Portal Orzeczeń Sądu Apelacyjnego w Warszawie

Formularz UK 2

Sygnatura akt

VIII AKa 159/23

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

2

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Okręgowego Warszawa-Praga w Warszawie sygn. V K 217/20 z dnia 1.12.2022 r.

1.2. Podmiot wnoszący apelację

x oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

x obrońca oskarżonego

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3. Granice zaskarżenia

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

x na korzyść

x na niekorzyść

x w całości

x w części

☐

co do winy

x

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

x

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

x

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☐

uchylenie

x

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

2.1. Ustalenie faktów

2.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

1/

K. K. (2)

Dochodzenie przez Syndyka masy upadłości (...) w W. wskazanej kwoty od oskarżonego K. K. (2) z tytułu weksla do umowy pożyczki nr (...).

Czyn przypisany w pkt I wyroku.

Dokumentacja z akt sygn. II C 402/22 SO w Warszawie

k. 1416-1425

2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

Nie dotyczy

2.2. Ocena dowodów

2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

1/

Dokumentacja z akt sygn. II C 402/22 Sądu Okręgowego w Warszawie

Brak jest jakichkolwiek podstaw do nieuwzględnienia dokumentacji z akt sygn. II C 402/22 Sądu Okręgowego w Warszawie, która świadczy o dochodzeniu przez syndyka roszczeń z przedmiotowej umowy pożyczki nr (...).

2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

Nie dotyczy

.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

1/

Obrońcy osk. K. K. (3) 1-4 obrazy przepisów postępowania, która miała wpływ na treść orzeczenia, a to art. 4 kpk w zw. z art. 7 kpk i art. 410 kpk poprzez :

1/ nieuwzględnienie części wyjaśnień K. K., w których wyjaśnił, że:

a/ w rzeczywistości to władze (...) posłużyły się nim w celu wyprowadzenia środków finansowych z tego podmiotu;

b/ po przybyciu do (...) jej pracownik upewnił się, że K. K. przyszedł z polecenia M. S. (1);

c/ nie przedkładał w (...) żadnych dokumentów, a jedynie nanosił swój podpis na dokumenty przedłożone przez pracownika;

2/ nieuwzględnienie części zeznań P. P. (1), w których zeznał, że :

a/ w rzeczywistości to władze (...) posłużyły się K. K. w celu wyprowadzenia środków finansowych z tego podmiotu;

b/ nierzetelne dokumenty były sporządzane przez E. K., M. K. (1) czy M. W. i przekazywane przez J. B. (1) lub M. S. (1) pracownikom (...), którzy mimo wiedzy o nierzetelności dokumentów przygotowywali na ich podstawie umowy kredytowe i udzielali kredytów;

c/ wiceprezes (...) mogła kazać oskarżonemu podpisać dokumenty dotyczące pożyczki, w tym potwierdzające, że przyjął w gotówce cały kredyt, co czyniła mając świadomość, że dokumenty są nierzetelne;

d/ osoby, które podpisywały się na umowach kredytowych były zapewniane przez pracowników (...), w tym członków zarządu, że kredyt zostanie spłacony;

e/ osoba składająca podpis na przedkładanych jej dokumentach nie miała świadomości, pod czym się podpisuje /na pewno nie wiedziała, jakie zobowiązanie zaciągnie przynajmniej do momentu, gdy pracownik przekazywał jej dokumenty do podpisu/ i nie miała możliwości zapoznania się z dokumentacją dołączoną do wniosku kredytowego;

f/ wszyscy pracownicy (...), w szczególności członkowie zarządu i rady nadzorczej, mieli świadomość, że dokumenty potwierdzające możliwości zarobkowe kredytobiorców są nierzetelne;

3/ nieuwzględnienie części zeznań J. B. (1), w których zeznał, że a/ nierzetelne dokumenty były sporządzane przez E. K., M. K. (1) czy M. W. i przekazywane przez J. B. (1) pracownikom (...), którzy mimo wiedzy o nierzetelności dokumentów przygotowywali na ich podstawie umowy kredytowe;

4/ nieuwzględnienie zeznań M. S. (1), w których zeznał, że :

a/ oskarżony był zapewniany przez P. P. (1), że kredyt zostanie spłacony;

b/ nierzetelne dokumenty były zazwyczaj pozyskiwane przez J. B. (1) na polecenie P. P. (1);

Obrońcy osk. K. K. (3) 6 obrazy przepisów postępowania, która miała wpływ na treść orzeczenia, tj. art. 415 § 1 kpk poprzez orzeczenie wobec K. K. obowiązku naprawienia w części szkody poprzez uiszczenie na rzecz syndyka masy upadłości (...) w W. w upadłości likwidacyjnej kwoty 50.000 zł w sytuacji, gdy podmiot ten wniósł do Sądu Okręgowego w Warszawie pozew o zapłatę, którego podstawa faktyczna jest tożsama z czynem przypisywanym oskarżonemu.

☐ zasadny

x częściowo zasadne

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

a/ Zarzuty z pkt 1-4 apelacji pozostają ze sobą w ścisłym związku i częściowo się pokrywają, a więc celowe jest ich łączne rozpoznanie.

b/ Podzielić należy konsekwentne poglądy orzecznictwa, że przekonanie Sądu o wiarygodności jednych dowodów i jej braku w przypadku innych, pozostaje pod ochroną przepisu art. 7 k.p.k., jeżeli zostało poprzedzone ujawnieniem w toku rozprawy głównej całokształtu okoliczności sprawy, rozważeniem okoliczności przemawiających zarówno na korzyść, jak i na niekorzyść oskarżonego, pozostaje zgodne ze wskazaniami wiedzy i doświadczenia życiowego oraz zostało wyczerpująco i logicznie uargumentowane w uzasadnieniu wyroku /tak np. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 11.04.2018 r. sygn. IV KK 104/18, lex nr 2498022/. W niniejszej sprawie Sąd Okręgowy poczynił niepodważone ustalenia faktyczne w zakresie sprawstwa i winy oskarżonego K. K. (2) oraz dokonał ich na podstawie analizy materiału dowodowego, mając na uwadze treść art. 7 kpk, a ocena ta nie wymagała korekty. Oparł się na całości przedstawionego mu materiału dowodowego oraz wobec tego odnośnie poczynionych ustaleń nie naruszył art. 410 kpk, ponieważ uchybienie normie zawartej w przepisie art. 410 kpk może nastąpić jedynie w wypadku nieuwzględnienia przy wyrokowaniu całokształtu okoliczności ujawnionych w toku rozprawy głównej. Dotyczy to zaś tylko istotnych kwestii. Natomiast art. 4 kpk ustanawia ogólną dyrektywę nakazującą badać oraz uwzględniać okoliczności przemawiające zarówno na korzyść, jak i na niekorzyść oskarżonego – a więc przepis ten nie może samodzielnie stanowić podstawy zarzutu apelacyjnego i należy go powiązać z naruszeniem konkretnych regulacji czy uprawnień.

c/ Nie doszło do obrazy art. 4, art. 7 ani art. 410 kpk czy innych przepisów, która uniemożliwiałaby instancyjną kontrolę prawidłowości wyroku bądź nakazywała jego zmianę co do sprawstwa i winy oskarżonego. Skarżący nie wykazał uchybień, które miałyby wpływ na treść wydanego wyroku – z wyjątkiem kwestii obowiązku naprawienia szkody, o czym niżej. Wniesiona apelacja w zakresie winy ma charakter polemiczny. Zatem wniosek obrońcy o uniewinnienie oskarżonego jest w oczywisty sposób bezzasadny. Należy mieć przy tym na względzie, że zaskarżenie wyroku jedynie na korzyść oskarżonego uniemożliwia ewentualne poczynienie nowych ustaleń dla niego niekorzystnych i w konsekwencji zmianę orzeczenia /zakaz reformationis in peius z art. 434 kpk/.

d/ Odnośnie czynu przypisanego w pkt I wyroku obrońca nie podważył skutecznie oceny dowodów przeprowadzonej przez Sąd I instancji. Prawidłowa jest ocena wyjaśnień oskarżonego K. K., który przyznał się częściowo i potwierdził większość okoliczności faktycznych. Niewiarygodne są tylko twierdzenia co do wysokości pożyczki, gdyż była to nie kwota 300.000 zł a 3.650.000 zł, jak też kwestionowanie niektórych paraf na wniosku i umowie pożyczki – gdyż jest to sprzeczne analizą depozycji i dokumentacji oraz z rzetelną opinią M. S. /k.422-444/. Z wyjaśnień K. K. wypływa, że wzięcie przedmiotowej pożyczki miało być ze strony oskarżonego fikcyjne i miał za to otrzymać 50.000 zł – od początku był informowany przez M. S. (1) i J. /tj. P. P. według M. S./, że chodzi o uzyskanie pieniędzy na jego dane a oskarżony nie miał się zajmować potrzebnymi do tego dokumentami /k.1216/. W tym celu K. K. został zawieziony do (...) w W. i podpisał przygotowane dokumenty, za co otrzymał 50.000 zł. Wyjaśnienia oskarżonego wskazują, że bez wątpienia miał świadomość konieczności spłaty tego zobowiązania i nie ma znaczenia, że miała je spłacać i częściowo spłaciła inna osoba. Nie zmienia oceny sytuacji fakt, że pracownik (...) upewnił się, że oskarżony przyszedł z polecenia M. S. i oskarżony nie przedkładał żadnych dokumentów, ale podpisał je bez czytania. Takie zachowanie K. K. jednoznacznie świadczy o pełnej świadomości i zgodzie na udział w przestępstwie. Także fakt posłużenia się przez władze (...) w W. K. K. w celu wyprowadzenia środków finansowych nie zwalnia oskarżonego z odpowiedzialności karnej. Przy tym oskarżony miał świadomość właśnie wyłudzenia pożyczki a nie innych przestępczych działań /nieskuteczny zarzut z pkt 1 apelacji/.

e/ Nie są kwestionowane depozycje P. P. (1), ale nie ekskulpują one K. K.. Wynika z nich, że to władze (...) posłużyły się K. K. w celu wyprowadzenia środków finansowych z tego podmiotu – co nie usprawiedliwia oskarżonego. Podobnie jak fakt, że wiceprezes (...) mogła kazać oskarżonemu podpisać dokumenty dotyczące pożyczki, w tym potwierdzające, że przyjął w gotówce cały kredyt, co stanowi przypuszczenie świadka /k.1316v-17/ - nie oznacza to, że oskarżony nie popełnił przestępstwa. Nie zmienia tego świadomość J. P. co do nierzetelności dokumentów. Także zapewnianie osób, które podpisywały się na umowach kredytowych, że kredyt zostanie spłacony – nie zmienia oceny sytuacji. Natomiast z relacji P. P. i innych osób nie wynika, aby takie zapewnienia padały ze strony pracowników (...), poza członkami zarządu i rady nadzorczej /k.1317v/. Fakt, że początkowo osoba składająca podpis na przedkładanych dokumentach mogła nie mieć świadomości, pod czym się podpisuje /na pewno nie miała pewności, jakie zobowiązanie zaciągnie przynajmniej do momentu, gdy pracownik przekazywał jej dokumenty do podpisu/ i nie miała wcześniej możliwości zapoznania się z dokumentacją dołączoną do wniosku kredytowego – nie uchyla odpowiedzialności oskarżonego. Nie jest tak, że wszyscy pracownicy (...) mieli świadomość, że dokumenty potwierdzające możliwości zarobkowe kredytobiorców są nierzetelne. P. P. jasno podał, że nie wszyscy pracownicy (...) wiedzieli, że udzielane kredyty są fikcyjne a wiedzę o fikcyjności zarobków kredytobiorców posiadali członkowie zarządu i rady nadzorczej, zaś pracownicy działu kredytów powinni się tego domyślić, gdyż nie mówiono im wprost o przestępstwie /k.1317v/. Nadto nie zarzucono popełniania takich przestępstw zwykłym pracownikom i nie można przyjąć, aby pracownicy zajmujący się kredytami i pożyczkami w ogóle nie byli wprowadzani w błąd - niezasadny zarzut z pkt 2 apelacji.

f/ Ujawnione depozycje J. B. (1) wskazują, że nierzetelne dokumenty do umów kredytowych otrzymywał od E. K. /k.845/. Dokumenty te były sporządzane przez E. K. odnośnie spółki (...) i innych spółek, gdzie występował J. B., natomiast pozostałe dokumenty do pożyczek załatwiał P. P. (1) /k.856-857, 858-859/. Dokumenty były także sporządzane przez M. K. (2) /k.864/ i przekazywane przez J. B. (1) M. S., który przedkładał je w (...) /k.864/. J. B. zajmował się także kompletowaniem nierzetelnych operatów szacunkowych i aktów notarialnych na polecenie P. P., które zawoził pracownikom (...) /k.872, 1219v/. Zatem z depozycji J. B. nie wynika, aby pracownicy (...) mieli rzeczywistą wiedzę o nierzetelności przedkładanych dokumentów, na podstawie których przygotowywali umowy kredytowe. Także M. S. nie wie, aby w/w pracownicy posiadali taką wiedzę /chybiony zarzut z pkt 3 apelacji/.

g/ Zeznania M. S. (1) dotyczące zapewniania oskarżonego przez P. P. (1), że kredyt zostanie spłacony, jak też, że nierzetelne dokumenty były zazwyczaj pozyskiwane przez J. B. na polecenie P. P. /k.1220/ – nie mają znaczenia dla odpowiedzialności K. K., gdyż miał on świadomość udziału w przestępstwie. Nadto depozycje M. S. dowodzą, że pracownicy (...) nie wiedzieli o nierzetelności przedkładanych dokumentów, na podstawie których przygotowywali umowy kredytowe, skoro fikcyjni kredytobiorcy przygotowywali się i uczyli nazw /k.1038/ a oskarżony był co najmniej 2 razy w (...), aby złożyć wniosek i podpisać umowę /k.1221v/.

h/ Zauważyć należy, że K. K. w pełni zgodził się na popełnienie przestępstwa i w związku z tym w ustalony sposób wypełnił swoją przestępczą rolę, przy czym dla pomocnictwa wystarczający jest zamiar ewentualny, chociaż w tym wypadku był to zamiar bezpośredni /art. 18 § 3 kk/. Twierdzenia, że nie czytał dokumentów świadczą, iż wiedział, że nie zawierają one prawdziwych danych i nie miał żadnej potrzeby ich weryfikować. Zatem niewątpliwie ułatwił popełnienie przestępstwa wyłudzenia na szkodę (...) w W.. Przy tym chodzi o wprowadzenie w błąd (...) jako instytucji tj. całości pracowników (...), a nie jedynie niektórych z nich. Skarżący bezzasadnie pomija tutaj rzeczywistą rolę oskarżonego, który działał w porozumieniu z innymi sprawcami, w tym z P. P.. W pełni zaakceptował i podpisał przygotowane dokumenty – w tym deklarację członkowską z 7.09.2011 r. k.121, kopię dowodu osobistego z 7.09.2011 r. k. 122, oświadczenie k. 123, wniosek o pożyczkę k. 170, kwestionariusz wywiadu z 7.09.2011 r. k. 171, zaświadczenie o zatrudnieniu k. 172 i 353, umowę o pracę k. 186 i 356, informację dla osoby ubezpieczonej k. 187-188, umowę pożyczki z 14.09.2011 r. k. 124-125, plan spłaty k. 129-130, tabelę prowizji i opłat k.131-132, wniosek i umowę o prowadzenie (...) k.162-164. Nie jest zaś dopuszczalne czynienie dodatkowych ustaleń odnośnie współdziałania oskarżonego w zachowaniach wyczerpujących dyspozycje jeszcze innych przepisów karnych /zakaz z art. 434 kpk/.

i/ Zasadny okazał się zarzut z pkt 6 apelacji tj. naruszenia klauzuli antykumulacyjnej z art. 415 § 1 kpk poprzez orzeczenie wobec K. K. obowiązku naprawienia w części szkody poprzez uiszczenie na rzecz Syndyka masy upadłości (...) w W. w upadłości likwidacyjnej kwoty 50.000 zł. W sytuacji, kiedy podmiot ten wniósł do Sądu Okręgowego w Warszawie pozew o zapłatę /dokumentacja z akt sygn. II C 402/22 k.1416-25/, którego podstawa faktyczna jest tożsama z czynem przypisanym oskarżonemu, zachodzi tożsamość roszczeń, a więc nie orzeka się obowiązku naprawienia szkody.

Lp.

Zarzut

2/

Obrońcy osk. K. K. (3) 5 błędu w ustaleniach faktycznych, polegającego na bezpodstawnym przyjęciu, że czyn popełniony przez K. K. wyczerpuje znamiona określone w art. 18 § 3 kk w zw. z art. 286 § 1 kk w zw. z art. 294 § 1 kk w zb. z art. 297 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk, podczas gdy prawidłowa analiza dowodów prowadzi do wniosku, iż nie można oskarżonemu przypisać tego czynu zabronionego, albowiem to członkowie zarządu i rady nadzorczej Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo-Kredytowej w W. sami opracowali i systemowo przeprowadzali działania na szkodę tego podmiotu, co oznacza, że K. K. swoim działaniem nie ułatwił wprowadzenia kogokolwiek w błąd czy wyłudzenia kredytu, tym bardziej, że nie przedkładał żadnych nierzetelnych dokumentów, a jedynie złożył swój podpis na dokumentach uprzednio przygotowanych i przedłożonych przez pracowników (...), którzy mieli świadomość nierzetelności tych dokumentów.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

x niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

a/ Powyższy zarzut skarżącego nie jest zasadny. W istocie obrońca stawiając zarzut błędu w ustaleniach faktycznych odwołuje się do wadliwej /jego zdaniem/ oceny materiału dowodowego, co nie może odnieść zamierzonego skutku. Odwołać się tu należy do przeprowadzonej wyżej oceny zarzutów naruszenia prawa procesowego z pkt 1. Przy tym zarzuty obrazy przepisów procesowych mają charakter pierwotny w stosunku do zarzutu błędu w ustaleniach faktycznych, a więc odrębne powołanie tych drugich jest niewłaściwe i nieskuteczne. Powtórzyć należy, że Sąd Okręgowy dokonał właściwej analizy zebranych dowodów i na jej podstawie poczynił niepodważone ustalenia faktyczne w sprawie odnośnie popełnienia przez osk. K. K. (2) zarzucanego czynu. W tej sytuacji zasadna jest także kwalifikacja prawna przypisanego przestępstwa.

b/ Przestępcza działalność członków zarządu i rady nadzorczej Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo-Kredytowej w W. nie zwalnia oskarżonego z odpowiedzialności. Fakt, że kierujący (...) opracowali i systemowo przeprowadzali działania na szkodę tego podmiotu nie oznacza, że K. K. swoim działaniem nie ułatwił wprowadzenia kogokolwiek w błąd czy wyłudzenia kredytu, skoro nie wszyscy pracownicy (...) uczestniczyli w przestępstwie. Nadto oskarżony akceptując i podpisując nierzetelne dokumenty w ten sposób je przedkładał. Podzielić należy poglądy doktryny i orzecznictwa, że sprawcą czynu z art. 297 § 1 k.k. może być każdy niezależnie od tego, czy chce uzyskać korzyść dla siebie, czy dla innego podmiotu. Czyn ten na charakter formalny, a nie skutkowy i jest popełniony już z chwilą przedłożenia dokumentu lub oświadczenia. Może zostać popełniony wyłącznie przez działanie, ale wystarczające jest złożenie chociażby ustnego oświadczenia wobec pracownika instytucji, spisanie go przez inną osobę i podpisanie go przez sprawcę /porównaj np. Kodeks Karny Komentarz red. R. Stefański, tezy 4-10 do art. 297 kk J. Postulski, Legalis 2021 r./. Zatem za przedłożenie należy uznać również podpisanie przez oskarżonego nierzetelnych dokumentów i oświadczenia w danej instytucji jak (...). Nie można przyjąć, aby były to jedynie dokumenty uprzednio przygotowane i przedłożone przez pracowników (...), którzy mieli świadomość nierzetelności tych dokumentów – gdyż co innego wynika z analizy dowodów.

c/ Dodatkowo uznać trzeba na podstawie materiału dowodowego, że:

- oskarżony działał w celu osiągnięcia korzyści majątkowej /przy czym wystarczy taka korzyść dla innej osoby - art. 115 § 4 kk/,

- oskarżony działał w porozumieniu z innymi sprawcami, w tym M. S. i P. P.,

- oskarżony działał w celu uzyskania dla innych osób od (...) pożyczki w kwocie 3.650.000 zł,

- oskarżony w tym celu przedłożył nierzetelne dokumenty i pisemne oświadczenie, mające istotne znaczenie dla uzyskania pożyczki w postaci: zaświadczenia o zatrudnieniu i zarobkach z 7.09.2011 r., umowy o pracę z 1.06.2011 r., miesięcznej informacji dla osoby ubezpieczonej w ZUS, kwestionariusza wywiadu pożyczkowego z 7.09.2011 r., w którym podał nieprawdziwe informacje o zatrudnieniu i osiąganym miesięcznym wynagrodzeniu w kwocie 112.510 zł,

- na podstawie tych dokumentów zawarto 14.09.2011 r. umowę nr (...), na mocy której (...) udzieliła pożyczki w kwocie 3.650.000 zł,

- oskarżony działał w zamiarze, aby inne osoby dokonały czynu zabronionego polegającego na doprowadzeniu (...) do niekorzystnego rozporządzenia mieniem wielkiej wartości w kwocie 3.650.000 zł, poprzez wprowadzenie w błąd pracowników (...) co do zdolności kredytowej K. K. oraz rzetelności dokumentów dotyczących jego zatrudnienia i osiąganych przez niego dochodów, a także tożsamości osób, na rzecz których pożyczka została udzielona, ułatwił jego popełnienie poprzez przedłożenie nierzetelnych dokumentów i pisemnego oświadczenia.

d/ W. jest tu zamiar ewentualny po stronie oskarżonego, czyli godzenie się na zaistnienie przestępstwa, chociaż w tym wypadku był to zamiar bezpośredni. Zatem stanowi to o spełnieniu warunków z art. 18 § 3 k.k. i wyczerpaniu znamion przypisanego czynu zabronionego.

e/ Podzielić przy tym trzeba dominujący pogląd doktryny i orzecznictwa, że dla zaistnienia oszustwa nie jest konieczny w ogóle zamiar niespłacenia zaciągniętego zobowiązania, ale wystarczające jest przedłożenie fałszywych czy nierzetelnych dokumentów i oświadczeń, bez których dany kredyt, pożyczka czy dotacja nie zostałyby przyznane. Istotne jest bowiem udzielenie środków finansowych na podstawie nierzeczywistych danych. Tak więc nie ma znaczenia dla rozstrzygnięcia, że oskarżony liczył na spłatę zobowiązania przez innych sprawców.

Lp.

Zarzut

3/

Prokuratora błędu w ustaleniach faktycznych, polegającego na błędnej ocenie okoliczności odnoszących się do wymiaru kary, w szczególności ustaleniu, że wobec oskarżonego K. K. (2) zachodzi pozytywna prognoza kryminologiczna, co skutkowało wymierzeniem kary 2 lat pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres próby 4 lat, podczas gdy charakter czynu, okoliczności jego popełnienia, rola w/w w popełnionym przestępstwie, a także wysoki stopień społecznej szkodliwości czynu, wysokość uzyskanej na skutek działania oskarżonego pożyczki oraz wysokość uzyskanej przez niego korzyści majątkowej, jak również jego właściwości i warunki osobiste, przemawiają za orzeczeniem kary pozbawienia wolności bez warunkowego zawieszenia jej wykonania.

x zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

a/ Apelacja prokuratora dotyczy rażącej niewspółmierności kary a nie błędu w ustaleniach faktycznych, ale okazała się zasadna. Zauważyć trzeba, że stosownie do brzmienia art. 438 pkt 4 kpk Sąd odwoławczy zmienia lub uchyla orzeczenie w zakresie kary tylko w przypadku stwierdzenia jej rażącej niewspółmierności. Rażąca niewspółmierność zachodzi wówczas, gdy na podstawie ujawnionych okoliczności mających wpływ na wymiar kary, można było przyjąć, że powstałaby znaczna różnica pomiędzy karą wymierzoną przez Sąd I instancji a karą, którą należałoby orzec w następstwie prawidłowego zastosowania dyrektyw wymiaru kary. Nie każda różnica w zakresie oceny wymiaru kary uzasadnia zarzut rażącej niewspółmierności kary, ale tylko taka, która ma charakter zasadniczy, a więc jest niewspółmierna w stopniu nie dającym się zaakceptować /tak np. wyrok Sądu Najwyższego z 16.02.2009 r. II KK 132/05, LEX nr 725034/. Nie chodzi tu o wszelkie możliwe różnice co do wymiaru kary, lecz wyłącznie o tak istotne, że powodowałyby uznanie orzeczonej kary za niesprawiedliwą.

b/ K. K. (2) wymierzono kary 2 lat pozbawienia wolności i 100 stawek dziennych grzywny po 10 zł, które nie są zbyt surowe. Uwzględniają one dostatecznie wysoki stopień społecznej szkodliwości czynu i winy sprawcy, sposób działania i pomocniczą rolę oskarżonego, działanie umyślne z zamiarem bezpośrednim z chęci zysku i ponadprzeciętną /nawet jak na (...)/ wysokość uzyskanej pożyczki oraz wysokość osiągniętej przez niego korzyści majątkowej. Przy tym właściwości i warunki osobiste K. K. przemawiają za orzeczeniem bezwzględnej kary pozbawienia wolności, gdyż zgodnie z opinią psychiatrów pozostawanie oskarżonego na wolności jest obarczone wysokim ryzykiem ponownego popełnienia czynu zabronionego w związku z uzależnieniem od hazardu /k.420/. W tej sytuacji nie zachodzi pozytywna prognoza kryminologiczna. Na korzyść oskarżonego policzono jego niekaralność i częściowe przyznanie się do winy. Wysokość kar grzywny odpowiada możliwościom finansowym oskarżonego. Jednakże rację ma prokurator, że wskazane okoliczności świadczą o braku podstaw do zastosowania dobrodziejstwa warunkowego zawieszenia wykonania kary pozbawienia wolności. Nie można uznać, aby kara wolnościowa była wystarczająca i odpowiednia oraz spełniła cele wychowawcze i zapobiegawcze względem oskarżonego a nadto spełniała potrzeby w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa.

c/ Reasumując, zmienione kary wymierzone oskarżonemu nie są nadmiernie łagodne ani surowe i ich ukształtowanie czyni zadość potrzebom prewencji indywidualnej i generalnej oraz odpowiada dyrektywom zamieszczonym w art. 53 § 1 i 2 kk. Całokształt okoliczności sprawy przekonuje, że taka kara bezwzględnego pozbawienia wolności oraz kara grzywny są właściwe i celowe, a w konsekwencji sprawiedliwe.

Wniosek

Obrońca osk. K. K. (2) wniósł o:

1/ zmianę zaskarżonego wyroku poprzez uniewinnienie oskarżonego od popełnienia zarzucanego czynu;

2/ ewentualnie o uchylenie nałożonego w pkt III wyroku obowiązku naprawienia szkody.

Prokurator wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku w części dotyczącej orzeczenia o karze poprzez uchylenie rozstrzygnięcia o warunkowym zawieszeniu wykonania wymierzonej oskarżonemu kary pozbawienia wolności i wymierzenie mu kary bezwzględnej 2 lat pozbawienia wolności.

x zasadny prokuratora

x częściowo zasadny obrońcy

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

a/ W świetle analizy zarzutów apelacji obrońcy przeprowadzonej wyżej pkt 1-2 nie zasługuje na uwzględnienie wniosek o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez uniewinnienie oskarżonego K. K. od zarzucanego czynu. Natomiast zasadny był wniosek o uchylenie nałożonego w pkt III wyroku obowiązku naprawienia szkody.

b/ Zasadny okazał się wniosek prokuratora o uchylenie rozstrzygnięcia o warunkowym zawieszeniu wykonania wymierzonej oskarżonemu kary pozbawienia wolności – wobec powyższych rozważań odnośnie zarzutu apelacji.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

Nie dotyczy

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

Nie dotyczy

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot utrzymania w mocy

W pkt II - utrzymano w mocy zaskarżony wyrok w pozostałej części w stosunku do oskarżonego K. K. (1) tj. niezmienionej.

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Powody wskazano w części 3 – tj. niepodważenie analizy dowodów i pozostałych okoliczności przeprowadzonej przez Sąd Okręgowy.

5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

Przedmiot i zakres zmiany

W pkt I zmieniono zaskarżony wyrok w stosunku do oskarżonego K. K. (1) w ten sposób, że :

a) uchylono rozstrzygnięcie z punktu II sentencji o warunkowym zawieszeniu wykonania kary pozbawienia wolności;

b) uchylono rozstrzygnięcie z punktu III sentencji o zobowiązaniu oskarżonego do naprawienia w części wyrządzonej szkody.

Zwięźle o powodach zmiany

a/ Uchylenie rozstrzygnięcie z punktu II sentencji o warunkowym zawieszeniu wykonania kary pozbawienia wolności – wynika z uwzględnienia zarzutu apelacji prokuratora.

b/ Uchylenie rozstrzygnięcie z punktu III sentencji o zobowiązaniu oskarżonego do naprawienia w części wyrządzonej szkody – wypływa z uwzględnienia w tej części zarzutu apelacji obrońcy.

5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

Nie dotyczy

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

Nie dotyczy

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

Nie dotyczy

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

Nie dotyczy

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

Nie dotyczy

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

Nie dotyczy

4.1.

Nie dotyczy

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

Nie dotyczy

5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

Nie dotyczy

5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

III.

Zasądzono od Skarbu Państwa na rzecz adw. J. Ż. kwotę 1200 zł brutto, w tym 23% vat, tytułem wynagrodzenia za pomoc prawną udzieloną oskarżonemu z urzędu w postępowaniu odwoławczym - na podstawie § 11 ust. 2 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22.10.2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie - stosownie do rodzaju sprawy i potrzebnego nakładu pracy, przy uwzględnieniu treści wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 20.12.2022 r. sygn. SK 78/21 i argumentów zawartych w uzasadnieniu tego orzeczenia. Kwota zawiera w sobie podatek od towarów i usług, gdyż w innym wypadku obrońca z urzędu byłby w lepszej sytuacji niż obrońca z wyboru. Wobec tego Sąd nie zastosował przepisów rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 03.10.2016 r. jako nieadekwatnych w obecnych warunkach.

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

IV.

Zwolniono oskarżonego od ponoszenia kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze, obciążając wydatkami Skarb Państwa na mocy art. 624 § 1 kpk - z uwagi na względy słuszności tj. wysokość orzeczonej kary i częściowe uwzględnienie apelacji obrońcy.

7.  PODPIS

Przemysław Filipkowski

Sławomir Machnio Michał Lasota

1.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

Obrońca osk. K. K. (1)

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Punkty I-III i V wyroku

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

x na korzyść

☐ na niekorzyść

x w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

x

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

x

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☐

Uchylenie

x

zmiana

1.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

2

Podmiot wnoszący apelację

Prokurator

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Punkt II wyroku

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

x na niekorzyść

☐ w całości

x w części

☐

co do winy

x

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☐

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

x

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☐

uchylenie

x

zmiana