VIII AKa 237/23 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Apelacyjny w Warszawie z 2024-01-18
Sygn. akt VIII AKa 237/23
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 18 stycznia 2024 r.
Sąd Apelacyjny w Warszawie VIII Wydział Karny w składzie:
Przewodniczący: Sędzia SA – Agnieszka Brygidyr-Dorosz (spr.)
Sędziowie: SA – Dorota Radlińska
SA – Dariusz Drajewicz
Protokolant: sekr. sąd. Klaudia Kulbicka
przy udziale prokuratora Jarosława Serowika
po rozpoznaniu w dniu 17 stycznia 2024 r. sprawy
S. T., urodz. (...) w B., córki R. i H. z domu Ł.,
oskarżonej z art. 299 § 1 i§ 5 k.k.
na skutek apelacji wniesionej przez obrońcę oskarżonej
od wyroku Sądu Okręgowego w Warszawie
z dnia 25 stycznia 2023 r. sygn. akt VIII K 168/22
I. utrzymuje w mocy zaskarżony wyrok;
II. zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. P. W. – Kancelaria Adwokacka w W. kwotę 1200 (jeden tysiąc dwieście) zł brutto, w tym VAT, tytułem pomocy prawnej udzielonej z urzędu w postępowaniu odwoławczym;
III. zwalnia oskarżoną od ponoszenia kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze, obciążając wydatkami Skarb Państwa.
UZASADNIENIE
UZASADNIENIE
UZASADNIENIE |
|||
Formularz UK 2 |
Sygnatura akt |
VIII AKa 237/23 |
|
Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników: |
1 |
||
1. CZĘŚĆ WSTĘPNA |
1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji |
Wyrok Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 25 stycznia 2023 roku, sygn. akt VIII K 168/22 |
1.2. Podmiot wnoszący apelację |
☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego |
☐ oskarżyciel posiłkowy |
☐ oskarżyciel prywatny |
☒ obrońca |
☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego |
☐ inny |
1.3. Granice zaskarżenia |
1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia |
||||
☒ na korzyść ☐ na niekorzyść |
☒ w całości |
|||
☐ w części |
☐ |
co do winy |
||
☐ |
co do kary |
|||
☐ |
co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia |
|||
1.3.2. Podniesione zarzuty |
||||
Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji |
||||
☐ |
art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu |
|||
☐ |
art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany |
|||
☒ |
art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia |
|||
☐ |
art. 438 pkt 3 k.p.k.
– błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, |
|||
☐ |
art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka |
|||
☐ |
||||
☐ |
brak zarzutów |
1.4. Wnioski |
☐ |
uchylenie |
☒ |
zmiana |
2. Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy |
2.1. Ustalenie faktów |
2.1.1. Fakty uznane za udowodnione |
|||||
Lp. |
Oskarżony |
Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi |
Dowód |
Numer karty |
|
Nie dotyczy – Sąd II instancji nie przeprowadzał postępowania dowodowego |
|||||
2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione |
|||||
Lp. |
Oskarżony |
Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi |
Dowód |
Numer karty |
|
2.2. Ocena dowodów |
2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów |
||
Lp. faktu z pkt 2.1.1 |
Dowód |
Zwięźle o powodach uznania dowodu |
2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów |
||
Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2 |
Dowód |
Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu |
. STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków |
||
Lp. |
Zarzut |
|
1. |
Apelacja obrońcy S. T.– zarzut: naruszenie art. 7 k.p.k. polegające na dowolnej, a nie swobodnej ocenie dowodów poprzez: - odmowę wiary wyjaśnieniom oskarżonej, że nie wiedziała, że odbierane przez nią pieniądze pochodzą z przestępstwa, gdy tymczasem całokształt sprawy, w tym okoliczności nawiązania przez oskarżoną współpracy z osobami organizującymi cały proceder, zachowanie tych osób wobec oskarżonej, wykształcenie oskarżonej, jej doświadczenie życiowe i zawodowe wskazują, że oskarżona została wprowadzona w błąd co do pochodzenia odbieranych przez nią środków i co do legalności działalności organizatorów całego procederu, m.in. poprzez zamieszczenie przez nich ogłoszenia o pracę, posłużenia się danymi prawdziwej spółki w kontaktach z oskarżoną oraz poprzez obiecywanie oskarżonej zatrudnienia na podstawie umowy o pracę, - uznanie na podstawie materiałów pozyskanych w toku kontroli operacyjnej, że oskarżona wiedziała o przestępczym charakterze działalności, gdy tymczasem z materiałów tych wynika co najwyżej, że oskarżona była rozżalona brakiem otrzymania obiecanej umowy o pracę i brakiem wypłaty umówionego wynagrodzenia i rozważała zaspokojenie obiecywanego jej wynagrodzenia ze środków, które odbierała dla domniemanego pracodawcy, przy czym powyższa okoliczność nie przesądza o tym, że oskarżona zdawała sobie sprawę z przestępczego pochodzenia środków finansowych. |
☐ zasadny ☐częściowo zasadny ☒ niezasadny |
Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny |
||
Apelacja wniesiona przez obrońcę S. T. była merytorycznie niezasadna. W żadnej mierze nie sposób zgodzić się z podnoszonymi przez obrońcę oskarżonej zarzutami, iż w rozpoznawanej sprawie doszło do naruszenia reguł zawartych w przepisie art. 7 k.p.k. Zarzut dowolnej oceny dowodów jest tylko wtedy słuszny, gdy zasadność ocen i wniosków, wyprowadzonych przez sąd orzekający z okoliczności ujawnionych w toku przewodu sądowego, nie odpowiada prawidłowości logicznego rozumowania, przy czym dla swej skuteczności wymaga on od apelującego wykazania, jakich konkretnych uchybień w świetle wskazań wiedzy, doświadczenia życiowego i logicznego rozumowania dopuścił się sąd w dokonanej ocenie materiału dowodowego. Jak już wielokrotnie podkreślano w orzecznictwie przekonanie sądu o wiarygodności jednych dowodów i niewiarygodności innych pozostaje pod ochroną reguły z art. 7 k.p.k., jeżeli jest poprzedzone ujawnieniem w toku rozprawy głównej całokształtu okoliczności sprawy, stanowi wyraz rozważenia wszystkich okoliczności przemawiających zarówno na korzyść, jak i na niekorzyść oskarżonego oraz jest zgodne ze wskazaniami wiedzy i doświadczenia życiowego, a nadto zostało wyczerpująco i logicznie uargumentowane w uzasadnieniu wyroku (vide: postanowienie SN z dnia 18 grudnia 2012 r., sygn. III KK 298/12, opubl. LEX nr 1232292, wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 12 lipca 2017 r., sygn. akt II AKa 207/17). Przenosząc powyższe na grunt niniejszej sprawy stwierdzić należy, że wbrew wywodom obrońcy oskarżonej S. T., Sąd I instancji dokonał trafnej i poprawnej oceny dowodów zebranych w sprawie. Ocena ta obejmowała całokształt istotnych dla rozstrzygnięcia dowodów i okoliczności, a zatem nie była analizą niepełną i w żadnym razie nie uchybiała unormowaniu art. 7 k.p.k. Wnioski wyprowadzone przez Sąd I instancji do wartości poszczególnych dowodów, w tym zwłaszcza wyjaśnień oskarżonej oraz materiałów pozyskanych w ramach stosowanej kontroli operacyjnej są prawidłowe i przekonująco umotywowane, wobec czego nie uchybiają ani regułom logicznego wnioskowania, ani zasadom doświadczenia życiowego. To, że Sąd I instancji zakwestionował wiarygodność znacznej części wyjaśnień oskarżonej, nie daje podstawy do czynienia sądowi zarzutu dokonania oceny zebranego w sprawie materiału dowodowego z przekroczeniem granic przysługującej sądowi swobody. Sąd okręgowy w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku w rozważaniach dotyczących oceny dowodów wyjaśnił powody i przedstawił przyczyny krytycznej oceny wiarygodności depozycji S. T., w zakresie, w jakim oskarżona, która początkowo przyznawała się do popełnienia zarzucanych jej czynów, zmieniła swoją linię obrony i ostatecznie nie przyznała się do popełnienia zarzuconych jej czynów, kwestionując tym samym zasadność stawianych zarzutów. W ocenie sądu odwoławczego, Sąd I instancji poddał depozycje oskarżonej rzetelnej analizie, a także skonfrontował je z wszelkimi dostępnymi dowodami, w tym materiałami pozyskanymi w ramach stosowanej kontroli operacyjnej. Słusznie zatem Sąd I instancji nie dał wiary wyjaśnieniom S. T., w części, w której wyjaśniła ona, że nie wiedziała, że odbierane przez nią, a następnie przekazywane nieznanym osobom pieniądze pochodzą z przestępstwa. W realiach przedmiotowej sprawy wyjaśnienia te są sprzeczne z zasadami doświadczenia życiowego i a z samymi wyjaśnieniami oskarżonej. Podkreślić należy, że podczas pierwszego przesłuchania oskarżona S. T. przyznała się do popełnienia zarzucanych jej czynów i odmówiła składania wyjaśnień ( k. 383). Na etapie przesłuchania przez Sąd rozpoznający wniosek o zastosowanie wobec oskarżonej środka zapobiegawczego w postaci tymczasowego aresztowania, oskarżona wyjaśniła, że „nie do końca się przyznaje do popełnienia przestępstw (…), nie do końca jest winna, bo osoby trzecie wprowadziły ten system”. Jednocześnie wyjaśniła, że dopiero miesiąc wcześniej czyli w listopadzie 2020 r. zaczęła coś podejrzewać. Dodała też, że za dokonywane wypłaty pobierała 100-200 zł ( k.399-400). W trakcie kolejnego przesłuchania na etapie postępowania przygotowawczego, oskarżona już nie przyznała się do popełnienia zarzucanych jej czynów (k.904-905). Na etapie postępowania sądowego oskarżona zaś zanegowała wyjaśnienia złożone na etapie powstępowania przygotowawczego. Sąd I instancji zasadnie zatem dokonał oceny wyjaśnień złożonych przez oskarżoną w powiązaniu z materiałami pozyskanymi w ramach stosowanej kontroli operacyjnej z września 2020 r. ( k. 798-802). Analiza tych materiałów, wbrew twierdzeniom skarżącego, prowadzi do jednoznacznego wniosku co do świadomości oskarżonej S. T. co do pochodzenia wypłacanych przez nią środków pieniężnych. Naiwnością byłoby przyjęcie, że oskarżona S. T. została wprowadzona w błąd co do pochodzenia odbieranych przez nią środków i legalności całego procederu. Twierdzenia skarżącego pozostają w całkowitej opozycji do zasad doświadczenia życiowego. Argumentacja skarżącego dotycząca wykształcenia oskarżonej, jej doświadczenia życiowego i zawodowego w istocie niczego nie tłumaczy, a w szczególności - wbrew przekonaniu skarżącego-nie uprawnia do przypisywania oskarżonej braku świadomości rzeczywistego pochodzenia środków finansowych, które wypłacała i przekazywała nieznanym jej osobom. Nie można pomijać faktu, że oskarżona pracowała w charakterze sprzedawcy w sklepie, a rzeczą oczywistą jest, że praca w sklepie nie polega tylko na prostej sprzedaży towarów. Nadto w toku przeszukania miejsca zamieszkania oskarżonej ujawniono szereg zapisów wskazujących wręcz na prowadzenie tzw. małej księgowości w zakresie dokonywanych wypłat środków. Trzeba też mieć na uwadze i tę okoliczność, że nie tłumaczy postępowania oskarżonej danie wiary co do celu i sposobu nawiązania kontaktu z nieustalonymi osobami, na zlecenie których dokonywała wypłat pieniędzy. S. T. jest osobą w pełni dojrzałą. Nie są też wiarygodne twierdzenia oskarżonej, że z zabezpieczonych materiałów w toku kontroli operacyjnej wynika, że oskarżona była rozżalona brakiem otrzymania obiecanej umowy o pracę i brakiem wypłat. Analiza tych materiałów prowadzi do jednoznacznego wniosku, że ocena dokonana przez Sąd I instancji była w pełni uprawniona. Na marginesie już niejako zauważyć należy, iż jak wskazał Sąd Najwyższy w orzeczeniu z dnia 26 lipca 2017 r., sygn. akt II KK 180/17, ustanowiony w art. 7 k.p.k. obowiązek dokonywania oceny wiarygodności materiału dowodowego w oparciu o wszechstronną, zgodną z zasadami logicznego rozumowania, wskazaniami wiedzy i doświadczenia życiowego analizę dotyczy nie tylko sądu orzekającego. Także skarżący, który zmierza do podważenia zasadności rozstrzygnięcia poprzez zakwestionowanie oceny dowodów stanowiących jego podstawę, nie może ograniczyć się do prostego zanegowania jej i arbitralnego stwierdzenia, że walorem wiarygodności winny być obdarzone wyłącznie dowody korzystne dla oskarżonej. Obowiązkiem skarżącego jest wykazanie, jakich konkretnych uchybień dopuścił się sąd meriti w kontekście zasad wiedzy - w szczególności logicznego rozumowania - oraz doświadczenia życiowego, oceniając zebrany materiał dowodowy. Za oczywiście niewystarczające należy tu także uznać samo przeciwstawienie dowodom, na których oparł się sąd orzekający, występujących w sprawie dowodów przeciwnych, jeśli przy tym nie zostanie wykazane, że to właśnie owe dowody przeciwne, ocenione w świetle zasad logiki i doświadczenia życiowego, winny uzyskać walor wiarygodności, zaś dowody stanowiące podstawę ustaleń sądu, w świetle tych samych zasad, są tego waloru pozbawione. Tak natomiast postąpił obrońca stawiając zarzuty obrazy art. 7 k.p.k., ograniczając się tylko do zanegowania oceny dowodów dokonanej przez Sąd, gdyż jego zdaniem należało dać wiarę dowodom obrony. Reasumując stwierdzić należy, iż wywiedziona w przedmiotowej sprawie apelacja nie zawierała zarzutów, które mogłyby doprowadzić do zmiany zaskarżonego orzeczenia, stąd też zostało ono utrzymane w mocy. |
||
Wnioski |
||
Obrońca oskarżonej S. T. wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez uniewinnienie oskarżonej „od zarzucanego jej czynu”. |
☐ zasadny ☐ częściowo zasadny ☒ niezasadny |
|
Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny. |
||
Wobec uznania w całości zarzutu apelacyjnego za niezasadny- także wnioski uznać należało w całości za niezasadne . |
4. OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU |
|
1. |
Nie wystąpiły. |
Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności |
|
Nie dotyczy. |
|
5. ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO |
|
5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji |
|
1. |
Przedmiot utrzymania w mocy |
Wyrok utrzymano w mocy. |
|
Zwięźle o powodach utrzymania w mocy |
|
Wobec nie uwzględnienia apelacji. |
|
5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji |
|
1. |
Przedmiot i zakres zmiany |
Zwięźle o powodach zmiany |
|
5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji |
|||
5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia |
|||
1.1. |
Nie dotyczy |
||
Zwięźle o powodach uchylenia |
|||
Nie dotyczy |
|||
2.1. |
Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości |
||
Zwięźle o powodach uchylenia |
|||
Nie dotyczy |
|||
3.1. |
Konieczność umorzenia postępowania |
||
Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia |
|||
Nie dotyczy |
|||
4.1. |
|||
Zwięźle o powodach uchylenia |
|||
Nie dotyczy |
|||
5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania |
|||
Nie dotyczy |
|||
5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku |
|||
Punkt rozstrzygnięcia z wyroku |
Przytoczyć okoliczności |
||
6. Koszty Procesu |
Punkt rozstrzygnięcia z wyroku |
Przytoczyć okoliczności |
2. 2. |
Kosztami za postępowanie odwoławcze obciążono Skarb Państwa, zwalniając oskarżoną od ich ponoszenia z uwagi na aktualną sytuację majątkową i zarobkową oskarżonej. Uiszczenie tej należności byłoby dla oskarżonej zbyt uciążliwe, o ile nie nieprawdopodobne. Ponieważ w postępowaniu odwoławczym oskarżona była reprezentowana przez obrońcę z urzędu, należało zasądzić od Skarbu Państwa na rzecz kancelarii adwokackiej koszty nieopłaconej pomocy prawnej świadczonej w tej fazie postępowania. |
7. PODPIS |
Agnieszka Brygidyr-Dorosz Dorota Radlińska Dariusz Drajewicz |
1.3 Granice zaskarżenia |
|||||||
Wpisać kolejny numer załącznika 1 |
|||||||
Podmiot wnoszący apelację |
Obrońca oskarżonej S. T. |
||||||
Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja |
Orzeczenie Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 25.01.2023r. sygn. akt VIII K 168/22 |
||||||
1.3.1 Kierunek i zakres zaskarżenia |
|||||||
☒ na korzyść ☐ na niekorzyść |
☒w całości |
||||||
☐w części |
☐ |
co do winy |
|||||
☐ |
co do kary |
||||||
☐ |
co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia |
||||||
1.3.2 Podniesione zarzuty |
|||||||
Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji. |
|||||||
☐ |
art. 438 pkt 1 k.p.k. - obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu |
||||||
☐ |
art. 438 pkt 1a k.p.k. - obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu |
||||||
☒ |
art. 438 pkt 2 k.p.k. - obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia |
||||||
☐ |
art. 438 pkt 3 k.p.k. - błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia |
||||||
☐ |
art. 438 pkt 4 k.p.k. - rażąca niewspółmierności kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka |
||||||
☐ |
|||||||
☐ |
brak zarzutów |
||||||
1.4. Wnioski |
|||||||
☐ |
uchylenie |
☒ |
zmiana |
Podmiot udostępniający informację: Sąd Apelacyjny w Warszawie
Osoba, która wytworzyła informację: Agnieszka Brygidyr-Dorosz, Dorota Radlińska , Dariusz Drajewicz
Data wytworzenia informacji: