Portal Orzeczeń Sądu Apelacyjnego w Warszawie

Formularz UK 2

Sygnatura akt

VIII AKa 178.23

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Okręgowego Warszawa-Praga w Warszawie z dnia 16 lutego 2023 roku, sygn. akt V K 262/21.

1.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3. Granice zaskarżenia

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☐

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

2.1. Ustalenie faktów

2.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

K. G.

Zgon oskarżonego

Akt zgonu

861

2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

------

----------------------

---------------------------------------------------------------------

-----------------

----------------

2.2. Ocena dowodów

2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

1.

Akt zgonu

Dokument urzędowy – brak podstaw do jego kwestionowania.

2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

-------------------

--------------------------------------------

------------------------------------------------------------------------------------

.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

1.  Błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, który mógł mieć wpływ na jego treść, poprzez błędne ustalenie, że oskarżony brał udział w produkcji amfetaminy, w sytuacji gdy z zeznań świadków jednoznacznie wynika, że takiego udział nie brał, co w konsekwencji doprowadziło do błędnego ustalenia, że z udziału w produkcji amfetaminy K. G. uczynił sobie stałe źródło dochodu, co z kolei spowodowało zastosowanie przez Sąd I instancji w przyjętej kwalifikacji prawnej przypisanego mu czynu dodatkowo art. 65 § 1 kk, skutkującego surowszą odpowiedzialnością karną;

2.  Rażąca niewspółmierność kary polegająca na orzeczeniu nadmiernie wysokiej kary wskutek zastosowania art. 65 § 1 kk spowodowanego błędnym przyjęciem przez Sąd Okręgowy, że K. G. uczynił sobie z produkcji amfetaminy stałe źródło dochodu, w sytuacji gdy nawet podzielając błędne ustalenia faktyczne Sądu I instancji, przyjmie się za prawdziwy fakt uzyskania przez oskarżonego dochodu w kwocie dwa razy po 2.000 zł oraz dodatkowo 5000 zł, to dwukrotne uzyskanie zapłaty za wynajęcie garażu na wiosnę oraz jednorazowe uzyskanie zapłaty kwoty 500 zł latem nie może zostać uznane za stałe źródło dochodu ze względu na brak wielokrotności i systematyczności uczestnictwa w nielegalnym procederze, który tym samym nie miał cech trwałości i ciągłości w uzyskiwaniu przez oskarżonego dochodów wymaganych przy ujęciu kwalifikacji z art. 65 § 1 kk, albowiem dochód w wysokości 4.500 zł nie pochodził ze stałego źródła.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarzut stał się bezprzedmiotowy z uwagi na śmierć oskarżonego.

Wniosek

O zmianę zaskarżonego wyroku poprzez uniewinnienie oskarżonego, ewentualnie o orzeczenie kary łagodniejszej.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wniosek stał się bezprzedmiotowy z uwagi na śmierć oskarżonego.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

-------------------------------------------------------------------------

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

-----------------------------------------------------------------------------------

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot utrzymania w mocy

-------------------------------------------------------------------

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

----------------------------------------------------------------------------------------

5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot i zakres zmiany

---------------------------------------------------------------

Zwięźle o powodach zmiany

-----------------------------------------------------------------------------------

5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

Uchylono zaskarżony wyrok w stosunku do oskarżonego K. G. i na podstawie art.439 § 1pkt 9 kpk w zw. z art.17 § 1 pkt 5 kpk postępowanie co do wymienionego umorzono.

☒ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

Śmierć oskarżonego - jako bezwzględna przyczyna odwoławcza (art. 17 § 1 pkt 5 kpk) - uniemożliwia wszczęcie lub nakazuje umorzenie postępowania z powodu braku strony i braku odpowiedzialnego za czyn, którego proces karny dotyczy. Zgodnie z dyspozycją art. 414 § 1 kpk, w razie stwierdzenia po rozpoczęciu przewodu sądowego okoliczności wyłączającej ściganie w postaci śmierci oskarżonego, sąd wyrokiem winien umorzyć postępowanie w sprawie. W przypadku zaistnienia tej okoliczności proces umarza się w każdym jego stadium, w którym przesłanka ta zaistnieje, a zatem także po wydaniu wyroku, przed jego uprawomocnieniem i to bez względu na to, czy mogła wywrzeć lub wywarła wpływ na treść wyroku. Uwzględnia się ją niezależnie od granic zaskarżenia i niezależnie od podniesionych zarzutów, zatem także wtedy, gdy dostrzeżono ją przy rozpoznaniu środka odwoławczego, choćby nie zaskarżał całości orzeczenia i niezależnie od tego, czy strona podniosła taki zarzut, a więc także z urzędu. W razie śmierci oskarżonego po wniesieniu środka odwoławczego przez którąkolwiek ze stron lub już w toku postępowania przed sądem odwoławczym umorzenie leży w gestii sądu odwoławczego.

Jednocześnie ustawodawca wprowadził ograniczenie skutków zaistnienia bezwzględnej przyczyny odwoławczej w wypadku uchybień wymienionych w art. 439 § 1 pkt 9-11, stanowiąc, że uchylenie orzeczenia tylko z tego powodu może nastąpić jedynie na korzyść oskarżonego. Z brzmienia tego przepisu wynika, że gdy doszło do wydania orzeczenia pomimo jednej z ujemnych przesłanek procesowych wymienionych w art. 17 § 1 pkt 5, 6 i 8-11 (art. 439 § 1 pkt 9) albo gdy oskarżony w postępowaniu sądowym nie miał obrońcy w wypadkach określonych w art. 79 § 1 i 2 i art. 80 lub obrońca nie brał udziału w czynnościach, w których jego udział był obowiązkowy, lub sprawę rozpoznano podczas nieobecności oskarżonego, którego obecność była obowiązkowa, to uchylenie orzeczenia i umorzenie postępowania (art. 439 § 1 pkt 9) albo uchylenie orzeczenia i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania (art. 439 § 1 pkt 10-11), jest dopuszczalne tylko na korzyść oskarżonego (por. wyrok SN z 16 grudnia 2008 r., WA 43/08, OSNwSK 2008, poz. 2610).

Zgodnie jednak z poglądem wyrażonym w doktrynie komentowany przepis będzie miał zastosowanie w określonym układzie procesowym. Chodzi tu o sytuacje, gdy sąd pierwszej instancji wydał wyrok uniewinniający, od którego apelację wniósł oskarżyciel, zarzucając zaistnienie jednej z bezwzględnych przyczyn odwoławczych z pkt 9-11 art. 439 § 1, albo gdy sąd umorzył postępowanie i od tego orzeczenia środek odwoławczy złożył oskarżyciel, stawiając zarzut zaistnienia uchybienia z art. 439 § 1 pkt 10-11, albo gdy sąd odwoławczy z urzędu stwierdził takie uchybienie. Wówczas, gdyby nie ograniczenie z art. 439 § 2 k.p.k., sąd ten byłby zobowiązany do uchylenia zaskarżonego wyroku uniewinniającego i umorzenia postępowania (pkt 9) albo uchylenia wyroku uniewinniającego lub orzeczenia o umorzeniu postępowania i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania sądowi pierwszej instancji (pkt 10 i 11). W komentowanym przepisie chodzi więc o takie sytuacje, w których zaskarżone orzeczenie zawiera rozstrzygnięcie najkorzystniejsze dla oskarżonego, a tym samym z powodów określonych w art. 439 § 1 pkt 9-11 k.p.k. jego uchylenie nie mogłoby doprowadzić do wydania orzeczenia na korzyść oskarżonego, np. gdy oskarżony został uniewinniony, a prokurator w apelacji postawił zarzut przedawnienia karalności czynu (art. 439 § 1 pkt 9 w zw. z art. 17 § 1 pkt 6) (Dariusz Świecki; Komentarz do art. 439 Kodeksu postępowania karnego, 2018, LEX).

Powyższa sytuacja nie zachodziła w przypadku oskarżonego K. G., albowiem został on nieprawomocnie skazany przez Sąd I instancji. Apelacja wniesiona na jego korzyść przez obrońcę, nie powoduje zatem wyłączenia procedury z art. 439 § 1 pkt 9 kpk, w sytuacji gdy oskarżony zmarł, a więc nastąpiła niepodważalna przesłanka wyłączająca postępowanie karne, wskazana w art. 17 § 1 pkt 5 kpk.

W aktach przedmiotowej sprawy znajdują się dokumenty prowadzące do ustalenia, że oskarżony K. G. zmarł w dniu 9 grudnia 2023 r. (k. 861), co stanowi okoliczność wyłączającą ściganie z art. 17 § 1 pkt 5 kpk. Zaszła więc konieczność uchylenia zaskarżonego wyroku skazującego i umorzenia postępowania apelacyjnego.

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

------------------------------------------------------------------------------------

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

------------------------------------------------------------------------------

4.1.

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

---------------------------------------------------------------------------------

5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

----------------

--------------------------------------------------------------------------

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

2.

Wobec umorzenia postępowania na podstawie art. 632 pkt 2 kpk przejęto na rzecz Skarbu Państwa koszty procesu w sprawie.

Jednocześnie zasądzono na rzecz obrońcy z urzędu oskarżonego wynagrodzenie za pomoc prawną świadczoną przed sądem apelacyjnym. Zasądzona na rzecz obrońcy kwota uwzględnia podjęte na tym tle aktualne orzecznictwo Trybunału Konstytucyjnego.

7.  PODPIS

SSA Adam Wrzosek

SSA Sławomir Machnio SSO (del.) Piotr Bojarczuk