii za rok 2014 r. nigdy nie został przez strony ostatecznie uzgodniony i podpisany. Tym samym, zdaniem pozwanego, już tylko z tej przyczyny żądanie wypłaty premii za rok 2014 r., z powołaniem się na postanowienia Regulaminu ustanowionego przez strony na 2013 rok, było całkowicie bezpodstawne.

Dodatkowo pozwany podniósł, że w trakcie wykonywania umowy agencyjnej przez powoda, pozwany uzyskał informację o tym, że powód jako agent ubezpieczeniowy, nie stosował się do standardów przyjętych przez strony w ramach łączącego ich stosunku prawnego, co mogło doprowadzić do rozwiązywania umów przez klientów pozwanego pozyskanych przez powoda oraz że powód jest powiązany z podmiotem, który nabywa wierzytelności z tytułu umów ubezpieczenia od klientów pozwanego lub jego byłych klientów tj. z Kancelarią (...) sp. o. o., a następnie występuje z powództwami przeciwko pozwanemu z tytułu tych umów. Pozwany zaznaczył, z powołaniem się na treść art. 760 k.c., art. 760 ¹ § 1 k.c, art. 354 i art. 355 k.c., że charakter zobowiązania agencyjnego wymaga od stron wysokiego stopnia wzajemnego zaufania, co przy wykonywaniu zobowiązania agencyjnego przekłada się na obowiązek dochowania lojalności, uczciwości i rzetelności. Skoro zatem powód nie wywiązywał się z podstawowego obowiązku zachowania lojalności oraz uczciwości wobec pozwanego, bowiem z jednej strony pozyskiwał klientów na rzecz pozwanego, za co otrzymywał prowizję, a jednocześnie z drugiej strony podmiot z nim powiązany nabywał wierzytelności od klientów pozwanego, a następnie występował wobec pozwanego z roszczeniami, to pozwany nie był w żadnym stopniu zobowiązany do wypłaty jakichkolwiek premii, które w dodatku miały charakter uznaniowy. Pozwany podkreślił, że w tych okolicznościach żądanie pozwu jest nie tylko nieuzasadnione, ale również sprzeczne z zasadami współżycia społecznego i dlatego nie powinno być uwzględnione na podstawie art. 5 k.c.

Odnosząc się do wysokości żądanej w pozwie kwoty pozwany wskazał, że strona powodowa, mimo ciążącym na niej obowiązku wynikającym z art. 6 k.c., nie udowodniła wysokości żądanej pozwem kwoty, gdyż nie dołączyła do pozwu jakiejkolwiek dokumentacji (raportów prowizyjnych, faktur), a jedynie ograniczyła się do stwierdzenia, że kwota żądana pozwem stanowi oszacowanie przez stronę powodową w oparciu o wysokość wcześniej wypłacanych prowizji, przy czym na tę okoliczność powód także nie przedłożył żadnych dowodów.

W kolejnych pismach strony podtrzymywały swoje stanowiska procesowe, uzupełniając je o dodatkowe twierdzenia, wnioski dowodowe i argumentację prawną.

Pismem z dnia 10 października 2017 r. (k. 344) powód, w związku z danymi zawartymi w dokumentach załączonych do akt przez stronę pozwaną w toku procesu, zmienił powództwo poprzez jego rozszerzenie, żądając zasądzenia kwoty 144.257,96 zł wraz z odsetkami oraz kosztami postępowania. Wskazał, że na ww. kwotę składa się żądanie wypłaty premii kwartalnej za 2014 r. w wysokości 57 639,48 zł oraz wypłaty premii rocznej za 2014 r. w wysokości 86 618,48 zł. Na rozprawie w dniu 11 października 2017 r. powód doprecyzował, że wnosi o zasądzenie odsetek ustawowych za opóźnienie.

Wyrokiem z dnia 26 marca 2018 r. Sąd Okręgowy w Warszawie:

1.  oddalił powództwo w całości;

2.  kosztami postępowania obciążył powoda;

3.  ostatecznie rozliczenie kosztów postępowania pozostawił referendarzowi sądowemu.

Powyższe orzeczenie zapadło po dokonaniu przez Sąd Okręgowy ustalenia następującego stanu faktycznego.

Pozwany (...) S. A. w W. (jako zleceniodawca), w dniu 28 czerwca 2013 r., zawarł z powodem (jako agentem) umowę agencyjną, na podstawie której agent upoważniony został do stałego wykonywania czynności pośrednictwa ubezpieczeniowego przy zawieraniu i wykonywaniu umów ubezpieczenia (§ 3 umowy).

Strony postanowiły, że czynności agencyjne, w ramach działalności agencyjnej prowadzonej przez powoda na rzecz pozwanego, mogą być wykonywane wyłącznie przez powoda osobiście oraz przez osoby wykonujące czynności agencyjne (§ 4 umowy).

W celu należytego wykonywania umowy, niezależnie od innych określonych w niej obowiązków, powód zobowiązany był m.in. do: należytego współdziałania z pozwanym, pracownikami oraz współpracownikami pozwanego, w tym udzielania wyjaśnień na żądanie tych podmiotów, w formie wymaganej przez pozwanego, w zakresie spraw związanych z wykonywaniem umowy; dbałości o ochronę dobrego imienia pozwanego poprzez rzetelne i profesjonalne reprezentowanie pozwanego, przy zachowaniu należytej dbałości o właściwą prezentację pozwanego, tj. zgodną z przepisami prawa, regulaminami, standardami, instrukcjami i wytycznymi pozwanego; podejmowania, w zakresie prowadzonych spraw, czynności niezbędnych do należytej ochrony interesów klientów, ubezpieczających, ubezpieczonych i innych uprawnionych z umowy ubezpieczenia oraz pozwanego; przekazywania podpisanych umów ubezpieczenia oraz oświadczeń, zawiadomień i innych dokumentów zawiązanych z zawarciem lub wykonywaniem umów ubezpieczenia do siedziby pozwanego w terminie nie dłuższym niż 3 dni robocze, od daty ich podpisania lub doręczenia agentowi (§ 5 ust. 2 pkt 8, 9, 10 umowy).

Strony uzgodniły, że z tytułu wykonywania obowiązków wynikających z umowy powodowi przysługuje wynagrodzenie. Wysokość i zasady wynagrodzenia określał załącznik do umowy (§ 10 ust.1 umowy). Regulaminy, standardy, instrukcje i wytyczne pozwanego miały być ogłaszane i doręczane powodowi w formie elektronicznej, za pośrednictwem poczty elektronicznej na adres udostępniony powodowi przez pozwanego (§ 14 ust.8 umowy).

W okresie obowiązywania umowy, powód nie mógł bez zgody pozwanego oferować innych umów ubezpieczenia oraz innych produktów i usług finansowych niż umowa ubezpieczenia lub produkty i usługi finansowe oferowane przez pozwanego i jego partnerów (§ 8 ust.1 pkt 2 umowy). W okresie obowiązywania umowy, jaki i 2 lata po jej rozwiązaniu lub wygaśnięciu, powód zobowiązany był do niepodejmowania jakichkolwiek działań w celu rozwiązania umów ubezpieczenia, w tym zawartych, obsługiwanych lub wykonywanych za jego pośrednictwem (§ 8 ust.2 umowy).

W dniu 28 czerwca 2013 r. strony zwarły również „umowę standardy dla wariantu I a Placówki Agencyjnej”, zmienioną aneksem z 15 kwietnia 2014 r. Z załącznika nr 3 do tej umowy oraz z załącznika do umowy agencyjnej, określających wytyczne dla agentów dotyczące standardów sprzedaży produktów ubezpieczeniowych wynikało m.in., że powód zobowiązany był prowadzić działalność w prawy, rzetelny i uczciwy sposób. Jednocześnie miał nie prowadzić działalności mającej wpływ na wykonanie obowiązków wobec pozwanego i jego klientów lub utrudniającej prowadzenie tych obowiązków.

Powód począwszy od kwartału następującego po kwartale, w którym podpisał regulamin wynagrodzenia premiowego, nabywał prawa do premii kwartalnej za dany kwartał, pod warunkiem osiągnięcia w tym kwartale poziomu sprzedaży w wysokości co najmniej 60 000 zł. Przy obliczaniu poziomu sprzedaży za dany kwartał uwzględniane były tylko te umowy ubezpieczenia, których zawarcie zostało potwierdzone przez pozwanego polisą. Stopień realizacji kryteriów niezbędnych do uzyskania prawa do premii kwartalnej był ustalany według stanu na ostatni dzień każdego kwartału, tj. 31 marca, 30 czerwca, 30 września, 31 grudnia. Premia kwartalna była wypłacalna jednorazowo na rachunek powoda, po doręczeniu rachunku bądź faktury ( § 3 ust. 1,2,4,6 Regulaminu wynagrodzenia premiowego agenta ubezpieczeniowego w sieci placówek agencyjnych z tytułu umów ubezpieczenia zawieranych na rzecz (...) S. A. na rok 2013).

Aneksem z 15 kwietnia 2014 r., strony zmieniły postanowienia umowy agencyjnej ustalając m.in., że w uzasadnionych przypadkach, na podstawie decyzji, pozwany może wstrzymać wypłatę prowizji do wyjaśnienia lub zmiany zasady wypłaty wynagrodzenia, w tym z up – front na inkaso. Strony ustaliły, że każda z nich może rozwiązać umowę z zachowaniem 3 - miesięcznego okresu wypowiedzenia, za wypowiedzeniem złożonym w formie pisemnej pod rygorem nieważności, ze skutkiem na koniec miesiąca kalendarzowego ( § 10 ust. 4, § 13 ust.3 aneksu).

Pismem z 9 grudnia 2014 r., pozwany złożył powodowi oświadczenie o wypowiedzeniu umowy agencyjnej z zachowaniem okresu wypowiedzenia wynikającego z umowy.

Następnie pismem z 27 lutego 2015 r., pozwany poinformował powoda o wstrzymaniu z tym dniem wypłaty premii kwartalnej naliczanej zgodnie z regulaminem wynagrodzenia premiowego agenta ubezpieczeniowego w sieci placówek agencyjnych z tytułu umów ubezpieczenia zawieranych na rzecz (...) S.A. na rok 2014, za czwarty kwartał 2014 r., na 2 lata. Jednocześnie wskazał, że jest to uzasadnione wątpliwościami dotyczącymi możliwości utrzymania w mocy umów ubezpieczenia zawartych od dnia 1 października do dnia 31 grudnia 2014 r., stanowiącymi podstawę do naliczenia premii.

Powód wezwał pozwanego do podania wysokości premii kwartalnej za IV kwartał 2014 r. oraz rocznej za 2014 r. i jej wypłaty w terminie 7 dni od dnia otrzymania wezwania.

P. P. (1) będący jedynym wspólnikiem powodowej spółki, od lipca 2013 r. do stycznia 2015 r., był jednym ze (...) Sp. z o. o. we W.. Od listopada 2014 r., spółka funkcjonowała pod firmą Kancelaria (...) Sp. z o. o. Do listopada 2014 r., P. P. (1) był również jednym z członków zarządu tej spółki. Spółka zajmowała się m.in.: kupnem wierzytelności, które przysługiwały ubezpieczonym w stosunku do ubezpieczyciela pozwanego

Powyższy stan faktyczny Sąd Okręgowy ustalił na podstawie dokumentów załączonych do pozwu, odpowiedzi na pozew oraz dalszych pism procesowych, a także oświadczeń stron o faktach, które strona przeciwna przyznała, bądź co do których nie wypowiedziała się (art. 229, 230 k.p.c.). Sąd Okręgowy uznał fakty wynikające z niekwestionowanych kserokopii dokumentów za przyznane przez stronę pozwaną na podstawie art. 230 k.p.c. i uwzględnił je ustalając stan faktyczny sprawy, wskazując, iż stanowisko takie zajął również Sąd Apelacyjny w Rzeszowie w wyroku z dnia 11 kwietnia 2013 r. (sygn. akt I ACa 31/13, Lex nr 1313413) stwierdzając, że dopuszczalna jest sytuacja, w której strona przedkłada odbitkę ksero zamiast właściwego dokumentu, jeżeli strona przeciwna nie kwestionuje tej kserokopii i nie wnosi o dostarczenie dokumentu oryginalnego. W tej sytuacji sąd może odstąpić od obowiązku zażądania oryginału dokumentu, jeżeli przyjmie, że nastąpiło w ten sposób przyznanie przez stronę przeciwną faktów objętych tą kserokopią (art. 229 k.p.c.), bądź też ich przemilczenie przez stronę przeciwną (art. 230 k.p.c.), co uprawnia sąd do przyjęcia tych faktów za prawdziwe bez dowodu. Sąd Okręgowy zauważył, iż strony nie kwestionowały autentyczności i prawdziwości przedłożonych w sprawie dokumentów.

Sąd Okręgowy odniósł do zeznań przesłuchanych w sprawie świadków wskazując na to co wynikało z ich zeznań. I tak kolejno stwierdził, co następuje.

Świadek W. S. (k.346), potwierdził, że był (...) spółki Kancelarii (...). Nie posiadał wiedzy o sprawie. Sąd Okręgowy uznał zeznania świadka za wiarygodne.

Świadek A. P. (matka prezesa zarządu powodowej spółki), zeznała, że współpracowała ze spółką Kancelarią (...) trzy lata, spółka zajmowała się odzyskiwaniem pieniędzy od ubezpieczycieli. Spółka zatrudniała dwie osoby do pozyskiwania klientów. Sąd Okręgowy dał wiarę zeznaniom świadka.

Świadek A. S. (k.346v) zeznał, że był w 2016 r. (...) spółki Kancelarii (...). Od kwietnia/maja jest (...) spółki Kancelaria (...). P. P. (1) zna od 2010/2011 r., utrzymują relacje towarzyskie i zawodowe.

Zeznania świadka Ł. H. (k.311) Sąd Okręgowy uznał za wiarygodne jednak nie wnoszące nic istotnego dla rozstrzygnięcia sprawy.

Świadek M. S. (k. 309), potwierdziła, że prowadziła z powodem korespondencję e – mailową, z której wydruki znajdują się w aktach sprawy na k. 72 – 125. Wskazała, że odmowa wypłaty premii następowała tylko z powodu upadłości polis (odstąpienia klientów od umów). Regulaminy były co roku inne. Podała, że premia dla powoda została wyliczona, jednak wstrzymano jej wypłatę. Sąd Okręgowy dał wiarę tym zeznaniom.

Świadek J. P. (k.403) zeznał, że podstawą wypłaty premii rocznej i kwartalnej był regulamin. Regulaminy były ustalane na poszczególne lata. Sąd Okręgowy dał wiarę tym zeznaniom.

Sąd Okręgowy odmówił częściowo wiarygodności zeznaniom P. P. (1) słuchanego w sprawie w charakterze strony powodowej, który wskazał na to, że był właścicielem spółki Kancelarii (...), znał N. S., pełnomocnika procesowego wytaczającego powództwa przeciwko pozwanemu, spółkę sprzedał w lutym 2017 r. Nie pamiętał jednak w jakiej wysokości dostał premię w 2013 r. (od kilku do kilkunastu tysięcy), a jego zdaniem zawarł trzy razy więcej umów na rzecz pozwanego, niż wynika to z zestawienia na k. 402. Z kolei, jego mama A. P., utworzyła spółkę Kancelaria (...), ponieważ sama była poszkodowana przez A.. Uprawiał sport z F. K., pełnomocnikiem spółki Kancelaria (...), który wytaczał powództwa przeciwko pozwanemu. Powyższe spółki oraz powodowa spółka, posiadały siedzibę pod jednym adresem. W ocenie Sądu Okręgowego zeznania strony były niespójne, wewnętrznie sprzeczne (twierdził, że w IV kwartale zawarł 3 x więcej umów niż w III, bowiem klienci byli bardziej zamożni), a strona posiadała luki w pamięci odnośnie faktów istotnych w sprawie.

Mając powyższe na uwadze Sąd Okręgowy poczynił następujące rozważania.

W ocenie Sądu Okręgowego bezspornym w sprawie był fakt, że strony łączyła umowa agencyjna zawarta w trybie art. 758 § 1 k.c. z którą wiąże się kwestia obowiązku lojalności między stronami umowy wyrażona w art. 760 k.c.

Na wstępie Sąd Okręgowy podkreślił, iż w przedmiotowej sprawie powód domagał się zapłaty od pozwanego należności z tytułu premii kwartalnej oraz rocznej za rok 2014, podnosząc że spełnił przesłanki warunkujące ich wypłatę, określone w regulaminie wynagrodzenia premiowego agenta na rok 2013, a z kolei pozwany kwestionował żądanie powoda, wskazując na jego nielojalność przy wykonywaniu umowy agencyjnej oraz podnosząc, że przyznanie premii za rok 2014 miało charakter uznaniowy, bowiem strony nie podpisały regulaminu wynagrodzenia premiowego za rok 2014.

Sąd Okręgowy uznał, iż zgodzić się należało, ze stanowiskiem pozwanego, iż powód przy realizacji umowy nie zachował lojalności wobec pozwanego, wskazując, iż lojalność agenta należy rozumieć jako powinność współdziałania przy wykonywaniu zobowiązania w sposób odpowiadający jego celowi społeczno-gospodarczemu, zasadom współżycia społecznego, ustalonym zwyczajom, a z postanowień łączącej strony umowy agencyjnej wynikało, że powód w zakresie spraw związanych z wykonaniem umowy zobowiązany był do dbałości o ochronę dobrego imienia pozwanego poprzez rzetelne i profesjonalne reprezentowanie pozwanego. Jednocześnie z załącznika do umowy wynikał obowiązek powoda prowadzenia działalności w sposób prawy, rzetelny i uczciwy. Zgromadzony w sprawie materiał dowodowy, a w szczególności zeznania świadków wykazały, w ocenie Sądu Okręgowego, że powód był wspólnikiem i członkiem zarządu spółek Kancelaria (...) oraz Kancelaria (...), których przedmiotem działalności było nabywanie wierzytelności z tytułu umów ubezpieczenia od klientów pozwanego lub jego byłych klientów a następnie wytaczanie powództw przeciwko pozwanemu z tytułu tych umów. Powód nie wywiązał się zatem zdaniem Sadu I instancji z podstawowego obowiązku zachowania lojalności oraz uczciwości wobec pozwanego, bowiem z jednej strony na podstawie zawartej z pozwanym umowy agencyjnej, pozyskiwał na jego rzecz klientów i z tego tytułu otrzymywał stosowną prowizję, a jednocześnie pomioty z nim powiązane nabywały wierzytelności od klientów pozwanego i występowały wobec pozwanego z roszczeniami.

Ponadto, w ocenie Sądu Okręgowego, powód nie wykazał spełnienia przesłanek warunkujących wypłatę wynagrodzenia premii kwartalnej, ani rocznej, mimo, iż ciężar dowodu w tym zakresie stosownie do treści art. 6 k.c. spoczywał na nim, jako wywodzącym z tych okoliczności skutki prawne. Sąd Okręgowy wskazał, że powód w powyższym zakresie ograniczył się jedynie do stwierdzenia, iż zaistniały przesłanki wypłaty premii, powołując się na postanowienia regulaminu z 2013 r., nie przedstawiając jednak żadnych dowodów, na okoliczność obowiązywania tego regulaminu w 2014 r., a wobec stanowiska pozwanego, który podnosił, że regulamin wynagrodzenia premii na rok 2013, miał zastosowanie jedynie do premii wypłacanych w roku 2013 r. oraz wobec zeznań świadków M. S. oraz J. P., którzy twierdzili, że regulaminy wynagrodzeń premii, ulegały zmianie co roku, nie było uzasadnione w ocenie Sądu Okręgowego przyjęcie, że podstawę do wypłaty powodowi premii kwartalnej i rocznej za 2014 r., stanowił regulamin wynagrodzenia premiowego na rok 2013 r. Jednocześnie Sąd Okręgowy uznał, iż powód nie udowodnił, że strony podpisały regulamin wynagrodzenia premii na rok 2014, a brak takiego dokumentu, potwierdzał słuszność stanowiska strony pozwanej, iż wypłata powodowi premii za rok 2014 r., miała charakter wyłącznie uznaniowy i była wyrażona jedynie dobrą wola pozwanego, bowiem dokument regulujący zasady wypłat premii za rok 2014, nie został przez strony, ani uzgodniony, ani podpisany.

Sąd Okręgowy uznał, iż wbrew twierdzeniom powoda, pozwany uprawniony był do wstrzymania wypłaty premii, a uprawnienie to wynikało z § 10 ust. 4 aneksu z 15 kwietnia 2014 r., do umowy agencyjnej, w którym strony postanowiły, że w uzasadnionych przypadkach, na podstawie decyzji, pozwany może wstrzymać wypłatę prowizji do wyjaśnienia lub zmiany zasady wypłaty wynagrodzenia.

W ocenie Sądu Okręgowego powód nie podjął również właściwej inicjatywy dowodowej w celu wykazania wysokości roszczenia, a w toku procesu przyznał, że nie był w stanie wyliczyć wysokości premii, bowiem dane niezbędne do jej wyliczenia były w posiadaniu pozwanego. Z kolei pozwany wprawdzie przedstawił część danych na zobowiązanie Sądu, zgodnie z wnioskiem dowodowym powoda (wyliczenia na k. 257, załączone do pisma z dnia 6.10.2017 r.), jednakże, w ocenie Sądu Okręgowego, w żaden sposób nie pozwalają one na zweryfikowanie wysokości żądania pozwu, a powód reprezentowany w sprawie przez profesjonalnego pełnomocnika, nie zawnioskował o przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego sądowego na powyższą okoliczność, który to dowód, w ocenie Sądu Okręgowego, był niezbędny do ustalenia wysokości roszczenia powoda.

W tym stanie rzeczy powództwo zostało oddalone w całości.

O kosztach procesu orzeczono, na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c., przy czym ostateczne rozliczenie kosztów postępowania pozostawiono referendarzowi na podstawie art. 108 § 1 k.p.c.

Apelację od powyższego rozstrzygnięcia złożył powód zaskarżając je w całości oraz zarzucając mu naruszenie przepisów postępowania mających wpływ treść skarżonego rozstrzygnięcia, tj.:

1. art. 233 § 1 k.p.c. poprzez dokonanie przez Sąd oceny przeprowadzonych dowodów w sposób dowolny, a nie swobodny, bez wszechstronnego rozważenia całości zebranego w sprawie materiału dowodowego oraz w sposób sprzeczny z doświadczeniem życiowym i zasadami logiki, co w konsekwencji doprowadziło do:

a. ustalenia, że strona powodowa nie stosowała się do standardów przyjętych przez strony w ramach łączącego ich stosunku prawnego w wyniku błędnego utożsamienia strony powodowej z osobą P. P. (1) oraz przypisania zachowań P. P. (1) stronie powodowej, co doprowadziło do błędnego stwierdzenia, że strona powodowa nie była lojalna wobec strony pozwanej i w związku z tym uzasadnionym było wstrzymanie i odmowa wypłaty premii kwartalnej za IV kwartał 2014 r. oraz premii rocznej za rok 2014;

b. ustalenia, że strona powodowa była wspólnikiem i członkiem spółek Kancelaria (...) oraz Kancelaria (...) w sytuacji, gdy ze znajdujących się w akiach sprawy wydruków z KRS nie wynika takowe powiązanie;

c. uznania za wiarygodny i potwierdzający stanowisko strony pozwanej wydruk „Zestawienie spraw sądowych”, załączony do pisma strony pozwanej z dnia 10 marca 2017 r. w sytuacji, gdy zawarte w nim dane nie pozwalają na identyfikację i weryfikację oznaczonych w nim spraw, a zwłaszcza na przypisanie ich do konkretnych klientów pozyskanych przez stronę powodową dla strony pozwanej;

d. ustalenia, że zasady przyznania premii rocznej za rok 2014 oraz premii kwartalnej za IV kwartał 2014 r. miały wyłącznie charakter uznaniowy, w sytuacji, kiedy z materiału dowodowego, a zwłaszcza treści łączącej strony umowy, w sposób oczywisty wynika, że podstawę wyliczenia i wypłaty rzeczonych premii stanowił „Regulamin wynagrodzenia premiowego Agenta Ubezpieczeniowego w Sieci P. Agencyjnych”;

e. pominięcia okoliczności, że wypłata przedmiotowych premii została „wstrzymana” przez stronę pozwaną, co wskazuje w sposób jednoznaczny zarówno na zaistnienie prawa strony powodowej do ich otrzymania, jak i na wyliczenie przez stronę pozwaną ich wysokości w oparciu wskaźniki oznaczone w obowiązujący wówczas regulamin z 2013 r.;

f. wybiórczej oceny zeznań świadka M. S. i pominięcia jej zeznań w zakresie, w którym wskazuje ona na warunki kwalifikacji agentów do otrzymania przedmiotowych premii, zasady ich wyliczania oraz wypłat, a także na możliwość stosowania w roku 2014 regulaminu premiowania z roku 2013, co doprowadziło do błędnego ustalenia, że w roku 2014 przedmiotowe premie miały charakter wyłącz3nie uznaniowy;

g. odmowy wiarygodności części zeznań P. P. (1) pomimo, że jego zeznania są spójne oraz logiczne i nie pozostają w sprzeczności z zebranym w sprawie materiałem dowodowym, bez uzasadnienia przyjęcia takiej oceny;

h. uznania, że strona powodowa nie wykazała wysokości dochodzonego roszczenia pomimo, że zostało one dokładnie wyliczone na podstawie danych złożonych do akt sprawy przez stronę pozwaną.

2. art. 230 k.p.c. poprzez jego niezastosowanie i stwierdzenie, że strona powodowa nie wykazała wysokości dochodzonego roszczenia, pomimo, że została ona w sposób szczegółowy wyliczona w oparciu o wskaźniki podane przez stronę pozwaną, a strona pozwana nie zakwestionowała prawidłowości tych wyliczeń, a co za tym idzie wysokości wstrzymanych premii.

Podnosząc powyższe zarzuty skarżący wniósł o:

1. zmianę zaskarżonego wyroku i zasądzenie od strony pozwanej na swoją rzecz kwoty 144.226,35 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia wytoczenia powództwa do dnia zapłaty;

2. zasądzenie od strony pozwanej na swoją rzecz kosztów postępowania w I instancji według norm przepisanych, w tym kosztów zastępstwa procesowego w kwocie 3.600 zł oraz 17 zł tytułem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa;

3. zasądzenie od strony pozwanej na swoją rzecz kosztów postępowania apelacyjnego według norm przepisanych.

W odpowiedzi na apelację pozwany wniósł o:

1. jej oddalenie w całości oraz

2. zasądzenie od powoda na jego rzecz kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego wg norm przepisanych.

Sąd Apelacyjny ustalił i zważył, co następuje:

Apelacja nie zasługiwała na uwzględnienie.

Sąd Apelacyjny podziela ustalenia Sądu Okręgowego zawarte w części tzw. ustaleniowej uzasadnienia zaskarżonego wyroku (str. 2-5 , k. 424-427) i uznaje je za własne, co oznacza, że nie ma potrzeby ich w tym miejscu powtarzać (por. wyroki Sądu Najwyższego z 27.03.2012 r., III UK 75/11, z 14.05.2010 r., II CSK 545/09, z 27.04.2010 r., II PK 312/09, z 20.01.2010 r., II PK 178/09, z 08.10.1998 r., II CKN 923/97, OSNC 1999 r. Nr 3, poz. 60).

W zakresie relewantnym dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy, wskazać należy, iż bezopornym w niej było, że pozwany (...) S. A. w W. (jako zleceniodawca), w dniu 28 czerwca 2013 r., zawarł ze stroną powodową (...) sp. z o. o. we W. – poprzednio Lex (...) sp. z o o. (jako agentem) umowę agencyjną, na podstawie której, agent upoważniony został do stałego wykonywania czynności pośrednictwa ubezpieczeniowego przy zawieraniu i wykonywaniu umów ubezpieczenia (§ 3 umowy) , w zamian za wynagrodzenie, którego wysokość i zasady ustalania określał załącznik do umowy (§ 10 ust.1 umowy) (k. 32- 47) . Powyższa umowa zmieniona została następnie aneksem z dnia 15 kwietnia 2014 r. (k. 150- 160), niezależnie od tego, iż w dniu 28 czerwca 2013 r. strony podpisały także Regulamin regulujący wynagrodzenie premiowe Agenta Ubezpieczeniowego w Sieci P. Agencji z tytułu umów ubezpieczenia zawieranych na rzecz (...) S.A. na rok 2013, na podstawie którego powodowa spółka, począwszy od kwartału następującego po kwartale, w którym ją podpisała, nabywała prawa do premii kwartalnej za dany kwartał oraz rocznej pod warunkiem spełnienia warunków w nim określonych (k. 51- 57).

Sporna w rozpoznawanej sprawie była natomiast kwestia zasadności odmowy wypłaty powodowej spółce przez pozwanego, premii kwartalnej za czwarty kwartał 2014 r. oraz za rok 2014.

W ocenie Sądu Apelacyjnego, na podstawie powyższych dokumentów oraz całokształtu pozostałego materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie, trafnie, bez przekroczenia zasady swobodnej oceny dowodów, Sąd Okręgowy ustalił i zważył, że brak było podstaw do uznania, iż skarżący udowodnił istnienie po stronie pozwanej zarówno obowiązku wypłaty na jego rzecz premii kwartalnej za czwarty kwartał 2014 r. oraz za rok 2014., jak i jej wysokości.

Zauważenia bowiem wymaga, iż o ile łącząca strony umowa z dnia 28 czerwca 2013 r. nie przewidywała regulacji dotyczących wypłaty wynagrodzenia premiowego, odnosząc się wyłącznie do wynagrodzenia w postaci regularnej prowizji (§ 10 ust. 1 i ust. 3- k. 43), to już w ust. 5 dodanym do § 10 aneksu z dnia 15 kwietnia 2014 r. zmieniającego tę umowę, wprost wskazano, iż „Towarzystwo zastrzega sobie prawo do przyznania Agentowi Ubezpieczeniowemu dodatkowych premii i zaliczek (…)”. Powyższe oznacza, iż zarówno na mocy umowy z dnia 28 czerwca 2013 r., jak i na mocy zmieniającego ją aneksu z dnia 15 kwietnia 2014 r. pozwanego obciążał bezwzględny obowiązek wypłacania powodowi wyłącznie wynagrodzenia głównego w postaci stosownych stawek prowizji, których wysokość i zasady ustalania określały załączniki do umowy (§ 10 ust. 1 i ust. 3 aneksu z dnia 15 kwietnia 2014 r.), a nie wynagrodzeń w postaci premii. Przy czym, w aneksie z dnia 15 kwietnia 2014 r. wprost wskazano, iż wypłacanie dodatkowych premii powodowi było prawem, a nie obowiązkiem pozwanego. Odnośnie roku 2013 r. zauważenia jednak wymaga, że mimo, iż umowa z dnia 28 czerwca 2013 r. nie przewidywała regulacji dotyczących wypłaty wynagrodzenia premiowego, to wynagrodzenie takie za 2013 należało się powodowi na mocy Regulaminu regulującego wynagrodzenie premiowe Agenta Ubezpieczeniowego w Sieci P. Agencji z tytułu umów ubezpieczenia zawieranych na rzecz (...) S.A. na rok 2013, będącego swoistą dodatkową umową zawartą między stronami. Niewykazane natomiast pozostaje istnienie takiego zobowiązania między stronami w odniesieniu do 2014 r., w szczególności, iż do materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie nie został dołączony przez żadną ze stron postępowania Regulamin regulujący wynagrodzenie premiowe Agenta Ubezpieczeniowego w Sieci P. Agencji z tytułu umów ubezpieczenia zawieranych na rzecz (...) S.A. - na rok 2014, z którego wynikałby tożsamy obowiązek po stronie pozwanej wypłaty wynagrodzenia premiowego, co w poprzednim roku.

Powyższe okoliczności, łącznie z w/w zapisem ust. 5 dodanego do § 10 aneksu z dnia 15 kwietnia 2014 r., nakazują uznać, iż powód nie udowodnił, że pozwany był w jakikolwiek sposób zobowiązany wobec niego do wypłaty po 2013 r. kolejnych premii kwartalnych oraz rocznych, a jeżeli to robił, to nieznana jest Sądowi w istocie zarówno podstawa takiej decyzji, jak i podstawa wyliczenia ich wysokości, w szczególności, iż Regulamin podpisany przez strony w dniu 28 czerwca 2013 r. dotyczył wyłącznie 2013 r. Brak jest przy tym podstaw do przyjęcia, iż strony przedłużyły zgodnie obowiązywanie Regulaminu z 2013 r. na kolejne lata.

Ponadto, mimo, iż Sąd Apelacyjny odnotował, że w pismach z dnia 27 lutego 2015 r. (k. 59) oraz z dnia 15 kwietnia 2015 r. (k. 62) pozwany wskazał na wstrzymanie premii kwartalnej naliczonej zgodnie z Regulaminem wynagradzania premiowego Agenta Ubezpieczeniowego w Sieci Placówek Agencyjnych z tytułu umów ubezpieczenia zawieranych na rzecz (...) S.A. na rok 2014 oraz premii rocznej za odpowiednio 2014 r. wyłącznie z powodu upadłości umów polis zawartych przez powoda, to jednak nadal brak jest wiarygodnego materiału dowodowego na podstawie, którego można by ustalić istnienie źródła obowiązku po stronie pozwanej do wypłaty przedmiotowych premii. Strona pozwana w ww. piśmie z dnia 27 lutego 2015 r. wskazała co prawda, iż co do premii kwartalnej, miałby nim być w/w Regulamin na rok 2014, jednak brak jest podstaw do stwierdzenia tego, czy wskazany Regulamin wiązał strony niniejszego postępowania tj. czy został on przez nie podpisany, tak jak Regulamin na 2013 r., czy też, czy został on, zgodnie z § 14 ust. 7 aneksu (k. 157) ogłoszony, albo doręczony agentowi w formie elektronicznej, czy też pisemnej. Zaznaczenia przy tym wymaga, iż mimo, że Sąd Apelacyjny jest świadomy, iż w w/w pismach pozwany wprost wskazał, iż dokonał już naliczenia przedmiotowych premii wg ustalonych przez niego zasad, nawet jeżeli nie były one przedmiotem uzgodnień między stronami, a następnie dokonał wyłącznie wstrzymania ich wypłaty ze względów w nich wskazanych, to jednak ponownie należy podkreślić, iż z materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie nie sposób wywieźć, że ich wypłata za rok 2014 r. zależała wyłącznie od jednostronnej decyzji pozwanego ograniczonej wyłącznie pewnymi wymogami wskazanymi w Regulaminie, czy też, czy ich spełnienie (tych wymogów) obligowało go bezwzględnie do wypłaty premii. W pierwszym przypadku bowiem, nawet jeżeli powód spełniłby wymogi wskazane w Regulaminie, to pozwany i tak miałby prawo do odmowy wypłaty stosownego wynagrodzenia premiowego, przy czym prawo do premiowego wynagrodzenia nabywane byłoby przez stronę powodową przez sam fakt jej wypłaty (tak jak w I, II i III kwartale 2014 r.), a w drugim spełnienie przedmiotowych wymogów obligowałoby pozwanego do jego wypłaty. Okoliczności tej nie sposób ustalić tym bardziej, iż Sąd nie dysponuje jakąkolwiek postacią Regulaminu na 2014 r., przy braku podstaw, wbrew twierdzeniu skarżącego, do stosowania do 2014 r. Regulaminu na 2013 r. W żadnej regulacji zawartych między stronami umów nie przewidziano bowiem automatyzmu w stosowaniu regulaminu z poprzedniego roku w kolejnym, w przypadku braku dojścia do podpisania przez strony kolejnego Regulaminu. Niezależnie od powyższego, brak Regulaminu na 2014 r. uniemożliwiał w konsekwencji również obliczenie kwoty premii na 2014 r.

Dowodem na powyższe okoliczności nie mogą być zeznania świadka M. S. złożone na terminie rozprawy w dniu 07.06.2017 r., bowiem mimo, iż obecnie zajmuje się ona w przedsiębiorstwie pozwanego obliczaniem przedmiotowych premii, to jednak nie zajmowała się tą czynnością w okresie relewantnym dla rozstrzygnięcia sprawy (k. 323- 00:20:40.502 transkrypcji protokołu z dnia 07.06.2017 r.), a w kwestii tego czy w 2014 r. obowiązywał między stronami regulamin z 2013 r. jej zeznania pozostawały wewnętrznie sprzeczne oraz obwarowane były dużą dozą niepewności- świadek wskazała m.in.- „jeśli jest nowy rok, to na każdy rok są te regulami…., regulaminy zmieniane” (k. 320- 00:11:07.898), „więc ja zakładam, że powinien być w tym 2014 roku, natomiast, jeśli rozliczamy 2013 rok, to patrzymy na regulamin z 2013 roku, tak, bo on się odnosi do produkcji za ten 2013 rok” (k. 320- 00:19:03.411), „znaczy jest taka, jest taka możliwość, natomiast nie wiem, jak było w konkretnym, tak, bo tego akurat tego nie sprawdziłam, czasami jest tak, że regulamin na kolejny rok agenci dostają, na przykład w marcu, tak, a kwartał kończy za chwilę, takie mam, na przykład datowania na, na, na regulamin na, co jest naprawdę różnie, natomiast często jest tak, że ten reg…., regulamin w ogóle nie zmienia, ale tylko zmienia się, po prostu data, że na ten rok, a nie na, na konkretny, tak, nie na poprzedni” (k. 320- 00:19:48.019).

Równie dużą dozą niepewności w tym zakresie obwarowane były zeznania świadka Ł. H. będącego w pozwanej spółce menadżerem do spraw komunikacji inwestycyjnych, który na pytanie przewodniczącego „czy wie pan, czy był regulamin za 2014 dotyczący między innymi przyznawania premii?”(k. 333- 00:48:38.895), odpowiedział- „przypuszczam, że był, ale 100 procentowej pewności nie posiadam…wiem, że dzisiaj są takie regulaminy i były w latach poprzednich, natomiast nie pamiętam, czy na pewno w 2014 było… zakładam, że tak” (k. 333, 333 verte- 00: 48:46.815, 00:48:50:845).

Poza tym, nawet gdyby taki Regulamin na rok 2014 r. był opracowany i funkcjonował u pozwanego, to dalej brak jest dowodu na to, że wiązał on także strony niniejszego procesu i by wypłata na jego podstawie premii na rzecz strony powodowej była obligatoryjna, a nie uznaniowa, a jeśli nawet była obowiązkowa, to nie wiadomo, na jakich zasadach miałaby zostać wypłacona.

Nie zasługiwał także na uwzględnienie zarzut dotyczący nieuzasadnionej zdaniem skarżącego odmowy przez Sąd I instancji w pełni wiarygodności części zeznań P. P. (1). Wbrew bowiem twierdzeniom skarżącego części jego zeznań nie jest w całości ani spójna, ani logiczna. Niektóre zeznania są mało kategoryczne, wymijające a nawet po prostu nieszczere np. zeznanie o treści „Jeżeli chodzi o kancelarię (...) nie, nie miałem w ogóle do czynienia z kancelarią (...) do czasu tak naprawdę 2017 r. Jeżeli chodzi od czasu, kiedy zajmuję się całkowicie działaniem związanym z rynkiem gdzieś tam ubezpieczeniowym i tak dalej i tak dalej nie miałem nic z nią wspólnego”(vide transkrypcja zeznań przedstawiciela strony k. 420 verte). Tymczasem z informacji dostępnych w Rejestrze Przedsiębiorców prowadzonym przez Krajowy Rejestr Sądowy (vide Informacja odpowiadająca odpisowi pełnemu rejestru przedsiębiorców Numer KRS: (...) ) wynika jednoznacznie, że P. P. (1) od początku istnienia tej spółki tj. od 2006 r, działającej wcześniej także pod innymi firmami, do 27 stycznia 2015 r. figurował w KRS jako jej wspólnik oraz od początku istnienia tej spółki do dnia 24 lipca 2013 r. figurował jako Prezes Zarządu, a następnie do 28 listopada 2014 r. jako Członek Zarządu (nawiasem mówiąc składając zeznania w 2018 r. był i jest obecnie jedynym wspólnikiem i jedynym członkiem zarządu tej spółki). Już tylko w świetle powyższego trudno jest zgodzić się ze skarżącym, że Sąd Okręgowy błędnie uznał, że część zeznań P. P. (1) była niewiarygodna.

W powyższym zakresie nie zasługują zatem na uwzględnienie podniesione przez skarżącą zarzuty naruszenia art. 233 k.p.c. oraz art. 230 k.p.c.

W pierwszej kolejności należy bowiem wskazać, iż wbrew twierdzeniu skarżącej, z treści łączącej strony umowy z dnia 28 czerwca 2013 r. oraz aneksu do niej, nie wynika uprawnienie powoda do otrzymania premii, a z kolei, mimo, iż z pozostałego materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie wynika, że podstawę wyliczenia rzeczonych premii stanowił „Regulamin wynagrodzenia premiowego Agenta Ubezpieczeniowego w (...)”, to jednak nie wiadomo, który to konkretnie regulamin, na który rok, czy strony niniejszego postępowania były nim związane w sensie prawnym, czy też, czy był to Regulamin dla wszystkich agentów, wobec jego braku w aktach sprawy.

W dalszej kolejności należy wskazać, iż sam fakt wyliczenia przez stronę pozwaną premii oraz „wstrzymanie” jej wypłaty nie powodował zaistnienia automatycznie po stronie powodowej prawa do jej otrzymania, przy czym twierdzenia strony powodowej w tym zakresie pozostają w wewnętrznej sprzeczności, bowiem z jednej strony powołuje się ona na w/w pisma z dnia 27 lutego 2015 r. (k. 59) oraz dnia 15 kwietnia 2015 r. (k. 62), w których pozwany wskazał na wstrzymanie premii kwartalnej naliczonej zgodnie z Regulaminem wynagradzania premiowego Agenta Ubezpieczeniowego w (...) z tytułu umów ubezpieczenia zawieranych na rzecz (...) S.A. na rok 2014, a z kolei sama twierdzi, iż ich wysokości obliczona została w oparciu wskaźniki oznaczone w obowiązującym wówczas regulaminie z 2013 r.

Następnie, bez wpływu na rozstrzygnięcie sprawy pozostawał zarzut odnoszący się do oceny zeznań świadka M. S., bowiem ustalenie w toku postępowania samych warunków kwalifikacji agentów do otrzymania przedmiotowych premii, zasad ich wyliczania oraz wypłat nie determinowało istnienia po stronie pozwanej obowiązku ich wypłacania, a odnośnie możliwości stosowania w roku 2014 Regulaminu premiowania z roku 2013, jak już zostało to w/w, jej zeznania pozostawały wewnętrznie sprzeczne oraz obwarowane były dużą dozą niepewności. Z kolei zeznania P. P. (1) nie wniosły w tym zakresie niczego nowego do ustaleń stanu faktycznego w sprawie, bowiem miał on trudności w sprecyzowaniu nawet tego, czy strona powodowa otrzymała premię za rok 2013, czy też za rok 2014, w jakiej kwocie oraz w którym roku powodowa spółka nie otrzymał premii za IV kwartał (k. 418- 419).

Odnosząc się zaś do kwestii wyliczenia przez stronę powodową wysokości dochodzonego roszczenia, to należy zauważyć, iż nawet jeżeli zostało ono dokonane poprawnie na podstawie jakiegoś Regulaminu, to nadal nie wiadomo ani, jaki Regulamin winien mieć zastosowanie w rozpoznawanej sprawie ani, czy strony niniejszego postępowania były nim związane.

Wobec powyższych ustaleń, bez większego znaczenia dla rozstrzygnięcia w niniejszej sprawie pozostawała ocena kwestii lojalności strony powodowej, jako agenta w świadczeniu usług na rzecz strony pozwanej w rozumieniu art. 760 k.c., w związku z pozostawaniem przez jej jedynego członka zarządu i jednego wspólnika w przedmiotowym okresie wspólnikiem oraz członkiem zarządu Kancelarii (...) Sp. z o. o. we W., która miała zajmować się m.in.: kupnem wierzytelności, które przysługiwały ubezpieczonym w stosunku do pozwanego Towarzystwa (...), w związku z czym Sąd Apelacyjny zaniechał wyczerpującego odniesienia się do sformułowanych przez skarżącego w tym zakresie zarzutów. Wskazuje jedynie, że choć rację miał skarżący, że uzasadnienie zaskarżonego wyroku w części zawierającej rozważania prawne, daje podstawy do uznania, że Sąd Okręgowy mógł błędnie utożsamić powodową spółkę z przesłuchanym w charakterze strony powodowej P. P. (2), będącym Prezesem Zarządu tej spółki, skoro stwierdził, że to powód był wspólnikiem i członkiem zarządu spółek Kancelaria (...) oraz Kancelaria (...), których przedmiotem działalności było nabywanie wierzytelności z tytułu umów ubezpieczenia od klientów pozwanego lub jego byłych klientów, a następnie wytaczanie powództw przeciwko pozwanemu z tytułu tych umów i dalej wskazał także na to, że powód nie wywiązał się zatem z podstawowego obowiązku zachowania lojalności oraz uczciwości wobec pozwanego, bowiem z jednej strony na podstawie zawartej z pozwanym umowy agencyjnej, pozyskiwał na jego rzecz klientów, z tego tytułu otrzymywał stosowną prowizję, a jednocześnie podmioty z nim powiązane nabywały wierzytelności od klientów pozwanego i występowały wobec pozwanego z roszczeniami.

Jednak powyższe nie ma ostatecznie istotnego znaczenia dla wyniku postępowania. Nie można bowiem nie zwrócić uwagi na to, że P. P. (1) był w spornym okresie tj. w latach 2013 - 2014, wspólnikiem i jednocześnie jedynym członkiem zarządu powodowej spółki, co wynika z wydruku informacji pobranej w trybie art. 4 ust. 4aa ustawy z dnia 20 sierpnia 1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym, posiadającego moc dokumentu wydawanego przez Centralną Informację KRS, tj. odpisowi pełnemu z Rejestru Przedsiębiorców Numer KRS: (...). Tym samym P. P. (1), będąc na mocy art. 201 i art. 205 k.s.h. jedyną osobą umocowaną do samodzielnego prowadzenia spraw powodowej spółki i jej reprezentowania we wszystkich czynnościach sądowych i pozasądowych, jednocześnie był w tym samym czasie jednym ze (...) Kancelarii (...), która od listopada 2014 r. funkcjonowała pod firmą Kancelaria (...), a ponadto do 24 lipca 2013 r. był Prezesem Zarządu tej spółki, a do 28 listopada 2014 r. był również jednym z członków zarządu tej spółki, przy czym spółka ta zajmowała się m. in. kupnem wierzytelności, które przysługiwały ubezpieczonym w stosunku do pozwanego ubezpieczyciela, występowała z pozwami sądowymi przeciwko pozwanemu oraz reklamowała tego typu usługi w Internecie (vide: wydruki k. 266-272).

W tych okolicznościach ostatecznie za uprawnione należało uznać stanowisko Sądu Okręgowego co do tego, że powód czyli powodowa spółka (a nie P. P. (1)) nie wywiązała się jako agent z podstawowego obowiązku zachowania lojalności oraz uczciwości wobec pozwanego w rozumieniu art. 760 k.c. Nie ma przy tym znaczenia dla tej oceny, wbrew argumentom skarżącego to, że pozwana spółka nie wykazała w niniejszej sprawie tego, że poniosła z tego tytułu wymierną szkodę majątkową, gdyż nie zgłaszała przecież jakichkolwiek roszczeń odszkodowawczych w niniejszej sprawie, czy to w formie zarzutu potrącenia, czy też w postaci powództwa wzajemnego. Natomiast występujące na przestrzeni powyższego okresu czasu powiązania osobowe P. P. (1) i jego matki z ww. Kancelarią niezależnie od firmy pod jaką ona działała, były wystraczającą podstawą do nabrania przekonania o nielojalnym działaniu P. P. (1) jako osoby wchodzącej w skład organu powodowej spółki, a tym samym nielojalnym zachowaniu samej spółki jako osoby prawnej.

W tych okolicznościach należy zgodzić się z pozwanym, że nie można sztucznie rozdzielać osoby P. P. (1) od powodowej spółki, skoro nie ulega wątpliwości, iż od początku działalności powodowej spółki pełnił w niej rolę jedynego członka zarządu tj. prezesa zarządu oraz był jednocześnie wspólnikiem tej spółki. Fakt, że w rzeczywistości to powodowa spółka a nie bezpośrednio P. P. (1) jako osoba fizyczna, zawarła z pozwanym umowę agencyjną nie oznacza, że właściciel i prezes zarządu powodowej spółki nie jest zobowiązany do zachowania lojalności wobec kontrahenta, jakim była pozwana spółka, bowiem jego działania jako osoby fizycznej były jednocześnie działaniami właściciela i reprezentanta powodowej spółki. Co znamienne, czemu strona powodowa nie zaprzeczyła, P. P. (1) pełnił faktycznie rolę jedynego agenta zawierającego z pozwaną umowy za pośrednictwem powodowej spółki. Rację ma zatem pozwany, że nie można bezrefleksyjnie wskazywać, że P. P. (1) mógł bez żadnych konsekwencji prowadzić działalność konkurencyjną bądź na szkodę pozwanego jako kontrahenta powodowej spółki, wykorzystując przy tym wiedzę zdobytą w ramach działalności na rzecz powodowej spółki. Słusznie podnosi pozwany, że nie powinno budzić żadnych wątpliwości to, że powodowa spółka w tych okolicznościach może być odpowiedzialna za działania osób wykonujących czynności na jej rzecz związane z umową zawartą pomiędzy powodem a pozwanym, a będącą przedmiotem niniejszego postępowania, skoro co do zasady za działania osób prawnych odpowiadają osoby wchodzące w skład jej organu. W sytuacji zatem, gdy P. P. (1), będąc członkiem zarządu i wspólnikiem powodowej spółki i w pewnym okresie także wspólnikiem i członkiem zarządu Kancelarii (...) sp. z o. o. ( Kancelarii (...) sp. o. o. ), a spółka ta zajmowała się m.in. kupnem wierzytelności, które przysługiwały ubezpieczonym stosunku do pozwanego, to uprawnione było twierdzenie, że powodowa spółka jako agent pozwanego prowadziła co najmniej działalność nielojalną wobec pozwanego Towarzystwa ubezpieczeń. Co istotne P. P. (1) po okresie, w którym pozwany powziął wątpliwości co do zasadności wynagrodzenia prowizyjnego będącego przedmiotem sporu w niniejszej sprawie zbył udziały(...)

Mając na uwadze powyższe trafnie podnosi pozwany, że wyżej opisane działania naruszało normę wynikającą z przepisu art. 760 k.c. nakazującą zachowanie lojalności. Powyższe uprawniało pozwanego do argumentowania, że w tych okolicznościach wypłata premii za 2014 r., nawet gdyby się należała co do zasady jako obligatoryjna i była wykazana co do wysokości, nie zasługiwałaby na uwzględnienie w oparciu o art. 5 k.c., gdyż jej żądanie byłoby sprzeczne z zasadami współżycia społecznego. Z tych też samych względów pozwany mógłby ostatecznie odmówić wypłaty premii uznaniowej, nawet gdyby pierwotnie miał zamiar taką premie za 2014 r. wypłacić.

Wobec powyższego apelacja podlegała oddaleniu na podstawie art. 385 k.p.c.

O kosztach procesu w postępowaniu apelacyjnym orzeczono na podstawie art. 98 k.p.c. obciążając nimi w całości stronę powodową jako przegrywającą sprawę. Składały się na nie koszty zastępstwa prawnego poniesione przez stronę pozwaną, ustalone na podstawie § 2 pkt 6 w zw. z § 10 ust. 1 pkt 2) Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U.2018.265 j.t.) na kwotę 4.050 zł.