VIII AKa 88/23 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Apelacyjny w Warszawie z 2023-12-12
Sygn. akt VIII AKa 88/23
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 12 grudnia 2023 r.
Sąd Apelacyjny w Warszawie w VIII Wydziale Karnym w składzie:
Przewodniczący SSA Dorota Radlińska
Sędziowie SA Przemysław Filipkowski
SO ( del.) Piotr Bojarczuk (spr.)
Protokolant: Małgorzata Reingruber
przy udziale prokuratora: Stanisława Wieśniakowskiego
po rozpoznaniu 06 grudnia 2023 r.
sprawy:
A. K. - urodzonej (...) w M., córki L. i B., z domu D.,
Oskarżonej o czyny z art. 286 § 1 k.k. i inne.
na skutek apelacji wniesionych przez prokuratora i pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego
od wyroku Sądu Okręgowego Warszawa - Praga w Warszawie
z dnia 22 czerwca 2022 r. sygn. V K 144/18;
zaskarżony wyrok uchyla i sprawę przekazuje do ponownego rozpoznania Sądowi Okręgowemu Warszawa - Praga w Warszawie.
UZASADNIENIE
UZASADNIENIE |
|||
Formularz UK 2 |
Sygnatura akt |
VIII AKa 88/23 |
|
Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników: |
2 |
||
1. CZĘŚĆ WSTĘPNA |
1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji |
Wyrok Sądu Okręgowego dla Warszawy – P. w W. z dnia 22 czerwca 2022 r. (sygn. akt V K 144/18) |
1.2. Podmiot wnoszący apelację |
☒ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego |
☐ oskarżyciel posiłkowy |
☐ oskarżyciel prywatny |
☐ obrońca |
☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego |
☒ inny – Pełnomocnik oskarżyciela posiłkowego |
1.3. Granice zaskarżenia |
1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia |
||||
☐ na korzyść ☒ na niekorzyść |
☒ w całości |
|||
☐ w części |
☐ |
co do winy |
||
☐ |
co do kary |
|||
☐ |
co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia |
|||
1.3.2. Podniesione zarzuty |
||||
Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji |
||||
☒ |
art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu |
|||
☐ |
art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany |
|||
☒ |
art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia |
|||
☒ |
art. 438 pkt 3 k.p.k.
– błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, |
|||
☐ |
art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka |
|||
☐ |
||||
☐ |
brak zarzutów |
1.4. Wnioski |
☒ |
uchylenie |
☐ |
zmiana |
2. Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy |
2.1. Ustalenie faktów |
2.1.1. Fakty uznane za udowodnione |
|||||
Lp. |
Oskarżony |
Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi |
Dowód |
Numer karty |
|
2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione |
|||||
Lp. |
Oskarżony |
Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi |
Dowód |
Numer karty |
|
2.2. Ocena dowodów |
2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów |
||
Lp. faktu z pkt 2.1.1 |
Dowód |
Zwięźle o powodach uznania dowodu |
2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów |
||
Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2 |
Dowód |
Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu |
. STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków |
||
Lp. |
Zarzut |
|
- |
Prokurator zaskarżonemu wyrokowi zarzucił: 1. Naruszenie przepisów postępowania, tj. art. 7 k.p.k. i art. 410 k.p.k., mających wpływ na treść wyroku, polegających na dowolnej ocenie dowodów i wyrażeniu chybionego wniosku z oceny dowodów, iż znamiona zarzucanych oskarżonej przestępstw nie zostały wyczerpane, a sprawa ma charakter wyłącznie cywilnoprawny, podczas gdy prawidłowa analiza przeprowadzonych w sprawie dowodów pozwala na przyjęcie, iż oskarżona swoim zachowaniem działa w celu doprowadzenia spółki (...) do niekorzystnego rozporządzenia mieniem; 2. Błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia i mający wpływ na jego treść, a polegający na niezasadnym stwierdzeniu, iż zebrany w sprawie materiał dowodowy nie dostarczył podstaw do przyjęcia, aby oskarżona A. K. dopuściła się zarzucanych jej aktem oskarżenia czynów, podczas gdy zeznania świadków E. Ż., P. C., A. S., H. W., rozważane we wzajemnym związku z opinią biegłego P. B. nieodparcie prowadzą do przyjęcia, iż oskarżona swoim zachowaniem wyczerpała znamiona zarzucanych jej czynów. Pełnomocnik oskarżyciela posiłkowego zaskarżonemu wyrokowi zarzuciła: 1. Obrazę przepisów postępowania, tj. art. 410 k.p.k. oraz art. 7 k.p.k. poprzez uznanie wyjaśnień oskarżonej za wiarygodne, spójne i korespondujące z materiałem dowodowym – to jest przekroczenie granic swobodnej oceny dowodów i dokonanie jej z naruszeniem zasad prawidłowego rozumowania, wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego oraz z pominięciem dowodów znajdujących się w aktach sprawy poprzez: a) Wadliwe ustalenie, że oskarżona nie doprowadziła spółki do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w kwocie 260.000 zł ponieważ dokonując wypłaty w dniu 9 maja 2014 r. oskarżona spełniała należne zobowiązanie – podczas gdy: - twierdzenia oskarżonej odnośnie celu, sposobu, daty wpłat są sprzeczne z innymi twierdzeniami samej oskarżonej odnośnie dat i ilości wpłat, że oskarżona dokonała wypłaty w tajemnicy przed wspólnikami; - oskarżona nie przedstawiła żadnych dowodów na okoliczność dokonania przez nią wpłaty; - od daty dokonania rzekomej wpłaty – we wrześniu 2023 r. przez jedenaście lat oskarżona nie żądała zwrotu tej kwoty od wspólników, ani od spółki; - wadliwe przyjęcie, że oskarżona dokonała wypłaty z tego względu, że miałaby trudności z odzyskaniem należności – poprzez pominięcie celu i całościowego kontekstu sytuacyjnego wypłaty, a to brak analizy i oceny dowodów z dokumentów w postaci złożonego przez oskarżoną w dniu 9 maja 2014 r. wniosku o ogłoszenie upadłości likwidacyjnej spółki z 9 maja 2014 r. zawierającego nieprawdziwe dane, zażalenia oskarżonej z dnia 26 maja 2014 r., postanowienia Sądu Okręgowego sygn. akt XXIII Gz 1762/14 utrzymującego w mocy postanowienie Sądu Rejonowego dla Warszawy – P. z 11 września 2014 r. sygn. akt XI Gu 49/14 z których wynika, że oskarżona złożyła ów wniosek zawierając w nim nieprawdziwe okoliczności, podawała się za członka zarządu pokrzywdzonego, którym nie była – co przesądza o zamiarze oskarżonej i powinno prowadzić do oceny jej wyjaśnień jako niewiarygodnych w tej części, że dążyła do ratowania spółki i że miałaby trudności z odzyskaniem należności; - pominięcie dowodu z opinii biegłego P. B. nr 3/12/2016 gdzie stwierdzono, że oskarżona nie była uprawniona do pobrania w dniu 9 maja 2014 r. kwoty 260.000 zł; - brak analizy i oceny znajdującej się na kartach 2169-2303 historii operacji z czterech rachunków bankowych A. K. za okres od stycznia 2010 r. do czerwca 2014 r. z których bezspornie wynika, że oskarżona pobierała na swoje rachunki środki finansowe będące własnością spółki, a następnie dokonywała ich wypłaty w gotówce lub przelewała na inne swoje rachunki bankowe – a co za tym idzie – rażące pominięcie dowodu, który Sąd powinien wziąć pod rozwagę ustalając kwestię rzekomego uprawnienia oskarżonej do dokonania wypłaty w dniu 9 maja 2014 r. – co pośrednio narusza art. 193 § 1 k.p.k. poprzez dokonanie ustaleń z pominięciem opinii biegłego ds. rachunkowości odnośnie wysokości, ilości i sposobu pobranych przez oskarżoną środków będących własnością spółki; b) wadliwe ustalenie, że umowa o administrowanie z dnia 1 sierpnia 2007 r. została ważnie zawarta, była wykonywana i należycie realizowana, co miałoby wynikać z faktu, że P. K. był codziennie widywany w spółce, poprzez pominięcie: - dowodu z zeznań H. W., który jednoznacznie zeznał, że nigdy tej umowy nie podpisywał, ani „nie wiedział, że istnieje taka spółka jak (...) oraz oświadczenia świadka z 4 lipca 2014 t. złożonego z notarialnym poświadczeniem podpisu, iż nie podpisywał umowy o administrowanie z dnia 1 sierpnia 2007 r. - dowodu z zeznań M. K. (1), z których wynika, że spółka (...) nigdy nie realizowała w nieruchomości spółki żadnych remontów; - dowodów z dokumentów w postaci faktury VAT nr (...) wystawionych przez wykonawców remontów, dostawców mebli, wykonawców odwodnienia parkingu, umów o dzieło z K. Z. i Z. K. – z których wynika, że to wyłącznie spółka realizowała i płaciła za wszystkie remonty i prace – co przesądza o braku wykonania umowy o administrowanie z 1 sierpnia 2007 r. - dowodów z umowy o pracę z 1 czerwca 2009 r. oraz umów zlecenia z 2 stycznia 2009 r. – zawartych ze spółką przez P. K., z których wynika, że był on widywany w spółce ponieważ łączył ze spółką różne stosunki prawne, w świetle których funkcjonowanie trzeciej umowy o administrowanie z 1 sierpnia 2007 r., z pokrywającym się zakresem zadań nie miało sensu oraz pominięcie ustaleń w tym zakresie zawartych w opinii nr (...), sporządzonej przez biegłego P. B.. 2. naruszenie art. 5 § 2 k.p.k. poprzez wadliwe zastosowanie naruszonego przepisu, jakoby w niniejszej sprawie istniały niedające się usunąć wątpliwości, które należało rozstrzygnąć na korzyść oskarżonej prowadzące do przyjęcia, że oskarżona nie dopuściła się czynu z art. 284 § 1 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k. – a co za tym idzie – wykonała badania z tytułu USG i biopsji w wysokości uzasadniającej ilość pobranych w latach 2020 – 2014 środków w kwocie 910.000 zł, podczas gdy: - z opinii nr (...) sporządzonej przez biegłego P. B. wynikało, że oskarżona w altach 2010 – 2014 wykonała (...) badań za kwotę 50 zł każde, wystawiając za to faktury na kwotę 910.000 zł – zaś kwota uzyskanej przez oskarżoną należności powinna wynosić 256.250 zł – co wskazuje, że oskarżona dokonała przywłaszczenia kwoty 663.750 zł; - pominięcie zeznań świadka B. P., z których wynika, że w spółce w analizowanym okresie istniała wyłącznie jedna księga ośrodka zdrowia/przychodni, w której ewidencjonowano wszystkie badania wykonywane przez oskarżoną, która to księga stanowiła jedyną podstawę rozliczeń za wykonane przez oskarżoną badania – przy jednoczesnym uznanie zeznań tego świadka za spójne, logiczne i wiarygodne. - oskarżona składając wewnętrznie sprzeczne wyjaśnienia odnośnie przywłaszczenia kwoty 663.750 zł nie przedstawiła dowodów na okoliczność zasadności uzyskanego przysporzenia – co stanowi okoliczność obciążającą oskarżoną, nie zaś niedające się usunąć wątpliwości; - pominięcie umowy o współpracy zawartej przez oskarżoną ze spółką w dniu 2 stycznia 2007 r. z której wynikało, że oskarżona była zobowiązana do wykonania badań za cenę 50 zł za każde badanie; - brak oceny i analizy zmiennych i wzajemnie sprzecznych wyjaśnień oskarżonej z których wynikało jednocześnie, że otrzymała zapłatę za ilość wykonanych badań, za stawkę godzinową lub za pozostawanie „w gotowości do pracy” – przy jednoczesnym uznaniu tych zeznań za spójne i wiarygodne; - pominięcie oceny i analizy aneksu z 2 stycznia 2009 r. – który oskarżona wskazywała jako jedyną podstawę wskazywanej przez siebie wersji stanu faktycznego 3. obrazę przepisów postępowania, tj. art. 410 k.p.k., art. 7 k.p.k. - poprzez dokonanie dowolnej a nie swobodnej oceny zeznań świadka A. S. poprzez uznanie, że zeznania świadka nie miały żadnego znaczenia dla sprawy i nie mogły stanowić podstawy ustalenia faktów, ponieważ świadek czerpał wiedzę jedynie od pozostałych wspólników – podczas gdy A. S. uczestniczył w zgromadzeniach wspólników, był dwukrotnie członkiem zarządu spółki, miał wielokrotnie osobisty kontakt z oskarżoną ponieważ przychodziła do pracy świadka, żądając aby sprzedał jej swoje udziały, analizował dokumenty po przejęciu spółki – zaś okoliczność, że świadek nie brał udziału w funkcjonowaniu spółki wskazana w ustaleniach faktycznych zaskarżonego wyroku – jest sprzeczna z materiałem dowodowym zgromadzonym w sprawie 4. obrazę przepisów postępowania, tj. art. 410 k.p.k. i art. 7 k.p.k. poprzez dokonanie dowolnej, a nie swobodnej oceny zeznań świadka J. H. poprzez uznanie, że były one w pełni wiarygodne – stanowiąc konsekwencję osobistych spostrzeżeń świadka – podczas gdy świadek wiedzę o funkcjonowaniu spółki czerpał wyłącznie z relacji oskarżonej i nie łączył go nigdy ze spółką żaden stosunek prawny; 5. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę wyroku i polegający na przyjęciu, że oskarżona wypłacając w dniu 9 maja 2014 r. z rachunku pokrzywdzonego kwotę 260.000 zł dokonywała zgodnych z prawem rozliczeń podczas gdy, ze sporządzonego przez oskarżoną sprawozdania finansowego spółki za 2003 r., a ni z protokołu zgromadzenia wspólników z 30 września 2003 r. nie wynika, aby oskarżona dofinansowała spółkę; 6. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę wyroku, mający wpływ na wynik postępowania polegający na pominięciu przy dokonywaniu ustaleń wyroku Sądu Okręgowego Warszawa – P. z 20 września 2018 r. (Sygn. akt VI Pa 84/18) z którego wynika, że oskarżona wyrządziła spółce szkodę – a zatem nie mogła działać w celu ratowania spółki oraz pominięcie prawomocnego wyroku Sądu Okręgowego Warszawa – Praga w Warszawie z 22 marca 2016 r. (sygn. akt III C 187/14) z którego wynika, że oskarżona dążyła do upadłości spółki; 7. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę wyroku, mający wpływ na wynik postępowania polegający na ustaleniu, że brak wiedzy wspólników o sytuacji spółki wynikał jedynie z braku ich uczestnictwa w zgromadzeniach zwoływanych przez oskarżoną w dniach 25 września 2013 r., 22 października 2013 r. i 29 stycznia 2014 r. – podczas gdy z załączonych protokołów tych zgromadzeń wraz z porządkami obraz wynika, że nie byłą tam omawiana kwestia udzielenia przez oskarżoną pożyczki lub środków od oskarżonej lub tym bardziej ich zwrotu – przy pominięciu okoliczności, że zarówno H. W., R. K. i E. Ż. – niezależnie od siebie – domagali bezskutecznie się od oskarżonej informacji na temat stanu spółki, których oskarżona nigdy nie przedstawiła. |
☒ zasadny ☐ częściowo zasadny ☐ niezasadny |
Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny |
||
Apelacje okazały się zasadne. Charakter i rodzaj uchybień musiały prowadzić do uchylenia zaskarżonego orzeczenia i przekazania sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania. Apelacja prokuratora zawiera się w apelacji pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego, stąd tutejszy Sąd odniesie się do wskazanych skarg łącznie. Pełnomocnik oskarżyciela posiłkowego trafnie wskazała wadliwość procedowania Sądu I instancji i słusznie kontestowała prawidłowość oceny materiału dowodowego jak również ustaleń faktycznych. Nie sposób nie zgodzić się także z zarzutem obrazy art. 5 § 2 k.p.k. poprzez jego rażąco wadliwe zastosowanie. Uzasadnienie zaskarżonego orzeczenia jest wewnętrznie sprzeczne i w żadnym razie nie przedstawia logicznego rozumowania Sądu przy ocenie całokształtu materiału dowodowego, jak również przy czynieniu rzeczywistych ustaleń faktycznych polegających na prawdzie. Kontrola instancyjna wyroku Sądu meriti wykazała wadliwości nie podlegające konwalidacji w toku postępowania przed Sądem odwoławczym. Apelująca słusznie dostrzegła, że Sąd rozpoznający sprawę w sposób całkowicie dowolny ustalił, że oskarżona nie dopuściła się przestępstwa doprowadzenia spółki do niekorzystnego rozporządzenia mieniem, albowiem A. K. wypłacając z majątku spółki na swoją rzecz sumę 260.000 zł spełniała jedynie należne zobowiązanie. Ustalenie te jest bezpodstawne w stopniu oczywistym, albowiem przeczy temu wymowa całokształtu materiału dowodowego, a w szczególności treść opinii biegłego ds. rachunkowości, okoliczności wypłaty i wyjaśnienia oskarżonej. Z przyczyn Sądowi odwoławczemu nieznanych, Sąd meriti pominął również część materiału dowodowego, w tym prawomocne orzeczenia Sądów korzystających z domniemania zgodności z prawem, a poświadczających o braku istnienia zasadnego roszczenia oskarżonej co do majątku spółki. Orzeczenia te są zgodne i ściśle korelują z treścią opinii biegłego ds. rachunkowości. Pełnomocnik słusznie podniosła, że Sąd rozpoznający sprawę ustalając kwestię rzekomego uprawnienia A. K. do dokonania wypłaty pieniędzy w dniu 9 maja 2014 r. pominął całkowicie wnioski i konkluzje przywołane w opinii biegłego P. B.. Pełnomocnik oskarżyciela posiłkowego w pełni zasadnie podnosi, że żaden z przesłuchanych świadków nie miał wiedzy na temat okoliczności dokonania wpłaty na około 300 000 zł przez oskarżoną, albowiem: J. H. poznał A. K. w 2006 r., zaś J. U. pracował w spółce od 1 września 2005 r.. Przypomnieć jednocześnie należy, że do przekazania przez oskarżoną pożyczki miało dojść w we wrześniu 2003 r. przy czym żądne dokumenty potwierdzające ten fakt nie zostały ujawnione w toku postępowania i przedstawione przez oskarżoną w trakcie procesu przed Sądem I instancji. Zaznaczenia wymaga, że brak dowodów dokonania wpłaty nie wzbudził wątpliwości i nie skłonił Sądu rozpoznającego sprawę do szczegółowej analizy depozycji oskarżonej, lecz ograniczył się do bezrefleksyjnego uznania wyjaśnień za zasługujące na wiarę. Sąd nie dostrzegł również koincydencji zachodzących między poszczególnymi wydarzeniami mającymi znaczenie dla wydania sprawiedliwego rozstrzygnięcia w niniejszej sprawie. Poza percepcją Sądu meriti pozostawało również, że oskarżona czekała przez jedenaście lat na pobranie rzekomo należnych jej pieniędzy z tytułu zwrotu pożyczki, a także że po dokonaniu wypłaty z konta spółki, tego samego dnia tj. 9 maja 2014 r. złożyła wniosek o ogłoszenie upadłości likwidacyjnej spółki w tajemnicy przez pozostałymi wspólnikami. Co więcej, pomimo ustosunkowania się do rzeczonej okoliczności przez właściwy rzeczowo Sąd, na próżno szukać w pisemnych motywach kontrolowanego wyroku stosownych konotacji. Tym samym doszło do przyjęcia nie popartych żadnymi dowodami ustaleń faktycznych dokonanych z pogwałceniem zasad oceny dowodów. Co tyczy się zarzutu 2 apelacji pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego, to wskazać należy, że Sąd meriti i w tym zakresie dopuścił się wskazywanych w skardze błędów oczywistych, rażących, widocznych prima facie. Ustalenie Sądu, co do tego, że umowa z dnia 1 sierpnia 2007 r. o administrowanie nieruchomością należącą do spółki (...) była znana świadkowi H. W. oraz że potwierdza on jej zawarcie – jest rażąco niezgodne z zeznaniami tego świadka, jak też z pisemną treścią oświadczenia H. W. z 4 lipca 2014 r. Nadto, słusznie dostrzegła skarżąca, że z depozycji M. K. (1) wynika, że spółka (...) nigdy nie realizowała żadnych remontów w nieruchomościach spółki. Apelująca trafnie podniosła, co znalazło swoje odzwierciedlenie w opinii biegłego, że przyjęcie istnienia zdublowanej umowy w zakresie obowiązków dotyczących administrowania nieruchomością jawi się jako, co najmniej nielogiczne. Sąd okoliczności tych nie dostrzegł, zatem również nie powiązał ich we wzajemnej korelacji. H. W. nie wiedział o istnieniu spółki (...), kwestionował złożenie swojego podpisu pod umową oraz wskazywał kategorycznie, że litera W nie odpowiadała charakterowi jego pisma. W postępowaniu przed Sądem gospodarczym Henryk W. wskazywał, że nie podpisywał umowy o administrowanie bowiem nie uważał, by leżało to w granicach jego delegacji. W niniejszej sprawie powołano biegłego z zakresu badania pisma ręcznego, którego opinia była jasna i kategoryczna, a jej treść zupełnie nie została dostrzeżona przez Sąd meriti, co doprowadziło do oderwanej od realiów sprawy konstatacji, o wiedzy i poświadczaniu przez H. W. podpisania dokumentów jak również, że badanie pisma nie jest możliwe z uwagi na brak oryginału umowy, na której nakreślono podpis. Co więcej, umknęła uwadze Sądu Okręgowego również drastyczna rozbieżność depozycji świadka M. K. (2) i oskarżonej oraz oskarżonej i depozycji H. W.. W istocie, wyjaśnienia oskarżonej stały w kontrze do wszelkich dowodów ujawnionych w toku postępowania, które to z resztą również zostały uznane za wiarygodne, niezbędne do poczynienia rzeczywistych ustaleń w sprawie. Stwierdzenie apelującej, że „gdyby Sąd I instancji zadał sobie minimum trudu i umowę z 1 sierpnia 2007 r. rzeczywiście przeanalizował – nie zawarłby w zaskarżonym wyroku nonsensownej konkluzji, że była ona wykonywana”, choć nasycone zabarwieniem emocjonalnym, to nie sposób odmówić mu racji. Sąd I instancji zupełnie pominął, że istniały w rzeczywistości dwie umowy o takim samym zakresie obowiązków, przy czym jedna spółka już realizowała zobowiązania wynikające z umowy, a druga – jak słusznie dostrzega apelująca – służyć mogła jedynie do potencjalnych malwersacji finansowych, gdyby istnienie takowych stwierdzono. Nikt nie widział, a sam H. W. stanowczo zaprzeczył by wiedział o istnieniu rzeczonej umowy, a w konsekwencji, że wykonywał jakiekolwiek czynności związane z administrowaniem. Skarżąca trafnie wskazała, że zarówno R. K. jak i H. W. bezskutecznie domagali się od oskarżonej udzielenia informacji na temat stanu finansowego spółki, zaś Sąd I instancji bezpodstawnie ustalił, że oskarżona informowała wspólników o stanie spółki w tym o umowie z 1 sierpnia 2007 r. Pełnomocnik oskarżyciela posiłkowego w pełni słusznie pokreśliła, że z lakonicznego uzasadnienia nie sposób nawet pośrednio wydedukować jakie wątpliwości, co do ilości badań powziął Sąd meriti. Z rachunku matematycznego jak też z opinii biegłego opartej na rachunkowości bezsprzecznie wynika, że różnica między kwotą zafakturowaną a sumą pobraną wynosi 663 750 zł. Sąd rozpoznający sprawę zupełnie zaniechał analizy opinii (...) jak też opinii uzupełniającej i ustnej ograniczając się do stwierdzenia, że w toku postępowania ujawnione zostały wątpliwości niedające się usunąć, a które należy w myśl zasady płynącej z art. 5 § 2 k.p.k. rozstrzygnąć na korzyść oskarżonej. Apelująca trafnie przy tym wskazała, że na wątpliwości sądu odpowiedzi znaleźć można w zeznaniach świadka B. P.. Niezrozumiałym jawi się zupełne ich pominięcie przez Sąd meriti przy jednoczesnym uznaniu rzeczonych depozycji za wiarygodne, bowiem miały być spójne, logiczne i konsekwentne. Sąd rozpoznający sprawę pomimo wiedzy, co do treści prawomocnego wyroku Sądu Okręgowego Warszawa – Praga w Warszawie z dnia 22 marca 2016 r. (sygn.. akt III C 187/14) dowolnie ustalił, że oskarżona podejmowała próby poprawy sytuacji finansowej spółki, podczas gdy z całokształtu materiału dowodowego zebranego w sprawie wynika, że A. K. podejmowała ukierunkowane działania na przejęcie udziałów od wspólników E. Ż. i A. S. oraz do doprowadzenia spółki do upadłości. Szczegółowe rozważania w tym zakresie przedstawiono w uzasadnieniu wskazanego wyżej wyroku. Innymi słowy, wszelki materiał dowodowy świadczy o tym, że oskarżona zmierzała do pogorszenia sytuacji spółki i do powstania szkody, nie zaś do jej ratowania. Uwadze Sądu meriti umknęło również, że oskarżona nie zgłaszała w toku posiedzeń zgromadzenia wspólników swych roszczeń w zakresie zwrotu rzekomo udzielonej pożyczki i in. Co za tym idzie, gdyby oskarżona rzeczywiście zmierzała do odzyskania należnych jej środków pieniężnych to niewątpliwie umiałaby określić wysokość takiej wierzytelności jak też domagałaby się tego od osób sprawczych tj. wspólników biorącej pożyczkę spółki. Innymi słowy, szeroki wachlarz działań oskarżonej wydawał się zmierzać do pogorszenia sytuacji spółki oraz do uniemożliwienia wglądu pozostałym wspólnikom w dokumenty ujawniające rzeczywistą sytuację spółki. Rozważania Sądu meriti pozostają oderwane od realiów sprawy w tym w szczególności od całokształtu materiału dowodowego zgromadzonego w aktach postępowania. Rozważania Sądu Okręgowego nie dają się w żaden sposób pogodzić ze słusznymi wskazaniami wiedzy, logiki i doświadczenia życiowego. Nadto, materiał dowody uznany za spójny i wiarygodny pozostaje wewnętrznie sprzeczny i nie korelujący z wymową pozostałych źródeł dowodowych. Ustalenia faktyczne nie znajdują oparcia w materiale dowodowym. Ocena tegoż materiału jest sprzeczna ze wskazaniami płynącymi z art. 7 k.p.k. i nie korzysta z ochrony. Sąd rażąco wadliwie zastosował przepis art. 5 § 2 k.p.k. w niniejszej sprawie, co doprowadziło do wydania rażąco wadliwego, tj. niesprawiedliwego wyroku. Apelacja Prokuratora zawiera skrajnie syntetyczny opis zarzut i uzasadnienie, niemniej treść wywiedzionego środka zaskarżenia jest symetrycznie zbieżna ze skargą wywiedzioną przez pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego. Z tej przyczyny apelację Prokuratora również uznać należy za zasadną ze względów wskazanych powyżej. Sąd przy ponownym rozpoznawaniu sprawy winien zważyć na możliwość zastosowania art. 522 § 1 prawa upadłościowego i art. 300 § 1 k.k. (co do czynu z punktu I wyroku Sądu meriti) oraz w pozostałej części: art. 270 k.k., art. 284 k.k., art. 286 k.k., art. 294 § 1 k.k.. Przypomina się bowiem, że Sąd rozpoznający sprawę nie jest związany kwalifikacją prawną czynu przyjętą w prokuratorskim akcie oskarżenia, lecz zdarzeniem historycznym. Co za tym idzie, kwalifikacja prawna czynów winna w pełni odzwierciedlać kryminalizowane działania. Jeśli Sąd rozpoznający sprawę dojdzie do wniosku o braku kryminalizacji postępku oskarżonej (lecz dopiero po przeanalizowaniu wszystkich możliwych przepisów) - wyda stosowne orzeczenie. Niemniej jednak jak już wspomniano, w niniejszej sprawie Sąd winien rozważyć możliwość zastosowania przepisów nakreślonych w niniejszym akapicie. Z przyczyn powyższych, należało zaskarżony wyrok uchylić w całości i przekazać sprawę Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania. |
||
Wniosek |
||
W obu apelacjach wniesiono o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania. |
☒ zasadny ☐ częściowo zasadny ☐ niezasadny |
|
Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny. |
||
Zarzuty podniesione w apelacjach okazały się zasadne, a w konsekwencji koniecznym stało się wydanie orzeczenia o charakterze kasatoryjnym. |
4. OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU |
|
1. |
NIE DOTYCZY |
Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności |
|
NIE DOTYCZY |
|
5. ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO |
|
5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji |
|
1. |
Przedmiot utrzymania w mocy |
NIE DOTYCZY |
|
Zwięźle o powodach utrzymania w mocy |
|
NIE DOTYCZY |
|
5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji |
|
1. |
Przedmiot i zakres zmiany |
NIE DOTYCZY |
|
Zwięźle o powodach zmiany |
|
NIE DOTYCZY |
5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji |
|||
5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia |
|||
1.1. |
NIE DOTYCZY |
||
Zwięźle o powodach uchylenia |
|||
NIE DOTYCZY |
|||
2.1. |
Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości |
||
Zwięźle o powodach uchylenia |
|||
NIE DOTYCZY |
|||
3.1. |
Konieczność umorzenia postępowania |
||
Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia |
|||
NIE DOTYCZY |
|||
4.1. |
Oskarżony został uniewinniony w postępowaniu przed Sądem I instancji, co w przypadku odmiennej oceny materiału dowodowego poczynionej przez Sąd Apelacyjny, implikuje konieczność zastosowania gwarancji płynącej z art. 454 § 1 k.p.k. |
||
Zwięźle o powodach uchylenia |
|||
Z przyczyn wskazanych w punkcie 3.1. niniejszego uzasadnienia Sąd Apelacyjny stoi na stanowisku o rażąco wadliwym przeprowadzeniu oceny materiału dowodowego i poczynieniu ustaleń faktycznych oderwanych w stopniu oczywistym od ocen i konkluzji poczynionych przez Sąd meriti. Wobec tych faktów, koniecznym stało się uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania, albowiem sąd odwoławczy nie jest władny do zmiany rozstrzygnięcia w ten sposób, że w wyniku postępowania apelacyjnego zmieni wyrok uniewinniający na orzekający o sprawstwie i winie. |
|||
5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania |
|||
Sąd ponownie rozpoznając sprawę, na nowo przeprowadzi postępowanie w niezbędnym zakresie. Przy ocenie materiału dowodowego będzie kierował się wskazaniami płynącymi z przepisu art. 7 k.p.k.. Materiał winien być oceniony wszechstronnie we wzajemnej korelacji. Uzasadnienie wyroku pozwoli na jasne odczytanie logicznego rozumowana Sądu meriti, a nadto zostanie szczegółowo, analitycznie i przekonująco wyłożone w pisemnych motywach. W szczególności Sąd nie dopuści się ponownie oceny materiału dowodowego w sposób wzajemnie wykluczający się oraz poczyni ustalenia faktyczne oparte na całokształcie materiału dowodowego, nie zaś w jego kontrze. Sąd winien nadto wyczerpać dostępne możliwości dowodzenia zanim dotrze do przekonania o zasadności zastosowania reguły in dubio pro reo. Koniecznym jest również rozważenie możliwości zastosowania innych przepisów penalnych. Sąd meriti omówi zatem szczegółowo przyczyny możliwości zastosowania lub braku możliwości subsumpcji art. 522 prawa upadłościowego, art. 300 § 1 k.k. oraz art. 284 k.k., art. 286 k.k., art. 294 k.k.. Nie jest bowiem wystarczające arbitralne stwierdzenie Sądu meriti, oderwane z resztą od materiału dowodowego o braku możliwości zastosowania przepisów karnych wobec historycznego zachowania oskarżonej badanego w toku postepowania karnego. |
|||
5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku |
|||
Punkt rozstrzygnięcia z wyroku |
Przytoczyć okoliczności |
||
NIE DOTYCZY |
|||
6. Koszty Procesu |
Punkt rozstrzygnięcia z wyroku |
Przytoczyć okoliczności |
NIE DOTYCZY |
7. PODPIS |
1.3. Granice zaskarżenia |
||||||
Kolejny numer załącznika |
1 |
|||||
Podmiot wnoszący apelację |
Pełnomocnik oskarżyciela posiłkowego |
|||||
Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja |
Wyrok Sądu I instancji w całości |
|||||
1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia |
||||||
☐ na korzyść ☒ na niekorzyść |
☒ w całości |
|||||
☐ w części |
☐ |
co do winy |
||||
☐ |
co do kary |
|||||
☐ |
co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia |
|||||
1.3.2. Podniesione zarzuty |
||||||
Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji |
||||||
☐ |
art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu |
|||||
☐ |
art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany |
|||||
☒ |
art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia |
|||||
☒ |
art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, |
|||||
☐ |
art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka |
|||||
☐ |
||||||
☐ |
brak zarzutów |
|||||
1.4. Wnioski |
||||||
☒ |
uchylenie |
☐ |
zmiana |
1.3. Granice zaskarżenia |
||||||
Kolejny numer załącznika |
2 |
|||||
Podmiot wnoszący apelację |
Prokurator |
|||||
Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja |
Wyrok Sądu I instancji w całości |
|||||
1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia |
||||||
☐ na korzyść ☒ na niekorzyść |
☒ w całości |
|||||
☐ w części |
☐ |
co do winy |
||||
☐ |
co do kary |
|||||
☐ |
co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia |
|||||
1.3.2. Podniesione zarzuty |
||||||
Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji |
||||||
☒ |
art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu |
|||||
☐ |
art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany |
|||||
☐ |
art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia |
|||||
☒ |
art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, |
|||||
☐ |
art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka |
|||||
☐ |
||||||
☐ |
brak zarzutów |
|||||
1.4. Wnioski |
||||||
☒ |
uchylenie |
☐ |
zmiana |
Podmiot udostępniający informację: Sąd Apelacyjny w Warszawie
Osoba, która wytworzyła informację: Dorota Radlińska, Przemysław Filipkowski
Data wytworzenia informacji: