VIII AKa 377/23 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Apelacyjny w Warszawie z 2024-04-30

Sygn. akt VIII AKa 377/23

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

26 lutego 2024 r.

Sąd Apelacyjny w Warszawie VIII Wydział Karny w składzie:

Przewodniczący sędzia SA Michał Lasota (spr.)

sędziowie SA Sławomir Machnio

SO (del.) Agnieszka Stachniak-Rogalska

Protokolant Alicja Szostak

przy udziale prokurator Renaty Śpiewak

po rozpoznaniu na rozprawie 26 lutego 2024 r. sprawy

D. A. , s. R. i M. z d. M.

ur. (...) w W.

oskarżonego z art. 280 § 2 kk

D. S. , s. J. i B. z d. S.

ur. (...) w W.

oskarżonego z art. 280 § 2 kk

H. A. , s. R. i M. z d. M.

ur. (...) w W.

oskarżonego z art. 18 § 2 kk w zw. z art. 233 § 1 kk, z art. 239 § 1 kk i z art. 245 kk

na skutek apelacji wniesionych przez, obrońcę z urzędu oskarżonego D. A. adw. A. M. (1), obrońcę z urzędu oskarżonego H. A. adw. W. P. (1) i prokuratora

od wyroku Sądu Okręgowego Warszawa-Praga w Warszawie z 9 maja 2023 r., sygn. akt V K 194/17

o r z e k a :

1.  utrzymuje w mocy wyrok w zaskarżonej części;

1.  zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. A. M. (2) 738 zł. (siedemset trzydzieści osiem złotych) brutto tytułem kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej oskarżonemu D. A. z urzędu i 738 zł. (siedemset trzydzieści osiem złotych) brutto tytułem kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej oskarżonemu D. S. z urzędu;

1.  zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. W. P. (1) 738 zł. (siedemset trzydzieści osiem złotych) brutto tytułem kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej oskarżonemu H. A. z urzędu;

1.  zwalnia oskarżonego D. A. w całości od zapłaty na rzecz Skarbu Państw kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze;

1.  kosztami procesu za postępowanie odwoławcze, w zakresie dotyczącym oskarżonego D. S., obciąża Skarb Państwa;

1.  zwalnia oskarżonego H. A. w całości od zapłaty na rzecz Skarbu Państw kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze.

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

VIII AKa 377/23

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

2

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1.  Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Okręgowego Warszawa-Praga w Warszawie z 9 maja 2023 r. w sprawie V K 194/17.

1.1.  Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.1.  Granice zaskarżenia

1.1.1.  Kierunek i zakres zaskarżenia

na korzyść

☐ na niekorzyść

☐ w całości

w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.1.1.  Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.1.  Wnioski

uchylenie

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami
przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

1.1.  Ustalenie faktów

1.1.1.  Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.1.1.

1.1.1.  Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2.1.

1.1.  Ocena dowodów

1.1.1.  Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

1.1.1.  Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

Mająca wpływ na treść orzeczenia obraza przepisów postępowania, a mianowicie art. 4 kpk w zw. z art. 7 kpk poprzez dowolną a nie swobodną ocenę zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego naruszającą zasadę obiektywizmu polegającą na:

uznaniu, że zeznania pokrzywdzonego J. Z. i zeznania bezpośrednich świadków zdarzenia: E. T., J. K. i D. W. potwierdzają udział D. A. w rozboju, podczas gdy świadkowie konsekwentnie wskazywali, że sprawcy mieli na głowach kaski i nie widzieli ich twarzy;

uznaniu, że D. W. i K. D. (1) podczas okazania bezspornie wskazali na D. A. jako sprawcę, podczas gdy D. W. nie widział twarzy napastników i dokonywał rozpoznania po budowie ciała, a K. D. (1) nie był pewny rozpoznania wskazując, iż zapamiętał owalną twarz napastnika, a tylko jedna z okazanych osób miała taką twarz;

uznaniu, że zeznania P. S. w zakresie w jakim wskazuje on na D. A. jako sprawcy rozboju na listonoszu są wiarygodne pomimo, że świadek znajdował się w konflikcie z rodziną A., był uzależniony od narkotyków, miał liczne problemy z prawem i możliwość zawarcia układu z Policją była dla niego kuszącą możliwością, dodatkowo świadek na rozprawie w dniu 16.06.2021 roku zmienił swoje zeznania.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Na wstępie należy przypomnieć, że art. 4 kpk nie może być podstawą zarzutu odwoławczego, przede wszystkim samoistnego, jako wyrażający ogólną zasadę postępowania karnego, co jednoznacznie potwierdzono w orzecznictwie i w piśmiennictwie.

Ostatnio stanowisko to przedstawił Sąd Apelacyjny w Warszawie, w postanowieniu z 2 marca 2023 r. w spawie II AKa 552/22, wywodząc, że "Zarzut obrazy art. 4 kpk nie może być podstawą środka odwoławczego, jako że przepis ten zawiera ogólną zasadę postępowania, nie nakazuje, ani nie zakazuje Sądowi konkretnego sposobu procedowania. Wykazanie, że w toku postępowania odwoławczego doszło do naruszenia zasady obiektywizmu wymaga wskazania uchybień konkretnych przepisów służących realizacji tej zasady".

Dlatego też, w dalszych rozważaniach skupić należy się na zarzucie obrazy art. 7 kpk, który wyznacza między innymi normatywny standard oceny każdego z przeprowadzonych w postępowaniu dowodów.

Zdaniem więc obrońcy, wskazane przez niego dowody ocenione zostały nie swobodnie, a dowolnie. W ocenie jednak Sądu odwoławczego, konstatacja ta nie wytrzymuje krytyki, jeśli zestawi się treść środka odwoławczego z treścią pisemnego uzasadnienia wyroku Sądu meriti.

W tym miejscu koniecznym jest zaakcentowanie roli Sądu ad quem, poprzez odwołanie się do trafnego i przez to zasługującego na pełną akceptację judykatu Sądu Najwyższego, mianowicie postanowienia z 7 lutego 2024 r. w sprawie I KK 465/23, w którym klarownie stwierdzono, że "Stopień szczegółowości rozważań Sądu odwoławczego jest uzależniony od jakości oceny dokonanej przez Sąd I instancji. Jeżeli ocena ta jest wszechstronna, pełna, logiczna i wsparta zasadami doświadczenia życiowego, a więc w pełni odpowiada wymogom nałożonym przez reguły z art. 7 kpk, to wówczas Sąd odwoławczy zwolniony jest od drobiazgowego uzasadniania wyroku, co sprowadzałoby się do powtarzania prawidłowych argumentów, które zaważyły na wydaniu orzeczenia zaskarżonego w trybie nadzwyczajnym."

Taka właśnie sytuacja procesowa zachodzi w tej sprawie. Poprzedzona bowiem lekturą akt sprawy, lektura pisemnych motywów wyroku, sporządzonych przez Sąd Okręgowy, przekonuje o pełnej zasadności rozstrzygnięcia końcowego, zatem i o prawidłowej, właśnie swobodnej, nie dowolnej, ocenie dowodów.

Sąd a quo ocenił bowiem każdy dowód, nie tylko w izolacji, ale także i na tle pozostałych dowodów. Uwzględnione zostały przy tym, jak wymaga tego procedura karna, zasady prawidłowego rozumowania oraz wskazania wiedzy i doświadczenia życiowego.

W apelacji natomiast przedstawione zostało jedynie stanowisko polemiczne, oparte na wnioskowaniu częściowym, więc wybiórczym.

Powyższe rozważania, w kontekście już przywołanego uzasadnienia Sądu meriti, są w pełni wystarczające, jednak dla pełności wywodu, w znaczeniu przekonywalności, godzi się wskazać, co następuje.

Oczywistym jest w tej konkretnej sprawie, że sprawcy przestępstwa mieli założone na głowy kaski motocyklowe. Wiec, żaden z bezpośrednich świadków zdarzenia nie mógł wiedzieć twarzy napastników, w tym skazanego. W konsekwencji, co również jawi się jako oczywiste, zeznania E. T., J. K. i D. W., stanowiły, bo stanowić mogły, tylko część materiału dowodowego, pozwalającego na zrekonstruowanie, po przeprowadzeniu oceny tych dowodów, stanu faktycznego.

Właśnie w taki, prawidłowy, sposób, dowody z zeznań tych świadków w tym zakresie zostały potraktowane przez Sąd Okręgowy.

Jak wynika z akt sprawy, świadkowie D. W. i K. D. (1), podczas okazania rozpoznali skazanego.

Istotnie, D. W. odniósł się do budowy ciała, a K. D. (1) sam określił pewność swojego rozpoznania na 75 procent.

Wskazane wyżej okoliczności jednak również nie umknęły uwadze Sąd meriti, czemu Sąd ten dał jednoznaczny wyraz w pisemnym uzasadnieniu.

Pozwoliło to jednak, prawidłowo procedującemu Sądowi a quo, pozyskać dodatkowy argument, z przeprowadzonych i ocenionych dowodów, przemawiający za winą i za sprawstwem skazanego.

Zeznaniom P. S. Sąd a quo poświęcił szczególną uwagę, dokonując szczegółowej oceny.

Przede wszystkim, nie umknęły z pola widzenia, że w toku postępowania jurysdykcyjnego świadek ten swoje wcześniejsze zeznania odwołał.

Sądowi Okręgowemu nie umknęło z pola widzenia również i specyficzne cechy świadka, w związku z czym zasadnie pozyskano przecież opinię biegłej psycholog.

W szczególności, Sąd meriti zastrzegł, czego zdaje się nie dostrzeżono, formułując zarzut apelacyjny, że ocena zeznań tego świadka została dokonana z daleko posuniętą ostrożnością i krytycyzmem, z wyłączeniem jakiegokolwiek automatyzmu.

Podsumowując więc, wszystko to co niejako zostało "wytknięte" przez obrońcę, w związku z dowodem z zeznań P. S., było już przedmiotem zasługujących na pełną akceptację obszernych rozważań Sądu Okręgowego.

Wniosek

Zmiana wyroku i uniewinnienie oskarżonego od zarzucanego mu czynu.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Zarzut nie został potwierdzony, stanowił bowiem jedynie ogólną i bezpodstawną polemikę, w związku z czym nie było jakiejkolwiek podstawy do orzeczniczej ingerencji w wyrok Sądu Okręgowego, ocena dowodów, po ich przeprowadzeniu, miała przecież charakter swobodny i jako taka pozostaje pod ochroną prawa procesowego.

3.2.

Mająca wpływ na treść orzeczenia obraza przepisów postępowania, a mianowicie art. 5 § 2 kpk poprzez rozstrzygnięcie niedających się wyjaśnić wątpliwości na niekorzyść oskarżonych.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Obrońca ograniczył się jedynie do przedstawienia zarzutu, takiej treści, jak wyżej przytoczono. Zarzut ten w żaden sposób nie został uzasadniony, czy choćby rozwinięty.

Trzeba więc stanowczo wskazać, że w sprawie takich wątpliwości, których, jak podał obrońca, nie sposób wyjaśnić, po prostu nie ma.

Jak już przecież wyżej wywiedziono, w sprawie Sąd prawidłowo przeprowadził, a następnie prawidłowo ocenił, istotne dla sprawy dowody.

Trafnie ostatnio w tym zakresie wypowiedział się orzeczniczo Sąd Najwyższy, w postanowieniu z 21 lutego 2024 r. w sprawie V KK 543/23, konkludując, że "Dla zasadności zarzutu obrazy art. 5 § 2 kpk nie wystarczy zaprezentowanie przez skarżącego własnych wątpliwości co do stanu dowodów, ale wykazanie, że orzekający w sprawie Sąd rzeczywiście miał wątpliwości o takim charakterze i nie rozstrzygnął ich na korzyść oskarżonego".

Tymczasem, w badanej sprawie skarżący nawet nie przedstawił własnych wątpliwości. Sąd Apelacyjny zaś z urzędu jakichkolwiek wątpliwości nie dostrzega.

Wniosek

Zmiana wyroku i uniewinnienie oskarżonego od zarzucanego mu czynu.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

To, że zarzut nie został potwierdzony, nie daje Sądowi ad quem możliwości, w znaczeniu uprawnienia, powiązanego z obowiązkiem, do reformatoryjnej ingerencji w orzeczenie pierwszoinstancyjne.

3.3.

Błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia poprzez przyjęcie, że oskarżony popełnił zarzucane mu czyny, podczas gdy zebrany materiał dowodowy nie pozwala bezspornie przyjąć, iż oskarżony brał udział w rozboju.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Wyżej szeroko wywiedziono, że dowody zostały przeprowadzone i ocenione prawidłowo.

W realiach tej sprawy i w szczególności tego czynu, ustalanie stanu faktycznego polegało na prostym przeniesieniu treści z ocenionych dowodów do rekonstrukcji przebiegu zdarzenia i w tym zakresie Sąd Okręgowy wywiązał się ze swojego obowiązku prawidłowo.

Wprost stwierdzić więc trzeba, że jednoznacznie wynika, z tych dowodów, że to skazany popełnił przypisany mu czyn.

Warto, dla pełnego wywodu, w tym miejscu przytoczyć tezy z dwóch wcześniejszych orzeczeń Sądu Apelacyjnego w Warszawie, w których trafnie odniesiono się do badanego zagadnienia.

Otóż, w wyroku z 30 października 2023 r. w spawie VIII AKa 301/23 Sąd ten wywiódł, że "Błąd w ustaleniach faktycznych (error facti) przyjętych za podstawę orzeczenia to błąd, który wynika bądź to z niepełności postępowania dowodowego (tzw. błąd "braku"), bądź też z przekroczenia granic swobodnej oceny dowodów (błąd "dowolności"). Może on więc być wynikiem nieznajomości określonych dowodów lub nieprzestrzegania dyrektyw obowiązujących przy ocenie dowodów".

Natomiast, w wyroku z 17 października 2023 r. w sprawie VIII AKa 205/23, Sąd Apelacyjny w Warszawie stwierdził, że "Zarzut błędu w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę wyroku jest tylko wówczas słuszny, gdy zasadność ocen i wniosków wyprowadzonych przez sąd orzekający z okoliczności ujawnionych w toku przewodu sądowego, nie odpowiada prawidłowości logicznego rozumowania. Zarzut ten nie może jednak sprowadzać się do samej polemiki z ustaleniami sądu wyrażonymi w uzasadnieniu wyroku, lecz do wykazania, jakich mianowicie konkretnych uchybień w zakresie logicznego rozumowania dopuścił się sąd w ocenie zebranego materiału dowodowego".

W kontekście powyższego, godzi się podnieść stanowczo, że obrońca w zasadzie kwestionował jedynie i to nietrafnie, ocenę poszczególnych dowodów.

Skoro więc, co już wielokrotnie podnoszono, dowody zostały ocenione prawidłowo, także i rekonstrukcja stanu faktycznego była prawidłowa, w konsekwencji. Nie była bowiem obarczona jakimkolwiek błędem, w zakresie logicznego rozumowania, nie został też żaden z istotnych dowodów pominięty.

Wniosek

Zmiana wyroku i uniewinnienie oskarżonego od zarzucanego mu czynu.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Zarzut nie został potwierdzony. Więc, rekonstrukcja stanu faktycznego była prawidłowa. Sprawstwo i wina przypisane zostały zatem zasadnie.

Nie ma, w konsekwencji, jakichkolwiek podstaw do zmiany zaskarżonego wyroku.

3.4.

Błąd w ustaleniach faktycznych przyjęty za podstawę orzeczenia, mający wpływ na jego treść, na skutek przyjęcia przez Sąd I instancji, że oskarżony H. A. dopuścił się popełnienia zarzucanych mu przestępstw poplecznictwa oraz groźby bezprawnej wobec świadka, podczas gdy w sprawie, oprócz niewiarygodnych zeznań P. S., nie ma żadnych innych dowodów mogących świadczyć o tym, że oskarżony dopuścił się tych przestępstw.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zagadnienie błędu w ustaleniach faktycznych, w zakresie ogólnym, zostało wyżej już przedstawione, także poprzez przytoczenie judykatów, nie jest więc konieczne powtarzania rozważań w tym miejscu.

Istotnie, za podstawę przypisania przestępstwa z art. 239 § 1 kk Sąd Okręgowy przyjął jedynie zeznania P. S..

Jednak, co oczywiste już po lekturze pisemnego uzasadnienia, podstawą faktyczną przypisania przestępstwa z art. 245 kk nie były wyłącznie zeznania P. S., ale także zeznania J. S., S. S., K. D. (2) i R. K., wbrew twierdzeniu obrońcy.

Prawidłowość oceny zeznań P. S. zostanie omówiona poniżej, bowiem obrońca wprost i bezpośrednio zarzucił, że Sąd uchybił prawu procesowemu także i w tym zakresie.

Wniosek

Zmiana zaskarżonego wyroku poprzez uniewinnienie oskarżonego H. A. od zarzucanych mu przestępstw poplecznictwa z art. 239 § 1 kk oraz groźby bezprawnej wobec świadka z art. 245 kk względnie uchylenie zaskarżonego wyroku w części dotyczącej H. A. i skierowanie sprawy do ponownego rozpoznania.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Zarzut nie został potwierdzony, więc nie ma podstaw do orzeczniczej ingerencji w orzeczenie Sądu Okręgowego.

3.5.

Obraza przepisów prawa procesowego, mianowicie art. 4 kpk, art. 7 kpk i art. 410 kpk w zw. z art. 424 § 1 pkt 1 kpk, która miała wpływ na treść orzeczenia poprzez:

jednostronne, niekonsekwentne, i dowolne potraktowanie materiału dowodowego przez Sąd I instancji i oparcie ustaleń faktycznych sprawstwa oskarżonego H. A. wyłącznie na podstawie niekonsekwentnych, niespójnych, nieprecyzyjnych i lakonicznych zeznań świadka P. S., przy jednoczesnym odmówieniu waloru wiarygodności tym częściom w/w zeznań, które nie potwierdzają bądź poddają w wątpliwość sprawstwo oskarżonego;

dokonanie oceny dowodów z naruszeniem zasad prawidłowego rozumowania, wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego;

bezkrytyczne przyjęcie za wiarygodne i prawdziwe jedynie fragmenty zeznań świadka P. S. złożone w toku postępowania przygotowawczego oraz pierwszej rozprawy sądowej, pomimo braku ich logiki, konsekwencji i oparcia w pozostałym materiale dowodowym w postaci zeznań wielu świadków m. in. J. S., S. S. czy S. G., a odmówienie tego waloru depozycjom P. S. złożonym w toku niniejszego procesu;

naruszenie zasady obiektywizmu i dokonanie w związku z tym jednostronnej, niekorzystnej dla oskarżonego oceny dowodów, uzasadniających przyjęte z góry założenie o jego winie;

co w konsekwencji skutkowało naruszeniem zasady swobodnej oceny dowodów i doprowadziło Sąd I instancji do poczynienia błędnych ustaleń stanu faktycznego w zakresie uznania winy oskarżonego.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Także i w tym przypadku, powyższe rozważania ogólne co do obrazy prawa procesowego zachowują pełną aktualność i przez to stosowalności, nie ma więc podstaw, by je powtarzać.

Dodatkowo jednak odnieść się trzeba, w zakresie ogólnym, do możliwej obrazy procedury, a to art. 410 kpk i art. 424 § 1 pkt 1 kpk.

Niezwykle trafnie w tym zakresie, co do art. 410 kpk, wypowiedział się już Sąd Apelacyjny w Warszawie w wyroku z 11 lipca 2023 r. w sprawie II AKa 305/22, stwierdzając że "Przepisu art. 410 kpk nie można rozumieć w ten sposób, że każdy z przeprowadzonych na rozprawie głównej dowodów ma stanowić podstawę ustaleń faktycznych. Byłoby to w wielu wypadkach w istocie niemożliwe ze względu na wzajemną sprzeczność okoliczności wynikających z różnych dowodów".

Zasadnie też stwierdził Sąd Najwyższy, w postanowieniu z 25 października 2023 r. w sprawie I KK 228/23, że "Kwestia naruszenia art. 410 kpk może zaistnieć, kiedy Sąd opiera swoje orzeczenie na materiale nieujawnionym na rozprawie głównej bądź tylko na części materiału ujawnionego i jego rozstrzygnięcie nie jest wynikiem analizy całokształtu ujawnionych okoliczności. Nie oznacza to jednak, że można rozumieć art. 410 kpk w ten sposób, iż każdy z przeprowadzonych dowodów ma stanowić podstawę ustaleń faktycznych. Nie można bowiem formułować zarzutu obrazy tego przepisu, w sytuacji, gdy niektóre dowody nie stanowiły podstawy ustaleń faktycznych, jeśli sąd je rozważył i odrzucił na płaszczyźnie art. 7 kpk jako niewiarygodne".

Natomiast, w art. 424 § 1 pkt 1 kpk ustawodawca wskazał jedynie, co powinno zawierać uzasadnienie wyroku.

Przypomnienia więc wymaga, że zgodnie z art. 455a kpk, nie można uchylić wyroku z tego powodu, że jego uzasadnienie nie spełnia wymogów określonych w art. 424 kpk.

Przedmiotem oceny Sądu odwoławczego nie jest bowiem uzasadnienie pisemne, a wyrok i poprzedzające jego wydanie postępowanie.

Przygotowanie do rozprawy apelacyjnej polega natomiast na lekturze akt sprawy i pisemnego uzasadnienia, a nie wyłącznie pisemnego uzasadnienia.

Więc, bez wątpienia Sąd Okręgowy sprostał wymogom z art. 410 kpk, rozumianym tak, jak to zostało wyżej przedstawione.

Sąd oparł swoje rozstrzygnięcie tylko na tym materiale dowodowym, który został ujawniony w toku rozprawy głównej, Sąd nie pominął też żadnego istotnego dowodu, w tym jego części.

Ponownie godzi się podnieść, że za sprawstwem i za winą co do przestępstwa z art. 245 kk przemawiały także zeznania świadków, J. S., S. S., K. D. (2) i R. K..

Ewentualne uchybienie art. 424 kpk nie mogłoby wpłynąć na wyrok Sądu Apelacyjnego, jak wyżej wskazano. Jednak trzeba zaznaczyć, oddając w ten sposób niejako honor Sądowi meriti, że uzasadnienie pisemne tego Sądu w sposób pogłębiony odnosi się do każdej istotnej w sprawie kwestii, więc także co do sprawstwa i winy H. A., w zakresie przypisanych mu czynów.

Pozostaje więc problem oceny dowodu z zeznań P. S.. Ponownie więc podnieść trzeba, że Sąd meriti także i co do oceny tego dowodu procedował prawidłowo, w tym znaczeniu, że dowód ten został oceniony prawidłowo, a to doprowadziło o zgodnej z prawdą rekonstrukcji stanu faktycznego.

Wywody obrońcy, kwestionujące prawidłową ocenę dowodu, mają charakter wybiórczy, tym bardziej jeśli zostaną zestawione z pełnymi wywodami Sądu Okręgowego.

Przede wszystkim, Sąd a quo przekonywująco wskazał, jakie znaczenie ma odwołanie przez świadka swoich wcześniejszych zeznań.

Co do tego świadka opiniowała również biegła psycholog, do czego Sąd meriti się skrupulatnie odniósł.

Sąd Okręgowy, dokonując oceny, też nie pominął różnic w treści zeznań tego świadka i świadków J. S. i S. S..

Podsumowując, ocena dowodu zasadniczego, dokonana przez Sąd Okręgowy, jako swobodna, zasługuje na walor pełnej akceptacji.

"Przekonanie o wiarygodności jednych dowodów i niewiarygodności innych pozostaje pod ochroną prawa procesowego jeżeli poprzedza je ujawnienie w toku rozprawy głównej całokształtu okoliczności sprawy (art. 410 kpk) i to w sposób podyktowany obowiązkiem dochodzenia prawdy (art. 2 § 2 kpk), stanowi ono wynik rozważenia wszystkich okoliczności przemawiających zarówno na korzyść, jak i na niekorzyść oskarżonego (art. 4 kpk), jest wyczerpujące i logicznie, z uwzględnieniem wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego, a nadto zgodnie art. 424 § 1 pkt 1 kpk, właściwie uargumentowane w uzasadnieniu wyroku", stwierdził trafnie Sąd Apelacyjny w Warszawie w wyroku z 14 lutego 2023 r. w sprawie II AKa 29/22 i właśnie tak, co wyżej wywiedziono, uczynił Sąd Okręgowy, przede wszystkim w zakresie dowodu z zeznań P. S..

W tym kontekście warto jeszcze przytoczyć stanowisko Sądu Najwyższego, z wyroku z 5 września 1974 r. w sprawie II KR 114/74, że "Zasada swobodnej oceny dowodów, leżąca u podstaw prawidłowego wyrokowania, nie może prowadzić do dowolności ocen i takiego wyboru dowodów, którego prawidłowości nie dałoby się skontrolować w trybie rewizyjnym. Ustalenia faktyczne wyroku tylko wtedy nie wykraczają poza ramy swobodnej oceny dowodów, gdy poczynione zostały na podstawie wszechstronnej analizy przeprowadzonych dowodów, których ocena nie wykazuje błędów natury faktycznej czy logicznej, zgodna jest ze wskazaniami wiedzy i doświadczenia życiowego oraz prowadzi do sędziowskiego przekonania, odzwierciedleniem którego powinno być uzasadnienie orzeczenia".

Takiej właśnie oceny, o czym przekonuje lektura akt sprawy, także więc i lektura protokołów, ale i pisemnego uzasadnienia, dokonał Sąd Okręgowy.

Wniosek

Zmiana zaskarżonego wyroku poprzez uniewinnienie oskarżonego H. A. od zarzucanych mu przestępstw poplecznictwa z art. 239 § 1 kk oraz groźby bezprawnej wobec świadka z art. 245 kk względnie uchylenie zaskarżonego wyroku w części dotyczącej H. A. i skierowanie sprawy do ponownego rozpoznania.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Sąd meriti procedował w taki sposób, że nie obraził przepisów procedury, w tym co do oceny poszczególnych dowodów, przede wszystkim więc dowodu z zeznań P. S..

Skoro więc Sąd a quo procedował prawidłowo, wyrok musi się ostać, w zaskarżonym zakresie.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

4.1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

1.1.  Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

5.1.1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Wyrok Sądu Okręgowego Warszawa-Praga w Warszawie z 9 maja 2023 r., w zaskarżonej części.

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Co już wyżej wykazano, zarzuty nie zostały potwierdzone.

Sąd Apelacyjny też, w zakresie w jakim był uprawniony i zobowiązany do wyjścia poza granice zaskarżenia i wskazane zarzuty, nie dostrzegł uchybień, a to z art. 435 kpk, art. 439 § 1 kpk, art. 440 kpk i art. 455 kpk.

1.1.  Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

5.2.1.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany

1.1.  Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

1.1.1.  Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

5.3.1.1.1.

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

5.3.1.4.1.

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

1.1.1.  Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

1.1.  Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

2. i 3.

W postępowaniu odwoławczym działali obrońcy z urzędu.

A.. A. M. (1) reprezentowała dwóch ówcześnie oskarżonych, a adw. W. P. (2) jednego.

Zgodnie z art. 29 ust. 1 ustawy z dnia 26 maja 1982 r. Prawo o adwokaturze, koszty nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu poniósł Skarb Państwa.

Wyrok w sprawie wydany został 26 lutego 2024 r., natomiast wyrok Trybunału Konstytucyjnego w sprawie SK 90/22, dotyczący tych kosztów, wydany został 27 lutego 2024 r.

Co do kwot, zastosowane zostały więc przepisy z § 2 pkt 1, § 4 ust. 3, § 7 i § 17 ust. 2 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu.

5. i 6.

Środki odwoławcze nie zostały uwzględnione. Zgodnie więc z art. 636 § 1 kpk, koszty procesu za postępowanie odwoławcze ponieść winni skazani.

Jednak, z akt sprawy jednoznacznie wynika zła sytuacja materialna skazanych.

Dlatego też Sąd Apelacyjny zastosował art. 624 § 1 kpk w zw. z art. 634 kpk i zwolnił każdego ze skazanych w całości od zapłaty na rzecz Skarbu Państwa kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze.

7.  PODPIS

Michał Lasota

Sławomir Machnio Agnieszka Stachniak-Rogalska

1.1.  Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

Obrońca z urzędu skazanego D. A. adw. A. M. (1).

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Wyrok Sądu Okręgowego Warszawa-Praga w Warszawie z 9 maja 2023 r. w sprawie V K 194/17.

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

na korzyść

☐ na niekorzyść

☐ w całości

w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

1.1.  Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

2

Podmiot wnoszący apelację

Obrońca z urzędu skazanego H. A. adw. W. P. (1).

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Wyrok Sądu Okręgowego Warszawa-Praga w Warszawie z 9 maja 2023 r. w sprawie V K 194/17.

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

na korzyść

☐ na niekorzyść

☐ w całości

w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Renata Sieradzan
Podmiot udostępniający informację: Sąd Apelacyjny w Warszawie
Osoba, która wytworzyła informację:  sędzia Michał Lasota,  Sławomir Machnio ,  Agnieszka Stachniak-Rogalska
Data wytworzenia informacji: